Norður-Kórea fordæmir afstöðu Bandaríkjanna - spurning hvort Kim Jong Un ætlaði sér í raun nokkru sinni að semja um afvopnun?

Það eru einungis örfáir dagar síðan Donald Trump Twítaði eftirfarandi:

Donald Trump@realDonaldTrump, 4:16 AM - 3 Jul 2018:Many good conversations with North Korea-it is going well! In the meantime, no Rocket Launches or Nuclear Testing in 8 months. All of Asia is thrilled. Only the Opposition Party, which includes the Fake News, is complaining. If not for me, we would now be at War with North Korea!

En í dag laugardag kveður við verulega neikvæðari tón frá Norður-Kóreu.

North Korea says resolve for denuclearisation may falter but Pompeo lauds progress

North Korea slams US denuclearisation demands

Þetta kemur einnig ofan í vísbendingar þess efnis að NK sé alls ekki að vinda ofan af sínu eldflaugaprógrammi né sínu kjarnorkuprógrammi -- sbr: Satellite Images Show North Korea Is Expanding a Missile-Manufacturing Plant, a Report Finds

 

Skv. greinendum sýnir myndin nýlega stækkun aðstöðu til framleiðslu eldflauga!

Þetta eru ekki einu vísbendingarnar í þá átt að NK sé máski ekki að sýna lit til eftirgjafar!

North Korea Believed to Be Increasing Nuclear Production

Ef marka má þetta þá sé NK með viðbótar kjarnorkutilraunasvæði sem NK hafi ekki gefið upp, og það séu vísbendingar þess að NK sé að auka auðgun úrans - ekki það öfuga að draga úr.

1. Ef maður tekur þetta saman, gæti maður ályktað að Kim Jong Un - sé að vinna sér tíma, til að smíða fleiri kjarnasprengjur -- annars vegar.
2. Og hins vegar, til að smíða fleiri eldflaugar!

• En það má benda á, að með því að -- stöðva frekari kjarnorkutilraunir og frekari eldflaugatilraunir - í bili. Og með því að samþykkja að funda með Trump.

Hafi Kim keypt sér - ákveðið öryggi gagnvart Donald Trump!
Eiginlega virðast orð Donalds Trumps sjálfs einmitt staðfesta það, sbr:

"If not for me, we would now be at War with North Korea!"

Það hefði náttúrulega aldrei orðið, nema ef Trump hefði tekið slíka ákvörðun.

 

Fyrir utan þetta koma viðbrögð NK ekki á óvart!

Það blasti alltaf við mér að ólíklegt væri að NK mundi samþykkja að eyðileggja öll sín kjarnavopn, allar sínar eldflaugar er geta borið slík vopn - auk þess aðstöðu sem unnt sé að nota til framleiðslu kjarnorkuvopna og stórra eldflauga.

Viðbrögð stjórnvalda NK - virðast staðfesta það sem mig grunaði allan tímann!
Að NK hafi í raun og veru engann áhuga á algerri afvopnun af slíku tagi.

Það er áhugavert hvernig Trump svarar alltaf.
Takið eftir orðalaginu - "fake news."
Þetta virðast standard viðbrögð í hvert sinn hjá honum þegar fjölmiðlar efast um eitthvað sem tilheyrir hans stefnu.

Ég get ekki sagt að hann hafi aukið virðingu sína af viðbrögðum af þessu tagi!

Hvað þá að blogg frá 13. júní sl. hafi aukið virðingu hans heldur, sbr:

Donald Trump@realDonaldTrump, 9.56 AM, June 13, 2018: "Just landed - a long trip, but everybody can now feel much safer than the day I took office. There is no longer a Nuclear Threat from North Korea. Meeting with Kim ong Un was an interesting and very positive experience. North Korea has great potential for the future!"

 

Niðurstaða

Það er mjög freystandi að álykta út frá sterkum vísbendingum undanfarið að Kim Jong Un sé ekki alvara með viðræðum við ríkisstjórn Donalds Trumps - en vísbendingar benda til aukinnar framleiðslu kjarnorkuvopna í annan stað og hins vegar til aukinnar framleiðslu eldflauga, eða til nýrrar eldflaugaframleiðslu -- kannski þessar nýju með "inter continental range" ICBM.

Orð Donalds Trumps sjálfs benda til þess að líkur þess að hann hæfi stríð gegn NK hafi verið raunverulega fyrir hendi. Með því að samþykkja að ræða við Trump og fyrirskipa pásu á kjarnorkutilraunir og eldflaugatilraunir -- vann Kim Jong Un sér a.m.k. tíma, en á meðan hann heldur Donald Trump vongóðum - þá greinilega virðist stríðshætta ekki yfirvofandi.

Það má vera allt og sumt sem Kim Jong Un ætlast fyrir sé akkúrat það, að vinna sér tíma. Til að smíða fleiri kjarnasprengjur og fleiri eldflaugar -- kannski þessar nýju er draga alla leið til Bandaríkjanna. Þannig að hann hafi þá loksins hótun á Bandaríkin er dugi til að jafnvel hugsanlega Donald Trump þori ekki að fyrirskipa hernaðarárás.

--Vísbendingar a.m.k. afsanna ekki slíka kenningu með nokkrum augljósum hætti!

 

Kv.

Trump hótar tollum á allan innflutning Kína til Bandaríkjanna!

Ég er ekki viss hvaða viðbótar spil Trump hefur á hendi - hingað til eru þetta allt hótanir nema tollur á ál 10% og stál 25 prósent er hefur komist þegar til framkvæmda og gildir fyrir öll ríki heims jafnt. Frá föstudag tekur gildi tollur upp á 34ma.$ á Kína og síðar tekur viðbótar upp á 16ma.$ gildi á Kína.

Fyrir utan það, hefur Trump hótað 200ma.$ á Kína strax - ef Kína svarar þeim tollum er taka gildi á næstunni, með tollum á móti. Síðan hafði hann sagt nýlega, að hann mundi geta síðar bætt enn í um 200ma.$.

En á fimmtudag, sagði hann mundi í það síðara skipti bæta við 300ma.$ - sem þíddi að þá væri kominn tollur á gervallt innflutt frá Kína til Bandaríkjanna: Trump says U.S. tariffs on Chinese goods could exceed $500 billion. Utanríkisráðherra Kína fordæmdi aðgerðir Trumps: China foreign minister slams trade protectionism as short-sighted, damaging.

 

Trump virðist staðfastur í trúnni - Kína gefi eftir!

Hann virðist greinilega álíta að leiðin til snöggrar eftigjafar - sé að hrúga upp tollhótunum á tollhótanir ofan. Að menn sjái sæng sína upp breidda - biðjist vægðar.
--Síðan muni Trump eins og sigurvegari í stríði, tjá skilmála uppgjafar.

Mín tilfinning er að Trump hreinlega hugsi málin með þetta einföldum hætti.
Hann hafi líklega í engu kynnt sér - menningu sinna gagnaðila, eða innanlandspólitík.

1. Sannast sagna ef þetta er rétt greind skoðun Trumps, þá held ég hann ofmeti sína stöðu.
2. Ef málið er einungis skoðað út frá innflutningi vs. útflutningi - þá hefur Kína mun minna svigrúm til viðbragða.
   --Hinn bóginn eru mjög verðmæt fyrirtæki starfandi innan Kína, nokkur þeirra bandarísk.
   --Mikið af tekjum bandarískra risafyrirtækja kemur erlendis frá!
3. Ég mundi ætla að þar fari viðkvæmt atriði fyrir Bandaríkin. Vegna þess hversu dugleg þau hafa verið að koma sér fyrir erlendis.

