Mun ESB reiða fram refsivöndinn?

Daily Telegrap, heldur því fram í nýrri grein: EU threatens France over economic failings.

"France, Spain and Slovenia are set to be criticised in a major commission report on Wednesday as countries that have failed, amid recession and the financial crisis, to cut public debt and to implement structural reforms of their economies."

Ef þetta er rétt, þá er það fyrsta skrefið í þá átt að hrinda í framkvæmd refsiákvæðum skv. uppfærðum reglum sambandsins sem aðildarríkin fyrir utan Bretland og Tékkland, samþykktu að undirgangast skv. svokölluðum Stöðugleika-sáttmála.

Áhugavert plagg á vef Framkvæmdastjórnar ESB, útskýrir málið: 

-----------------------------------

Economic governance explained

"A fiscal pact for 25 member states: Under the Treaty on Stability, Coordination and Governance (TSCG), from January 2014 medium-term budgetary objectives must be enshrined in national law and there must be a limit of 0.5% of GDP on structural deficits (rising to 1% in exceptional circumstances). This is called the Fiscal Pact. The treaty also says that automatic correction mechanisms should be triggered if the structural deficit limit is breached, which would require Member States to set out in national law how and when they would rectify the breach over the course of future budgets."

"Better prevention: Member States are judged on whether they meet their medium-term targets. Progress is assessed each April when Member States present their three-year budget plans, or Stability/Convergence Programmes (the former for euro area countries, the latter for the EU). These are published and examined by the Commission and the Council within, at most, three months. The Council can adopt an opinion or invite Member States to make adjustments to the programmes."

-----------------------------------

Stöðugleika-sáttmálinn er ekki bindandi nema fyrir þau ríki sem samþykktu og staðfestu, hinar almennu reglur sambandsins þ.e. sáttmálar eru enn óbreyttir - síðast uppfærðir 2008.

Article 136

Protocol 12

Article 126

Stöðugleika sáttmálinn notar samt sem áður þessar reglur sem lagagrunn, en fyrir þau ríki sem hafa undirgengist hann, má segja að hann gangi skrefum lengra - - og dýpki það aðhald sem veitt er.

Fókusinn er á ríkishalla, og ríkisskuldir - að stjórna þeim. Þá með niðurskurði. 

Það er eiginlega hugmyndafræðin að baki, að þegar skuldir hækka - skera niður, og ef hallinn er meiri en reiknað var með, skera meira niður. Með öðrum orðum, mjög "pro cyclical" stefna.

• Fyrir ríkin sem tilheyra Stöðugleika sáttmálanum, eru upphaflegu stöðugleika ákvæði Evrunnar, starfandi í sinni uppfærðu mynd, og að auki það eru beittari tennur hjá Framkvæmdastjórninni!

• Eins og fram kemur að ofan, hafa ríkin til jan. 2014 að setja ganga frá því að hin uppfærðu stöðugleika ákvæði, séu gerð hluti af landslögum.

• En skv. textanum að ofan, getur það einmitt vel verið að Framkvæmdastjórnin, sé nú að fara að birta aðildarríkjunum álit sitt á stöðu aðildarlandanna, miðað við að mánuður er síðan að hún á að hafa lokið eigin mati á þeirra stöðu.

-----------------------------------

Economic governance explained

New voting system: Decisions on sanctions under the Excessive Deficit Procedure are taken by Reverse Qualified Majority Voting (RQMV), which means fines are deemed to be approved by the Council unless a qualified majority of Member States overturns them. This was not possible before the Six Pack entered into force. In addition, the 25 Member States that have signed the Treaty on Stability, Coordination and Governance have agreed to vote by Reverse QMV even earlier in the process, for example, when deciding whether to place a Member State in the Excessive Deficit Procedure.

-----------------------------------

Þetta er mjög áhugaverð ný regla -- og setur aukinn þrísting á lönd, sem eiga erfitt með að ná fram pólitískri samstöðu, um "nægilega" djúpan niðurskurð.

Þegar hallinn er að fara umfram þau stöðugleika markmið, sem landið sjálft er líklega búið að leiða í lög heima fyrir, en jafnvel þó svo sé ekki hefur það staðfest Stöðugleika Sáttmálann og er skuldbundið, til að fylgja hinum hertu markmiðum.

