Grikkland lafir fram fram á næsta ár, og stofnað til bankasambands!

Vikunni lauk með tveim sæmilega stórum fréttum. A) Það virðist Grikkland fái þá peninga, sem duga til að halda því á floti a.m.k. út þetta ár og eitthvað fram á það næsta. B) Það var stofnað til bankasambands, sem þó tekur ekki til starfa fyrr en 2014.

‘Grexit dead’ as €34bn loan agreed

Forsætisráðherra Grikklands var kokhraustur er hann sagði "Grexid is dead"? 

En ég held að enginn trúi öðru en því, að "Björgun3" sé einungis tímabundin aðgerð, því Merkel hefur komist að þeirri niðurstöðu, að slæmt sé atkvæðalega að láta Grikkland hrynja úr evru; fyrir þingkosningar í Þýskalandi sept. 2013.

Árinu lýkur með Grikkland innan Evru - - ég verð að segja, að lengi leit það mjög erfiðlega út, að það myndi takast.

Það verður síðan áhugavert að fylgjast með því, hvernig gengur á nk. ári - - en ljóst er að Grikkland mun áfram að halda að hrynja saman, einhversstaðar á bilinu frá 5,5-7%. En óháðar spár, eru á þessu bili ca.

Mér virðist það alls ekki öruggt, að Grikkland lafi svo lengi sem fram yfir kosningarnar í sept. 2013.

Það er áhætta Merkelar. En, svo getur einnig farið, að Grikkland slefi það fram yfir þann tímapunkt; en mér virðist þá líklegt. Að "4. björgun" Grikklands muni þá ekki geta beðið mikið lengur.

Kannski, að þá telji Merkel, óhætt að láta Grikki róa - hver veit. Það má einnig vera, að þá sé hún til í að stíga stærri skref, til að gera áframhaldandi vist þeirra innan evru mögulega. 

Það allt kemur í ljóst síðar.

--------------------------------

Varðandi bankasambandið, þá virðist samkomulagið í grófum dráttum, skv. fréttum - kveða á um að Bankasambandið, muni hafa yfirumsjón með ca. 200 bönkum. Miðað við þ.s. heyrst hefur um þær tillögur er lágu fyrir.

Þá hafa Þjóðverjar skv. því, gefið eftir hluta af litlafingri.

Því, þeir vildu að einungis milli 20-30 stærstu bankarnir, væru undir sameiginlegri umsjón. Á móti, kváðu ýtrustu tillögur um það, að sameiginleg umsjón næði til allra milli 6-7 þúsund bankastofnana, innan evrusvæðis þ.e. stórra sem smárra.

En þ.s. þetta tekur ekki til starfa fyrr en 2014, þá er það "eftir kosningar" - en Merkel virðist vera mjög áhugasöm um, að tryggja að ekki ein einasta evra af kostnaði, falli á Þýska kjósendur fyrir þingkosningarnar í Þýskalandi.

Ég reikna með því, að Þjóðverjar - hafi náð fram meginmarkmiðum sínum:

1. Að sameiginlegt eftirlit, næði ekki yfir Landabanka Þýskalands. Sem væntanlega þíðir að svokallaðir Cajas á Spáni, teljast ekki til þess eftirlits heldur.
2. Og því, að ekkert raunverulega bitastætt, gerist fyrir kosningar. Þjóðverjar virðast hafa hummað af sér, allar hugmyndir um "sameiginlega innistæðutryggingu" - ekki verði tekin afstaða til slíks, fyrir 2014.

• Eitt virðast þeir þó hafa gefið eftir skv. Financial Times:  Europe delivers on banking union

• Eitt annað, að það virðist sem að þjóðunum utan evru, hafi tekist að ná fram tryggingu fyrir því, að evru 17 valti ekki yfir aðildarríkin að ESB sem ekki eru innan evru.
• Einhvers konar 2-föld regla, þannig að tveir meirihlutar þurfi til, skilst mér.

• Síðast en ekki síst er, að skv.ritstjóra FT þá var samþykkt, að undir "sérstökum kringumstæðum" verði sameiginlegum eftirlitsaðila, mögulegt að grípa inn í aðstæður smærri fjármálastofnana.

Eins og sagt er, "the devil is in the details." 

Sjálfsagt á enn eftir að skrifa smáa letrið um það, hvernig akkúrat sú neyðarheimild virkar.

Ég ætlaði næstum að segja, að þetta væri gersamlega "gagnslaust apparat."

En - fer eftir því hvernig sú neyðarheimild verður útfærð - er a.m.k. hugsanlegt, að þetta bankasamband raunverulega komi til með að vera gagnlegt.

En halda ber til haga, að meginvandinn innan fjármálastofnana á Evrusvæði, er innan smærri stofnana þ.e. þeirra sem eru einkum með viðskipti innan einstakra landa - ég vísa til húsnæðislána.

En víða, eru slíkar stofnanir með mjög náið samstarf við svæðisbundnar pólit. elítur, sem gjarnan sitja í stjórn - slíkra svæðisbundinna lánastofnana.

Þetta á við m.a. um Þýsku Landabankana, og sannarlega um spænsku lánasjóðina þá sem heita að jafnaði "Caja" eitthvað.

----------------------

Það er þ.s. ég á við, að sameiginlegt eftirlit sé gagnlítið - ef það hefur ekkert með að gera, þær stofnanir sem eru megin ógnin við fjármálastöðuleika á evrusvæði.

En vegna þess hve slíkt þægindasamband er algengt innan Evrópu, ekki í Bretlandi. Þar var slíkt afnumið af Thatcher. En víða á meginlandinu, er slíkt þægindasamband til staðar.

Og ekki að furða, að kröfur um sameiginlega ábyrgð - sem þíddi að slíkt þægindasamband líklega myndi taka enda; skuli mæta andstöðu í fj. aðildarríkja.

Það er líklega fyrst og fremst "Nauð og ótti" sem fær Ítalíu og Spán, til að taka undir þörf á svo umfangsmiklu eftirliti, en þá er vonin að unnt sé að færa kaleikinn af fjármögnun slæmra húsnæðislána, yfir á sameiginlega sjóði.

Sem mig grunar að Þjóðverjar muni í reynd aldrei samþykkja.

 

Niðurstaða

Evran hefur það út þetta ár. Það er öruggt. Grikkland lafir einnig út árið. Það virðist nú einnig öruggt. Og það var stofnað til Bankasambands. Sem möguleiki er, að geri eitthvað gagn.

Það verður að koma í ljós. 

Ég á von á að vandræði evrunnar gjósi upp á nýjan leik, ekki sennilega strax í janúar eða febrúar, en þegar kemur inn í mars til apríl. Ættu uppgjör sl. árs að liggja fyrir.

Þá líklega verður ljóst, að kreppan í fj. ríkja er ívið harkalegri, en stjv. hafa verið að segja hana vera.

Svo verður að koma í ljós, hvort Merkel vinnur eða tapar því veðmáli sem hún hefur ákveðið að taka - þ.e. að Grikkland virkilega lafi innan evru, fram yfir þinkosningar í Þýskalandi sept. 2013.

•  Nema að Berlusconi komi til, og steli senunni í ítölsku kosningunum í febrúar 2013.

-------------------------

Það er sannarlega enn til staðar spurningarmerki - hvort evran hefur það af eða ekki. Ég mynni fólk á bankana okkar sálugu, munið eftir litlu kreppunni 2006 tveim árum áður en þeir féllu, ég man eftir uppgjörum sem gefin voru út við árslok 2007. Sem öll virtust sýna stofnanir er væru, ekki í mikilli hættu - væru eins og erlendir fjölmiðlar töluðu um, að sigla í "var."

Annað kom í ljós. Það logn sem stóð yfir fyrri hluta árs 2008 var svikalogn. Á meðan, út á við virtist sem hlutir færu skánandi, var í reynd með stöðugt meiri hraða að grafa undan þeim.

Spurning hvor það logn á evrusvæði sem hefur rikt nú í nokkra mánuði, sé einungis augað í fellibylnum?

 

Kv.

0% stýrivextir í Bandaríkjunum, þar til atvinnuleysi fer niður fyrir 6,5%! 0% stýrivextir mögulegir á Íslandi?

Dálítið gaman að bera saman Vaxtaákvörðun Seðlabanka Íslands vs. Vaxtaákvörðun Seðlabanka Bandaríkjanna. En þ.e. eins og þessar tvær stofnanir séu staðsettar í gerólíkri heimsmynd.

Yfirlísingar Seðlabanka Íslands eru reyndar dálítið steiktar - svo vitlausar eru þær sbr. "Laust taumhald peningastefnunnar á undanförnum misserum hefur stutt við efnahagsbatann."

Einmitt - - laust taumhald :)

Magnað, höfum í huga að í Bandaríkjunum var "Federal Reserve" að lofa að halda stýrivöxtum í 0% - ath. ekki 7% sem Seðlabanki Ísland talar um sem "laust taumhald til að efla hagvöxt"; heldur 0%. 

Að auki, "Federal Reserve" og einnig "Bank of England" hafa stýrivexti, sem eru "lægri en verðbólgan."

Þetta er grundvallar atriði - - En Seðló gætir þess ávallt að stýrivextir séu hærri en mæld verðbólga.

--------------------------------

Það skiptir nefnilega gríðarlega miklu máli, að viðhalda lág-vaxtaumhverfi, þegar skuldavandræði eru mjög útbreitt vandamál.

Þetta vita bæði Bernanke í Washington og Mervyn King (sem er við það að hætta) í London.

Hvernig fær Seðlabanki Ísland það út, að 7% stýrivextir jafngildi - slakri vaxtastefnu?

Það fær hann út, með því að draga verðbólgu frá stýrivöxtunum, en vandinn er sá að verðbólga á Íslandi í seinni tíð, hefur ekkert með þenslu að gera.

Þ.e. rökrétt að tala um, beitingu vaxta til að hindra verðþenslu, þegar í gangi er uppgangur og einmitt þensla, en þegar þ.e. slaki - mesta atvinnuleysi á Íslandi í áratugi; þá er mín skoðun að algerlega "órökrétt" sé að draga verðbólguna frá stýrivöxtunum.