Engin leið er að vita hvernig Kína bregst við.
Það eina sem ég er viss um er - að Xi Jinping mun ekki gefast upp.

--Sennilega sé hreinlega að, þar sem Xi er búinn að tryggja sér lífstíðarráðningu sem landstjórnandi Kína -- að hann einfaldlega bíði Trump af sér.
--Semji síðan við næsta forseta Bandaríkjanna!

Hversu langt Kína tekur viðskiptastríðið af sinni hálfu - hef ég ekki hugmynd um.
En starfsemi bandarískra fyrirtækja innan Kína - er einn tæknilegur möguleiki.
En það getur einnig verið að Xi - velji að hrófla ekkert við þeim.

Láti málin einfaldlega standa - með gagnkvæma tolla á allan innflutning frá hvoru landi.

 

Niðurstaða

Mig grunar að það geti verið í takt við kínverska menningu - að leysa málið með Trump einfaldlega með því að - semja ekki við hann, bíða hann af sér. Trump fái í mesta lagi 8 ár - óþarfi sé þó að gera ráð fyrir að endurkjör 2020 sé öruggt.

Þar sem Kína sé með langtímaáætlanir um efnahagsuppbyggingu, virðist mér að bíða Trump af sér - hreinlega geta verið nothæf nálgun.
--Kannski sú líklegasta!

 

Kv.

Trump skipar OPEC að lækka olíuverð!

Þetta er eiginlega fremur spes - en á miðvikudagskvöld Twítaði Donald Trump eftirfarandi:

The OPEC Monopoly must remember that gas prices are up & they are doing little to help. If anything, they are driving prices higher as the United States defends many of their members for very little $’s. This must be a two way street. REDUCE PRICING NOW!

Ég get eiginlega ekki skilið þetta með öðrum hætti, en Trump sendir þeim fyrirmæli.
Reuters fjallaði einnig um þetta: Trump to OPEC: 'Reduce pricing now!'.

 

Trump sé sennilega farinn að hafa áhyggur af þingkosningum innan Bandaríkjanna í haust!
En kjósendur innan Bandaríkjanna verða auðvitað þess varir að bensínverð fer hækkandi!
Trump virðist vera klaufalegur í tímasetningum sinna aðgerða!

1. Heims olíuverð er ekki að lækka af ástæðulausu!
2. En stærsta ástæðan eru aðgerðir Donalds Trumps sjálfs - gagnvart Íran.

--Íran framleiðir ca. 2,6 milljón föt per dag af olíu.
--Trump sendir nú erindreka sinnar ríkisstjórnar til þeirra landa er hafa verið að kaupa olíu af Íran -- til þess að óska þess eindregið þau hætti þeim kaupum.

Trump hefur heitið því að útiloka Íran frá olíumörkuðum!

Til að bæta gráu ofan á svart, hefur verið að draga úr olíuframleiðslu í Venezúela - 30% samdráttur sl. 12 mánuði, vegna áralangrar óstjórnar sé viðhald búnaðar við olíulindir og hreinsunarstöðvar þarlendis búið að vera í ólestri lengi - þetta birtist nú í stöðugt hnignandi framleiðslu.

1. Þegar þetta fer saman við -- tilraunir Trumps til að fá ríki heims til að hætta olíukaupum af Íran, samtímis og Trump hefur skellt á nýjum refsiaðgerðum er taka fljótlega gildi.
2. Þá er ekki furða að heimsmarkaðsverð hækki þessa dagana!

Það sé sennilega lítill vafi um að ef Trump mundi hætta við aðgerðir sínar gagnvart Íran.
Þá mundi olíuverðshækkanabylgjan hjaðna að nýju!
--En karlinn er þrjóskur sem naut virðist mér.

Þess í stað hljómar þetta sem -- hann ætlist til þess að OPEC selji Bandaríkjunum á lægra verði en núverandi markaðsverð. Það verður forvitnilegt að sjá hvort Saudi-Arabía  lætur skipa sér þannig fyrir verkum.

Höfum í huga að OPEC meðlimir eru ekki bara Arabalöndin við Persaflóa. Nígería og Venezúela eru þar að auki. Ekki má gleyma Íran og Írak sem eru þar meðlimir til viðbótar!

 

Niðurstaða

Það verður forvitnilegt að sjá svör stjórnvalda Saudi-Arabíu, og Sameinuðu Furstadæmanna - en sennilegast virðist að fyrirmæli Trumps beinist að þeim. En ef ég geri tilraun til að skilja Twítið hans Trumps er greinilega felur í sér fyrirmæli til OPEC ríkja um að lækka olíuverð. Þá virðist mér sennilegast - Trump eigi við, til Bandaríkjanna sérstaklega!
--Sem sagt, hann heimti að þau selji Bandaríkjunum á undirverði!

Þó svo að olíuverðlagshækkanirnar séu aðgerðum Trumps sjálfs að kenna.
--Þetta er algerlega einstakt!

Kv.

Er líklegt Trump geti yfirgefið Heimsviðskiptastofnunina - stofnað nýja eftir sínu höfði?

Fyrsta augljósa atriðið er að -- til þess að formlega hætta í "WTO" þarf Trump að fá samþykki bandaríska þingsins fyrir því að afnema bandarísk lög sem skilgreina þátttöku Bandaríkjanna í þeirri stofnun.

1. Síðan, fer bandaríska þingið með löggjafarvald -- sama regla gildir innan Bandaríkjanna þar af leiðandi og í öðrum svokölluðum vesturlöndum - að samningar eru einungis bindandi fyrir Bandaríkin; með samþykki þingsins!
2. Manni virðist fremur ósennilegt að Bandaríkjaþing mundi samþykkja - að afsala sér svo stórum hluta sinna valda, sem að afsala sér -- formlegum yfirráðum yfir viðskiptamálum Bandaríkjanna, þ.e. einungis unnt að gera bindandi samninga með samþykki þingsins!

Þess vegna virðast mér pælingar sem -- ummæli Trumps virðast samt íta undir, farsakenndar!

Skv. leka á sunnudag út á netið: Trump's private threat to upend global trade.

1. Á þessum hlekk má finna upplýsingar um - meintar hugmyndir Donalds Trumps um nýtt viðskiptakerfi fyrir Bandaríkin.
   --Ummæli Trumps í fjölmiðlum á mánudag, virðast styrkja trúverðugleika þeirra!
2. Ummæli Trumps á mánudag: Trump threatens action on WTO after reports he wants to withdraw.
   
   Donald Trump -: "WTO has treated the United States very badly and I hope they change their ways. They have been treating us very badly for many, many years and that’s why we were at a big disadvantage with the WTO," -- "And we’re not planning anything now, but if they don’t treat us properly we will be doing something,"

Rétt að nefna að Bandaríkin voru aðalhvatinn að því alþjóðaviðskiptakerfi sem fyrst var nefnt "GATT" en síðar var formlega stofnanavætt sem "WTO." Og Bandaríkin sjálf áttu mikinn þátt í að semja þær viðskiptareglur sem gilda - höfðu sjálfsögðu ekki samþykkt þær, ef fyrri forsetar hefðu ekki talið þær í samræmi við hagsmuni Bandaríkjanna!

--Eins og kemur fram, er Trump að hóta að gera -- eitthvað.
--Sem virðist gefa byr undir væng, að Hvítahúsið geti verið að vinna að hugmyndum sbr. þær sem hlekkjað er á að ofan!

Skv. orðrómnum -- mundi Trump leggja fyrir Bandaríkjaþing frumvarp undir nafninu "United States Fair and Reciprocal Tariff Act" - sem gárungar fóru strax að kalla "FART"

• Sem mundi færa öll völd yfir utanríkisviðskiptum yfir á embætti forseta!

