Það væri rökrétt af vesturveldunum að semja frið við Íran!

Í dag eiga Íranir umtalsvert magn af úrani sem hefur verið auðgað upp í 20%, eins og þ.e. kallað. Þ.s. erlendir fréttaskýrendur segja - er að 20% auðgun sé erfiðasti hjallinn. Eftir það sé tiltölulega auðvelt, að vinna það upp í "weapons grade" svo unnt sé að smíða kjarnasprengju.

Málið er að um leið og Íranir eiga nægilega mikið af auðguðu úrani til að smíða sprengju, þetta er punktur sem ísraelsk yfirvöld hafa verið að benda heiminum á trekk í trekk, þá skiptir engu máli þó að öll kjarnorkuver í Íran væri sprengd.

Þá geta þeir samt notað það efni til að smíða sprengju.

Og ef efnið er varðveitt á mjög öruggum stað, er ekki unnt að eyða því með loftárásum af nokkru tagi.

1. Það sem mig grunar er að Íranir ætli sér að kaupa "öryggi" gagnvart innrás.
2. En þ.s. margir eru búnir að gleyma, að Íran varð einmitt fyrir mjög blóðugri innrás, þ.e. þegar Saddam Hussain réðst á Íran, þ.e. september 1980 - ágúst 1988 stóð það, stríðið kostaði yfir milljón mannslíf, Saddam Hussain beitti efnavopnum gegn írönsku herliði - það án þess að vesturveldin, eða nokkur, mótmælti beitingu þeirra. Þetta er mjög gleymd staðreynd.
3. Þetta gríðarlega manntjón, og það eru örugglega einnig mjög margir örkumlaðir sem lifðu af, hlýtur enn þann dag í dag - að hafa mjög mikil áhrif á sálarástand írönsku þjóðarinnar.
4. Höfum að auki í huga, að vesturveldin studdu Saddam á þeim tíma, þegar það hentaði vesturveldunum, þess vegna létu þau það afskiptalaust er hann beitti efnavopnum gegn Írönum - - sem breyttist síðar meir; en beiting hans á efnavopnum gegn írönskum Kúrdum vakti mikla eftirtekt fjölmiðla, þó enginn vestrænn fjölmiðill hafi mótmælt beitingu Saddams á efnavopnum gegn Írönum.
5. Svo er ágætt að muna auk þess, að vesturveldin studdu ógnarstjórn Resa Palavi, keisarans af Íran - sem íranska byltingin steypti.

Þó ég fari ekki lengra en þetta - þá hafa Íranir margar ástæður til að líta á vesturveldin sem sér óvinveitt.

Þegar svo margt hefur farið á verri veg, sem skapar sárindi og hatur - - getur verið erfitt að stíga til baka, og bera smyrsl á þau sár.

Þessi skemmtilega landslagsmynd af Persaflóasvæðinu - sýnir hve Íran er fjöllótt.

 

Forseti Írans virðist raunverulega vilja frið við vesturveldin!

En honum er þröngur stakkur sniðinn, en svokallaður "Byltingavörður" hreyfing sem er óskaplega öflug innan Írans, eiginlega hliðstæður her við hlið hins hefðbundna herafla Írans - er mjög mótfallinn nokkrum tilslökunum gagnvart vesturveldunum.

Sá hópur virðist ekki trúa því að vesturveldin vilji Íran nokkuð annað en illt. 

Með öðrum orðum, að samningar séu án tilgangs.

Það má segja að byltingavörðurinn sé akkúrat andstæða Líkúdflokksins í Ísrael, en forsætisráðherra Ísraels er fyrir sitt leiti eins harður - segir samninga við Írani tilgangslausa, Íranir geti ekki haft nokkurt gott í hyggju.

Ef þessir tveir hópar fá að ráða - þ.e. hægri sinnaðir Ísraelar annars vegar og íranski byltingavörðurinn hins vegar, þá líklega væri stríð alveg öruggt á endanum.

• En þ.e. a.m.k. tæknilega unnt að forða þeirri útkomu.
• Þ.e. einmitt þ.s. tilboð forseta Írans snýst um.

Að smá mjaka ástandinu frá því sem hefur um nokkurt skeið virst vera þróun í átt að allsherjar stríði í Miðausturlöndum.

• Punkturinn er sá, að vesturveldin geta ekki mögulega grætt á útkomunni - stríð.
• En ef þið skoðið kortið - þá sjáið þið að Íran er við Persaflóa, og beint hinum megin við flóann er Saudi Arabía, og þar eru einnig nokkur mjög olíuauðug furstadæmi.
• Stríð við Persaflóa, muni skapa heimskreppu - - þegar olíuverð mundi rjúka upp úr öllu valdi, ég held að á því geti vart verið nokkur vafi.
• Og ný heimskreppa er ekki beint þ.s. mjög skuldug Vesturveldi, hafa efni á að takast á við.

Það liggur því mikið undir fyrir vesturveldin einnig, að stöðva þessa þróun í átt að allsherjar stríði er virst hefur verið í gangi um nokkurt skeið.

France takes tough line at Iran nuclear talks

Iran nuclear deal unlikely as split emerges in Western camp -diplomats

Iran says nuclear talks could resume soon if no deal on Saturday

Iran nuclear talks end without breakthrough

 

Samkvæmt fréttum náðist ekki samkomulag á laugardag!

Það virðist að Laurent Fabius utanríkisráðherra Frakka, hafi hindrað möguleika á samkomulagi.

"Laurent Fabius, the French foreign minister, told France Inter radio that he would not accept a “sucker’s deal”. He said: “As I speak to you, I cannot say there is any certainty that we can conclude.”"

Það virðist að Bretar og Bandaríkjamenn, hafi verið tilbúnir til þess að afhenda til stjórnvalda Írans - fjármagn fryst var þegar íranska byltingin hófst.

Gegn því, að eftirlitsmenn mundu fá að fylgjast með búnaði þeim sem Íranir hafa verið að nota til þess að auðga úran, og auk þess mundu þeir fá að ganga úr skugga um það - að sú geymsluaðstaða er auðgaða úranið sé varðveitt í sé innsigluð, líklega örugglega einnig að tékka á því að það sé örugglega á staðnum.

En Laurent Fabius, virðist hafa heimtað að auðgaða úranið sé gert "ónothæft" eða með öðrum orðum, ónothæft til sprengjugerðar.

Atriði sem forseti Írans gat augljóslega ekki fallist á!

En auðgaða úranið er augljóslega, þeirra megin - eign eða "asset" þegar kemur að samningum.

Augljóst að ekki kemur til greina, að afhenda það - nema hugsanlega á einhverjum löngum enda, þegar öll önnur mál hafa verið gerð upp.

En að gera það að forsendu þess, að gera nokkurt samkomulag - sé því til þess eins að hindra að nokkur möguleiki sé á samkomulagi yfirleitt.

• Það má velta því fyrir sér hvort Frakkar eru farnir að ganga erinda Saudi Arabíu.
• En Frakkar gerðust fyrir nokkrum mánuðum meðlimir að óopinberum ríkjasamtökum, sem innihalda Saudi Arabiu, furstadæmin við Persaflóa, Frakkland og Bretland - - sem kalla sig "vini Sýrlands" og hafa þ.s. sameiginlegt markmið að dæla vopnum í andstæðinga Assads.

Spurning hvort Frakkar eru íhuga að verða einhvers konar - bestu vinir Sauda, og arabanna við Persaflóa?

Orð Fabius höfða einnig mjög sterklega til forsætisráðherra Ísraels, nánast eins og tekin úr hans munni.

Það er því áhugavert að pæla í því hvaða leik Frakkar allt í einu eru að leika, en Bretar og Bandaríkjamenn hafa örugglega verið að undirbúa þetta mögulega samkomulag um nokkurn tíma, í óformlegum fundum sendimanna.

Ef forseti Írans fær ekki samkomulag - sem hann getur tekið heim með sér, og átt raunhæfan möguleika á að fá samþykkt heima fyrir.

Höfum í huga að það er tímarammi - en á næsta ári verða þingkosningar í Íran, og ef forseti Írans fær ekkert bitastætt úr tilraunum til samninga, þá munu stuðningsmenn Byltingavarðarins græða atkvæði á því, meðan að fylgismenn forsetans þá tapa fylgi og þar með stuðningi.

Hann getur því orðið "lame duck" eða nánast valdalaus, og ófær um að hindra þá þróun í átt að stríði, sem hefur virst á öruggu róli um nokkurt skeið.

En ég á erfitt með að ímynda mér hvað Frakkar geta grætt á því ef það verður stríð.

Ekki nema að Saudar hafi lofað þeim, að tryggja þeim olíu - gegn föstu verði. Þannig að olíukreppa bitni ekki á Frakklandi.

• Tíminn er ekki búinn, það verður örugglega reynd áfram næstu vikur.

En ef það fer á hinn veginn, að forseti Írans fer heim með e-h raunverulega bitastætt, án þess að hafa gefið of mikið eftir. 