Og kalla nettó töluna - aðhald stýrivaxtanna. Þvert á móti, sé aðhaldið 7% því engin er þenslan.

Um þetta er grundvallar hagfræðilegur ágreiningur - - en Seðlabanki Íslands virðist aðhyllast stefnu Bundesbank og Seðlabanka Evrópu, meðan að "Bank of England" og "Federal Reserve" reka sig á allt annarri hagfræði.

Eða pælið í þessu: Hvenær myndi Seðlabanki Ísland segja e-h þessu líkt?

1. "The Committee remains concerned that, without sufficient policy accommodation, economic growth might not be strong enough to generate sustained improvement in labor market conditions."
2. "Furthermore, strains in global financial markets continue to pose significant downside risks to the economic outlook."
3. "In particular, the Committee decided to keep the target range for the federal funds rate at 0 to 1/4 percent and currently anticipates that this exceptionally low range for the federal funds rate will be appropriate at least as long as the unemployment rate remains above 6-1/2 percent, inflation between one and two years ahead is projected to be no more than a half percentage point above the Committee's 2 percent longer-run goal, and longer-term inflation expectations continue to be well anchored."

Hefði verið unnt að hafa 0% stýrivexti á Íslandi?

Ég sé í reynd - af hverju ekki.

Meginástæða verðbólgunnar sem skall á sl. 2 ár, voru launahækkanir sem stjv. samþykktu annars vegar og hins vegar útgjaldahækkanir ríkisins sjálfs sem og sveitarfélaga. 

Ef þess í stað, stjv. hefðu neitað að hækka laun - náð því fram, reiknum með að til þess hefði þurft til að halda út "langt verkfall."

Gjaldahækkanir hafa verið notaðar af hinu opinbera, til að greiða fyrir sinn hluta launahækkananna.

En sannleikurinn er sá, að það var í reynd engin innistæða fyrir þeim hækkunum, einmitt þess vegna fóru þær í verðlagið, og hækkuðu lánin.

Í staðinn, hefði verðbólgan verið lægri, líklega þegar ca. við markmið Seðlab. Ísl. þ.e. 2%. En hún var nærri þeim stað, þegar launahækkanirnar voru samþykktar.

Lánin hefðu ekki hækkað, síðan hækkað minna v. lægri verðbólgu. Í reynd, hefðu launamenn verið betur staddir, a.m.k. þeir sem skulda a.m.k. milljón í eigin húsnæði.

---------------------

Lykilatriðið við það, að halda aftur af verðbólgu á Íslandi - snýst ekki um "stýrivexti." Þeir virka í reynd afskaplega treglega á Íslandi, v. verðtryggingarinnar.

Heldur, snýst lágmörkun verðbólgu, um - að halda launahækkunum í skefjum.

Og að því, að hið opinbera - gæti að sér í hækkun gjalda; þ.e. auðsýni aðhald.

En þetta tvennt "laun" og "útgjaldahækkanir ríkis og sveitarfélaga" eiga sennilega megnið af þeirri verðbólgu umfram 2% sem verið hefur hér, sl. 2 ár.

• Er ég þá ekki að tala um skerðingu kjara?

Alls ekki - enda töpuðu launamenn flestir hverjir líklega, nettó á síðustu launahækkunum.

1. Málið er, að launamenn - meðan skuldir eru útbreiddar.
2. Græða mest á, að lágmarka verðbólgu. 

• Hið skynsamlega hefði verið, að stéttarfélögin hefðu komið sér saman um, að viðhalda verðbólgu sem næst 2%.

• Á sama tíma, hefði ríkið og sveitarfélög, þurft að samþykkja, að mæta ekki útgjaldavanda með hækkunum "gjalda" yfir tímabilið.

Stýrivextirnir á Íslandi, gera nákvæmlega EKKI NEITT GAGN við það, að hemja verðbólgu. Vegna þess, að það er engin "þensluverðbólga" þ.e. verðbólga búin til af eftirspurnarþenslu.

En þ.e. ekki rétt, að þeir skipti lykilmáli um gengi krónunnar.

Þvert á móti, fer gengið eins og sést, upp eða niður í takt við vöxt eða minnkun gjaldeyristekna.

En lykilatriðið um gengið, snýr að viðskiptajöfnuðinum er af íllri nauðsyn, verður að vera nægilega hagstæður, til þess að peningur sé til staða til að standa straum af erlendum skuldum þjóðarinnar.

---------------------

Málið er, að besta leiðin til þess að bæta kjör almennings - - er gengishækkun!

Þá lækkar verðbólga, en gengishækkun er verðhjaðnandi aðgerð.

Fræðilega skv. vísitölunni ófrægu, geta lán "lækkað" skilst mér. Ef það kemur tímabundin verðhjöðnun.

En það væri ekkert vandamál á Íslandi, að hafa tímabundna verðhjöðnun - enda neysla svo sára lítið að halda uppi innlendri framleiðslu.

Gengishækkun, má auðvitað einungis beita - - þegar þ.e. innistæða fyrir henni!

 

Niðurstaða

Málið með vaxtastefnu Seðlabankans, að sú ákvörðun að ráða Má, var ákvörðun að viðhalda áfram sömu ofur-vaxtastefnunni, og Ísl. Seðlabankinn hefur viðhaldið tja alla tíð síðan Már sjálfur var aðalhagfræðingur Seðlabankans. Áhugavert að hann er aðalhagfræðingur Seðló fram til 2004 frá 1994 til sbr. var DO forsætisráðherra frá 1991 - 2004.

Það er mjög augljóst, að þarna er rekin um margt mjög ólík hagfræði sbr. stefnu "Bank of Englan" eða "Federal Reserve."

Þó svo að ég haldi að "0%" vextir hefðu verið heppilegir, gegnt aðhaldi að launahækkunum og því að hið opinbera viðhefði engar gjaldahækkanir á meðan. 

Ég er viss, að það hefði skilað verðbólgu nálægt 2%. Þá er ég ekki að leggja til, að taka upp prentunarstefnu "Bank of England" og "Federal Reserve." En slík stefna ætti ekki við hér.

Í Bandaríkjunum og Bretlandi, er nægilega mikið af verðhjaðnandi áhrifum innan heildarhagkerfisins, til þess að "prentun" sé framkvæmanleg "án verðbólgu-aukningar." En því er ekki til að dreifa hér.

Prentun væri ekki samrýmanleg við 2% verðbólgumarkmið, þó hún sé það skv. "Federal Reserve" sjá yfirlísingu að ofan.

 

Kv.

Sterk óánægjubylgja á Ítalíu, skv. skoðanakönnun Financial Times!

Það er skemmtileg tilviljun að þessi könnun kemur fram tveim dögum eftir að Silvio Berlusconi hefur kynnt framboð sitt. En þessar niðurstöður geta sýnt að, ef til vill vissi karlinn að nú hefur hann tækifæri. Sem hann ef til vill hafði ekki fyrir 13 mánuðum, er honum var skóflað frá völdum. Með sannarlega frekar ruddalegum hætti.

Takið eftir, að Berlusconi gagnrýnir Monti fyrir þjónkun við stefnu Þýskalands? En lesa má úr könnuninni, reiði hins dæmigerða Ítala gagnvart Þýskalandi en ekki síður gagnvart eigin stjórnvöldum. Hversu rómaður sem Monti er af alþjóðlegum fjölmiðlum þessa stundina.

Þetta er skv. FT/Harris polls.

Líklega virkar sú síða einungis fyrir þá sem hafa keypt sér aðgang að FT.com.

Það eru margvíslegar forvitnilegar niðurstöður. 

En rétt er að fókusa á niðurstöður sem varða Ítalíu.

47% Ítala vill endurskoða sambandið við ESB, 72% Ítala segja áhrif Ítalíu of lítil, 83% Ítala telja áhrif Þýskalands of mikil, 74% Ítala telja að Þjóðverjar eigi að gera meira til að aðstoða hinar þjóðirnar við það verk að vinna á kreppunni, 61% Ítala vilja að meira fjármagni sé varið úr sameiginlegum sjóðum ESB til að berjast á kreppunni. Síðan segjast 74% Ítala vantreysta eigin stjv. meðan að einungis 19% þeirra, segjast treysta þeim. 65% Ítala telja stjv. skera of mikið niður og að lokum, 58% Ítala telja eigin fjölskyldu hafa orðið fyrir umtalsverðum búsifjum af völdum niðurskurðar stjv. 

Til samanburðar, niðurstöður frá þýskum svarendum.

50% Þjóðverja eru sáttir við hlutverk Þýskal. innan ESB, meðan að meirihluti Þjóðverja eru annaðhvort sáttir með áhrif Þýskalands eða vilja efla þau enn frekar innan ESB, 55% Þjóðverja finnst framlag síns lands þegar vera of mikið, 51% Þjóðverja vilja ekki að sambandið verja meira fé til baráttu gegn kreppunni, og 40% Þjóðverja eru sáttir við getu eigin stjv. til að ráða v. kreppuna meðan 50% eru skeptískir á þá getu, sem er þó mesta mælda traust á eigin stjv. Helmingur Þjóðverja telur niðurskurð eigin stjv. hæfilegan, og ekki síst einungis 19% Þjóðverja telja eigin fjölskyldu hafa orðið harkalega úti af völdum niðurskurðar stjv. meðan að 33% taldi áhrifin lítil.

Kannski veit gamli refurinn Berlusconi hvað hann er að gera?

Berlusconi (í dag um ríkisstj. Monti): 

“The Monti government has followed the German-centric policies which Europe has tried to impose on other states, and it has created a crisis situation that is much worse than where we were when in government,”

• 13. mánuðir liðnir síðan karlinum var skóflað frá?

• Ætli að þeir mánuðir undir Monti, dugi til þess að ítalskir kjósendur fyrirgefi honum?

 

Sjá punkta tekna úr könnuninni:

1. Spurning: “Which of the following statements best describe how you feel about [OWN COUNTRY]’s membership to the EU?”

• 47% Ítala setur X við - "OWN COUNTRY should renegotiate its membership to the EU" 
• 10% Ítala setur X við - "OWN COUNTRY should leave the EU altogether."
• 42% Ítala segur X við - "OWN COUNTRY should keep the same relationship with the EU.