-----------------------------------

Economic governance explained 

Member States in Excessive Deficit Procedure: are subject to extra surveillance. They must undertake not only fiscal consolidation but they must also sign "economic partnership programmes", which contain detailed structural reforms which they intend to put in place to improve competitiveness and boost growth. This idea was first outlined in the Treaty on Stability, Coordination and Governance and is now enshrined in EU law.

-----------------------------------

Þetta hljómar töluvert líkt því aðhaldi sem ríki í svokölluðu "björgunarprógrammi" hafa þurft að búa við, þ.e. mjög þurft að búa við það að embættismenn frá stofnunum ESB væru á sveimi innan stofnana ríkisins og innan ráðuneyta, til að fylgjast með því að - raunverulega sé verið að framfylgja samþykktum ákvæðum um nægilegan niðurskurð.

 

Það er samt ekkert víst að Frakkland lendi í þessu!

Innan ESB er ekki sama Jón og Séra Jón. En ríki hafa mis mikil ítök. Enda fer vikt eftir mannfjölda í ríkjum og stærð hagkerfis, sbr. hlutfallslegt atkvæðavægi.

Þannig að stærstu og ríkustu löndin hafa mörg atkvæði, meðan að lítil og smá hagkerfi, hafa fá atkvæði.

Frakkland er alveg örugglega með embættismenn á sínum snærum - en það eru starfandi ráðgefandi nefndir innan Framkvæmdastjórnar, fjöldi slíkra, sem eru örugglega að gera sitt ýtrasta til að hafa áhrif á það hvað mun standa í ákvörðun Framkvæmdastjórnarinnar gagnvart Frakklandi.

Að auki, mun Frakkland örugglega semja um það fyrirfram við önnur aðildarríki, hvernig mun vera tekið á því áliti - - en það getur samt verið að það kosti Frakkland einhverjar fórnir.

Að fá hin aðildarríkin, til að greiða atkvæði á þann veg - sem verndar hagsmuni Frakklands.

----------------------------------

Það getur aftur á móti farið þannig, að annað aðildarríki sem hefur ekki eins mikið að baki sér, t.d. Slóvenía, lendi í því að ákvæðin verði virkjuð gagnvart því landi.

Þ.s. með minni vikt, hafi Slóvenía ekki eins gott svigrúm, til að semja við önnur aðildarríki um að vernda hagsmuni landsins.

Það getur verið, að sum aðildarlandanna t.d. Þýskaland - Finnland - Holland, vilji jafnvel að ákvæðið sé virkjað formlega, þannig sett fram fordæmi um notkun þess.

Sem ef af verður, væri fordæmi sem skapaði frekari þrísting á Frakkland.

Sem kannski, leiðir þá til þess, að Frakkar - Ítalir og Spánverjar, ákveða að það þjóni þeirra hagsmunum að hindra að refsiákvæði verði eftir allt saman virkjuð gagnvart Slóveníu.

• Þetta á eftir að koma í ljós.
• Getur verið forvitnilegt að heyra fréttir af fundi aðildarlandanna í vikunni. 

 

Niðurstaða

Sumir aðildarsinna er líklega hrifnir af "Stöðugleika Sáttmálanum" einmitt vegna þess, að hann færir Framkvæmdastjórn ESB svipu í hönd. En þeir sem styðja þær hugmyndir, að niðurskurður sé alltaf rétta leiðin. Eru örugglega hrifnir af því einmitt, að Ísland gangi inn í umhverfi þ.s. reglur um niðurskurð eru algerlega bindandi skilyrði og refsivönd stofnana ESB verði beitt - - ef ekki er eftir því farið.

Þ.s. þessir ágætu einstaklingar ef til vill átta sig ekki á, er hvað harður niðurskurður þíðir fyrir land í alvarlegri efnahagskreppu. Það má samt vel vera, að innan evru sé ekki önnur leið fær. Gott og vel. 

En punkturinn er sá, að þ.e. að eiga sér stað mjög mikil aukning á launamun innan sambandsins - sérstaklega evrusvæðis, og samfara niðurskurði velferðarútgjalda er atvinnuleysi hefur aukist mikið; heilmikil aukning á fátækt.

Þ.e. hinn grimmi veruleiki, að atvinnuleysi er farið að þíða - í vaxandi mæli, fátækt. Að vera á bótum hjá ríkinu, er einnig farið að þíða það sama.