Þá styrkir það áhrif og fylgi þeirra sem telja samninga um frið mögulegan, þ.e. þá ekki algerlega útilokað að friðarferli geti formlega hafist.

Slíkir samningar geta hugsanlega tekið einhver ár, en þ.e. mikið að vinna - það að forða mannskæðu stríði, er gæti drepið jafnvel milljónir manna. Orðið eins mannskætt og Fyrri Heimsstyrjöld. Þó það væri ekki eiginleg heimstyrjöld. Eyðileggingin væri einnig óskapleg, milljónir manna færu á vergang. Flóttamanna vandinn gæti orðið eins slæmur, og í lok Seinna Stríðs í Evrópu.

Svo það er virkilega mikils virði að koma í veg fyrir þann harmleik.

 

Niðurstaða

Það eru auðvitað öfl sem vilja að af stríðinu verði, þau sem eru svo ílla haldin af haturs meinsemdinni, að viðkomandi geta ekki séð það sem möguleika. Að andstæðingurinn vilji nokkuð annað en það að ganga á milli bols og höfuðs á þeim. Menn eins og forsætisráðherra Ísraels. Sem trúa því að Íranir ef þeir eru ekki stöðvaðir, muni gera sitt ýtrasta til að eyðileggja Ísrael. Og síðan Saudi Arabar, en þar ræður ríkjum öfgaíslam nefnt Wahabismi, sem er grein af öfgasinnuðum Súnní Íslam. Stjórnendur Saudi Arabíu virkilega virðast hata Írana - af raunverulegri heift. Þeir hafa alveg frá því að byltingin í Íran hófst, gert sitt ýtrasta til þess að skaða írönsk stjórnvöld og írönsku byltinguna. Alveg síðan þá hefur geisað í reynd leynistríð milli Sauda og Írana. Það leynistríð hefur verið í hægri en öruggri stigmögnun, en sú stigmögnun hefur tekið flug síðan borgarastríðið í Sýrlandi hófst. Nú er það stríð nokkurs konar vígvöllur milli Sauda og Írana, með aumingja fólkið í Sýrlandi sem leiksoppa á milli. Assad lítið orðið annað en tæki í höndum Írana. Meðan að Saudar styðja allskonar súnní öfgahópa sem til eru í að berjast við liðsmenn Assads og shítana sem Íranir beita fyrir sig þar einnig.

Þetta er með öðrum orðum á hraðri leið með að enda í allsherjar trúarstríði milli súnní Íslam og shite Íslam.

Það yrði virkilega að miklu eyðileggingarbáli ef þetta heldur þannig áfram alla leið.

Það má að ýmsu leiti líkja Miðausturlöndum við Evrópu rétt fyrir Fyrra Stríð.

 

Kv.

Kjör almennra verkamanna eru að lækka á vesturlöndum, en þeir ríku græða!

Þetta virðist megni til fyrir tilstuðlan "hnattvæðingar" en þ.e. auðvelt að sjá af hverju. En flestir hljóta að sjá að þegar risa lönd eins og Kína, Indland, Indónesía o.flr. eru öll að iðnvæðast samtímis. Við bætast mörg hundruð milljón verkamenn - á mun lægri launum, að vinna meira eða minna samskonar störf. Þá hefur sú aukna samkeppni við þá launamenn, áhrif á kjör launamanna er vinna samskonar störf á vesturlöndum - eðlilegt að þeim áhrifum vaxi fiskur um hrigg eftir því sem iðnvæðing Asíulandanna sækir inn á sífellt flr. svið.

Áhrifin hafa verið að stigmagnast síðan á 10. áratugnum. Síðan þá hefur orðið umtalsverð hnignun á því hlutfalli landsframleiðslu Evrópu- og N-Ameríkulanda sem fellur til fólks í stétt almennra launamanna.

• Stefán Ólafsson, vill kenna um - - stefnu hægri manna.

En vandinn er sá, að þessi þróun er til staðar í öllum löndum í Evrópu og N-Ameríku.

Alveg burtséð frá því hvort það eru hægri stjórnir eða vinstri stjórnir við völd.

Að auki er þetta einnig að gerast í Japan og S-Kóreu, sjá mynd.

Sjá grein The Economist:  Labour pains

Myndin mælir það hvaða hlutfall landsframleiðslu launatekjur eru, eða launakostnaður.

Eins og sjá má, fer þetta hlufall mnnkandi í öllum samanburðarlöndum.

"The Organisation for Economic Co-operation and Development (OECD), a club of mostly rich countries, reckons that labour captured just 62% of all income in the 2000s, down from over 66% in the early 1990s."

Sem þíðir að það hlutfall sem fellur til launatekna launamanna hefur minnkað að meðaltali um 4% af þjóðarframleiðslu í OECD.

"...the share of income earned by the top 1% of workers has increased since the 1990s even as the overall labour share has fallen."

Aukin eftirspurn eftir störfum sem krefjast sérfræðiþekkingar á sama tíma hefur að því er virðist leitt til þess, að þeir launamanna sem eru í hæstu tekjustigum - - fá hlutfallslega meira til sín í dag.

• Hnignunin virðist mest í störfum þ.s. krafa um menntun er lág til miðlungs.
• Sem er algerlega rökrétt, því það eru akkúrat þau störf - - sem lenda í vaxandi verðsamkeppni við ódýrt vinnuafl í Asíu á sama tímabili.

"Workers in America tend to blame cheap labour in poorer places for this trend. They are broadly right to do so, according to new research by Michael Elsby of the University of Edinburgh, Bart Hobijn of the Federal Reserve Bank of San Francisco and Aysegul Sahin of the Federal Reserve Bank of New York."

"Of the 3.9 percentage-point fall in the labour share in America over the past 25 years, 3.3 percentage points can be pinned on the likes of Foxconn."

Með öðrum orðum, stærsti hluti hnignunar tekna launamanna sl. 25 ár - er vegna samkeppninnar við láglaunasvæði Asíu.

Þetta sýni rannsókn Michael Elsby og Bart Hobjin fram á.

 

Niðurstaða

Með öðrum orðum, rannsóknin sem kemur fram í textanum að ofan virðist sanna að stærsti hluti ofangreindrar þróunar, stafi af hinni vaxandi samkeppni við ódýrt vinnuafl í Asíulöndum. Ástæðan sé ekki - eins og Stefán Ólafsson vill halda fram, að hægri menn hafi verið við stjórn. En sömu þróunar gætir í löndum þ.s. vinstri menn stjórna.

Ég held einnig að sú tilfærsla framleiðslustarfa til Asíu sem hefur verið stöðugt að ágerast síðan 1990 ca, sé einnig undirrót núverandi kreppu á vesturlöndum.

Hnignun framleiðsluhagkerfis Evr. og N-Ameríku hafi í reynd smám saman verið að grafa undan lífskjörum á þar, þegar haft er í huga hve augljóst það er hverjum sem kemur í verslun þ.s. seldur er nýjasti hátæknivarningur - að þetta er allt framleitt í Asíu meira eða minna. Þá sést af því, að Asía hefur náð Evr. og N-Ameríku tæknilega. 

Með glatað tækniforskot, sé einfaldlega ekki lengur unnt fyrir Evrópu og N-Ameríku, að viðhalda lengur miklu hærri lífskjörum. Það sé líklega ekki möguleiki á annarri útkomu en, lækkun lífskjara í Evr. og N-Ameríku - þ.s. líklega sé ekki nægilega mikið til af hráefnum á plánetunni. Til þess að Asíumenn lyfti sér í þau lífskjör sem við hér við N-Atlantshaf höfum haft sl. 30 ár eða svo.

Núverandi kreppa muni líklega leiða fram þessa leiðréttingu kjara.

 

Kv.

Seðlabanki Evrópu er sagður hafa komið mörkuðum á óvart með vaxtalækkun!

Þetta er þ.s. erlenda pressan segir. En undanfarið hefur verið töluverð umræða um vaxtaákvörðun Seðlabanka Evrópu. Flestir hagfræðingar og sérfræðingar sem rætt var við. Töldu að Mario Draghi mundi halda vöxtum óbreyttum. Það virðist einnig að markaðir hafi verið búnir að verðleggja inn þá afstöðu.

Enda lækkaði gengi evrunnar örlítið í kjölfar þess er það varð ljóst, að Seðlabanki Evrópu er að lækka stýrivexti í 0,25%.

Að auki varð smávægileg hækkun á hlutabréfamörkuðum í Evrópu.

Þessi vaxtalækkun er þó sennilega ekki líkleg til að duga til að stöðva þróun innan Evrusvæðis í átt að verðhjöðnun.

Mario Draghi sagði þó - að "ECB" hefði fleiri tæki í tólakistunni, ef framvinda næstu mánaða er á þá leið, að verðbólga sé áfram á stöðugri niðurleið.