Sömu svör fyrir:

• Bretland: 36%, 37%, 28%.
• Frakkland: 37%, 14%, 50%.
• Spán: 42%, 12%, 46%.
• Þýskaland: 39%, 10%, 50%.

Eins og sést, af stóru löndunum 5 er mestur stuðningur í Bretlandi fyrir því, að fara. Áhugavert að það sé þó ekki hærra hlutfall en þetta.

En Ítalía sker sig úr, þegar fyrsta svarið er skorað. Það vilja ívið flr. endurskoða samskiptin v. ESB. Eina landið fyrir utan Bretland, þ.s. fleiri vilja endurskoða sambandið við ESB en þeir sem eru sáttir.

Við getum auðvitað haft þessi 10% til hliðsjónar sem vilja fara. Sem hluta af þessari óánægjubylgju. Og sagt, 57% Ítala vera óánægða með samskipti Ítalíu við ESB - eins og staða mála er í dag.

-----------------------------------------

4. Spurning: Spurt er um áhrif Ítalíu innan ESB.

• 1% Ítala samþykkir því að áhrif Ítalíu séu of mikil.
• 23% telur áhrif Ítalíu hæfileg.
• 72% Ítala, telur áhrif landsins of lítil.

Til samanburðar, telja 79% Spánverja. Áhrif Spánar of lítil. 49% Breta segja það sama um sitt land. Á móti, telja 54% Frakka áhrif síns lands, hæfileg.

Greinilega er bæði á Ítalíu og á Spáni, bullandi óánægja með þ.s. fólk upplifir sem of lítil áhrif síns lands.

Meðan að Frakkar eru bara nokkuð vel sáttir.

-----------------------------------------

5. Spurning: Spurt er um áhrif Þýskalands.

• 83% Ítala telja áhrif Þýskalands of mikil.
• 83% Spánverja telja áhrif Þýskalands of mikil.
• 55% Frakka og Breta er sama sinnis.
• Meðan, að 16% Þjóðverja eru sammála því.

Fyrir ári, töldu 53% Ítala og 67% Spánverja, áhrif Þýskalands of mikil.

Áhugavert hve þessi óánægja hefur magnast á því ári, sem Monti hefur stýrt Ítalíu.

Örugglega engin tilviljun, að Berlusconi notar einmitt ásökuninan um þjónkun við þýska stefnu á Monti.

----------------------------------------- 

7. Spurning: Spurt er um framlag Þýskalands eða "“Do you think Germany is showing too much, the right amount or not enough solidarity towards the rest of the eurozone?” 

• 74% Ítala og 71% Spánverja, telja að Þýskaland sé ekki að gera nóg.
• 31% Breta og 33% Frakka taka undir þetta. En einungis 7% Þjóðverja.
• Á meðan, finnst 55% Þjóðverja þeir þegar gera of mikið. Sem er áhugavert.

Önnur byrtingarmynd hinnar kraumandi óánægju meðal Ítala, og eins og sést - Spánverja einnig. Gagnvart Þýskalandi.

----------------------------------------- 

8. Spurning: Spurt er hvort að ESB skuli verja meira fjármagni til að lyfta álfunni úr kreppunni.

• 61% Ítala, 74% Spánvera og 53% Frakka. Eru sammála því. Einungis 24% Þjóðv. og 36% Breta.
• 51% Þjóðverja eru mótfallnir auknum framlögum af hálfu ESB, í því skyni að berjast v. kreppuna.

Norður vs. Suður skipting kemur fram, varðar þessa spurningu.

Síðan er önnur spurning í sama lið, og áhugavert er að allar þjóðirnar eru ósammála því að færa yfirumsjón fjárlaga einstakra ríkja yfir til ESB, sbr. Taka eftir, þarna er verið að spyrja úrtak af fólki frá hverju landi.

67% Breta, 63% Frakka, 50% Ítala, 57% Spánv., og 66% Þjóðverja.

Spurning hvort Merkel hafi útskýrt sína afstöðu nægilega fyrir kjósendum síns lands, en þýsk stjv. hafa farið fremst í flokki, með slíkar hugmyndir.

-----------------------------------------  

11. Spurning: um tiltrú aðspurðra um getu eigin stjórnvalda til að berjast við kreppuna:

Merkilegt er hve hátt hlutfall treystir ekki stjv. sínum, sbr:

61% Breta, 62% Frakka, 74% Ítala, 76% Spánverja, 50% Þjóðverja.

Virðist að tiltrú á getu ríkisstjórnar Angelu Merkel sé hæst. En stjv. fá 40% tiltrú Þjóðverja.

En merkilegt, að þrátt fyrir hve margir í fjölmiðlum róma árangur Mario Monti.

• Þá segist einungis 19% Ítala treysta ríkisstjórn sinni, til að leysa málin. 

Skýr vísbending þess, að verið geti að Berlusconi raunverulega hafi tækifæri, núna.

-----------------------------------------  

12. Spurning: Spurt um niðurskurðaraðgerðir.

65% Ítala og 72% Spánverja, telja niðurskurði of-beitt.

Meðan, að helmingur Þjóðverja, telja þeim beitt að hæfilegu marki.

Það virðist einnig vera tækifæri, til að gagnrýna niðurskurð. Vegna þessarar skýru mælingar um óánægju.

----------------------------------------- 

13. Spurning: Um áhrif niðurskurðar á eigin fjölskyldu.

• 58% Ítala og 54% Spánverja, telja að áhrif opinberra niðurskurðaraðgerða, hafi verið mikil eða mjög mikil, á eigin fjölskyldu.

• Meðan að 33% Þjóðverja segja áhrifin hafa verið lítil, og 25% nokkur "moderate". 

Þetta getur þítt, að fjölmennir hópar meðal almennings á Ítalíu. Séu ornir foxíllir út af niðurskurðinum.

Hve sterk þessi óánægja virðist, má vera að sé vatn á millu framboðs Berlusconi.

 

Niðurstaða

Mér sýnist af niðurstöðunum, að miðað við þá miklu upphleðslu óánægju sem virðist hafa átt sér stað á Ítalíu sl. 12 mánuði. Þá sé það a.m.k. hugsanlegt, að kjósendur fyrirgefi Berlusconi.

Sérstaklega, ef hann getur komið fram með sæmilega trúverðuga efnahagsáætlun.

-----------------------------------

• Bendi á, að þessi könnun var að sjálfsögðu gerð, áður en nokkur vissi um framboð Berlusconi.
• Svo hans framboð, hefur engin áhrif á þessi svör. 

En þetta er sá bakgrunnur, sem líklega tengist ákvörðun hans. Að fara fram núna, en ekki seinna.

 

Kv.

Ítalía og Írland myndu græða mest allra landa á því að yfirgefa evru!

Þetta er niðurstaða úttektar sem Bank of America Merrill Lynch framkvæmdi. Eins og sést, þá tóku þeir leikjafræði-greiningu á stöðu mismunandi ríkja, gagnvart spurningunni um að fara eða vera. Þetta er mjög skemmtileg greining.

Eiginlega, setur framtíð evrunnar í þann hnotskurn. 

Að, hennar framtíð snúist í reynd um, að sannfæra Ítalíu um að vera áfram.

Áhugavert er að skv. greiningu þeirra, þá er gróði Spánar ekki nándar nærri eins mikill hlutfallslega af því að fara, eins og á við um Ítalíu.

Þeirra lokaályktun, er nokkurn veginn á þá leið, að Þýskaland hafi mjög takmarkaða getu, til að kaupa Ítalíu til - að vera áfram.

Fáum ætti að koma á óvart, að Þýskaland er það land sem mestu tapar, á því að yfirgefa evru, eða ef hún fellur - einhverra hluta vegna.

Þó skv. greiningu, sé Þýskaland best fært um að, sigla sinn eigin sjó.

Af hverju græðir Ítalía svo mikið?

1. Ítalska hagkerfið hafi nú verulegan slaka.
2. Samtímis, sé ríkissjóður með afgang af fjárlögum, áður en reiknað sé með kostnaði af skuldum, ríkissjóðurinn sé því mjög vel fær um að fjármagna sig, innan nýs gjaldmiðils.
3. Ítalía hafi mikið af góðum fyrirtækjum, sem væru fær um að vaxa hratt, inn í þann slaka sem til staðar er, ef gengið yrði allt í einu verulega hagstæðara.
4. Þó að ítalska ríkið skuldi mikið, séu heildarskuldastaða Ítalíu tiltölulega hagstæð, t.d. mikið hagstæðari en Bretlands eða Spánar. 
5. Það sem haldi aftur af hagvexti, sé skortur á samkeppnishæfni, þ.e. kostnaður per vinnustund eða vinnueiningu, hafi hækkað verulega síðan 2000. Þetta sé meginástæða, núverandi samdráttar í hagkerfinu, því í augnablikinu séu útfl. atvinnuvegir, ekki samkeppnisfærir um verð.

• Vegna ofangreindra þátta, myndi líruvæðing skila snöggri aukningu hagvaxtar. Hratt minnkandi atvinnuleysi. Og ekki síst, þeir vilja meina að Ítalía myndi geta staðið við skuldbindingar sínar.
• Ekki verða gjaldþrota.

Rétt að taka þessu með fjölda saltkorna!

En þessi greining tekur ekki til heildaráhrifa á heimshagkerfið af því, ef Ítalía myndi fara. Þá myndi evran líklega leysast upp.

Lykilatriðið auðvitað er, hvernig evran væri afnumin - - en ef það gerist þannig, að ekki er fyrirfram búið að ákveða, hvað skal gera við skuldbindingar ríkja innan hennar. Gæti skapast mikið vesen í alþjóða bankakerfinu.

• En einfaldasta "trixið" væri að, hvert ríki fengi að skipta sínum evruskuldum yfir í sinn eigin gjaldmiðil.
• Þá yrði ekkert aðildarríkjanna gjaldþrota.
• Því þá myndi gengið falla, þangað til að sjálfbær staða væri komin. 

Kannski, ef við ímyndum okkur að Berlusconi verði aftur forsætisráðherra, og hann fari að tala á prívat fundum með Angelu Merkel, um það að hann ætli að taka Ítalíu út úr evru.