• Þannig að þ.e. ekki beint - velferðarkerfi, sem þá er búið til.
• Sem setur upp þá spurningu, af hverju ASÍ vill þetta svo eindregið!

Sjá eldri færslu um vaxandi fátækt: Mikil barnafátækt í Evrópusambandinu!

 

Kv.

Svo unnt sé að standa við loforð um leiðréttingu til heimila, er einmitt lykilatriði að skapa Íslandi samningsstöðu!

Morgunblaðið laugardag 25-5 segir frá áhugaverðum hugmyndum sem koma fram í lögfræðiáliti Ástríðar Gísladóttur og Sigurðar Snædal Júlíussonar, sem unnið var fyrir hópinn - snjohengjan.is.

-----------------------------------Tekið úr frétt MBL.

1. Setja inn ákvæði í íslenska löggjöf um að náist ekki að ljúka nauðasamningum Glitnis og Kaupþings fyrir næstu áramót, verði Glitnir og Kaupþing settir í greiðsluþrot.
2. Að skerpa á gjaldþrotslöggjöfinni, þannig að allur vafi sé tekinn af um að þrotabúum sé einungis heimilt að fá greitt út í krónum. Hefð sé hvort sem er fyrir því á Norðurlöndum, að greiða út í eigin gjaldmiðli landanna. En rétt samt að skerpa á þessu.
3. Afnema þær undanþágur sem í gildi séu varðandi eignir þær sem til staðar eru á höfuðbók 27 Seðlabanka Íslands, þ.e. ca. 400ma.kr, og bera vexti. Í dag er heimilað skv. undanþágu að erlendir krónueigendur fái að flytja úr landi vaxtagreiðslur í gjaldeyri.
4. Að auki skv. lögfræðiálitinu sé unnt að takmarka fjárfestingarkosti þeirra aðila sem eiga það fé sem bundið er á höfuðbók 27.  

• Hingað til hafi slitastjórnir Kaupþings og Glitnis, stefnt að því að ljúka nauðasamningum Glitnis og Kaupþings, svo unnt sé að greiða kröfuhöfum.
• En Seðlabanki hafi hingað til ekki heimilað slíkar greiðslur.
• Bent er á í lögfræðiálitinu að stjórnvöld geti sett ákvæði í lög sem setti þeim tímafrest um það hvenær yrði að ná fram nauðasamningum. Að öðrum kosti yrðu bankarnir settir í þrot.

• Fari bankarnir tveir formlega í gjaldþrotsmeðferð, sé skipaður af héraðsdómi skiptastjóri - sem sé hlutlaus og á að hámarka þau verðmæti sem eru í gömlu bönkunum, og greiða tilkröfuhafa. Þannig myndu erlendir kröfuhafar missa allt forræði sem þeir nú hafa yfir gömlu bönkunum í gegnum slitastjórnirnar.

1. Fram kemur í lögfræðiálitinu að skiptastjóra beri að selja erlendar eignir þrotabúanna - sem eru yfir 2000 ma.kr. að andvirði í gjaldeyri - og skila til Seðlabanka.
2. Þau verðmæti yrðu síðan greidd til kröfuhafa í krónum sem yrðu fastar hér á landi vegna hafta og myndu bera neikvæða vexti og því tapa fljótt verðmæti sínu.

• Íslenskum stjórnvöldum er heimilt að viðhalda gjaldeyrishöftum á meðan ljóst þykir að fjármálastöðugleika sé ógnað vegna gengisveikingar krónunnar.
• Í lögfræðiálitinu kemur fram að EFTA Dómstóllinn hafi staðfest að þjóðum EES sé veitt ákveðið svigrúm til að grípa til aðgerða sem nauðsynlegar þykja til að tryggja fjármálastöðugleika.

• Líklegt er talið að undanþágubeiðnum slitastjórnanna verði því ávallt hafnað af Seðlabankanum. nema fram komi tillaga  sem feli í sér í reynd að kröfuhafar afsali sér krónueignum búanna og eignarhlutum í nýju bönkunum.
• Þá fyrst myndu skapast forsendur fyrir því að þrotabúunum yrði veitt undanþága frá gildandi gjaldeyrislögum um að greiða út til kröfuhafa hluta af 2000ma. erlendum eignum.