1. Það er auðvitað megin atriðið sem ég er efins um - að þingið mundi afsala sér svo miklum völdum.
2. Síðan er ég einnig efins um - önnur lönd mundu samþykkja að undirgangast viðskiptakerfi -- er væri fullkomlega öllum stundum háð vilja forseta Bandaríkjanna hverju sinni.

--Forsetinn hefði þá væntanlega sömu völd og Trump sjálfur var vanur að hafa yfir viðskiptum sinna eigin fyrirtækja!
--Þ.e. völd til að taka allar slíkar ákvarðanir - og hætta við hvað það sem honum sýndist, og auðvitað hvenær sem honum sýndist svo.

Það sé ástæða af hverju Bandaríkin sjálf ákváðu á sínum tíma að setja upp gagnkvæmt skuldbindandi samninga -- og fá önnur lönd í lið með sér um slíkt kerfi.

Einfaldlega það, að skapa traust milli aðila í viðskiptum!
En án trausts - eru langtímaviðskipti íll möguleg, fjárfestingar í einhverju sem krefst verulegs fjármagns verða afar hæpnar.

Ekkert traust getur verið í kerfi - er lútir vilja einungis eins manns.
--Og án traust yrði fátt um viðskipti.

 

Niðurstaða

Trump virðist geta fyrirskipað einhliða tolla -- hann getur sannarlega gert viðskiptasamning við annað land, en án samþykkis þingsins séu slíkir samningar ekki bindandi! Trump getur ekki heldur formlega slitið samningum sem þingið hefur samþykkt, nema með samþykki þingsins.

Og ég held það sé borin von að þingið mundi afhenda framkvæmdavaldinu öll völd yfir milliríkjasamningum.

Þannig að líklega haldi Trump áfram að framkvæma vísvitandi skemmdarverk á alþjóða viðskiptakerfinu -- sem hann getur gert einhliða eins og sannað er.

--En sennilegt virðist að hann geti ekki fengið meirihluta fyrir því að formlega taka bandaríkin út úr alþjóðlega viðskiptakerfinu -- þó greinilegt sé að Trump langi til þess.
--Öll alþjóðafyrirtækin bandarísku að sjálfsögðu mundu hringja í sína þingmenn sem þau hafa stutt með fjárframlögum, og að sjálfsögðu tjá þeim að það sé gegn hagsmunum megin fyrirtækja bandarísks efnahagslífs að vera utan alþjóðlegra viðskiptaregla.

Ég er á því að fullkomlega borin von sé til þess að Trump mundi nokkru sinni fá þingið til þess að samþykkja að veita honum algert alræðisvald um utanríkisviðskiptamál Bandaríkjanna.

• Trump þar með haldi sig líklega við núverandi aðgerðir - bæta við einhliða tollum.

 

Kv.

Evrópusambandið varar Trump við miklu efnahagstjóni ef hann fyrirskipar 25% tolla á bifreiðainnflutning!

Ég er persónulega á því að yfirgnæfandi líklegt sé að Trump láti verða af tollhótun sinni - en ferlið hljómar mjög líkt ferlinu á undan því hann setti 20% toll á innflutt stál, og 10% á innflutt ál.
--Þ.e. þá fyrirskipaði hann rannsókn viðskiptaráðuneytis á því að hvaða marki innflutningur stáls og áls ógnaði öryggi Bandaríkjanna.
--Trump hefur einmitt gefið viðskiptaráðuneytinu sambærileg fyrirmæli varðandi bifreiðainnflutning.

EU warns Washington of ‘harmful’ impact on US of car tariffs

EU warns of $300bn hit to US over car import tariffs

Trump hefur einungis rætt viðskiptahalla gagnvart ESB í samhenginu!
Hann talaði einnig um það hve mikið væri af þýskum bifreiðum í umferð.
--Ég er ekki viss að Trump átti sig á því að mikið af þeim bifreiðum eru framleiddar innan Bandaríkjanna.

 

Evrópsk fyrirtæki framleiða 1,8 milljónir bifreiða innan Bandaríkjanna skv. skýrslu ESB!

Verksmiðjur evrópskra framleiðenda eru staðsettar í South Carolina, Alabama, Mississippi og Tennessee. 

1. "Around 60 percent of automobiles produced in the US by companies with exclusive EU ownership are exported to third countries, including the EU."
2. "Measures harming these companies would be self-defeating and would weaken the US economy," -- Orð tekin úr skýrslunni.

Meðaltali sé 60% framleiðslu bifreiðaverksmiðja í eigu evrópksra framleiðenda -- flutt út frá Bandaríkjunum!

• Áhugavert er að nefna eitt atriði, að í Spartanburg South Carolina féllu atkvæði með eftirfarandi hætti í forsetakosningum 2016: Clinton 39.997 vs. Trump 76.277: South Carolina Results. 

Þetta er nærri 1/2 hlutfall þ.e. Trump nærri 2-falt fylgi í Spartanburg.
Þetta er skemmtilegt að nefna þetta, að BMW rekur einmitt verksmiðju í Spartanburg.

Að sögn BMW fyrirtækisins - er það stærsta verksmiðja BMW utan landsteina Þýskalands.
Og fari 70% framleiðslu þeirrar verksmiðju til útflutnings frá Bandaríkjunum: Bavaria to Trump: Tariffs on cars will hurt US as much as Germany. 

• Óhjákvæmilega þíðir það að BMW mun segja upp sennilega meir en helmingi starfsfólks í Spartanburg er kemur að því að tollar og móttollar taka gildi.

Bæverska vélaverksmiðjan eða BMW -- er auðvitað staðsett í Bæjaralandi í Þýskalandi, fyrir utan verksmiðju þess fyrirtækis í Spartanburg, og einhverra annarra í öðrum heimshlutum.

"This week, Aigner said German automakers...import around 545,000 vehicles a year into the U.S."

Eins og kemur fram fyrir neðan segir í skýrslu á vegum ESB að heildarframleiðsla evrópskra fyrirtækja á bifreiðum innan Bandaríkjanna sé -- 1.8 milljón.
--M.ö.o. verulega meira en virðist nema innflutningi bifreiða frá Þýskalandi einu saman.

Skv. því sé líklega meginþorri Bensa og BMW bifreiða sem Trump sér á strætum borga Bandaríkjanna - framleiddar í Bandaríkjunum sjálfum.
--Mig grunar að Trump haldi eitthvað allt, allt annað!

"Even without Chrysler — which is, as the Commission notes, "one of the traditional US "big three’ manufacturers" but is now of "European ownership" — production by EU-owned companies in the U.S. "still amounts to 16 percent of national production and 1.8 million vehicles.""

En Fiat hefur nú átt um töluverða hríð Chrysler verksmiðjurnar - það sé eðlilegra að draga framleiðslu Chrysler frá tölum um framleiðslu innan Bandaríkjanna af hálfu fyrirtækja í evrópskri eigu.

Þýsku framleiðendurnir eiga þetta - þ.e. Volkswagen með mestu framleiðsluna innan Bandaríkjanna, síðan Mercedes Bens, svo BMW -- fyrir utan er til Volvo verksmiðja í South Carolina.

Tæknilega er FIAT/Chrysler stærra vegna umfangs framleiðslu Chrysler. 

1. Skv. mati ESB leiðir 25% tollur á evrópskan bifreiðainnflutning til 13ma.$ - 14ma.$ efnahagsskaða fyrir Bandaríkin.
2. Að sögn ESB -- muni ESB íhuga tolla á bandarískar vörur að andvirði 294ma.$ sem jafngildi 19% vöruútflutnings Bandaríkjanna.