------------------------------------------

Mario Draghi, President of the ECB, Frankfurt am Main, 7 November 2013

1. "First, based on our regular economic and monetary analyses, we decided to lower the interest rate on the main refinancing operations of the Eurosystem by 25 basis points to 0.25% and the rate on the marginal lending facility by 25 basis points to 0.75%.
2. "The rate on the deposit facility will remain unchanged at 0.00%." 
3. "Second, following today’s rate cut, the Governing Council reviewed the forward guidance provided in July and confirmed that it continues to expect the key ECB interest rates to remain at present or lower levels for an extended period of time."
4. "Underlying price pressures in the euro area are expected to remain subdued over the medium term. At the same time, inflation expectations for the euro area over the medium to long term continue to be firmly anchored in line with our aim of maintaining inflation rates below, but close to, 2%. Such a constellation suggests that we may experience a prolonged period of low inflation, to be followed by a gradual upward movement towards inflation rates below but close to 2% later on."
5. "Annual growth in M3 moderated to 2.1% in September, from 2.3% in August...Net capital inflows into the euro area continued to be the main factor supporting annual M3 growth, while the annual rate of change of loans to the private sector remained weak."
6. "The annual growth rate of loans to households (adjusted for loan sales and securitisation) stood at 0.3% in September, broadly unchanged since the turn of the year. The annual rate of change of loans to non-financial corporations (adjusted for loan sales and securitisation) was -2.7% in September, compared with -2.9% in August."
7. "In order to put high public debt ratios on a downward path, governments should not unravel their efforts to reduce deficits and sustain fiscal adjustment over the medium term."

------------------------------------------

Rétt að nefna að þrátt fyrir þetta er peningastefna "ECB" enn tiltölulega stíf!

Málið er að aðrir stórir seðlabankar hafa verið að ástunda prentun - til þess að örva hagkerfin sín. Það er "Bank of England" - "US Federal Reserve" - "Bank of Japan" og þó formlega sé Kína ekki að prenta. Þá líklega hefur peningaprentun hvergi á hettinum verið meiri þar í landi síðan heimskreppan hófst.

Kína gerir þetta í gegnum bakdyrnar þ.e. þ.s. Kína stjórn á alla viðskiptabanka, heimilar ekki einkabanka, þá eru þeir notaðir - - til þess að dæla fjármagni inn í hagkerfið.

• Í þessu samhengi er peningastefna "ECB" enn stíf.

Spurning sem hlýtur að vakna á næstu mánuðum er hvort stuðningur finnst innan bankaráðs Seðlabanka Evrópu - fyrir hreinni prentun?

• En eins og kemur skýrt fram að ofan í máli Mario Draghi, þá er reiknað með mjög lágri verðbólgu á evrusvæði nk. 2-3 ár sbr. "Underlying price pressures in the euro area are expected to remain subdued over the medium term.
• Þetta er það lengsta sem hann líklega treystir sér að ganga, í því að viðurkenna það að hætta sé á verðhjöðnun.

Hann minnir síðan á, að bankaráðið muni áfram fylgjast með vökulum augum, og nefnir þann skýra möguleika að meira verði gert í framtíðinni - ef þörf á því kemur fram.

• T.d. neikvæðir vextir á innlánsreikninga "ECB" - svo bankar taki frekar fé sitt út, ný "LTRO" lán til banka. 

Eins og kemur einnig fram í máli Mario Draghi, þá mega ríkisstjórnir evrusvæðis ekki enn - slaka á klónni í niðurskurðinum. Eins og hann mynnti á að meðalskuldirnar væru að nálgast 96%.

Þetta eins og hann sjálfur bendir á, muni áfram vera hemill á hagvöxt.

• Miðað við þetta, ætti gengi evrunnar að viðhaldast í "hækkunarferli."

En þ.e. eðlilegt að svo verði áfram, því þrátt fyrir mildun peningastefnu "ECB" eru aðrir stórir seðlabankar með til muna slakari stefnu.

En það má líta á peningaprentun sem ígildi neikvæðra stýrivaxta. 

 

Hvað gæti breytt þeirri útkomu?

Fyrir utan óvænt mun meiri hagvöxt - sem virðist ekki líklegt. Þá er það helst möguleikinn, að Seðlabanki Bandaríkjanna dragi úr prentun. En umræður um hugsanlega niðurkeyrslu seðlaprentunar, hefur verið að gjósa upp við og við sl. 6 mánuði. 

En meðan "Fed" heldur áfram á sama dampi, þá ætti evran halda áfram eins og verið hefur undanfarna mánuði að smáhækka gagnvart dollar. 

8% sl. 6 mánuði gagnvart dollar og 30% hærri gagnvart jeni síðan á sl. ári.

Að auki hefur hið kínv. renminbi einnig töluvert lækkað gagnvart evru á þessu ári.

• Mín skoðun er að "Fed" muni líklega ekki draga úr prentun fyrir árslok, heldur bíða eftir því hvernig deilu Repúblikana og Demókrata fram vindur, en aftur hefst sama dramað í janúar og febrúar nk.
• Meðan Bandar. þing gerir sitt besta til að skaða efnahag Bandar. með þeim hætti, sé líklegra að "Fed" viðhaldi prentun á núverandi dampi.

Um þetta eru mjög skiptar skoðanir, en skv. glænýjum efnahagstölum frá Bandar., var hagvöxtur á 3. ársfjórðungi betri en 1. og 2. fjórðung, þrátt fyrir deilina á "Capitol Hill."

Það er þó talið að hluti af þeirri aukningu sé útskýranlegt með því að mörg fyrirtæki hafi verið að endurnýja birgðir, í reynd sé vöxtur á svipuðu róli - þ.e. milli 1 - 2%.

Skv. þessu heldur "Fed" áfram prentun á fullum dampi - og evran heldur áfram hægt og rólega að hækka gagnvart dollar, líklega einnig jeni - pundi og renminbi.

Þ.e. ekki síst þessi gengishækkun - - sem er að skapa hina auknu tilhneigingu til verðhjöðnunar. En einungis ef "ECB" tekur upp prentun eins og hinir seðlabankarnir, verði þessi þróun stöðvuð.

Og ég efa að bankaráð "ECB" sé enn til í slíkt.

Það muni sennilega ekkert minna duga til en að evrusvæði sem heild mælist í smávægilegri neikvæðri verðbólgu eða verðhjöðnun eða að meðaltalið sé a.m.k. komið í "0%."

 

Niðurstaða

Mér virðist enn vera vaxandi líkur á endurkomu evrukrísunnar á nk. ári. En þessi vaxtalækkun dugar líklega ekki til þess að stöðva núverandi þróun í átt að verðhjöðnun á evrusvæði. Gengi evrunnar líklega mun áfram haldast á hækkunarferli gagnvart helstu gjaldmiðlum - vegna þess að ríkjandi peningastefna í þeim gjaldmiðlum er enn slakari.

Þó svo að bankaráð Seðlabank Evrópu hafi gengið lengra en nokkru sinni áður, þurfi meira til - ef á að hindra þá varasömu útkomu sem verðhjöðnun mundi vera. Í því ástandi alvarlegrar skuldakreppu er rýkir á evrusvæði.

En ég bendi auk þess á, að "ECB" ætlar að framkvæma þolpróf á helstu bönkum Evrópu, og í þetta sinn eiga þetta að vera alvöru þolpróf. Svo að reiknað er með "slæmum" tíðindum.

Það gæti svo óheppilega víxlverkast, að niðurstöður þeirra þolprófa detti inn um svipað leiti, og S-Evr. verði öll kominn yfir í verðhjöðnun.

Það væri mjög óskemmtileg víxlverkan.

------------------------------------------

Bendi fólki á ritgerð er virðist mjög áhugaverð, birt á vef AGS:

Will the U.S and Eu rope Avoid a Lost Decade? Lessons from Japan’s Post Crisis Experience

 

Kv.

Kosningarnar síðla árs 2015 gætu orðið áhugaverðar á Spáni!

Það er dálítið verið að ræða nýja hagspá Framkvæmdastjórnar Evrópusambandsins þessa dagana. Eitt atriðið í þeirri umræðu - er Spánn. En spá Framkvæmdastjórnarinnar er lakari, en spá ríkisstjórnar Marihano Rajoy fyrir næsta ár. Reyndar munar ekki mjög miklu þ.e. 0,5% vs. 0,7%. En þ.s. vekur meiri athygli er spá Framkvæmdastjórnarinnar um ríkishalla Spánar. En skv. spá Framkvæmdastjórnarinnar verður Spánn enn ekki búinn að ná fram lágmarksjafnvægi á ríkisreksturinn innan tveggja ára. Kosningaárið verði líklega enn halli á frumjöfnuði fjárlaga - þ.e. áður en tekið er tillit til skuldaliða. Og heildarhallinn verði 6,6% nk. ár - sem væri þá aukning á halla miðað við spá fyrir þetta ár þ.e. 5,9%. Á sama tíma gerir ríkisstjórn Spánar ráð fyrir að hallareksturinn á spænska ríkinu verði 5,8% á nk. ári, 4,4% 2015 og takmarkið um 3% halla muni nást rétt í tæka tíð fyrir kosningar 2016.