Þá væri fræðilega unnt, að sannfæra Ítalíu skv. greiningu Bank of America Merrill Lynch, ef Þýskaland samþykkti aðgerðir, sem myndu stuðla að 20% gengisfalli evrunnar.

En það auðvitað, myndi nokkurn veginn skapa það ástand, sem Þýskaland myndi standa frammi fyrir, ef það sjálft tekur upp Markið á ný - þ.e. hærra gengi og því tapað samkeppnisforskot er það nú hefur.

Þannig að slíkur "díll" sé ekki líklegur til að höfða til Þjóðverja, fyrir utan að þeir hafa algert "antipat" gagnvart verðbólgu.

En segjum, að Berslusconi hafi sett fram úrslitakosti með tímasetningu, þá væri fræðilega unnt að hrinda þeirri aðgerð af stað, að skipulega taka evruna niður.

• Því fylgdi engin boðaföll í alþjóða kerfinu. 

 

Skv. fréttum virðist paník í Brussel v. Berlusconi!

Monti in talks to run for Italian PM

Monti resignation catches rivals off-guard

Það virðist að Monti sé undir miklum þrýstingu um að bjóða sig fram, sem forsætisráðherraefni.

Francois Hollande - "appeared confident Mr Monti would still play a role in politics. “It’s a pity for the short term, but in one month or two months, it will appear that Mr Monti is able to join a coalition or to go forward to stabilise Italy,” he told Reuters news agency."

Herman van Rompuy, president of the European Council, said he did not want to interfere in Italian politics, then added: “Mario Monti was a great prime minister of Italy and I hope the policies he put in place will continue after the elections.”

Þetta var við athöfnina, er ESB tók á móti verðlaunafé frá Nobel nefndinni.

En Monti stendur frammi fyrir tilboði að bjóða sig fram, frá nýjum flokki sem hefur verið búinn til, af ýmsum áhrifamönnum innan samfélagsins sem ekki hafa verið í pólitík.

Enginn veit auðvitað, hvaða fylgi slíkt framboð myndi fá.

Sumir segja, að það geti fengið - mikið fylgi.

Meðan aðrir benda á, að Monti sé of þurr á manninn og prófessorslegur, samtímis því að dregið hafi úr vinsældum hans, eftir því sem atvinnuleysið hefur aukist og kreppan dýpkað.

En hann er greinilega nánast dýrkaður, af hópi manna. Sem sjá hann sem vissan bjargvætt. Sennilega einna helst, vinum evrunnar á Ítalíu. Sem líta líklega á hann, sem manninn sem geti haldið Ítalíu innan evrunnar.

Auðvitað, vita menn í Brussel af því, hvílíkt lykilríki Ítalía er innan Evru.

 

Niðurstaða

Það er skemmtileg tímasetning hjá Bank of America Merrill Lynch að koma fram með þessa greiningu. Daginn eftir að Silvio Berlusconi, hefur lýst yfir framboði. Og sett allt í háa loft í ítalskri pólitík. 

Það er engin leið að vita fyrirfram hvað hann hyggst fyrir.

Ég er þó alveg viss um það, að það er algerlega rétt. Að Ítalíu myndi farnast ágætlega innan líru.

-----------------------

Á sama tíma væri Þýskaland stóri taparinn, þ.e. skyndilega myndi kostnaður þar aukast. Að auki, myndi líklega sá stóri afgangur af utanríkisviðskiptum sem það viðheldur, hverfa. 

Þýskaland gæti lent í samdrætti, með því að allt í einu minnki eftirspurn verulega eftir þeirra varningi.

Á sama tíma, og Ítalía myndi allt í einu geta séð fram á "kröftugan" hagvöxt í nokkur ár, eða þar til slakinn er farinn.

 

Kv.

Hráskinnaleikur í Grikklandi!

Það má vera að einhver ykkar hafi heyrt um svokallað "endurkaupa prógramm" sem virkar þannig, að gríska ríkið fær lánaða tiltekna upphæð til að kaupa aftur eigin skuldabréf. Svo hæpið taldi Alþjóða Gjaldeyrissjóðurinn það prógramm. Að hann hefur neitað að greiða sinn hluta hinnar 3. björgunaráætlunar Grikklands. Fyrr en niðurstaða þess prógramm liggur fyrir. Það þíðir því, að hagstæð útkoma þessara "endurkaupa" er forsenda þess. Að Grikkland geti hindrunarlaust haldið áfram inni í evrunni, a.m.k. eitt ár til viðbótar.

Fyrir helgi kom mjög grunsamleg frétt:  Positive signals for Greek buyback offer

• "The country’s four largest banks contributed a large part of their €17bn holdings of bonds, after the Greek finance minister said it was their “patriotic duty” to ensure the buyback’s success."
• "Together with local pension funds and a remnant of European institutional investors and banks, this should bring the total tendered above the required €30bn mark, according to local bankers."

Takið eftir:

1. Gjaldþrota grísku bankarnir, þeim er látið blæða.
2. Og að auki, er gengið á gríska lífeyrissjóði. Þeim einnig látið blæða. 

• Og í fréttinni, er talað frekar jákvætt um, að áætlunin virðist ganga upp.
• Ef einhver vafi var á því, að "björgun 3" sé bara skammtíma-aðgerð. Þá held ég að slíkur vafi sé bersýnilega horfinn.

John Dizard í pistli sem er á vefsíðu FT í dag sunnudag, benti á hvað þetta þíddi. Að grísku bankarnir skuli hafa verið neyddir til að taka þátt.

Hope for Europe rises as game of pretence ends

• "While all the details, and ultimate size, of the Greek bond buyback are not clear, it is certain that the Greek banking system will, proportionately, be the biggest loser of the bond buyback. The Greek banks will be selling their bonds for 33 cents on the euro, which will result in a loss of perhaps €4bn of capital."
• "Take that loss, multiply it through the magic of a fractional reserve banking system in a fairly small economy such as Greece’s, and you get an idea of what will happen to the provision of credit to the country’s private sector."

• "Greece is now set to go through another year of depression. So extreme right and extreme left parties’ support is shooting through the roof. Keeping the headlines small until the September 2013 German elections will be a very challenging task for the eurocracy and its Greek friends."

Ástæða þess að hann sér von er sú, að hann ályktar að vitleysan geti ekki orðið mögulega steiktari.

Næst hljóti menn að leita raunhæfari lausna :)

 

Það sem þetta þíðir

Spurning hvernig þessu verður reddað. En grísku bönkunum verður ekki heimilað að rúlla a.m.k. áður en þingkosningar fara fram í Þýskalandi nk. september. Þannig, að verið geti að Seðlabanki Evrópu, verði eina ferðina enn að heimila nýja fjármögnun þeirra -- í gegnum útibú Seðlabanka Evrópu í Grikklandi, þ.e. Seðlabanka Grikklands. Þá veitir hann svokallað "emergency liquidity assistance" eða E.L.A. sem er fjármagnað með skuldabréfi frá grískum stjv. Sem setur málið í hring.

Ef þeir geta starfað með harmkvælum með e-h minna eiginfé. Þá verður aðgangur að lánsfé enn erfiðari en áður. Eins og Dizard bendir á. Sem þá skapar viðbótar samdráttaráhrif inn í grískt efnahagslíf.

Á sama tíma, og á nk. ári verður keyrt á mjög harðan viðbótar niðurskurð af ríkinu.

-------------------------

Svo má ekki gleyma tapi þessara ótilteknu lífeyrissjóða. Sem væntanlega leiðir til skerðingar greidds lífeyris. 

En mér skilst að margir atvinnulausir Grikkir, búi nú hjá öldruðum foreldrum. Séu háðir þeirra lífeyri. Svo fólkið líði ekki hungur.

 

Niðurstaða

Hve lágt ESB leggst þegar kemur að hráskinnaleiknum gagnvart Grikklandi. Hættir ekki að koma manni á óvart. Það vissu allir fyrirfram, að þessi "endurkaupa" leið sem haldið var fram af ríkisstjórn Þýskalands - væri tóm steypa. Eins og sést að ofan, þá er þetta bersýnilega sú sýndarmennska sem menn sögðu þetta líklega verða.

Markaðurinn var augljóslega ekki ginnkeyptur fyrir tilboðinu, innan við ári eftir að fjöldi einkaaðila var þvingaður til að afskrifa allt að 70% af sinni eign.

Þá hafi menn ekki viljað, afskrifa annað eins aftur. Sennilega þá heildarafskriftir er myndu nálgast 90%.

Þegar opinberir aðilar þverneita að afskrifa eina staka evru.

Svo gríska ríkið, svo það fái þessa 40ma.€ greidda sem til stendur. Gengur fram, og þvingar innlenda aðila sem það hefur lögsögu um, til þess að redda málinu. 

Þó svo að augljóslega, afleiðingar af þeirri aðgerð muni bitna síðan á gríska hagkerfinu. Þá virðist skipta megin máli, að halda dæminu í gangi - nokkra mánuði til viðbótar.

Endemis þvæla.

 

Kv.

Ætlar Berlusconi að taka Ítalíu út úr evrunni?

Líklega er stærsta frétt dagsins, að Berlusconi ætlar aftur að sækjast eftir embætti forsætisráðherra. Eftir að áður hafa sagst vera ákveðinn í því að draga sig í hlé frá stjórnmálum. Enda fékk hann á sig dóm undirréttar Ítalíu fyrir spillingu á þessu ári þ.s. hann var dæmdur í 4 ára fangelsi. En skv. ítölskum réttarreglum, á hann rétt á a.m.k. tveim árfrýjunum til viðbótar. Og ekkert bendir a.m.k. enn til þess að hann sé á leið í fangelsi.

Eins og einn fréttaskýrandi sagði - á þessari stundu telur hann sig líklega engu hafa að tapa.

Önnur stórfrétt fylgdi í kjölfarið, þ.e. tilkynning Mario Monti um afsögn hans og hans ráðuneytis, sem þó á ekki að taka gildi alveg strax, hann sagðist ætla að koma fjárlögum í gegn. Segja síðan af sér.

Skv. fréttaskýrendum, er búist við því að fjárlög renni í gegn fyrir jól. Þannig að skv. ítölskum lögum, er þá unnt að halda kosningar í febrúar 2013.

• Þannig að framundan er þá snörp kosningabarátta!
• Sú verður örugglega óvægin!