--Þ.s. Trump hefur enn einungis hótað 25% tollum, engir slíkir tollar enn í framkvæmd.
--Er rökrétt að ESB setji einungis fram hótun um hvað líklega kemur á móti.

• Ég reikna með því að ESB meini útreikning á efnahagstjóni út frá áætlun um þann kostnað fyrir bandarískt hagkerfi sem leggst á - þegar einnig er tekið til andsvars tolla ESB sjálfs.

Skv. frétt er talið að ESB miði umfang sinnar tollhótunar við heildar umfang verðmætis innflutnings bifreiða og íhluta í bifreiðar frá ESB - en líklega tollar Trump einnig innflutta íhluti.
--------------
Ábending ESB tekur að sjálfsögðu ekki tillit til þess hvernig Japan bregst við sambærilegum tollum á japanskan bifreiðainnflutning, eða Suður-Kórea.
Væntanlega gildir tollhótun Trumps einnig fyrir NAFTA lönd, eins og átti við stál- og áltolla Trumps, þannig að væntanlega tekur áætlun ESB ekki heldur tillit til þess hvað gerist þegar þau lönd einnig svara tollum Trumps.
--M.ö.o. sé þá Trump einnig að auki að hefja viðskiptastríð við Japan og SK.

• En eins og ég benti á, virðist tollhótun Trumps gilda fyrir allan bifreiðainnflutning sem og allan innflutning á íhlutum fyrir bifreiðar.
  --Þá að sjálfsögðu er Trump að fjölga viðskiptastríðum.

 

Niðurstaða

Það að Trump líklega hafi ranghugmyndir um hlutfall bifreiða framleiddar af bifreiðaverksmiðjum í eigu þýskra framleiðenda sem fluttar eru inn til Bandaríkjanna - er sennilega í takt við hvernig Trump ræðir tollamál yfirleitt.
--Þ.e. ranghugmyndir grassera.

En miðað við umfang framleiðslu á vegum þýskra bifreiðaframleiðenda, þá eru greinilega ef marka má skýrslu ESB mun fleiri seldar bifreiðar á vegum þýskra framleiðenda - framleiddar í verksmiðjum í eigu þeirra fyrirtækja innan Bandaríkjanna sjálfra, en þær sem séu innfluttar.
--Flest aftur á móti bendi til þess miðað við hvernig Trump ræðir um hve mikið sé af þýskum bílum í Bandaríkjunum, að hann haldi þetta allt innflutt.

1. Eins og þýskir framleiðendur vara við - þá muni þeir strax segja upp um helmingi sinna starfsmanna í verksmiðjum þeirra innan Bandar., um leið og tollar Trumps og - gagntollar á tolla Trumps taka gildi.
2. Eftir allt saman sé meðaltali 60% framleiðslunnar þeirra innan Bandar. útflutt þaðan.

Þ.s. tollhótun Trumps eins og hótun hans á ál og stál - áður en ál og stál tollar tóku gildi; gildir fyrir allan bifreiða innflutning.
Munu önnur lönd væntanlega hvert fyrir sig svara þeim tollum með tollum á móti á bifreiða útflutning frá Bandaríkjunum.
--Þannig bætir Trump væntanlega Japan og Suður-Kóreu við, viðskiptastríð sín.

Eins og þýsku framleiðendurnir hafa varað við muni 25% tollur gera innflutning á vissum lúxus bifreiðum sem séu sannarlega enn innfluttar frá Þýskalandi - ósamkeppnishæfan.
Rökrétt virkar þetta til baka á hinn veginn, að það borgar sig þá ekki lengur að stunda útflutning bifreiða frá Bandaríkjunum til landa sem tolla á Bandaríkin á móti, t.d. frá Spartanburg þ.s. BMW að eigin sögn flytur út 70% framleiðslunnar.

--Þannig þurrkar Trump líklega út nær allan útflutning bifreiða frá Bandaríkjunum.
--Meðan að einungis yrði mögulegt að stunda innflutning á allra dýrustu týpum lúxus bifreiða.

Þannig að plútókratarnir halda áfram að kaupa innflutt - meðan almenningur mundi ekki lengur eiga þess kost innan Bandaríkjanna.

--Stefna Trumps lítur í vaxandi mæli út eins og stefna um lokað hagkerfi.
--En það þíddi að sjálfsögðu mikið tap í störfum í útflutningsgeirum, samtímis að hækkun vöruverðs mundi keyra niður neyslu innan Bandaríkjanna - þannig líklega fækka hressilega störfum við verslun og þjónustu.

Þarna á ég við lækkun lífskjara! Og fjölda-atvinnuleysi að nýju. Þeir sem einna helst missa vinnuna væru einmitt verkafólk er margt hvert virðist hafa kosið Trump -- sbr. verkamennina í Spartanburg þ.s. BMW rekur sína verksmiðju.

1. Ég á mjög erfitt með að trúa því að slíkri stefnu verði haldið fram til langframa innan Bandaríkjanna -- eftir að afleiðingar hennar liggja fyrir, og margar milljónir til viðbótar eru atvinnulausar, akkúrat verkafólk að stærstum hluta.
2. Bendi á að Hoover forseti á sínum tíma tapaði fyrir Roosevelt er tók við sem forseti, síðast þegar bandarískur forseti gerði tilraun til að vernda bandarísk störf með tollum -- nokkrum árum eftir að Smoot-Hawley tollarnir tóku gildi hafði atvinnuleysi meir en 2-faldast, þó hafði hrunið á Wall-Street 1929 valdið efnahagstjóni á undan.

Ég ætla að leyfa mér að trúa því að Bandaríkjamenn skipti aftur um skoðun eins og þeir gerðu 1932 er Roosewelt náði kjöri. Næst fara forsetakosningar fram haustið 2020.

 

Kv.

Gæti Trump startað heimskreppu?

Ég hef velt þessu fyrir mér áður. En það má vel velta í dag upp sviðsmynd er gæti leitt fram hugsanlega kreppu!

 

Viðskiptastríð Trumps!

Flest alþjóðafyrirtæki Bandaríkjanna hafa undanfarið varað við tjóni af völdum viðskiptastríðs - ein nýjasta aðvörunin kemur frá GM: General Motors sounds warning on Trump tariff plans.

Stjórn GM segir að tollar muni hækka verðlag á bifreiðum framleiddar innan Bandar. sjálfra - vegna þess að í dag sé mikið af íhlutum aðkeyptir erlendis frá í bifreiðaframleiðslu Bandaríkjanna.

Stjórn GM segir að tollarnir muni draga úr samkeppnishæfni GM í alþjóðlegu samhengi.

--Svipað hljómandi aðvaranir hafa komið frá fjölda fyrirtækja.

En eitt mikilvægt atriði er að íhluti er ekki endilega mögulegt að skipta um með fljótlegum hætti -- en í dag tíðkast að þróun íhluta er oft gerð samhliða þróun bifreiðar.
Það þíðir gjarnan -- að ekki sé til sambærilegur íhlutur annars staðar frá!

Það þyrfti þá að standa fyrir breytingu á framleiðslu -- að sjálfsögðu misjafnt hversu flókið ferli það mundi geta verið!

--Sem dæmi Boeing 787 Dreamliner - er með væng framleiddan í Kína. Það mundi örugglega taka nokkurn tíma að fá væng annars staðar frá!

• A.m.k. til einhvers tíma breytilegan frá tilviki til tikviks er það a.m.k. rétt að íhlutir að utan hækka innlendan framleiðsukostnað -- eftir að tollar hafa skollið yfir.
• Líklega er unnt að skipta um framleiðanda á íhlut - sem mundi fylgja nýr kostnaður tekur misjafnlega langan tíma eftir tilvikum, en á einhverjum enda vissulega gerlegt.