EU forecasts are wake-up call for Spain

 

Gætu orðið áhugaverðar kosningar!

Bent er á í greininni, að líklega verði megin kosningamálið kosningarnar veturinn 2015 - > atvinnumál. Enda ekki furða. Ríkisstjórn Rajhoy muni bersýnilega eiga á brattann að sækja. En sá örlitli hagvöxtur sem getur náðst fram. Sé ólíklegur til að duga einn og sér til að vinna á hinu gríðarlega atvinnuleysi að nokkru umtalsverður ráði.

Þannig að árið 2015, verði Rajhoy tilneyddur að - fókusa á atvinnumál.

Með öðrum orðum, fókusa af þeim vanda sem snýr að hallarekstri ríkissjóðs.

Svo að líklega sé eini sénsinn, að skera frekar niður - - aðgerðir sem yrðu kynntar til sögunnar á nk. ári, Framkvæmdastjórnin hefur "réttilega" kosið að miða við "no policy change" þ.e. gerir ekki ráð fyrir aðgerðum, jafnvel þó einhverjar frekari séu líklegar, sem ekki hafa verið kynntar til sögunnar enn.

Eftir það verði kominn kosningaskjálfti - - Rajhoy muni neyðast líklega til þess að verja fé til atvinnuskapandi verkefna. 

Þannig auka hallann að nýju - en þarna er hann bersýnilega milli tveggja elda. 

• Þ.s. vert er að muna, er að Rajhoy var kosinn til valda, vegna þess að hann lofaði að leysa efnahagsvanda Spánar.
• Meðan enn er svo óskaplegt atvinnuleysi, mun almenningur líklega ekki kaupa að sá vandi sé leystur.

• Spurning hvort fram koma mótmælaframboð?

En mér virðist geta skapast augljós eftirspurn eftir nýjum framboðum, en það getur meira en verið - að kjósendur treysti ekki neitt frekar flokkunum sem stjórnuðu kjörtímabilið á undan, þeir sem stjórnuðu er kreppan hófst.

Spurning þó - hvaða tegund af mótmælum munu koma fram?

Ef einhver þekkir til á Spáni má viðkomandi leggja orð í belg.

 

Niðurstaða

Það sem er áhugavert við Spán og nokkur önnur lönd sem hafa skipt um ríkisstjórnir eftir að kreppan í Evrópu hófst. Lönd sem enn eru í kreppu. Er að þegar næst verður kosið. Og líkur eru sterkar að kreppan verði enn í algleymingi - eins og t.d. á Spáni. Er að þá eru kjósendur búnir að prófa báðar meginfylkingar hefðbundinna flokka.

Þannig að næsta röð kosninga - getur orðið röð kosninga, þ.s. jaðarflokkar ýmist til vinstri eða hægri komast til valda í þeim ríkjum Evrópu þ.s. kreppa og mikið atvinnuleysi er líklegt að vera enn til staðar.

 

Kv.

Hin skrítna efnahagsumræða í Þýskalandi!

Þjóðverjar hafa verið að fá töluvert af umvöndunum á síðustu vikum, um það vandamál sem þeirra viðskiptahagnaður ca. 5% af þjóðarframleiðslu er talinn vera. Nánast hver einasta alþjóða stofnun hvetur þá til að - gera sitt til að eyða upp þeim afgangi, þ.e. OECD, AGS, SÞ, WTO og Bandaríkin hafa nýlega komið fram með sambærilega gagnrýni.

Hið dæmigerða þýska svar - er að Þjóðverjar geti ekkert að því gert, þó þeir hafi skilvirk útflutningsfyrirtæki.

Það sé ranglátt að refsa þjóðverjum fyrir að ganga vel í útflutningi.

Umræða af þessu dagi má sjá gott dæmi af í eftirfarandi grein í Der Spiegel:

Complaints about German Exports Unfounded

Fulltrúi frá AGS sem ræddi við þýsk stjv. lagði það til - að þýsk stjv. mundu taka upp formlega stefnumótun, um það að smám saman draga úr viðskipta-afganginum. Setja sér ákveðin markmið í því skyni.

"For Finance Ministry officials, this approaches the sort of hubris one would expect from a planned economy. They also like to point out that there isn't much they can do about the surpluses because they simply lack the necessary leverage. No one in the world is being forced to buy German cars or machines, they note, so should the German government ban exporting? "This is the sort of thing that didn't even work under socialism," says one official."

Þarna koma fram verð ég að segja "sérkennileg viðbrögð" en þ.e. enginn að tala um það, að Þýskaland eigi að flytja minna út.

Heldur, að Þýskaland eigi að auka - - eftirspurn innanlands.

Punkturinn er sá, að 5% af þjóðarframleiðslu viðskipta-afgangur þíðir í reynd að þýska hagkerfið, er ekki að starfa að fullum dampi.

Þýska hagkerfið hefur skv. því efni á því að auka neyslu, þar til að verðmæti innlendrar neyslu er í jafnvægi við tekjur af utanríkisviðskiptum. 

Þannig að viðskiptajöfnuður sé í jafnvægi þ.e. "0".

Þá er þýska hagkerfið í fullum afköstum.

Þetta þíðir meiri skatttekjur fyrir ríkið - þetta þíðir meiri hagvöxt - þetta þíðir hærri lífskjör.

Að líkja þessu við sósíalisma eða kommúnískt hagkerfi - er afskaplega öfgakenndur samanburður.

"Suggestions that the Germans stimulate imports are no less unrealistic as the government also lacks important tools to influence them. Germans will buy more foreign goods if they earn more money. But this isn't something the government can dictate since, in Germany, employers and trade unions negotiate wage levels without any government interference."

Þetta er nett rugl, þ.s. ríkið getur gert - er að hækka laun eigin starfsmanna. Það getur síðan hvatt stéttafélög launamanna í samfélaginu til að krefjast sambærilegra launahækkana. 

Þó svo ríkið stjórni ekki samningum á almenna vinnumarkaðinum, mundi slíkt fordæmi hafa mikil áhrif og að auki ef það mundi hvetja til launahækkana úti í samfélaginu í ofanálag. 

Þá er ég viss að það væri langt í frá - áhrifalaust.

""That would be absurd," says economist Holger Görg, a professor at the Kiel Institute for the World Economy (IFW), in northern Germany. After all, Görg argues, no one can be forbidden from buying German goods. Germany was still a problem child in the 1990s, he explains, but then it regained its strength. "Should that be held against the country today?" Görg asks incredulously. The real issue, he says, is why countries like Spain or Italy haven't managed to become more competitive."

Þetta er sú hlið sem Þjóðverjar einblína á - - þ.e. að vandinn sé hinum löndunum að kenna.

Þ.e. rétt að þó svo að Þjóðverjar auki innlenda eftirspurn, er ekkert sem tryggir að Þjóðverjar muni auka innflutning frá S-Evr. 

Á hinn bóginn, þá er það eitt og sér að afnema þann nettó hagnað sem þjóðverjar hafa af utanríkisverslun - töluverð bót meina.

En vandinn við þær nettó tekjur, er að þær þarf að verja til einhvers hlutar. Á sl. áratug, var þetta fé mikið til endurlánað í gegnum Þýska banka til landa sem voru þeirra helstu viðskiptalönd, þannig streymdi viðskiptahagnaður Þjóðverja út aftur sem lánsfé og fjármagnaði vaxandi viðskiptahalla helstu viðskiptalanda Þýskalands innan Evrópu.

Vegna þess að Þýskaland hafði ofgnótt fjármagns, var þetta fé lánað á mjög hagstæðum kjörum - - sem hvatti til enn meiri neyslu í jaðarlöndum Evrópu.

Þetta ódýra lánsfé átti alveg örugglega töluverðan þátt í þróun þeirrar viðskiptabólu er ágerðist á evrusvæðis á sl. áratug.

• Þjóðverjar hafa aftur á móti margir hverjir búið til þá söguskýringu, að núverandi kreppa sé réttlát refsing fyrir S-Evr. fyrir ofneyslu þá er þar varð á sl. áratug.
• Þetta snúist eingöngu um það, að S-Evr. skeri niður kostnað og lagfæri til heima hjá sér.

Einhvern veginn virðast menn ekki gera sér grein fyrir því, að þegar þú allt í senn - - stórfellt minnkar innri eftirspurn með því í bland að lækka laun og auka atvinnuleysi, skerð stórfellt niður ríkisútgjöld ásamt því að sveitafélög einnig skera niður hjá sér, og að auki fyrirtæki eru fyrir sitt leiti að minnka kostnað.

Þá er ekkert til staðar til að halda þeim hagkerfum uppi - - nema hugsanleg von um að auka útflutning.