• Talið er að Berlusconi muni höfða til óánægju kjósenda með kreppuna!
• Og niðurskurðaraðgerðir ríkisstjórnar Monti.

• Enda hefur verið haft eftir Berlusconi, að Ítalía stefni í "endalausa kreppu" - því þurfi að breyta.
• Enginn veit í reynd hvað það þíðir - eða hvað Berlusconi mun gera, ef hann kemst aftur til valda.

Reuters - Old gambler Berlusconi back for last throw

Reuters - Berlusconi party says it will not push Italy into chaos

Reuters - Italy PM Monti says he will resign when budget passed

FT - Berlusconi plans return to politics

FT - Monti announces intention to resign

Endurkoma Berlusconi!

Karlinn er sannarlega magnaður á sinn hátt, hann hefur verið óskoraður leiðtogi ítalskra hægri manna í a.m.k. rúma 2 áratugi. Áður en hann kom fram á sjónarsviðið, var það afskaplega sjaldgæft að Ítalskar ríkisstj. héldu út kjörtímabil sitt. Reyndar man ég ekki þess dæmi, að nokkur vinstristjórn það hafi gert. En karlinn hefur afrekað þetta tvisvar. Sem líklega er ítalskt met a.m.k. tímabilið eftir Seinna Stríð. Það líka má kalla - hans megin afrek. Því ríkisstjórnir hans hafa ekki þótt hafa afrekað miklu.

Ítalía hefur svona nokkurn veginn slumpast áfram undir hans stjórn, hvorki batnað að ráði né versnað að ráði.

Það var síðan í evrukrýsunni, sem slík stjórnun dugði ekki lengur. Og fyrir rest, var honum skóflað til hliðar, sem virtist hafa gerst að miklu leiti fyrir þrýsting utanaðkomandi aðila.

Og Mario Monti kom frá Framkvæmdastjórn ESB, og tók yfir sem hinn nýi forsætisráðherra fyrir um ári, hvað sem má segja um Monti, þá líklega gerði hann töluvert flr. breytingar á Ítalíu það eina ár, en Berlusconi afrekaði öll þau ár sem forsætisráðherra.

En niðurskurðaraðgerðir þær sem Monti hefur framkv. - hafa klárt aukið kreppuna á Ítalíu, og atvinnuleysi.

Sú kreppa hefur reynst töluvert dýpri en Monti sjálfur spáði.

Þó svo að Monti njóti stuðning menntamanna almennt, og erlenda valdamanna. Þá hefur stuðningur við hann hríðfallið meðal almennings, þ.e. almenns launafólks.

Það má vera, að einmitt þetta - sé í augum Berlusconi "tækifæri" að snúa til baka, sem einhverskonar "bjargvættur."

Berlusconi:

1. "Berlusconi confirmed the long-expected news almost casually on Saturday, telling reporters at a training field of his AC Milan soccer club that he had reluctantly decided to run."
   
2. "In an entry on his Facebook page, he said he had tried in vain to find a worthy successor."

• "It's not that we haven't looked. We have, and how! But there isn't one,"

"The popularity of his People of Freedom (PDL) party is at an all-time low of around 15%..."

Ég hugsa að maður taki orðum Berlusconi með stórum fjölda saltkorna. Það er, því að hann snúi til baka með trega. Vegna þess, að það hafi ekki fundist neinn nýr leiðtogi fyrir hægri fylkinguna er hann sjálfur bjó til á sínum tíma. Flokkurinn hans sé í vandræðum, það sé því ekki um annað að ræða - en að koma honum til bjargar og Ítalíu einnig.

Berlusconi: 

• "I cannot let my country fall into a recessive spiral without end, it's not possible to go on like this,"
• "Today Italy is on the edge of an abyss: the economy is exhausted, a million more are unemployed, purchasing power has collapsed, tax pressure is rising to intolerable levels."

Skilaboðin geta ekki verið skýrari - - Ítalía er í vandræðum. Og Berlusconi ætlar, þrátt fyrir að vera orðinn ellihrumur 76 ára, að stíga inn í sviðsljósið á ný. Og bjarga málum. Að sjálfsögðu, af ósérhlífni eingöngu :)

---------------------------

Búist er við því að flokkur Berlusconi muni hleypa fjárlögum ríkisstjórnar Monti í gegn sbr. yfirlísingu talsmanns flokksins:

"Yesterday we did not give a vote of no confidence because we consider the experience of the Monti government has come to an end, but we don't want to send the institutions and the country into chaos,"

Þó svo að flokkurinn ætli sér líklega að gagnrýna ríkjandi niðurskurðarstefnu, sé talið að þingmenn muni ekki þvælast fyrir þeim fjárlagaaðgerðum er tengjast þeim niðurskurðarpakka sem Monti hefur lagt áherslu á að knýja í gegn.

Þetta auðvitað kemur í ljós á næstunni.

Að auki, einnig hve langt flokkur Berlusconi ætlar sér að ganga í því - að fjarlægjast stefnumið Monti stjórnarinnar.

---------------------------

• "The centre-left Democratic Party's (PD) commanding lead in opinion polls, with more than 30 percent of backing, has been built up in the absence of any centre-right leadership and boosted by its much publicised primary to elect a leader."
• "By electing the dour, 61 year-old former communist Pier Luigi Bersani over the young, telegenic mayor of Florence Matteo Renzi, the PD gave Berlusconi the chance to play the anti-communist card that has served him well in the past."
• A showdown between Berlusconi and Bersani, with a combined age of 137, may be an unappealing prospect for a country in desperate need of renewal, but it is one which Berlusconi believes at least gives him a chance. 

Þetta er töluvert forskot sem sósíaldemókratar hafa á hægri fylkingu Berlusconi þ.e. 15% vs. 30% rúmlega.

Á hinn bóginn, má vera að hún hafi verið eins og "leiðtogalaus her" þannig séð, eigi inni töluvert meira fylgi. Þegar flokkurinn fari að beita sér af alefli.

Síðan segir fréttaskýrandi Reuters, að Berlusconi eigi möguleika vegna þess, að í nýlegu leiðtogakjöri, hafi fyrrum kommúnisti orðið ofan á, hjá vinstri fylkingunni.

Sem gefi Berlusconi tækifæri, til að spila gamalkunna slagara. Ef til vill, ekki síst þannig að þjappa hægri mönnum aftur utan um sjálfan sig, svo að hægri fylkingin gangi á ný sameinuð í þann slag.

• Það líklega hjálpar Berlusconi, ef kreppan á Ítalíu heldur áfram sjáanlega að versna.
• Á hinn bóginn, þá stendur einnig upp á karlinn - að koma fram með "Plan B."

• Hvað ætli sé það "Plan B"? 

 

Niðurstaða

Ég hef ekki minnstu hugmynd um hvað Berlusconi hyggst fyrir. Ég er einnig viss um, að sama á við flesta á Ítalíu einnig. Að sögn fréttaskýrenda þykir sigur hans ólíklegur. En hver veit. Mig grunar að verið geti, að fylgi hægri bandalagsins sé ekki síst óvenju slakt, vegna þess að flokkurinn hafi verið leiðtogalaus her. Þannig, að verið geti að hann sæki hratt í sig veðrið. Og minnki það bil.

En önnur saga er hvort því bili verði lokað.

Ekki má því gleyma að Berlusconi á megnið af einkafjölmiðlum Ítalíu, þekktur um að beita þeim af alefli í kosningabaráttur.

Svo er það stóra spurningin - hvaða útleið úr kreppunni ætlar Berlusconi að bjóða upp á?

Hann er þekktur "spilari" og veit líklega, að þetta er hans síðasta tækifæri, til að setja sitt mark á framtíð Ítalíu - - svo hver veit. Kannski verður þá útspilið stærra en maður myndi halda, miðað við það hve varfærnar í reynd ríkisstjórnir hans voru við stjórn mála, í reynd "aðgerðalitlar almennt séð."

Það getur því orðið spennandi að fylgjast með Ítalíu á næstunni!

Eitt er víst, að evran hefur það ekki af, ef Ítalía tekur aftur upp líruna.

Endurkoma Berlusconi, getur því hleypt einnig fjöri í verðbréfamarkaði, af því tagi sem við höfum ekki séð síðan sl. sumar, en "orðrómurinn" einsamall, ef sá er ekki kveðinn nægilega kröftuglega niður af Berlusconi sjálfum - getur dugað til að rugga bátnum myndarlega.

Þannig að spennuástand myndist aftur á mörkuðum!

 

Kv.

Fara Bandaríkin fram af hengifluginu?

Nú er fókusinn á áhyggjur af Bandaríkjunum, nánar tiltekið á viðræður Demókrata og Repúblikana á Bandaríkjaþingi er tengjast svokölluðu "fiscal cliff". Þrátt fyrir nýjar hagtölur í Bandaríkjunum séu upp á við. Og þrátt fyrir að skráð atvinnuleysi hafi nú minnkað skv. nýjustu tölum þ.e. í 7,7%. Þá dugði það ekki til þess að verðbréfamarkaðir í Bandaríkjunum enduðu vikuna "upp."

Heldur virðist nú óttinn við hið svokallaða "fiscal cliff" ríkjandi.

WSJ - Economy Adds 146,000 Jobs

FT - US fiscal cliff fears knock confidence

 

Hvað er þetta "fiscal cliff"?

Þetta er algerlega tilbúið vandamál, tilkomið vegna pólit. sundrungarinnar á Bandaríkjaþingi. Ef einhver man svo langt aftur sem haustið 2011. Þá var mikið pólit. drama í gangi. Sem tengdist veitingu bandar. þingsins á heimildum til alríkisstjórnarinnar til að eyða skattfé þjóðarinnar. En þ.e. í verkahring þingsins að veita slíkar heimildir. Og þær gilda alltaf í takmarkaðan tíma. Og þegar útrunnar, þarf að samþykkja nýja.

Repúblikanar hótuðu að blokkera veitingu slíkrar heimildar - nema að Obama samþykkti mjög "drakonískan" niðurskurð, sem hefði gersamlega eyðilagt hans tilraunir til að auka á velferð fátækra og verr settra Bandaríkjamanna.