Hinn bóginn stendur Trump frammi fyrir kosningum til Fulltrúadeildar nú í haust.
Og kosningum til annars kjörtímabils haustið 2020, m.ö.o. einungis rúm 2 ár héðan í frá!

Í þeim tímaramma grunar mig að ólíklegt sé annað en að ofrangreind áhrif séu inni.
----------------

Fyrir utan þetta, þá auðvitað skaða viðskiptastríðin með þeim hætti - að aðrar þjóðir tolla á móti, sem skaðar útflutning Bandaríkjanna sjálfra!

Meðan að tollar Bandaríkjanna sjálfra á innfluttar vörur, líklega hækka vöruverð og lenda á innlendum neytendum!

--Ef við skoðum sama tímaramma þ.e. þingkosningar nk. haust - forsetakosningar 2020.
--Þá virðist manni að ósennilegt sé að Bandar. geti skipt algerlega um viðskiptaaðila í þeim tímaramma, hafandi í huga það viðskiptamagn sem sé nú tollað.

 

Aðgerðir gegn Íran!

Þær aðgerðir eru líklega að leiða til hærra olíuverðs, eða hvað?

Donald Trump: "Just spoke to King Salman of Saudi Arabia and explained to him that, because of the turmoil & disfunction in Iran and Venezuela, I am asking that Saudi Arabia increase oil production, maybe up to 2,000,000 barrels, to make up the difference ... Prices to high! He has agreed!"

Trump says Saudi Arabia has agreed to up oil output

Trump says Saudi king agreed to raise oil output by up to 2 million barrels

"We will be in uncharted territory. While Saudi Arabia has the capacity in theory, it takes time and money to bring these barrels online, up to one year,"

"The Trump administration is pushing countries to cut all imports of Iranian oil from November when the United States re-imposes sanctions against Tehran..."

Um daginn var erindreki bandarískra stjórnvalda í heimsókn á Indlandi þ.s. forsætisráðherra Indlands var beðinn um að hætta viðskiptum við Íran.

Hvort að Modi verður að þeirri beiðni er óþekkt!

ESB hefur verið að skoða aðgerðir til að aðstoða Íran. Vitað að Kína hefur einnig verið með aðgerðir til íhugunar -- hvorki liggur fyrir hvað ESB hugsanlega gerir né Kína.

Eitt hefur þó verið ljóst að ESB hefur lýst yfir andstöðu við aðgerðir Trumps gegn Íran.
Það hefur Kína einnig gert!

• Íran framleiðir skv. netleit 2,6 milljónir fata af olíu per dag.
• Íran ætlaði að auka framleiðslu um a.m.k. milljón föt eða meir, en líklega verður ekki af því.

En fljótt á litið virðist loforð Saudi-Arabíu ekki endilega duga.
Þegar haft er í huga að olíuframleiðsla Venezúela hefur minnkað um 30% sl. 12 mánuði og er enn í samdrætti vegna áralangrar óstjórnar.

1. Það blasir við að ef Íran er stórum hluta hindrað í að selja sína olíu.
   --Það kemur ofan á hrun olíuframleiðslu í Venezúela.
2. Gæti orðið veruleg verðaukning á olíu.
   --Olíuverð í dag ca. 79$.

Olíuverðsprenging gæti sannarlega skaðað hagvöxt í heiminum!
Væri auk þessa skaðleg fyrir hagvöxt innan Bandaríkjanna sjálfra!

• Ef þessi áhrif bætast ofan á tollastríð.

 

Niðurstaða

Ef aðgerðir Donalds Trumps gegn Íran - leiða aftur til olíuverðs í 100 dollurum. Það bætist síðan ofan á efnahagstjón fyrir heiminn af völdum - tollastríð Trumps við nokkra mikilvæga viðskiptaaðila Bandaríkjanna!

Þá er alveg hægt að sjá möguleika fyrir verulegt efnahagstjón fyrir heiminn.
Og fyrir einnig Bandaríkin sjálf!

--Það tjón gæti vel verið komið fram fyrir kosningar 2020.
--Eigin aðgerðir Trumps gætu því minnkað endurkjörs líkur hans.

 

Kv.

Er sökudólgur launastöðnunar hnignunar vinnuréttinda verkafólks á Vesturlöndum kannski ekki hnattvæðing - er sökudólgurinn kannski frekar útbreiðsla róbóta?

Ég ætla að færa rök fyrir því að útbreiðsla róbóta - að róbótar taki yfir sífellt fleiri einföld framleiðslustörf, sé orsök þeirrar þróunar sem skapi í dag sífellt víðtækari óánægju!
--Að laun verkafólks staðni eða jafnvel hnigni, störfum í iðngreinum fækki!
--Að sókt sé að vinnuréttindum verkafólks, réttindi þess séu í vaxandi hættu!

Ég átta mig á því að mjög vinsælt er að kenna svokallaðri hnattvæðingu um!
Stuðningur við slík sjónarmið er ekki síst að baki vinsældum stefnu Donalds Trumps!
--En ef greiningin er fullkomlega röng, að orsökin sé allt önnur.
--Þá einnig þíði það að baráttan beinist í ranga átt!

Where Did All the Workers Go? 60 Years of Economic Change in 1 Graph

Is the U.S. at peak of industrial production?

Most Americans unaware that as U.S. manufacturing jobs have disappeared, output has grown

Mynd sýnir skýrt fækkun starfa meðan aukning er í framleiddu magni

Vísbending, sl. 30 ár hefur iðnframleiðsla í Bandaríkjunum 2-faldast, meðan verkafólki hefur fækkað nær um helming!

Mér virðist ekki önnur skýring koma til greina en að slíkt skýrist af hægri en öruggri aukningu útbreiðslu róbóta við framleiðslustörf!

En rökrétt er að róbótar fækki verkamönnum í verksmiðjum sem taka róbóta í notkun.
Þannig að róbótar útrými með beinum hætti - verkamannastörfum.

Rökrétt að unnt sé að róbótvæða - fækka fólki - samtímis auka framleiðslu.

Þegar verksmiðjur róbótvæða, þá eðlilega er bætt við sérfræðimenntuðum tæknifræðingum, samtímis og almennu verkafólki er fækkað

Mynd sýnir aukningu iðnframleiðslu í Bandar. flest ár eftir Seinna Stríð

Það sem Donald Trump kallar sönnun fyrir hnignun bandarískrar framleiðslu!

"As a share of the overall workforce, manufacturing has been dropping steadily ever since the Korean War ended, as other sectors of the U.S. economy have expanded much faster. From nearly a third (32.1%) of the country’s total employment in 1953, manufacturing has fallen to 8.5% today."

1. Það er óumdeilt staðreynd að störfum hefur fækkað mjög mjög mikið - ef menn rekja sig alla tíð aftur til 1953.
2. En þetta er ekki vegna framleiðslu-hnignunar, heldur vegna tækniframfara!

• Eins og sést á myndinni fyrir ofan - þá er það einfaldlega fullkomlega rangt að framleiðslu í Bandaríkjunum hnigni eftir 1953.
• Þvert á móti hefur framleiðslan meir en 5-faldast í magni til síðan 1953.

Það þíðir að sjálfsögðu ekki að Bandaríkin séu að framleiða sömu hlutina og þá.
Sumt hefur sannarlega hætt innan Bandaríkjanna - farið annað!
En í staðinn hefur komið framleiðsla í öðru - annars gæti það ekki staðist þ.s. tölur sýna að á sérhverjum áratug frá 1950 sé mæld nettó aukning framleiðslu.

--Það sem myndin sýnir ekki er að 2018 eru Bandaríkin komin yfir síðasta topp.