Ef sú von bregst, blasir ekkert annað við en - - hrap niður í verðhjöðnun, dýpkandi skuldaspíral, hratt vaxandi atvinnuleysi og fátækt, og síðan gjaldþrot.

• Þess vegna er það svo slæmt hve gengi evrunnar fer hækkandi!
• En það grefur undan þessari síðustu von S-Evr. um útflutningsdrifinn vöxt.

 

Niðurstaða

Málið er að það væri gott fyrir Þjóðverja sjálfa að auka hagvöxt í Þýskalandi með því að auka neyslu. Þá stækkar hagkerfið. Þá aukast skatttekjur. Þá aukast lífskjör. Þetta hafa Þjóðverjar eins og ég sagði efni á alveg að þeim punkti er viðskiptajöfnuður nær "0" punkti.

En þegar Þjóðverjum er bent á þetta - þá malda þeir í móinn.

Eins og sjá má af ummælum sem vitnað er til að ofan.

• Einhverjir áhrifamiklir hagsmunir innan Þýskalands greinilega vilja að þetta sé svona áfram.
• En málið er, að alþýða manna í Þýskalandi er í reynd arðrænd um þau lífskjör sem á skortir, meðan Þýskaland er enn með 5% af þjóðarframleiðslu viðskipta-afgang.
• Einhver bersýnilega græðir á því arðráni og sá eða þeir einhverjir, virðast stjórna umræðunni.

 

Kv.

Romano Prodi hvetur til samstöðu þjóða S-Evrópu gegn stefnu Þýskalands!

Fyrst, hver er Romano Prodi? Hann er fyrrum Forseti Framkvæmdastjórnar ESB, þ.e. árin 1999 - 2004. Hafið í huga að þetta eru árin þegar evran er formlega tekin upp. Hann var einnig forsætisráðherra Ítalíu annars vegar frá 17. maí 1996 -- 21. október 1998 og hins vegar frá 17. maí 2006 - 8. maí 2008.

Hann er forsætisráðherra, þegar Ítalía er að semja um það að verða eitt af stofnríkjum evrunnar, þrátt fyrir að skuldir ítalska ríkisins - hafi verið langt umfram svokölluð "Maastricht" viðmið, þ.e. langt umfram 60%.

Hann er einn af hinum stóru hugsjónarmönnum um samstarf þjóða Evrópu um svokallað Evrópusamband, og hann sannarlega hefur verið þeirrar skoðunar að samstarfið um evruna sé mikilvægur þáttur þess samstarfs.

Sem m.a. skýrði af hverju hann lagði svo mikla áherslu sem forsætisráðherra á það, að Ítalía væri með frá upphafi.

 

Það er því vert að veita gagnrýni hans fulla athygli

Þetta er viðtal sem birtist í ítölsku nettímariti - Quotidiano Nazionale.

Prodi boccia l'austerity della Germania: "E' tempo di cambiare Maastricht"

Þar sem ég tala ekki eitt orð í ítölsku - gríp ég til "google translate."

Skv. þíðingu "Google" er fyrirsögnin:

Prodi rejects the austerity Germany: "It's time change of Maastricht "

Texti - google translate

"Many, including myself, have repeatedly said that a country can not have a trade surplus as the German one, proportionally double that of China, almost zero inflation and weak growth without posing the question of the revival. But all this had no effect on German policy, perhaps because it is not a common action in France, Italy and Spain, countries that have the exact same interests, but each act on their own behalf. "

Vandi við þetta er að Þjóðverjar þverneita að samþykkja það að þeirra risastóri viðskipta-afgangur sé yfir höfuð vandamál, og þar með að það halli á þá - að gera eitthvað í því að minnka hann.

Það er ekki lengra síðan en sl. fimmtudag, að þýsk stjv. svöruðu fremur reiðilega, sambærilegri ábendingu frá Bandaríkjunum.

Germany rebuffs US Treasury criticism

“There are no imbalances in Germany that need correction,” - “On the contrary, the innovative German economy contributes significantly to global growth through exports and the import of components for finished products."

Viðbrögð talsmanns fjármálaráðuneytis Þýskalands eru dæmigerð.

Ekkert að hjá okkur - ef gengið er á viðkomandi talsmenn, þá er dæmigerða svarið. Að aðrir eigi að taka til hjá sér. Þetta sé þeirra vandamál - með öðrum orðum.

• Romano Prodi bendir á að það gangi ekki að Frakkland, Ítalía og Spánn beiti þrýstingi hvert í sínu lagi.

 

Texti - google translate

"Before there were elections, now the debate on the grand coalition and the government will take office in January already in the European elections. I have no illusions: Before September-October will not change anything. " Even after the American groomed? "I doubt it very much. The German public is now convinced that every stimulus to the European economy is an undue aid to 'lazy' in the South, to which, however, I am proud to belong. They're obsessed with inflation as teenagers with sex. They do not understand that the issue is, today, is deflation, as I say, a year. "

Hann er sammála mér að ný ríkisstjórn muni halda sig við fyrri stefnu, þ.e. engin breyting. Þjóðverjar séu sannfærðir um það - að sérhver tilraun til að örva hagvöxt, muni eingöngu íta undir leti S-Evr. búa. Þjóðverjar séu með verðbólgu á heilanum eins og unglingar séu með kynlíf á heilanum. Þeir skilji alls ekki hættuna sem muni fylgja þeirri verðhjöðnun sem sé að skella yfir S-Evr.

• Ég get tekið undir hvert orð hjá Prodi.

 

Texti - google translate 

"Even the other, because if it breaks the euro, a currency in the north and one in the south, their exchange rate should be 2 and beyond and would not sell more than one Mercedes in Europe. The German industrial know it, but all that is only able to obtain a policy of small adjustments, little solidarity, which is not enough to overcome the crisis. "

Hann segir að ef ríkjandi stefna kallar fram klofning evrusvæðis í suður vs. norður svæði, þá muni Þjóðverjar ekki selja einn einasta Mercedes Bens þaðan í frá í S-Evr. Þetta viti þýskir stjórnendur, en þeirra þrýstingur sé ekki að hafa mikil áhrif - segir Prodi, og þær litlu aðgerðir dugi hvergi til að binda enda á krísuna.

• Það reyndar gæti verið áhugavert, ef Frakkland - Ítalía og Spánn, mundu hóta því sameiginlega að yfirgefa evruna eða stofna annað gjaldmiðilssvæði.

En ekki nema að þau taki sig saman um einhverja sameiginlega hótun, séu einhverjar líkur á því. Að stefna þýskra stjv. muni breytast.

 

Texti - google translate  

"Then they put me on the cross, all that I am right now. But is not stupid that there are the parameters as a reference point. It's stupid that you leave unchanged 20 years. The 3% deficit-GDP makes sense at certain times, in others it would be fair to zero, in the other 4 or 5%. An agreement presupposes a policy to handle it and the policy is not made with the multiplication tables. "

Þetta er áhugavert, en hann greinilega vill að reglurnar séu sveigjanlegar. En í staðinn, hafa Þjóðverjar knúið fram að reglurnar hafa verið þrengdar og gerðar til muna minna sveigjanlegar.

Þjóðverjar knúðu á sl. kjörtímabili fram svokallaðan "Stöðugleika Sáttmála" sem fól einmitt það í sér, og ekki síst - - að reglurnar væru settar inn í stjórnarskrá aðildarríkja.

Svo að það að brjóta þær yrði að lögbroti jafnvel stjórnarskrárbroti innan lands.

Ég er ekki alveg með það hve mörg af ríkjunum hafa klárað allar þær lagabreytingar og stjórnarskrárbreytingar - sem geirnegla hinar þrengdu reglur niður.

• En þetta gerir það nokkur flóknara að þrýsta í gegn - - því að reglurnar verðir mildaðar.
• Af hverju samþykktu þá S-Evr. ríkin "Stöðugleika Sáttmálann" og leiddu í lög? 

Þetta er vandinn í dag - - að það skiptir engu máli hver er kosinn. Jafnvel ekki hvort það er engin stjórn við völd. Þ.s. reglurnar eru í lögum - er farið eftir þeim alveg burtséð.

• Skv. þeim hugmyndum sem heyrast í Þýskalandi, þá vilji þar til að ganga ennþá lengra í þessa átt. Þ.e. að öll aðildarríkin, veiti Framkvæmdastjórn ESB yfirumsjón gagnvart fjárlögum einstakra landa, þannig að Framkvæmdastjórnin mundi lesa yfir drög að fjárlögum, sem þíddi að ríkin væru skuldbundin til að gera þær breytingar á eigin fjárlögum sem Framkvæmdastjórnin teldi rétt hvort það væru skattahækkanir - útgjaldalækkanir eða að einhver tiltekin útgjöld verði ekki framkvæmd.

Prodi vill berja í borðið og segja - hingað og ekki lengra. 

 

Texti - google translate

"There was still a strong Europe yes. But today there are only the countries and only one at the helm, Germany. Even the ECB, which...is the only power strong European and has done so much, is not omnipotent. It has a statute and the Bundesbank in council ... ".