Fyrir rest þ.e. fyrir áramót 2011-2012. Náðu deildir þingsins samkomulagi, um að fresta vandanum tja fram undir lok næsta árs; sem er núna!

Demókratar neyddust til að gefa eftir þó ívið meir, þ.e. samþykktu að við upphaf nk. árs þ.e. í jan. 2013, myndu koma til framkvæmda sjálfvirkar útgjaldalækkanir + skattahækkanir en það felst í því að tímabundnar skattalækkanir Bush stjórnarinnar falla niður, samanlagt af hagfræðingum talið vera um 5% af þjóðarframleiðslu Bandaríkjanna. Sem þá skellur á hagkerfinu v. upphaf ársins - ef ekki næst samkomulag fylkinga um aðra útkomu.

• Þetta er hið svokallaða "fiscal cliff" sem eins og útskýrt, er pólit. gerningur.

• Fjöldi hagfræðinga óttast, að útkoman verði snöggur viðsnúningur hagkerfisins yfir í samdrátt!

• Þannig að bandar. hagkerfið hefji nk. ár í efnahagssamdrætti.

Að auki óttast margir, að sá samdráttur - muni víxlverka mjög neikvætt yfir á heimshagkerfið, ekki síst Evrópu. Og jafnvel, framkalla eina netta "heimskreppu."

 

Umræðan um útgjöld alríkisins er þörf - en ekki má drepa gullgæsina!

Þetta tengist allt deilu um halla á sjóði alríkisstjórnarinnar, og skuldasöfnun alríkisins.

Að auki tengist þetta öðrum vanda, sem er framreiknaður vaxandi útgjaldavandi tengdur kerfunum "Medi-Care" og "Medic-Aid" sem eru prógrömm sem fjármögnuð eru af alríkinu og fylkjunum í sameiningu.

Mörgu leiti mjög gagnleg prógrömm, því í þeim felast millifærslur af skattfé allra landsmanna, þannig að þó aldraðir eða fatlaðir búa í fátækum svæðum tiltölulega - þá fá þeir sem greiðslur úr þessum prógrömmum, gjalda þess ekki ef þeir búa í fátæku fylki eða á tiltölulega ílla stöddu svæði. Auðvitað þurfa menn að komast inn í viðkomandi kerfi. Mér skilst að þú sért ekki sjálfvirkt inni í þeim. Þarft sjálfur að óska aðildar, ganga í gegnum þá skriffinnsku sem því tilheyrir. Að auki, einungis bandar. ríkisborgarar hafa þennan rétt. Þessi kerfi hjálpa samt mörgum. Þó augljóst sé af hverjum þeim sem til Bandar. koma, að margir falla milli stafs og hurðar.

• Vandinn er sá - - að bæði þessi kerfi eru, vanfjármögnuð.

Að auki, virðist sem að fyrri ríkisstjórnir hafi lofað upp í ermina á skattborgurum, framreiknað muni kostnaður stöðugt aukast.

Og þar með útgjaldahalli alríkisins, nema auðvitað að það komi fljótlega mjög öflugur hagvöxtur sem standi um árabil á eftir - tryggi stöðugt auknar skatttekjur.

• Þannig séð - - er útgjaldaumræðan nauðsynleg.
• Líklega þarf að endurskipuleggja þessi kerfi, og færa réttindi að vilja skattborgara til að standa undir tilkostnaði.

• Á hinn bóginn skiptir miklu máli hvernig akkúrat þetta er leyst!
• Það þarf líka að taka tillit til stöðu hagkerfisins - - sem virðist á uppleið.
• En sá uppgangur er ekki það sterkur - - að hann sé ekki unnt að drepa.

 

Skv. fréttum virðist hagkerfið á uppleið!

Tölurnar um minnkað atvinnuleysi eru þó smá villandi ef marka má Wall Street Journal: 

1. The unemployment rate, which comes from a different survey than the government's payrolls count, fell to 7.7% from 7.9%, the lowest since December 2008—but largely for the wrong reasons.
   
2. Roughly 350,000 Americans left the labor force in November, lowering the rate, partly due to bad weather keeping Americans from working.
   
3. The ranks of the long-term unemployed—those without a job for 27 weeks or more—fell only slightly to 4.8 million from 5 million.

Þetta er áhugavert, nánast eins og að fellibylurinn Sandy, hafi dregið úr mældu atvinnuleysi. Með því að lama atvinnulífið á New York svæðinu. Sem er ein af stóru efnahagsmiðjum Bandaríkjanna.

Á hinn bóginn, fjölgaði störfum um 146 þúsund miðað við 80 þúsund, sem var spáð.

Að auki rétt að muna að fjölgun starfa mánuðinn á undan var 171 þúsund.

Á móti kemur: "But some analysts were quick to point out that the report was not as robust as it seemed as job gains in the previous two months were revised down by a total of 49,000."

Sem segir, að aukning í október hafi í reynd verið í kringum 150þ. í stað 171þ. sem segir eiginlega, að Sandy hafi nánast engin áhrif haft, fyrst að störfum fjölgar um mjög svipað.

Nema auðvitað, að Sandy hafi komið í veg fyrir enn meiri fjölgun.

----------------------------------

Þetta er ekki beint blússandi vöxtur. En a.m.k. er þarna hagvöxtur þó líklega sé hann ekki mikið meiri en milli 1,5-rúml. 2%.

En það auðvitað, sýnir af hverju margir hagfræðingar óttast það.

Að ef það skellur á snöggt 5% af þjóðarframleiðslu högg á hagkerfið, frá pólitíkusunum á Capitol Hill Washington.

Að þá verði umsnúningur yfir í samdrátt!

En einungis ef menn reikna með því, að hagvöxtur sé á leiðinni í umtalsverða aukningu inn í fyrstu mánuði nk. árs frá einkahagkerfinu, geta menn efast um að útkoman verði "nettó" samdráttur.

Þ.e. auðvitað umdeilt. Varlegt að treysta á að "þetta verði í lagi."

• Mér sýnist augljóst, að það verði að nást samkomulag, sem mildar eða a.m.k. dreifir "fallinu" yfir lengri tíma.
• Svo höggið verði ekki það mikið næsta ár, að hagkerfið kaffærist.
• Sennilega væri ásættanlegt, að hagvöxtur verði e-h sambærilegur við nýja hagsspá Bundesbank fyrir Þýskaland fyrir 2013, þ.e. 0,4%: Germany's Central Bank Cuts Forecasts

 

Niðurstaða

Það væri virkilega hrikalegt ef allt fer á versta veg á Bandaríkjaþingi. En ugg sækir að mönnum. Því ef e-h er, varð aukning á bilinu milli fylkinga. Miðjumönnum fækkaði. Öfgamönnum fjölgaði.

Sem virðist minnka líkur á hagstæðu samkomulagi.

Ég reikna með því að það verði "brinkmanship" milli aðila á næstunni.

Á hinn bóginn hefur Obama þannig séð ekkert að óttast. Enda er hann ekki í framboði aftur.

------------------

En mér lýst ekki á ástandið í Evrópu. Ef Bandaríkin detta yfir í samdrátt á útmánuðum nk. árs. Þá yrði veruleg aukning í samdrætti innan Evrópu. Hún gæti dottið aftur í snögga dýfu. Eins og átti sér stað í kjölfar hruns Leahmans fjárfestingabankans. Nema nú. Er ekkert svigrúm fyrir "stimulus" pakka. Af því tagi sem voru notaðir 2009 til að halda hagkerfunum frá því að detta þá í hyldjúpa kreppu.

Víxlverkunin við evrukreppuna er þá myndi eiga sér stað - - myndi sannarlega geta framkallað "heimskreppu." Alveg eins og fj. hagfræðinga óttast.

Það gæti síðan haft - eer - mjög áhugaverðar afleiðingar!

 

Kv.

Seðlabanki Evrópu segir að efnahagslegur viðsnúningur hefjist á næsta ári!

Ég las mig í gegnum ræðuna hans Mario Draghi sjá Introductory statement to the press conference (with Q&A). Sennilega er eitt stærsta atriðið í henni, að loksins hefur ECB gefist upp á því að halda því fram að viðsnúningur hefjist fyrir lok þessa árs. En þ.e. ekki fyrr en nú að ég sé fyrst Draghi viðurkenna. Að evrusvæði klári þetta ár í samdrætti.

1. "Based on our regular economic and monetary analyses, we decided to keep the key ECB interest rates unchanged."
2. "The economic weakness in the euro area is expected to extend into next year."
3. "In particular, necessary balance sheet adjustments in financial and non-financial sectors and persistent uncertainty will continue to weigh on economic activity."
4. "Later in 2013 economic activity should gradually recover, as global demand strengthens and our accommodative monetary policy stance and significantly improved financial market confidence work their way through to the economy."
5. "In order to sustain confidence, it is essential for governments to reduce further both fiscal and structural imbalances and to proceed with financial sector restructuring."

Hann virðist vera að spá því að heimshagkerfið byrji að rétta við sér seinni hluta nk. árs.

Og að auki, að hin samræmda niðurskurðarstefna sem er í gangi innan evrusvæðis, þ.s. löndin eru nær öll að skera niður hallarekstur sinna ríkissjóða - þ.e. nær öll samtímis; muni skila trausti markaða til baka.

Sýn ECB á málin virðist einföld, virðist byggjast á hinni þýsku ríkjandi hagfræði, þ.e. ef í hallarekstri - skera niður.

Ef skuldir hlaðast upp v. hallarekstrar og markaðurinn óttast stöðu þíns lands, þá skera enn meira niður.

--------------------------

Þetta er í reynd mjög merkileg "hagfræði tilraun" en ég veit ekki þess nokkur dæmi.

Að svo mörg lönd á einu svæði, hafi reynst niðurskurð "samtímis."

• Hann kallar "monetary stance accomodative" en þ.e. ekkert í líkingu við aðgerðir, seðlabanka Bandaríkjanna eða Bretlands.
• Sem hafa verið að prenta peninga, til þess að viðhalda lægri vöxtum á sínum gjaldmiðilssvæðum, en markaðurinn hefði ákveðið.

Ef maður hefur í huga þær umfangsmiklu prentanir sem eru í gangi í Bretlandi og Bandaríkjunum, þá er peningastefnan á evrusvæði - miklu mun stífari.