1. Auðvitað er þetta ekki róbótvæðing allan tímann - róbótvæðing hafi hafist fyrir ca. 30 árum, en á undan því - þurfi að skýra aukningu framleiðslu samtímis og störfum fækkar, með bættum vinnuaðferðum, bættir framleiðslutækni sem ekki sé róbótísk á þeim tíma.
2. Hinn bóginn sé full ástæða að ætla að róbótvæðing sé raunveruleg sl. 30 ár.

 

Af hverju veldur róbótvæðing hnignun starfsréttinda? Og hnignun launa?

1. Einföld hugsun, að með því að stuðla að minnkun þarfar fyrir verkafólk, veiki róbótvæðing þar með samningsstöðu verkafólks.
2. Þegar yfirmenn geta hótað að útrýma störfum ef ekki sé farið að kröfum þeirra - og auk þessa að sú hótun sé trúverðug; þá verði það stöðugt erfiðara fyrir verkafólk að standa vörð um réttindi sín og laun.
3. Þannig stuðli róbótvæðing að hnignun launa og samtímis hnignun réttinda!

• Þessi áhrif séu líklega meir áberandi í launaháum löndum, en launalágum - því tilgangur róbótvæðingar sé ekki síst að spara kostnað við framleiðslu; því hærri sem laun séu - því stærri sé hvatinn um að skipta verkafólki út fyrir róbóta.
• Þetta geti skýrt af hverju launastöðnun - hnignun réttinda verkafólks, gæti meir í auðugum löndum -- en fátækum.

Þar með geti róbótvæðing skýrt þá þróun að launastöðnun og réttindahrap gæti í vaxandi mæli meðal verkafólks á vesturlöndum.

 

Afar ósennilegt sé að Trump geti skapað nokkra umtalsverða fjölgun verkamannastarfa með viðskiptaátakastefnu sinni!

1. En án nokkurs skynsams vafa mundu nýjar verksmiðjur - ef Trump tekst að sannfæra einhver fyrirtæki að færa verksmiðjur til Bandaríkjanna - vera reistar skv. nýjustu tæknu, m.ö.o. ákaflega róbótvæddar þar með, afar fátt um verkamannastörf.
2. Á móti sé fórnarkostnaður mjðg verulegur - þ.e. nýir tollar Trumps hækki almennt vöruverð, sem minnki kaupmátt almennings í Bandaríkjunum - er hafi þá bælingaráhrif á neyslu þ.e. skapi samdrátt hennar - það fækki þá störfum við verslun og þjónustu.
   --Fyrir utan þann fórnarkostnað, bætist við sá fórnarkostnaður er fylgi tollum sem önnur lönd leggja á útflutning frá Bandaríkjunum sem svar við tollum Trumps. Þeir tollar þá skaða störf þ.e. fækki þeim við útflutning frá Bandaríkjunum.
3. Þau störf snúi vart til baka meðan tollar Trumps og gangtollar annarra landa, eru til staðar.
4. Þ.s. að hugsanlegar nýjar verksmiðjur -- mundu skaffa fá tiltölulega störf, og nær engin eða engin verkamannastörf.
   --Sé afar ósennilegt annað en að útkoma stefnu Trumps verði umtalsvert nettó tap starfa!
5. Ég kem ekki auga á nokkra leið þess, að stefna Trumps sé líkleg til að hægja á þeirri öfugþróun um laun og starfsréttindi verkafólks innan Bandaríkjanna sem líklega orsakist af vaxandi róbótvæðingu -- þannig haldi sú öfugþróun áfram að ágerast hvað sem Trump tollar og leitast við að sækja nýjar verksmiðjur að utan.
   --Enda vinni stefna Trumps ekki á orsök vandans, þ.e. vaxandi róbótvæðing.

 

Niðurstaða

Eins og ég útskýri - þá er ég á því að þar sem að hnignun eða stöðnun launa sem og starfsréttinda verkafólks, auk fækkunar starfa fyrir verkafólk á vesturlöndum sl. 30 ár - sé vegna róbótvæðingar; m.ö.o. ekki af völdum hnattvæðingar. Þá muni stefna Trumps þ.s. henni sé ekki beint gegn hinum raunverulega vanda, í engu mildandi áhrif hafa í þá átt að draga úr þeim vaxandi vanda sem sé til staðar.

Þess í stað líklega búi stefna Trumps til ný vandamál, þ.e. nýja atvinnuleysisbylgju, án þess að líkur séu á að Trump nái að búa til á móti þau verkamannastörf sem hann lofaði - og án þess að nokkrar líkur séu á að stefna hans snúi við þeirri öfugþróun launa og réttinda verkafólks sem verið hefur til staðar.

Það sé vegna þess að orsakir vandans séu kolrangt greindar.
Sem leiði til þess að valdar séu leiðir sem engar líkur séu á að mildi vandann í nokkru.

 

Kv.

Matteo Salvini innanríkisráðherra Ítalíu segir skýrt Ítalía taki ekki við nokkrum flóttamanni frá öðru Evrópulandi fyrr en lausn liggur fyrir á flóttamannavanda yfir hafið til Ítalíu

Þetta kemur fram í mjög áhugaverðu viðtali: 'Within a Year, We'll See if a United Europe Still Exists'. Walter Mayr blaðamaður Der Spiegel tók viðtalið við Salvini.

 

Matteo Salvini: 

1. Mayr - "Mr. Minister, Chancellor Angela Merkel would like to return asylum-seekers who were registered in Italy, but who traveled onward to Germany, back to Italy. Is that okay with you?"
   Salvini - "We are in second place behind Germany when it comes to the number of refugees we have accepted. We have accumulated more than 140,000 asylum cases, we cannot take on a single additional case. On the contrary, we'd like to hand over a few."
2. Mayr - "You have spoken of your agreement with Seehofer and with your counterpart from Austria. Yet both would like to send refugees back to Italy."
   Salvini - "That's true. Both speak of protecting the borders and of rejecting those who have no right to asylum. But our common goal isn't just that of imposing a distribution of refugees on Brussels, but especially that of protecting the EU's external borders. A system like the one with Turkey in the southeast should be put in place in southern Europe too."
3. Mayr - "our agreement with the German interior minister, in other words, is limited to the protection of the external borders. What about his desire to send back refugees to Italy?"
   Salvini - "We don't need anyone coming to us. We need people to leave our country."
4. Mayr - "How does your position on the refugee issue fit with the French-German drafts, parts of which have already been made public?"
   Salvini - " Drafts that are written in advance by other countries and then emailed around do not conform to our way of working. Either such a thing is done together or not at all. Furthermore, I don't like the order in which things are addressed. The focus in the draft document is primarily on the immediate deportation to Italy of those who originally landed on our coasts. And only then is the future protection of our external borders addressed. For us, though, the priorities are exactly the other way around."
5. Mayr - "What is the core of the conflict?"
   Salvini - "When someone in the EU says the Italians should first take care of everything and then we'll help, then I say: First you help and then we can talk about the rest, about distribution of refugees but also about the banking union, sovereign debt, etc."
6. Mayr - "You say that the ships operated by NGOs, including several from Germany, should disappear from off the coast of Libya?"
   Salvini - "Definitely, yes. They support the migrant traffickers and boost the incentive to risk a crossing."
7. Mayr - "And who should then do the work being done by the NGOs?"
   Salvini - "The Libyan, Tunisian or Egyptian coast guards."
8. Mayr - "Does Italy consider itself to be part of the "Axis of the Willing?" Would you also be in favor of installing the first control points in non-EU countries in the Balkans?"
   Salvini - "You mean establishing hotspots not just in North Africa but also in the Balkans? Yes."
9. Mayr - "It currently looks as though the EU will be more divided than ever at the upcoming Brussels summit. Does that worry you?"
   Salvini - "In the coming months, it will be decided if Europe still has a future in its current form or whether the whole thing has become futile. It's not just about the budget for the next seven years. Next year will see new European Parliament elections. Within one year, we will see if united Europe still exists or if it doesn't."