Eins og ég skil þetta, bendir hann á að Seðlabanki Evrópu er múlbundinn af því regluverki er gildir um þá stofnun, og veru fulltrúa Seðlabanka Þýskalands í bankaráðinu. Þýskaland sé langsamlega sterkasta ríkið þessa stundina - og bersýnilega í ekilssætinu.

 

Texti - google translate 

"They should beat them together with France, Italy and Spain, but do not because each is an illusion to go it alone."

Það sé fásinna af Frökkum, Ítölum og Spánverjum - - að sína ekki samstöðu.

 

Texti - google translate  

" temporarily exclude from the calculation of the deficit 51 billion paid by Italy to European solidarity and to use those resources for public investment overtime."

Hann leggur til að framlag Ítalíu til stofnana ESB - verði dregið frá ríkishalla Ítalíu. Meðan versta kreppan gengur yfir. Þannig að ítalska ríkinu verði tímabundið heimilaður viðbótar hallarekstur sem samsvara þeim framlögum.

 

Texti - google translate 

"In America, where the crisis began well, Obama has had to inject $ 800 billion of cash to jump-start the economy. In Europe, who does? ".

Hann bendir á að það hafi í reynd ekki verið nein eyðsla í Evrópusambandinu í því skyni, að örva hagvöxt. Sem sé sambærileg við eyðslu Obama á sínu fyrra kjörtímabili.

 

Niðurstaða

Það er áhugavert að sjá einstakling sem skipað hefur æðstu stöðu þá sem er í boði innan Framkvæmdastjórnar ESB, leggja til samræmda uppreisn þjóða S-Evr. gegn hinni ríkjandi stefnu innan Evrópusambandsins. Prodi að sjálfsögðu vill að evran og ESB haldi áfram.

Ég held að rétt sé að skilja ákall hans, sem ákall til verndar evrunni og ESB.

Hann er greinilega þeirrar skoðunar að núverandi stefna gangi ekki.

Sem líklega ber að skoðast þannig, að hann telji að ríkjandi stefna sé ógnun við áframhaldandi tilvist hins sameiginlega gjaldmiðils, og jafnframt áframhaldandi tilvist ESB.

• Það er merkilegt að sjá - sannfærða Evrópusinna, meira að segja einstakling er fram að þessu hefur einnig verið sannfærður evrusinni; vera orðinn þetta örvæntingarfullur - vegna þeirrar framvindu er hann sér fyrir sér.

Ég er gersamlega sammála honum að stefnan gengur ekki upp. 

Stefnan muni ekki ganga upp.

Þetta sést á nýjustu hagtölum, sem sína að S-Evrópa er að sökkva í ástand verðhjöðnunar.

Kv.

Ísland getur hugsanlega boðið Snowden hæli, í samkomulagi við vestrænar þjóðir að hann verði hér!

Í Guardian er frétt þess efnis, að í þýsku útgáfu Der Spiegel, hafi 50 þekktir þýskir einstaklingar skrifað undir áskorun þess efnis. Að Snowden verði veitt hæli í Þýskalandi.

Germany 'should offer Edward Snowden asylum after NSA revelations'

Ég hef fram að þessu talið það af of frá, að Ísland veiti Snowden hæli.

En ef stór Evrópuþjóð verður á undan okkur, mundi hælisvistar-tilboð Íslands þannig séð - fá nokkurt skjól af hælisvistar-tilboði hins miklu mun stærra ríkis.

Einnig gæti hælisvist hans hér, verið nokkurs konar lending á því hvar hann skal vera, í víðtækara samkomulagi við vestrænar þjóðir - t.d. ef Snowden fyrst fer til Þýskalands.

Það hefur orðið greinileg breyting á umræðunni um njósnir Bandaríkjamanna á allra síðustu vikum, eftir að ríkisstjórn Þýskalands lét vita af því - að NSA "National Security Agency" Bandar. hefði njósnað um síma Angelu Merkel kanslara Þýskalands á sl. kjörtímabili.

Að auki kom fram að njósnað hefði verið um síma fleiri evr. leiðtoga.

Á allra síðustu dögum, hafa bæst við afhjúpanir þess efnis að einstök Evrópuríki, séu sjálf töluvert umsvifamikil í netnjósnum.

Snowden says calls for reform prove intel leaks were justified

 

Þýskaland getur verið að nálgast þann punkt, að veita Snowden hæli!

Germany Open to Speaking to Snowden

Það hafa verið uppi hugmyndir innan Þýskalands síðan afhjúpunin um hleranir á GSM síma Merkelar komu fram, að fá Snowden til að veita þýskum stjórnvöldum nánari vitnisburð um þær njósnir.

"Both the Interior Ministry, which is overseeing the government's investigation, and Thomas Oppermann, head of the parliamentary committee overseeing the intelligence services, indicated they would like to hear from the former NSA contractor."

Skilvirkasta leiðin væri að fá Snowden til Þýskalands - ekkert tæknilega ómögulegt við það. Þó það væri bersýnilega flókið í útfærslu.

En það mundi krefjast einhvers konar samkomulags við Rússland.

Síðan þarf einhvern veginn að leysa það mál, að Þýskaland hefur í gildi samkomulag við Bandríkin, um afhendingu sakamanna og gagnkvæma virðingu dóma.

Svo er ekki víst endilega að Rússar mundu hafa áhuga á að fá Snowden til baka, ef hann verður farinn annað.

Tæknilega er hugsanlega hægt að semja við Rússa um það, að þýskir sendimenn fái að ræða við Snowden í Rússlandi.

"Mr. Oppermann, a Social Democrat, said on Twitter on Friday that he would like to hear Mr. Snowden as a witness, but only without risking his safety and "completely ruining" Germany's relations with the U.S."

Eins og sést á viðbrögðum þingmanns þýskra krata, eru menn á nálum varðandi samskiptin við Bandaríkin, en á sama tíma - - virðist vaxandi vilji til að beita Bandaríkin sjálf þrýstingi í njósnamálinu.

Þingmaður græningja, Hans-Christian Ströbele, sagðist hafa hitt Snowden í Moskvu, var með í fórum sínum bréf sem hann sagði frá Snowden - þ.s. Snowden býðst til að vitna fyrir þýskum stjórnvöldum. 

Skv. því vill Snowden helst fá að koma til Þýskalands eða svipaðs lands.

"Germany rejected Mr. Snowden's asylum application this summer. However, given the seriousness of the allegations he has brought to light, it isn't certain Germany would immediately hand him over to the U.S. But Germany would face a serious diplomatic rift with the U.S. were he to be given protection here."

Ein tæknilega möguleg lausn - - gæti verið að Snowden fengi að fara hingað.

Eftir að hann hefur borið vitni fyrir þýskum stjórnvöldum.

En þá þarf a.m.k. að vera fyrir hendi, þegjandi samkomulag við bandar. stjv. um það - að þau sætti sig við veru hans hérlendis, sem nokkurs konar form útlegðar.

Það gæti verið lending, að hann geti ekki nokkru sinni farið til Bandar., en til þess að draga úr þeirri gagnrýni sem Bandaríkin eru undir, þá sætti þau sig við það - að hann verði í vestrænu landi í öryggi og góðu atlæti líklega æfina á enda.

• Augljóslega getur Ísland aldrei veitt Snowden hæli í fullkominni andstöðu við Bandaríkin.

 

Niðurstaða

Afhjúpanir Snowden hafa beint sjónum almennings að því hve gríðarlega umsvifamiklar njósnir ekki einungis Bandaríkjanna, heldur flr. vestrænna ríkja eru orðnar innan internetsins.

Þetta er sjálfsagt mjög þörf umræða - hvar mörkin eiga að liggja, hvað má og hvað ekki má.

Það má því taka undir það með Snowden, að þörf hafi verið fyrir það, að vekja upp þá umræðu.

Bandaríkin hafa líklega gengið heldur of langt, í kjölfar 9/11 atburðarins, er leyniþjónustustofnanir Bandar. urðu fyrir mikilli gagnrýni. En þá kom í ljós að upplýsingarnar voru til - en það vantaði stofnun til að samræma meðferð slíkra upplýsinga. Þess vegna varð NSA til.

En nú er búið að leysa þann galla sem þá var afhjúpaður, standa menn frammi fyrir hinum vandanum. Að sú stofnun sem átti að leysa skort á skilvirkni um meðferð og öflun upplýsinga, er farin að ganga líklega - - skrefum of langt.

Það þarf að toga til baka - - finna nýtt jafnvægi.

Þetta þurfa Bandaríkin sjálf að gera - - vegna sjálfra sín. 

En einnig önnur vestræn ríki.

 

Kv.

Morðárás á gríska nýnasista!