Þó svo virðist ef til vill ekki, með 1% stýrivöxtum.

Þá hefur ECB ekki verið að tryggja "lágvaxtaumhverfi" innan síns peningasvæðis."

Í löndum S-Evrópu, hafa markaðsvextir hækkað verulega, samtímis hafa markaðsvextir lækkað í N-Evrópu. Nú geta bæði ríkissjóðir N-Evr., sem og fyrirtæki og almenningur, tekið lán á ótrúlega hagstæðum kjörum. Samtímis því, að kjörin hafa verulega versnað fyrir sömu aðila í S-Evr.

Þetta er örugglega að draga úr hagkerfum S-Evrópu - - meðan að N-Evr. hagkerfin græða á sennilega lægsta vaxtaumhverfi, sem þau nokkru sinni hafa haft.

• Þetta er örugglega verulegur hluti skýringarinnar, af hverju S-Evr. hagkerfin dragast svo kröftuglega saman sem þau gera.
• Meðan að N-evr. hagkerfin, standa betur. 

• Ekki má gleyma því, að hækkuðu vextirnir, koma sér afskaplega ílla fyrir almenning, fyrirtæki og ríkissjóði - í löndum S-Evr.
• Er örugglega hluti ástæðu þess, að skuldirnar hækka stöðugt.

En vextir í þessum löndum eru nú - - vel yfir hagvexti.

Meðan, að í N-Evr. eru þeir annaðhvort undir hagvexti, eða rétt ca. jafn hagvextinum.

Þetta er lykilmunur.

Framkallar gerólíka "skuldaþróun."

--------------------------

Ég er alveg viss, að það hefur skipt mjög miklu máli fyrir skuldug fyrirtæki, skulduga einstaklinga og heimili, sem og skulduga ríkissjóði Bandaríkjanna og Bretlands.

Að "Federal Reserve" og "Bank of England" hafa tryggt, lágvaxtaumhverfi innan Bandar. og Bretlands.

Höfum í huga, að lægri vaxtagjöld allra þessara aðila - - að sjálfsögðu þíðir, að neyslustig er hærra en ella.

Að fjárfestingar eru meiri en annars þær væru - og svo má lengi telja.

Þess vegna finnst mér frekar kaldhæðið þegar Mario Draghi "Raupar um - Accomodative monetary stance."

• Og heldur því fram, að sá muni stuðla að viðsnúningi í Evrópu seinni part nk. árs.
• Málið er, að peningastefnan er ekkert "accomodative" í samhengi S-Evr.
• Einungis í samhengi N-Evrópu.

Það er ekki nóg, ef hagkerfi N-Evr. kannski fara að lyftast upp á seinni hl. nk. árs.

Ef hagkerfi S-Evr. eru enn á leið niður í ystu myrkur á sama tíma.

Reyndar leiðir sú útkoma líklega til "áframhaldandi samdráttar" heilt yfir.

--------------------------

Þá fer að koma að einhverjum brotapunkti.

 

Niðurstaða

Það er mjög merkileg hagfræðitilraun í gangi innan evrusvæðis. Þ.e. samræmd niðurskurðarstefna. Og á sama tíma - - er engu, alls engu, til að dreifa. Til að vega þann samdrátt uppi.

En sögulega séð, ganga samdráttaraðgerðir best. Og þ.e. einmitt rétt að nota orðalagið "samdráttaraðgerðir" þegar viðsnúningur er hafinn í einkahagkerfinu.

Því þegar ríkið sker niður, minnkar það efnahagsumsvif af sinni hálfu.

Ef aftur á móti á sama tíma er í gangi aukning í einkahagkerfinu, skiptir þetta ekki svo miklu máli. Einkahagkerfið, vöxtur þess kemur þá á móti. 

En eins og sést á öllum hagtölum á evrusvæði. Eru nær öll hagkerfin nú í samdrætti. Einungis Finnland, Austurríki, Þýskaland og Írland. Sennilega eru ekki í samdrætti.

Þetta er þ.s. ég á við, þegar ég segi - - að ekkert komi á móti. 

Við sömu aðstæður í Bretlandi eða Bandaríkjunum, væru þeir seðlabankar að prenta á fullu. Og þannig að styðja við hagkerfið. 

En þannig forðaði "Federal Reserve" árið 2009 mjög líklega því að samdrátturinn sem þá var í einkahagkerfinu, yrði að einhverskonar "economic meltdown." 

Í Bretlandi er svipað ástand og í evrusvæði, þ.e. efnahagsleg stöðnun, ríkið að skera niður - - en "Bank of England" er að prenta á fullu. Þ.e. lykilmunur.

Prentunin myndar mótvægi þegar ríkið minnkar sín umsvif, í ástandi er einkahagkerfið samtímis er í slæmu ástandi. Eins og málum er háttað í Bretlandi.

Fyrir bragðið hefur samdráttur á Bretlandeyjum orðið þrátt fyrir allt, merkilega lítill.

Sá væri alveg örugglega miklu mun meiri, ef sama peningastefna væri viðhöfð í Bretlandi og sú sem Mario Draghi kallar "accomodative." 

 

Kv.

Kreppan í Evrópu ívið mildari í nóvember heldur en í október!

Ég fylgist reglulega með svokallaðri "Pöntunarstjóra Vísitölu" sem fyrirtækið MARKIT gefur út. En þetta er vísitala eða "index" sem er mjög mikið fylgst með. Skv. tölum október virðist samdráttur í einkahagkerfinu á evrusvæði vera ívið mildari en í nóvember.

Skv. því sem fram kemur, þá er þetta 10. mánuðurinn í röð sem sýnir heilt yfir samdrátt á evrusvæði innan atvinnulífsins.

Vísbendingar séu uppi um að samdráttur hagkerfis evrusvæðis verði meiri á 3. ársfjórðungi en á 2.

Höldum þó til haga, að þó samdráttur minnki þennan mánuðinn, er það samt samdráttur ofan á samdrátt mánaðarins á undan.

 

50 jafngildir stöðugleika, hærra en 50 aukningu, en lægra en 50 samdrætti

Eurozone Composite Output Index: 46.5 (October 45.7, September 46.1)

Samsett vísitala er akkúrat þ.s. það segir, þ.e. vísitala samsett úr pöntunarstjóravísitölu fyrir iðnframleiðslu og pöntunarstjóravísitölu fyrir þjónustustarfsemi.

Þessi sameinaða vísitala, lögð saman fyrir öll aðildarríki evrusvæðis, segir að í nóvember hafi dregið úr pöntunum innan atvinnulífs evrusvæðis um 3,5% sbr. 4,3% í október og 3,9% í september.

Samdráttur í pöntunum heilt yfir atvinnulífið virðist vera að sveiflast á bilinu 3,5% til rúml. 4% per mánuð - - ekki hrun, en þó svo efnahagssamdrátturinn sé ef til vill ekki hraður, virðist hann stöðugur.

Nations ranked by all-sector output growth (Nov.)

1. Ireland 55.3 2-month low (September Ireland 55.5 20-month high)
   
2. Germany 49.2 2-month high (September Germany 47.7 2-month low)
3. Italy 44.4 3-month low (September Italy 45.6 7-month high)
4. France 44.3 3-month high (September France 43.5 2-month high)
5. Spain 43.4 3-month high (September Spain 41.5 2-month high)

Áhugavert að skoða stöðu einstakra landa skv. þessari samræmdu vísitölu, þar greinilega ber Írland algerlega af - - atvinnulíf í aukningu á pöntunum upp á 5,53% sbr. 5,55% í september.

Greinilega er uppgangur í atvinnulífinu á Írlandi. Reyndar er Írland eina landið á evrusvæði, þ.s. má tala um "viðsnúning."

Almenningur er þó mér skilst ekki enn farinn að njóta hans. En svo fremi að uppgangurinn haldi áfram, kemur að því, en óvissan fyrir Írland er augljóst tengd því hvað gerist í hinum löndunum.

----------------------------

Þjóðverjar verða ánægðir með þessar tölur, þ.e. miðað við þessar tölur er hagkerfið sennilega cirka staðnað frekar en í samdrætti. Kannski sleppur Þýskaland út þetta ár við það að hagkerfið mælist á nokkrum fjórðungi í niðursveiflu. En líklega er "vöxtur" ef sá verður enn til staðar vart mælanlegur.

----------------------------

Svo er það Frakkland, Spánn og Ítalía:  En það merkilega er, að Frakkland virðist komið í þeirra hóp. Það er virkilega, virkilega slæmt.

Til að gefa vísbendingu um hve slæmar þær tölur, sjá: Greece 41.0 4-month low  - en þetta er samdráttur pantana til iðnfyrirtækja í Grikklandi í október. Það er algerlega nýtt þ.e. sl. 2 mánuði, að Frakkland sé að dragast saman á róli, sem nálgast hraða samdráttar í efnahagslífi í Grikklandi.

Ef sú þróun heldur áfram, er það einungis spurning um tíma, hvenær Frakkland sjálft, telst vera í vandræðum.

En skuldir Frakklands sjálfs eru kringum 90% af þjóðarframleiðslu, og þ.e. halli á fjárlögum.

Forseti Frakklands hefur ákveðið að skera þann halla eins og þekkt er, einkum með hækkunum skatta á ríka og atvinnulíf. Sem vart mun hvetja til nýfjárfestinga.

Það stefnir augljóst í samdrátt sýnist mér síðari helming ársins í Frakklandi. Fyrri hlutann, slapp Frakkland við mældan efnahagssamdrátt. En miðað við það, hve harkalega atvinnulífið virðist dragast saman síðan í haust. 

Virðist mér augljóst, að Hollande stendur frammi fyrir því að Frakkland mun formlega teljast í kreppu, þ.e. samdráttur 2 ársfjórðunga í röð skv. venju Framkvæmdastjórnarinnar; við árslok.

Sennilega þó koma ekki staðfestar tölur um það fram, fyrr en í febrúar til mars 2013.

En líklega miðað við þessar tölur, þá stefnir Frakkland í þann sama vanda og t.d. Spánn, að þrátt fyrir niðurskurð verður líklegar en hitt - samt aukning í halla því samdráttur hagkerfisins minnki tekjur meir en skorið var niður fyrir.