 

Það sem lesa má úr þessu er að Ítalía -- vill helst ekki lengur búa við Dyflinnar regluna!

En skv. henni má vísa flóttamanni aftur til - fyrsta lands í samhengi meðlimaland Schengen.
Fyrir Ísland er sú regla mjög hagstæð því Ísland er nánast aldrei fyrsta land!
Reglan er að sama skapi mjög hentug fyrir lönd Norðan við Suður-Evrópu, því löndin við Miðjarðarhaf eru nánast alltaf fyrstu lönd í samhengi flótta yfir Miðjarðarhaf.

Þannig að orð Salvini að taka ekki við einum einasta - fyrr en lausn finnst á flótta yfir Miðjarðarhaf -- sé klárt sprengiefni.
--Ég skil það að sjálfsögðu þannig að hann vísi til þeirra sem sendir eru aftur til baka til fyrsta lands skv. Dyflinnar reglunni.

 

Talað er um að setja upp svokallaðan heitan reit til móttöku flóttamanna á Balkanskaga!

Ég hugsa að lönd eins og Albanía - Króatía - Bosnía, séu vart líkleg að vera mjög áhugasöm um að gerast flóttamannanýlendur í Ítalíu stað.
--Það væri einfaldlega það að færa vandann til. Þau lönd séu ef eitthvað er, líklega verr í stakk búin að ráða við málið.

 

Salvini vill greinilega losna við skip á vegum sjálfstæðra samtaka er hafa verið að bjarga flóttamönnum af Miðjarðarhafi!

Atferli slíkra skipa virðist stór ástæða nokkurrar fjölgunar flóttamanna yfir Miðhjarðarhaf þetta ár miðað við sl. ár.
--Ég skil af hverju hann vill að strandgæslur landanna á N-Afríku sjái um málið, því þá mundu þær setja flóttamennina á land í eigin landi.

Væntanlega þyrfti þá að búa til samkomulag við þau lönd.
Og slíkt kostar algerlega örugglega eitthvað töluvert!

 

Ef marka má Salvini, er flóttamannavandamálið sett fram fyrir öll önnur vandamál af hálfu hinnar nýju ríkisstjórnar Ítalíu!

Sem sagt ekki til í að ræða bankasamband - skuldavandamál, eða önnur mál - fyrr en fundin hafi verið ásættanleg lausn að mati nýrrar ríkisstjórnar Ítalíu varðandi aðgerðir til að draga stórlega úr flóttamannastraum til Ítalíu.

Ég skil ekki orð Salvini endilega þannig að Dyflinnar reglugerðin sé alveg örugglega úr sögunni - heldur grunar mig að hann setji hana upp sem skiptimynnt.

Ríkisstjórn Ítalíu geti verið til viðræður um framhald hennar grunar mig, ef skilyrðum um fækkun koma flóttamanna yfir hafið til Ítalíu sé mætt.

 

Niðurstaða

Mér virðist að nýrri ríkisstjórn Ítalíu sé fullkomin alvara. Ég á ekki von á því þó að samstarf um ESB sé raunverulega í hættu. Frekar að Salvini sé að undirstrika alvarleika málsins í huga hinnar nýju ríkisstjórnar Ítalíu - að henni sé alvara um að láta steita á flóttamannamálinu þar til að lausn finnist sem ríkisstjórn Ítalíu geti sæst á.

Það geti vart verið vafi að aðildarlöndin velja að halda áfram með sambandið, m.ö.o. þau skref verði stigin sem til þarf - ef það þíði að ganga verði til móts við kröfur Ítalíu endi mál þá sennilega með þeim hætti.

Stóri fundurinn framundan milli ríkisstjórna sambandsins verði án vafa stórathyglisverður.

 

Kv.

Trump virðist hafa haft fullan sigur fyrir æðsta dómstól Bandaríkjanna í deilu um rétt forseta Bandaríkjanna til að banna íbúum tiltekinna landa að koma til Bandaríkjanna!

Sigurinn virðist alger miðað við yfirlýsingu meirihluta 5 dómara gegn 4 á móti, sjá umsögn meirihluta: TRUMP, PRESIDENT OF THE UNITED STATES, ET AL. v. HAWAII ET AL. CERTIORARI TO THE UNITED STATES COURT OF APPEALS FOR THE NINTH CIRCUIT. 

• "The President has lawfully exercised the broad discretion granted to him under §1182(f) to suspend the entry of aliens into the United States."
• "The sole prerequisite set forth in §1182(f) is that the President “find[ ]” that the entry of the covered al-iens “would be detrimental to the interests of the United States.” The President has undoubtedly fulfilled that requirement here."

Skv. þessu er marka má afstöðu meirihluta réttarins, þá virðist mega túlka það þannig að -- tæknilega geti forseti Bandaríkjanna lokað á hvaða ríki sem er hnvenær sem er, hvenær sem honum þóknast!

US Supreme Court delivers Trump victory on travel ban

U.S. top court backs Trump on travel ban targeting Muslim-majority nations

Top US court backs Trump travel ban on Muslim-majority countries

 

Sjá hvernig rétturinn svarar því -- hvort bann Trumps sé á svig við bann útlendingalaga við mismunun skv. þjóðersni!

• "§1152(a)(1)(A) prohibits discrimination in the allocation of immigrant visas based on nationality and other traits."
• "Had Congress intended in §1152(a)(1)(A) to constrain the President’s power to determine who may enter the country,it could have chosen language directed to that end."
• "Common sense and historical practice confirm that §1152(a)(1)(A) does not limit the President’s delegated authority under §1182(f)."
• "Presidents have repeatedly exercised their authority to suspend entry on the basis of nationality."

Ég get ekki betur skilið en að æðsti dómstóll Bandaríkjanna skilgreini bannið við mismunun á grunni þjóðernis -- sem dauðan bókstaf hvað forseta Bandaríkjanna varðar.

Dómararnir ákveða að fyrst að orðalag taki ekki skýrt fram að forseti sé bundinn því bann ákvæði - þá gildi það bann þar með ekki fyrir forseta Bandaríkjanna.

Þeir hafa þá þar með skilgreint forsetann - óhindraðan þeim tilteknu lögum.

Ég man ekki eftir öðrum sögulegum dæmum - en Íran gísladeilunni 1980, formlegt ástand stríðs.

--Þetta eru áhugaverðar túlkanir dómaranna er hafa þá öðlast formlegt gildi.

 

Spurningin um það hvort tilskipun Trumps sé á svig við bann við útlendingalaga við mismunun á grunni trúarbragða!

Áhugavert að dómararnir í þessu tilviki - ganga ekki þau skref að lísa forseta Bandaríkjanna óbundinn ákvæðinu um bann við mismunun á grundvelli trúar.

Heldur einfaldlega segja Trump ekki mismuna á grunni trúar.

• "The entry restrictions on Muslim-majority nations are limited to countries that were previously designated by Congress or prior administrations as posing national security risks."
• "Moreover, the Proclamation reflects the results of a worldwide review process undertaken by multiple Cabinet officials and their agencies."

Þeir m.ö.o. benda á með óbeinum hætti að mörg múslimaríki séu ekki bönnuð, og að þau tilteknu lönd valin -- hafi öll verið skildreind af fyrri ríkisstjórnum eða bandaríska ríkinu, sem öryggisvá.