Ég velti fyrir mér hvað gerist núna. En ég rakst á frétt þess efnis á vef Financial Times, að gerð hafi verið skotárás á félaga í Gullinni Dögun, sem er nýnasista eða fasistaflokkur í Grikklandi, sem mælst hefur með allt að 15% fylgi. Ég tek fram að stefna Gullinnar Dögunar á enga samúð skilið. Þeir vilja gera Grikkland aftur að fasistaeinræðisríki eins og það var á dögum, einræðisherrans Ioannis Metaxas. Sá réð yfir Grikklandi með harðri hendi, á árunum 1936-1941. Er nasistar gerðu innrás í Grikkland.

Á vefnum fagna margir því "crackdown" sem verið hefur í gangi af hálfu grískra stjórnvalda, gagnvart Gullinni Dögun.

Menn segja lýðræðið vera að verja sjálft sig, ég hef séð líkingar við nasistaflokk Hitlers, hvað ef nasistarnir hefðu verið handteknir og bannaðir, áður en þeir fengu tækifæri til að vera kosnir til valda?

En Gullin Dögun hefur ekki formlega verið bönnuð, en meirihluti þings hefur Samþykkt ályktun, þ.s. flokkurinn er skilgreindur sem "glæpasamtök" ekki stjórnmálaflokkur.

5 þingmenn flokksins hafa verið sviptir þinghelgi, og handteknir eftir að þekktur andfasískur grískur rappari, var stunginn til bana - af fylgismanni Gullinnar Dögunar.

Og í síðustu viku, samþykkti þingið að svipta Gullna Dögun - framlögum af skattfé sem allir stjórnmálaflokkar eiga að fá, skv. grískum lögum: Greece cuts off state funding to Golden Dawn

• Þetta er mjög áhugavert ástand.
• En þetta er í fyrsta sinn, tja síðan á 8. áratugnum, er herforingjar tóku völdin í Grikklandi, sem gripið er til svo umfangsmikilla aðgerða, gegn stórum stjórnmálaflokki.

Two Golden Dawn members shot dead in Athens

"Witnesses said two men drove up on a motorbike and fired several shots into a group of Golden Dawn supporters arriving for a speech by a party official. The killers escaped without being stopped and abandoned the bike in a nearby street, the official said."

Klassískt "hit" eins og í kvikmynd.

 

Spurning?

• Hefur ekki almenningur rétt til að kjósa að afnema lýðræðið, ef almenningur hefur misst trú á því?

Það er enginn vafi á því, að Gullin Dögun vill grískt lýðræði feigt. Að þingmenn flokksins hafa þá stefnu, að ef þeir komast til valda, að afnema það. Afnema stjórnarskrána o.s.frv. Líklega að banna aðra flokka.

En, þ.s. margir gleyma í dag, er að í kalda stríðinu - höfðu flokkar hreinræktaðra kommúnista einmitt það á sinni stefnuskrá. Að afnema lýðræðið, banna alla aðra stjórnmálaflokka, ef þeir mundu komast til valda.

Það var tekin sú ákvörðun, af lýðræðisríkjum Evrópu. Að þó svo þessir flokkar væri sannarlega í andstöðu við vestrænt lýðræði, að eigi síður - heimila þeim að bjóða fram. Að heimila þingmönnum þeirra að sitja á þingi, halda fram sínum boðskap, heimila þeim flokkum að gefa sinn boðskap út í ræðu og riti.

Þ.s. að sjálfsögðu öll lönd eiga að gera, er að halda uppi lögum og reglu - handtaka þingmenn fyrir að brjóta lög, sannarlega - ef lögbrot er unnt að sanna.

Handtaka einstaka flokksmeðlimi fyrir lögbrot, ef þau er unnt að sanna.

Flokkar kommúnista voru undir sérstöku eftirliti á árum kalda stríðsins, meira að segja á Íslandi var njósnað um meðlimi flokks þeirra, fylgst með athöfnum þeirra - - slíkt var algerlega réttlætanlegt. Þ.s. eftir allt saman, vildu þeir lýðræðið feigt meira að segja á Íslandi.

Það var ekki af ástæðulausu, að menn töluðu um lýðræðissinnaða flokka, sem þá voru allir aðrir en flokkur kommúnista, þ.e. Vinstri Sósíalista eins og hann hét á Íslandi.

• En þ.e. einmitt punkturinn - - það var ákveðið að meiri skynsemi væri í því að heimila þessum flokkum að starfa fyrir opnum tjöldum.
• Heldur en að banna þá, og eiga það á hættu - að þeir gerðust "neðanjarðarhreyfingar." Sem talið var mun hættulegra.

• Það er einmitt rétt að muna, að það sýndi - siðferðislegan styrk lýðræðisríkjanna, að þau heimiluðu flokkum kommúnista að bjóða sig fram, er á sama tíma í ríkjum kommúnista, var einungis flokkum kommúnista heimilt að vera í framboði.

Þess vegna er ég að velta því fyrir mér - - þegar frjálslyndir menn fagna því, að verið sé að handtaka grísku nýnasistana.

Hvort þeir hafi hugsað málið til enda.

 

Niðurstaða

Það var einmitt punkturinn. Að sýna umburðarlyndi þeim sem ekki áttu það skilið. Þá sýndu lýðræðisríkin að þau voru betri en andstæðingurinn. Það þíddi ekki að lýðræðisríkin væri "naive" en það voru hafðar nánar gætur á fylgismönnum kommúnista. Sem m.a. fól í sér að njósnað var um þeirra helstu foringja, m.a. komið fram að slíkt var gert hér á landi. Sem var að sjálfsögðu eðlilegt, hafandi í huga að þetta voru einstaklingar er vildu lýðræðið feigt - sem störfuðu fyrir flokka er voru akkúrat "samsæri um það að afnema lýðræðið" ef þeir mögulega mundu komast til valda.

Þess vegna er ég að velta fyrir mér þeim skilaboðum sem "lýðræðisflokkarnir" á Grikklandi eru að senda til kjósenda, þegar réttkjörnir þingmenn eru sviptir þinghelgi og handteknir.

Þó svo það sé satt, að þeir einstaklingar vilja gríska lýðræðið feigt.

Núna hefur verið gerð morðárás á fylgismenn Gullinnar Dögunar?

Það verður forvitnilegt að sjá hvort lögð verður eins mikil áhersla á að rannsaka þann glæp?

Ef ekki, getur allt málið þ.e. aðgerðin gegn Gullinni Dögun - snúist í höndunum á yfirvöldum. Og þess í stað, gert Gullinni Dögun það kleyft að setja á sig ímynd fórnarlamba skipulagðra ofsókna.

• Spurning hvort upplausnin í Grikklandi sé núna að hefjast?

 

Kv.

Evrusvæði hættulega nærri verðhjöðnun

Skv. Eurostat mældist verðbólga á evrusvæði einungis 0,7% í nóvember. Þetta eru bráðabirgðaniðurstöður. Það er því hugsanlegt að hún mælist e-h hærri í endanlegu uppgjöri mánaðarins. En þetta sýnir þó samt sem áður - að evrusvæði er komið hættulega nærri "verðhjöðnun."

Euro area annual inflation down to 0.7 %

Myndin að neðan sýnir uppgjör Eurostat á verðbólgu október mánaðar.

Þá mældist meðalverðbólgan 1,1%.

En nú allt í einu er meðalverðbólgan einungis 0,7%.

Það þíðir líklega að löndum í verðhjöðnun hefur fjölgað miðað við myndina að ofan.

Af myndinni má sennilega ráða - hvaða lönd hafa líklega dottið í verðhjöðnun, þ.e. þau lönd sem voru með mælda verðbólgu innan við 0,5% í október mælingunni.

Þau sem voru með mælda verðhjöðnun þá, eru þá líklega fallin dýpra í það ástand.

 

Af hverju er verðhjöðnun hættuleg?

1. Ein mikilvæg áhrif eru þau, að allt bundið í peningum hækkar í virði. Öfug áhrif við verðbólgu. Það finnst kannski einhverjum gott. En það fer mjög mikið eftir því hvort um er að ræða einstakling sem á töluverðar fjárhæðir af peningum eða hvort um er að ræða einstakling sem á fyrst og fremst skuldir. Sá sem á peninga græðir - sá sem á skuldir tapar.
2. Seinni áhrifin munu skipta miklu máli í þeim löndum þ.s. alvarleg skuldakreppa er útbreidd. Þessi virðisaukningaráhrif skuldanna, koma þá líklega hart niður á þeim löndum sem þegar eru í alvarlegu kreppu ástandi.
3. Og líklega við þetta, dýpkar kreppan í þeim löndum - enn frekar. Þetta eykur hættuna á því að þau falli inn í dýpkandi skuldaspíral, þ.s. verðhjöðnun er ákaflega hagvaxtarbælandi, fyrir utan að virðishækka skuldirnar.
4. En hún bælir vöxt vegna þess, að þó svo að þeir sem eiga peninga finnist þeir græða, þá halda þeir samt að sér höndum - ástandið bælir áhuga þeirra á því að fjárfesta eða verja peningunum í eitthvað, því væntingin er að verðin muni vera lægri á morgun.