Það verður forvitnilegt að fylgjast með því, þegar það kemur mjög líklega í ljós, á fyrstu mánuðum nk. árs. Að öll hafi þessi 3 lönd meiri halla en áður var reiknað með. Þrátt fyrir niðurskurðaraðgerðir.

 

Niðurstaða

Þó svo að fréttaskýringar leitist við að sjá jákvætt úr þessum tölum sbr. PMIs signal eurozone recession bottoming out. Þá sýnist mér að slæmu fréttirnar séu mikilvægari í þessu, en sú góða frétt að Írland og Þýskaland séu sennilega í jákvæðum hagvexti út árið 2012.

En skelfilegur samdráttur atvinnulífs Ítalíu, Spánar og Frakklands. Hlýtur að vekja ugg.

En hvert þessara 3. landa er það stórt hagkerfi, að engin leið er að bjarga þeim frá hruni, ef þeirra eigin hagstjórnendur geta því ekki forðað.

Þ.e. engin leið, nema samræmdar risaaðgerðir á hnattrænum grunni. Ekkert sem Evrópa sjálf þ.e. restin af henni, getur gert.

Mig grunar að það verði spenna á mörkuðum einhverntíma á tímabilinu síðari hluta febrúar til miðs mars, þegar mig grunar skv. ofangreindum tölum. Þá verði Frakkland, Spánn og Ítalía; samtímis stödd klárt í efnahagssamdrætti og vaxandi hallavanda.

Kannski helst Þýskaland samt rétt ofan eða við núllið. Ef til vill Austurríki einnig. Og ef Írland heldur áfram að sýna jákvæðar tölur. Þá verði norður vs. suður skiptingin klár.

Frakkland verði augljóslega komið í Suður hópinn.

 

Kv.

Spenna magnast upp fyrir mikilvæga ráðstefnu ESB ríkja um bankasamband!

Það eru skýr merki um það, að aðilar séu að setja fram sínar kröfur. Ef mætti orða það þannig - ferli sem á ensku er kallað "positioning." Á þessari stundu er engin leið að vita fyrir víst. Hvort um er að ræða raunveruleg ófrávíkjanleg skilyrði, eða afstöðu sem sett er fram í samningaskyni.

Á hinn bóginn hefur nú um hálft ár staðið yfir grundvallardeila um hið fyrirhugaða bankasamband.

Í reynd - tvær grundvallardeilur.

1. Ein deila milli aðildarríkja evru og ríkja utan evru.
2. Önnur deilda milli aðildarríkja evru innbyrðis. 

David Cameron sem dæmi, lýsti því yfir að beiting neitunarvalds, væri möguleiki ef samkomulag er ríkisstjórn Bretlands telur ásættanlegt, næst ekki fram.

Rétt að halda til haga, að Cameron er ekki einn um hituna. Forsætisráðherrar Tékklands, Svíþjóðar, Ungverjalands og Póllands. Taka að miklu leiti undir sambærileg sjónarmið.

Síðan er það hin deilan, sem er í megindráttum Suður vs. Norður deila innan evrusvæðis. En í málum fer fjölgandi þ.s. til staðar er grundvallarágreiningur milli svokallaðs Suður hóps og Norður hóps.

Britain threatens to veto EU bank supervisor

Schäuble puts brake on bank union plan

David Cameron - "“The UK supports a eurozone banking union led by the ECB. We would like it to be strong and effective but it can’t be to the detriment of the single market,” - “With much of the EU’s banking sector outside the eurozone, clearly this does raise issues of compatibility between the banking union and the single market. But we do hope that these issues can be resolved.” - “Nothing is agreed until everything is agreed,” said the British minister"

Wolfgang Schäuble - "“It would be very difficult to get an approval from German parliament if you would leave the supervision for all the German banks,” - “Nobody believes that any European institution would be capable of supervising 6,000 banks in Europe – maybe not in this decade, to be very frank.” - "He suggested that creating a sufficient firewall within the ECB to separate its banking and monetary role would require a change in EU treaties – a step that could cause years of delay."

 

Deila ríkjanna utan við evru vs. ríkja innan evru!

Cameron orðaði þetta frekar fínt, að málið snerist um það hver stjórnaði hinum sameiginlega evrópska markaði. Það mætti ekki vera þannig, að evrusvæði væri einrátt.

Það sem þetta snýst um, er að ríkin utan evru óttast að hin 17 ríkja blokk evrusvæðis. Ákveði sín á milli hvað skal gera. Keyri máli síðan í gegn í krafti meirihlutaræðis. Eftir að embætti sameiginlegs bankaeftirlits hafi verið sett á fót.

Ríkin utan evru, vilja einhvers konar tryggingu - einhverskonar atkvæðareglu. Sem verndi þeirra hagsmuni. Þannig að reglum um bankamál og fjármálamarkaði, sé ekki algerlega umhverft þvert gegn þeirra vilja.

Ég hef sosum ekki séð skilgreiningu á þeirra kröfum sem er nákvæm. 

En það eru ekki óendanlegir möguleikar sbr. "neitunarvald" en þ.e. ekki líklegt til að vera samþykkt af 17. ríkja hópnum, annar fræðilegur möguleiki væri, að ríki utan evru gætu hafnað reglu einhliða þannig að hún gilti þá ekki um þeirra stofnanir.

Sennilega væru Bretar sæmilega sáttir með lausn B.

Miðað við fyrirliggjandi tillögur, þá myndu löndin utan evru. Einungis hafa tillögurétt, rétt til að sitja fundi; en engan atkvæðarétt.

Ástand sem þau telja gersamlega óaðgengilegt.

 

Deila Þjóðverja og Frakka, Ítala, Spánverja o.flr.

Þjóðverjar vilja bankasamband - sem gerir sem allra, allra minnst.

Schäuble - tjáir þarna afstöðu sem áður hefur komið fram, þ.s. því er hafnað að bankasamband nái yfir alla banka innan evrusvæðis, eða jafnvel ESB.

• Þjóðverjar hafa lagt til, að cirka 20 stærstu bankarnir séu undir hatti sameiginlegrar umsjónar.

• Að auki, vilja þeir ekki stofna - - sameiginlega innistæðutryggingu.

Ef bankasamband verður eins og ríkisstjórn Þýskalands vill hafa það.

Þá verður það gersamlega gagnslaust.

• En innan fjármálakerfis Evrópu, er versti vandinn ekki hjá allra stærstu alþjóðlegu bönkunum. 

• Heldur hjá minni svæðisbundnum stofnunum, sem hafa sérhæft sig í húsnæðislánum.

Versti vandinn, er einmitt í þeim málaflokki - og það eru þessar minni svæðisbundnu stofnanir, sem eru meginhættan fyrir fjármálakerfi evrusvæðis og Evrópu.

En margar þeirra hafa verið undir náinni pólit. umsjón, sbr. eins og hér hefur tíðkast, að viðhafa pólitískt skipaðar stjórnir.

Það á alls ekki við um stærri alþjóðlegu bankana.  

Á spáni eru svokallaðir "Cajas" meginvandinn, og innan Þýskalands eru það svokallaðir "landesbanken."

Þ.e. svæðisbundnir bankar undir umsjón landanna.

Það hefur í fj. ríkja verið til staðar "þægindasamband" milli pólit. stéttarinnar í héröðunum, og hinna svæðisbundnu banka.

Af því leiðir, að líklega er langsamlega umfangsmesti "huldi vandinn" til staðar í þeim stofnunum, því pólitíkusar hafa beitt þrýstingi að því er virðist í fj. landa, í því skyni að fela sem mest af vandanum.

-------------------------------------

• Þjóðverjar vita að sjálfsögðu hvað þeir eru að gera?
• Að meginvandinn er hjá smærri bönkunum.

Í reynd er þetta deila um það - - hver á að borga.

Þjóðverjar vita, að ef þeir samþykkja allsherjar bankasamband - - mun það kosta þýska skattgreiðendur óskaplegar upphæðir, án nokkurs efa.

Sem er auðvitað ástæða þess - - að líklega er þetta ekki afstaða hjá þýsku stjórninni, sem til stendur að sveigja að einhverju ráði.

Merkel hefur fram að þessu, verið mjög staðföst í því - að lágmarka kostnað þýskra skattgreiðenda.

A.m.k. til skamms tíma.

Líklega hafandi í huga að, til stendur að kjósa í Þýskalandi í sept. 2013.

Þá má fastlega reikna með því, að lítið gerist í þessu bankasambandsmáli - a.m.k. fram yfir þær kosningar.

Þjóðverjar muni blokkera allt - sem kostar þýska skattgreiðendur "augljóslega."

Sem þíðir ekki endilega, að eftir kosningar breytist afstaðan mikið.

 

Niðurstaða

Það verður forvitnilega að fylgjast með þessu máli. En líklegast virðist að samkomulag ef af verður, verði einungis um grófar útlínur.

Fræðilega getur það gerst, að til bankasambands verði formlega stofnað, en það verði þá beinagrind án kjöts.

Þeirri útkomu verði básúnað um víðan völl, að nú hafi Evrusvæði bankasamband.

En þýska ríkisstjórnin, muni hafa vendilega gætt þess. Að hafa ekkert samþykkt, sem kosti þýska skattgreiðendur eina skitna evru.

Með öðrum orðum, það verði formlega stofnað "kannski" en muni ekki taka til starfa - - fyrr en samkomulag hafi náðst um nánari útfærslu.

Ég verð að segja að þó þingkosningarnar í Þýskalandi, geri ríkisstjórn Þýskalands, enn harðari í afstöðu sinni.

Þá er það í reynd afstaða sem ekki er ný af nálinni - sú ríkisstj. hefur verið gersamlega samkvæm sjálfri sér í því, að samþykkja ekki lausnir sem kosta þýska skattgreiðendur formúgur.

----------------------------

En vandinn er sá, að björgun evrunnar mun kosta gersamlega óhjákvæmilega.

Ef hún fellur, verður það einnig mjög dýrt.

Þjóðverjar geti því ekki sloppið við að borga hvernig sem fer.

Meginspurningin sé - hvaða form sá kostnaður tekur? Hrunkostnaður eða skuldbindingar sem þarf að axla til að halda dæminu uppi.

 

Kv.