-----------------------------------

 

Fljótt á litið virðast þessar hugmyndir í góðu samræmi við kosningastefnu Framsóknarflokksins

Eins og var vel kynnt fyrir kosningar - - snýst tilboðið til kjósenda um að kröfuhafar séu knúnir til að afsala sér að fullu eða að stórum hluta inneign sinni á "höfuðbók 27" í Seðlabanka Íslands, í dag ca. að verðmæti 400ma.kr.

Þá sé lykilatriði að skerpt sé sem mest á samningsstöðu Íslands gagnvart þeim aðilum - - í því samhengi virðist því lögfræðiálit Ástríðar og Sigurðar allrar athygli vert.

Eignir þrotabúa Glitnis og Kaupþings með áætlað verðmæti 2000ma.kr. - en í erlendum gjaldeyri, eru eignir staðsettar erlendis, og því stendur ísl. peningakerfinu engin ógn af því, að þær eignir séu greiddar út - þ.e. í erlendum gjaldeyri.

Þ.e. smávegis tvíeggjað að láta þrotabúin, selja eignirnar erlendis, og skila því fé til Seðlabanka Íslands.

1. Fræðilega gróði, að fá 2000ma.kr. af gjaldeyri inn í Seðlabankann. Það hljómar fljótt á litið virkilega fínt.
2. Á hinn bóginn, að greiða það fé út í krónum - þá væri magn króna í alþjóðakerfinu aukið mikið, en að vísu á móti væri í sjóði Seðlabanka allt í einu kominn digur "eignarsjóður."

• Aðilarnir augljóst myndu vilja fá það fé greitt út í gjaldeyri - - miklu frekar.
• Á sama tíma, myndi vera unnt að setja "neikvæða vexti" á peningalegar inneignir sem aðilar eiga á bók í Seðlabanka Íslands.
• En aðilarnir teldust eiga þá inneign að verðmæti 2000ma.kr. í krónum.
• Sem gætu þá rýrnað jafnt og stöðugt að verðmæti.

Hugmyndin er með öðrum orðum - - eins og fram kom í kosningabaráttunni.

Að fá aðilana til að afskrifa sem hæst hlutfall 400ma.kr. á höfuðbók 27.

1. Þ.e. auðvitað spurning um tímaramma!
2. En heimili geta ekki fengið þessa peninga fyrr en ríkið hefur fengið þá í hendur.
3. Möguleiki að heimilin verði óþolinmóð - - en ég bendi á móti, að okkar óþolinmæði getur skaðað okkar samningsstöðu.
4. Við verðum að vera taktísk og snjöll, ef þetta á að takast að fullu.
5. Smá þolinmæði, getur margborgað sig. Þetta getur alveg tekið ár, jafnvel rúmlega ár!

 

Niðurstaða

Mér virðist að staðan sé ekki óvænleg, en eins og fram kom í kosningabaráttunni þá sé samningsstaða Íslands sterk, í stað þess að vera veik eins og pólitískir andstæðingar leituðust við að halda fram - - komu jafnvel með sérkennilegan samanburð við stöðu Argentínu, sem hefur lent í langvarandi vandræðum við sína kröfuhafa. En þá er verið að bera saman epli og appelsínur, þ.s. á stöðu landanna tveggja er sá grundvallarmunur, að í tilviki Argentínu er að ræða skuldir argentínska ríkisins sjálfs en hérlendis hafa kröfuhafar ekkert tak á ríkinu eða tilkall til eigna þess - því ófærir um að beita ísl. ríkið sambærilegum hótunum og þeim sem argentínska ríkið stendur stöðugt frammi fyrir. 

M.a. því, að skip - flugvélar, í eigu þess séu teknar eignarnámi, ef þær láta sjá sig utan landsteina.

Pólitískir andstæðingar gætu leitast við að ala á tortryggni heimilanna, því ljóst er að peningarnir sem lofað var, verða ekki í höndum ríkisins - strax eða alveg á næstunni.

Ég árétta það, að samningsstaða okkar byggist á því að staða kröfuhafa sé þrengd sem mest, og það gert sem kostnaðarmest fyrir þá - að vera lengi að semja.

Slík aðferð tekur tíma að skila tilskildum árangri, en eigi að síður er rökrétt að hún það geri - - en til þess að svo verði eigi að síður, þurfum við að vera á meðan "sterk."

Með öðrum orðum, við þurfum á auðsýna "taktíska" þolinmæði!