Ég bendi á ritgerð eftir Zsolt Darvas sem er einn af meðlimum svokallaðs Bruegel "Think Tank:"

THE EURO AREA’S TIGHTROPE WALK: DEBT AND COMPE TITIVENESS IN ITALY AND SPAIN

---------------------

1. If inflation has to be 1 percentage point lower in Italy and Spain because the overall euro-area inflation rate undershoots the two percent target, the persistent primary sur- plus has to be higher in Italy by 1.3 percent of GDP and in Spain by 1.0 percent of GDP, according to our calculations.
2. Consistent with the ECB mandate, average inflation in the euro area should not be allowed to fall below the two percent target, and Germany and other euro-area countries with a strong competitive position should refrain from domestic policies that would prevent domestic inflation from rising above two percent (Wolff, 2012; Darvas, Pisani-Ferry and Wolff, 2013).
3. Therefore, the ECB should do whatever it takes, within its mandate, to ensure that inflation does not fall below the 2 percent target.

---------------------

Höfum í huga að ítalska ríkisstjórnin stefnir að því að viðhalda 5% afgangi af frumjöfnuði fjárlaga, skv. útreikningi Zsolt Darvas hækkar þörf ríkissjóðs Ítalíu fyrir afgang um 1,3% fyrir hvert prósent sem meðalverðbólga evrusvæðis er minni en 2%.

Þannig að við 1% verðbólgu þarf 6,3% afgang - > við 0% verðbólgu 7,6%.

Hafandi í huga skuldastöðu upp á 133% virðist fljótt á litið, ekki vinnandi vegur fyrir Ítalíu að greiða skuldir sínar niður.

Skv. óbreyttum forsendum. Annaðhvort þarf Ítalía að finna leið til að auka hagvöxt stórfellt - - sem virðist ekki líklegt. En enn mælist samdráttur á Ítalíu og líklega eru hugmyndir ríkisstjórnarinnar um 1% hagvöxt á nk. ári - skot í loftið. En skv. erlendum fjölmiðlum, er hagstjórn á Ítalíu meira eða minna hangandi á reiðanum. Ríkisstjórnin hafi í reynd ekkert gert.

Eða að vextir þeir sem ríkissjóður Ítalíu getur fengið - verða að lækka verulega.

Það seinna er tæknilega mögulegt, en krefst þess að Ítalía óski formlega aðstoðar til björgunarsjóðs evrusvæðis, svo Ítalía geti fengið Seðlabanka Evrópu til að virkja svokallað "OMT" þ.e. kaup án takmarkana.

 

Niðurstaða

Mér virðist löndin í vanda á evrusvæði nú milli tveggja elda. Annars vegar hækkandi gengi evrunnar er skaðar möguleika þeirra til að auka útflutning. Og hins vegar hin hratt vaxandi hætta á verðhjöðnun er mun virðishækka þeirra skuldir. Ef ekki er fljótlega e-h róttækt gert, stefnir í að hinn þegar hættulegi skuldaspírall landa í vanda. Fari í frekari stigmögnun.

Með þessu áframhaldi getur evrukrísan skollið aftur á af þunga á næsta ári.

 

Kv.

Paolo Scaroni forstjóri orkurisans Eni, varar við áhrifum síhækkandi orkuverðs!

Herra Scaroni skrifaði lesendagrein í Financial Times, undir eigin ábyrgð að sjálfsögðu. Þó svo að sjálfsögðu sé forstjóri ítalska orkurisans Eni alls ekki óháður eða hlutlaus greinandi. Er það samt ekki ástæða að leiða hjá sér þá þætti er hann bendir á, en þær upplýsingar hafa komið fram hjá fleiri aðilum.

Russia and shale can solve Europe’s energy problem

1. "Thanks to the rapid increase in efficient non-conventional gas production, US companies pay about $3.50 per million British thermal units (mBtu) for their natural gas.
2. That is about a third of what Europeans pay." 

Gasverð í Evrópu er með öðrum orðum - 3 falt hærra.

Það sem er í gangi í Bandaríkjunum er svokölluð "Fracking revolution" en gasvinnsla í Bandaríkjunum hefur aukist umtalsvert sl. 8 ár, og verð á gasi hefur fallið - mikið. 

Það hefur áhugaverðar afleiðingar - - nefnilega þær. 

Að bandarísk námufyrirtæki sem stunda enn þann dag í dag, að grafa eftir kolum.

Hafa orðið fyrir því, að eftirspurn hefur minnkað innan Bandaríkjanna, þannig að í staðinn - hafa þeir nú  síðan 2010. Verið að selja kol á umtalsvert lækkuðu verði miðað við þeirra fyrra söluverð til Evrópu.

Það er að hafa þá áhugaverðu afleiðingu, að kola-orkuver í Evrópu eru samkeppnishæfari en gasorkuver.

Þannig að gasorkuver eru að verða undir í samkeppninni, við rafmagnsframleiðendur er brenna kolum.

1. "gas-fired power generation has decreased by 25 per cent between 2010 and 2012..."
2. "...while coal-fired power generation has increased by 10 per cent."

Og útkoman af því er sú, að síðan 2010 hefur losun CO2 aukist í ESB vegna rafmagnsframleiðslu.

Þrátt fyrir að - "€30bn of incentives" - sé varið  árlega til að styðja við eflingu "grænna" orkulausna.

Þetta eru að sjálfsögðu - - algerlega ófyrirséð hliðaráhrif.

• "Europe’s electricity is twice as expensive as America’s."

Það er að hluta vegna álagsins sem er lagt á orku framleidda með kolum og gasi, og öðrum leiðum taldar ekki umhverfisvænar. Sem notað er til að fjármagna stuðninginn við eflingu "grænna" orkukosta.

Vegna þess að kol eru nú fáanleg frá Bandar. á svo hagstæðu verði miðað við áður, eru kolaorkuverin að sigra í samkeppninni við - gas orkuverin. Því þau geta boðið rafmagnið á lægra verði.

Svo kaupendurnir versla við kolaorkuverin.

Þessi útkoma er auðvitað "embarrassment" fyrir þá sem skipuleggja orkuáætlun Evrópu.

-----------------------------------

Paolo Scaroni hefur sínar skoðanir - - hann vill að Evrópa fylgi fordæmi Bandaríkjanna. Bendir á að líklega sé nóg af "leirsteinsgasi" einnig í Evrópu, ef Evrópumenn geta fengið sig til að nýta þau jarðlög. Og að auki sé nóg af gasi í Rússlandi. 

Má einnig nefna að í Rússlandi er að finna mjög stórt "leirsteinslag" - sjá: "Fracking" getur framlengt olíuævintýri Rússa um nokkra áratugi til viðbótar!.

Að auki nefnir hann að það sé mjög skaðlegt fyrir samkeppnishæfni iðnaðar í Evrópu, að búa við 2-falt orkuverð samanborið við Bandaríkin.

Þegar séu mörg teikn þess, að orkufrek evr. efnavinnslufyrirtæki séu að leita hófana eftir því, að koma upp verksmiðjum í Bandaríkjunum.

Spurning hvað gerist með stáliðjuverin, en stálið er upphaflegur kjarni þýska iðnveldisins.

Þetta komi ofan á aðra þætti sem veita Bandaríkjunum forskot í samkeppnishæfni.

Rétt að ryfja upp að efnahagur Evrópu er ekki sterkur þessi misserin, og að það stefnir í að orkverð haldi áfram að hækka á næstu misserum. Nema að skipt sé snarlega um kúrs.

 

Niðurstaða

Hátt orkuverð er ekki einungis slæmt fyrir atvinnulíf Evrópu. Því má ekki gleyma að þegar harnar á dalnum hjá almenningi, fjölgar stöðugt þeim sem eiga í erfiðleikum með orkureikninginn sinn. Í Þýskalandi er talað um svokallaða "orkufátæklinga" þ.e. þá sem eiga ekki efni á því að kinda t.d. nema eitt herbergi. Þ.s. fjölskyldan kúrir saman.

En merkilegur sannleikur er sá, að þó svo að margir í Þýskalandi hafi mjög góð laun. Vegna þess að ekki eru nein lágmarkslaun - nema lágmarkslaun stéttafélaga. Þá t.d. ef þú ert verktaki utan stéttafélags - þá geta launin verið lægri en meira að segja þ.s. telst lágmarksviðmið hérlendis.

Þetta sé hlutskipti vaxandi fjölda þeirra sem koma til Þýskalands á flótta frá atvinnuleysinu í eigin löndum. Ef þú ert ekki með menntun eða þekkingu sem eftirspurn er eftir. Fólk á slíkum launum, sé líklegt að eiga í vandræðum með orkureikninginn.

Þetta vandamál er örugglega einnig til staðar í þeim kreppuhrjáðu löndum, sem það fólk var að flýgja.

 

Kv.