Fyrir utan að Donald Trump hafi fyrst fyrirskipað heildar skoðun á öryggismálum varðandi aðgengi tiltekinna hópa að Bandaríkjunum -- og metið þessi tilteknu lönd sérdeilis varasöm.

 

Niðurstaða

Trump var auðvitað ánægður með niðurstöðuna: Trump calls Supreme Court travel ban ruling 'a moment of profound vindication'. 

Mér virðist það áhugaverðasta við afstöðu meirihluta réttar - hvernig mér virðist hann hafa breytt gildandi lögum án þess að ræða það við Bandaríkjaþing.

En rétturinn virðist leysa málið með það atriði hvort Trump hafi brotið útlendingalög sem frá 7. áratugnum bönnuðu mismunun á grunni þjóðernis - sem mér virtist ljóst að bann á heilar þjóðir hlyti að gera, með þeim hætti - að ákveða að forsetinn væri óbundinn þeim hluta þeirra laga.

En á hinn bóginn, virðist meirihluti réttar ekki hafa tekið sambærilega ákvörðun þegar kom að hinni spurningunni, hvort bannið væri brot á banni sömu laga gagnvart mismunun á grunni trúar -- þá álykta dómararnir að svo sé ekki.
--Punkturinn er sá, að ég velti fyrir mér - af hverju forsetinn er eitthvað síður undanþeginn þeirri takmörkun fyrst þeir ákveða hann óháðan þeirri fyrri.
--Þ.s. rétturinn svarar því ekki beint verður að líta á það sem opna spurningu.

Mér virðist augljóst að annaðhvort sé forsetinn takmarkaður af báðum ákvæðum!
Eða óbundinn þeim báðum!
--En dómararnir hafa losað hann undan öðru, meðan það virðist enn opið að hann sé bundinn hinu.

Mér virðast dómararnir þarna hugsanlega ósamkvæmir sjálfum sér!

• Það liggur a.m.k. ljóst fyrir að dómararnir hafa ákveðið að Trump má loka á komur til Bandaríkjanna þegna; Íran - Líbýu - Sómalíu - Sýrlandi og Yemen.
  --Dómararnir 5 hafa þar með veitt Trump fullan sigur í málinu!

Áhugavert er hvernig dómurinn skiptist í fylkingar er virðist eftir landspólitískum línum í Bandaríkjunum - þ.e. 5 dómarar er virðast fylgja nokkurn veginn afstöðu ríkisstjórnar Bandaríkjanna í málinu - síðan 4 dómara er virðast styðja sjónarmið gagnrýnin á tilskipun Trumps.

Þetta geti varpað hugsanlegri rírð á hlutleysi túlkunar dómaranna!
En þ.e. áhugavert hvernig þeir skera Trump úr þeirri hugsanlegu snöru að hafa brotið lög, með því að ákveða að -- spekúlera að þingið hefði viðhaft skýrara orðalag í útlendingalögum um hlutverk forseta þegar bann var lagt við mismunun á grundvelli þjóðernis, ef það hefði verið tilgangur þingsins að láta það bann ná til forseta!

En hingað til hef ég litið svo á að forseti sé undir lögum almennt.
--Það sé t.d. ekki sérstakt ákvæði í banni við morði, sem tiltaki að það bann nái einnig til forseta, sama má nefna um hegningalög almennt.
--Megin takmörkunin er sú, að einungis þingið getur réttað yfir forseta meðan hann er við völd, en að hann megi ekki fara á svig við lög.

Ég velti fyrir mér hvort æðsti dómstóll Bandaríkjanna - hafi með orðalagi sínu að forseti sé óbundinn tilteknu lagaákvæði - þar að þingið hafi ekki sérstaklega nefnt í lagaákvæðinu að forseti sé bundinn af því, skapað óvissu um það - hvort forseti Bandaríkjanna sé yfirleitt undir landslögum!
--Ef svo er gæti úrskurðurinn haft verulegar afleiðingar fyrir lýðveldi Bandaríkjanna.

Það geti þurft að svara þessu hið fyrsta!

 

Kv.

Útlit fyrir Brasilía stórgræði á viðskiptastríði sem Donalds Trump hefur ræst

Fyrsta lagi er stórfelld soijabaunarækt í Brazilíu, menn rifja upp að þegar Sovétríkin gerðu innrás í Afganistan en þá var Jimmy Carter forseti Bandaríkjanna, þá setti hann innflutningsbann á korn og soijabaunir frá Sovétríkjunum.

US tariffs tip soyabean balance in Brazil’s favour

1. Bannið hafði þá þær óvæntu hliðarafleiðingu þar sem Sovétríkiin voru í Afganistan um töluvert árabil meðan að innflutningsbanninu var viðhaldið.
2. Að leiða til þess að fjárfestar sáu leik á borði að fjármagna stórfellda soijabaunarækt í Brasilíu -- þannig að í dag er Brasilía helsti keppinautur bandarískra soijabaunabænda.

Síðan Trump hóf viðskiptastríð gagnvart Kína sem er stórfelldur kaupandi á soijabaunum, hefur Kína m.a. brugðist við með því að setja háa tolla á soijabaunir frá Bandaríkjunum.

Það blasir þá skv. því við að Kína mun beina kaupum sínum til Brasilíu!
Hinn bóginn kaupir Kína árlega í kringum 220 milljón tonn af soijamjöli.
Meðan að stefnir í að framleiðsla Brasilíu í ár nemi 118 milljón tonnum.

Skv. því er engin leið að Kína sleppi við kaup frá Bandaríkjunum - tollar hækka þá kostnað við svínakjötsframleiðslu í Kína.
Hinn bóginn, ef maður gefur sér að viðskiptastríð Bandaríkjanna og Kína standi yfir um árabil - eins og Sovétríkin voru árabil í Afganistan og á meðan var innflutningsbann á korn og soijabaunir frá Sovétríkjunum.
--Þá getur sagan vel endurtekið sig að Brasilía græði aftur viðskiptaátökum sem eiga upphafspunkt í ákvörðun stjórnvalda Bandaríkjanna.
--M.ö.o. að útkoma verði aukning ræktunar soijabauna í Brasilíu.

• Það gæti leitt til varanlegs taps bandarískra bænda á markaðnum í Kína, ef maður gefur sér að viðskiptaþvingun standi nægilega lengi til þess að unnt verði að 2-falda ræktun í Brasilíu.

Þetta er ekki eina hliðarafleiðing viðskiptastríðs Trumps sem virðist geta orðið að gróða fyrir Brasilíu: US trade war with Europe hots up as Harley-Davidson shifts production. 

"Harley-Davidson...said its facilities in India, Brazil and Thailand would increase production to avoid paying the EU tariffs that would have cost it as much as $100m."

Sem sagt, Harley-Davidson fyrirtækið ætlar að mæta tollum ESB m.a. á Harley-Davidson hjól sem lagðir voru á sem svar við tollum sem Trump lagði á ál og stál -- með því að færa framleiðslu hjóla fyrir Evrópumarkað frá Bandaríkjunum.

Fyrirtækið dreifir þá álaginu á 3-verksmiðjur í þess eigu, þar af ein þeirra staðsett í Brasilíu.

• Sagan sem hvort tveggja segir er að að viðskiptastríðið er að sjálfsögðu langt í frá skaðlaust fyrir Bandaríkin sjálf.

 

Niðurstaða

Oft sagt er einn tapar þá annar græðir. Í þessu tilviki á máltækið fullkomlega við. Að Brasilía virðist vel staðsett til að græða á viðskiptastríði Donalds Trumps gegn Kína.
--Þessi litlu dæmi sýna einnig mæta vel að viðskiptastríð Donalds Trumps eru langt í frá skaðlaust fyrir Bandaríkin sjálf.

 

Kv.