Þetta getur hugsanlega tekið allt að heilt ár, að spila sig í gegn, að kröfuhafar gefi þessar eignir eftir. Vonandi ekki lengur en það, þó ekki sé unnt að útiloka slíkt með öllu.

Ef rétt er haldið á spilum, þá munu þeir líklegar að velja að semja í fyrri lestinni frekar en þeirri síðari.

 

Kv.

Af hverju er ríkisstjórn Sýrlands að styrkja stöðu sína?

Þetta er niðurstaða leyniþjónustu Þýskalands ef marka má grein Der Spiegel: German Intelligence Sees Assad Regaining Hold.

Hluti af þessu virðist vera - nýjar vopnasendingar. En fyrir nokkrum mánuðum, virtist her Sýrlandsstjórnar á fallandi fæti, stjórn Assads glataði yfirráðum yfir vaxandi hlutfalli landsins.

En upp á síðkastið, virðist að stjórnarherinn sé í gagnsókn, staða hans sé sterkari - en þá var.

Vakið athygli hafa fréttir af vopnasölu Rússa, sem hefur verið mótmælt af Vesturveldunum þ.e. nýjar loftvarnarflauga og einhverra hluta vegna, nýjar stýriflaugar sem hannaðar eru til árása á skip á sjó.

En sjálfsagt, hefur stjórnarherinn fengið aðrar vopnasendingar í seinni tíð, sem skýri bætta bardagahæfni.

Annað atriði er einnig, að vart geti annað verið, en e-h aðili sé að styrkja Sýrlandsstj. fjárhagslega - - en stríðsrekstur er dýr, nýleg kaup á vopnabúnaði hafa ekki verið fyrir neinar "smáupphæðir."

Fyrri umfjallanir:

Sýrland er leiksoppur nágrannaríkjanna!

Samstaða með Sýrlendingum! Eina vonin um frið í Sýrlandi er að Bandaríkin semji um frið við Íran!

Hvað ætli að Rússum gangi til?

• Ég get skilið, hvað t.d. Íran gengur til með stuðningi við Assad, en ef fólk horfir á kortið skýrist það mál, en þeir eiga stuðningsmenn í Lýbanon þ.e. Hesbollah, vilja viðhalda tengslum við þann skæruher, en meðan að Hesbollah er öflugt vald innan Lýbanon þá hefur Íran áhrif alla leið að landamærum Ísraels, að auki er Hesbollah valdatæki Írana, en þeir hafa stöku sinnum en ekki oft beitt sér fyrir Íran, með hryðjuverkum gegn gyðingum - t.d. alla leið til Argentínu.
• Málið fyrir Íran, er sem sagt, viðhalda sínum áhrifum, Lýbanon sé á áhrifasvæði Írans, sem kallar á að stjórn Assads sem hefur verið um skeið eini bandamaður Írans í heimshlutanum sé haldið á floti með öllum tiltækum ráðum.

En þ.e. minna augljóst hvað Rússum gengur til!

1. Þeir eiga reyndar flotastöð, sem rekin er frá strönd Sýrlands - - og er eini aðgangur rússn. flota að Miðjarðarhafi.
2. Assad hefur verið mikilvægur kaupandi vopna - - en í þetta sinn, grunar mig að Rússar séu nánast að gefa ríkisstj. Assads - vopn. Kaupsamningar séu bara "sýndarmennska."
3. Það hangi með öðrum orðum e-h meira á spýtunni.

 

Mig er farið að gruna, að stuðningur Rússa við Sýrland nú, sé ekki síst - vegna þess að Rússar telja sig græða á því, að stríðið haldi áfram

Við þurfum að muna, að Rússar hafa haft verulegt gagn af því, að Bandaríkin hafa verið á kafi í styrjöld í Afganistan og áður, í Írak.

Málið er að það hefur haft margvíslega kosti í augum Rússa, að undanfarin ár hefur meginþorri hins bardagahæfa hluta Bandar.hers verið önnum kafinn!

En Rússland hefur sinn eigin "mjúka kvið" en þ.e. Mið-Asía og Kákasus. Áður en styrjaldirnar tvær brutust út, voru Bandaríkjamenn farnir að skipta sér all verulega að þessum tveim svæðum.

Sem Rússar líta á sem sitt yfirráðasvæði, en bæði þessi svæði innihalda mikinn auð af gasi og olíu.

Eftir að stríðin 2-brutust út, hefur áhrifum Bandaríkjamanna á þeim svæðum hnignað verulega, og að sama skapi hafa áhrif Rússa styrkst á ný.

1. En Rússland getur í reynd ekki keppt beint við Bandaríkin!
2. En kannski, halda Rússar að þeir geti, flækt Bandaríkin inn í annað - - langvinnt stríð.
3. Þannig haldið Bandaríkjaher áfram uppteknum! 

• En það verður að muna, að Bandaríkin eru við það að kveðja her sinn heim frá Afganistan!

Það er því kannski alls - alls engin tilviljun, að Rússar virðast í dag vera að, styrkja her Ríkisstjórnar Sýrlands.

Á sama tíma, fer þrýstingur innan Bandaríkjanna, og meðal Vesturveldanna, vaxandi um það - að hefja frekari afskipti af styrjöldinni í Sýrlandi.

Mig grunar, að Rússar sjái leik á borði!

Haldi að þeir geti lagt gildru fyrir Vesturveldin.

 

Niðurstaða

Assad hefur verið miklu mun fastari í sessi, en flestir bjuggust við. En þar kemur að auki til, að hann hefur fyllt her sinn af minnihlutahóp Alavíta, sem eru sértrúarhópur Shíta. En Assad er Alavíti. 

Þarna hefur hann því her, sem á nánast ekki möguleika á öðru, en að styðja stjórn hans - - því Alavítar óttast eðlilega það hatur gegn þeim, sem fremur grimm stjórn Assads hefur framkallað.

Að auki hefur hann 2-ríki þ.e. Íran og Rússland. Sem sjá eigin hag í því að tryggja áframhaldandi völd Assad stjórnarinnar.

• Fórnarlömbin eru síðan fólkið í landinu, sem deyr unnvörpum, meðan landið er leiksoppur utanaðkomandi afla.

Um margt líkist því þetta stríð Lýbanon stríðinu, nema þ.e. stærra.

 

Kv.

Nóbelsverðlaunahafi í hagfræði sammála ríkisstjórn Íslands!

Eyjan reyndar vakti á þessu athyli: Gáfulegt hjá Íslandi að forðast Evrópu - Ætti skoða dollarinn. En það var viðtal við þennan ágæta hagfræðing, Edmund Phelps, á vef Bloomberg: Nobel Laureate Phelps Warns Against EU as Iceland Drops Bid. Sjálfsagt afgreiða aðildarsinnar ummæli Phelps, sem ummæli "neikvæðra" gagnvart ESB - - en það virðist gjarnan duga því ágæta fólki, að setja stimpilinn "neikvæður" þá "skipta rök viðkomandi engu máli."

 

Ummæli Edmund Phelps!

• Phelps leggur áherslu á, að framtíð ESB og sérstaklega evrunnar, sé langt í frá örugg!

“We’re still learning about the European experiment and to what extent it’s going to succeed,” Phelps, 79, said in a telephone interview. “The possibility is not foreclosed that the experiment is going to prove unworkable, unsuccessful.” 

Hann bendir auk þess á, að ESB sé mun síður aðlaðandi í dag - sem hið fyrirheitna land, í ljósi þeirrar kreppu sem sambandið er statt í, sem virðist ekki enda ætla að taka.

Bendir einnig á, að Bretland sé í alvöru að ræða þann möguleika að ganga út.

“I can’t believe that anybody’s serious about joining the EU right now,” Phelps said. “It’s like saying: ‘it’s a beautiful house -- it happens to be on fire at the moment -- we should buy it!’” 

Sem verða að kallast fremur sterk ummæli.

-----------------------------

“It’s certainly worth a look,” he said. “Of course, once you ask that question it leads naturally to other possibilities. What about Australia or Switzerland? Or, by the way, what about the U.S. dollar? I’ve seen worse currencies in the world.” 

Ég ryfja upp að annar nóbels hagfræðingur hefur einnig áður bent á að Ísland ætti að taka upp dollarinn, þ.e. Robert Mundell: Robert Mundell, nóbelsverðlaunahafi í hagfræði, oft kallaður faðir Evrunnar - ráðleggur Íslendingum að tengja gengi krónunnar við gengi bandar. dollars!

• Í sjálfu sér er það mögulegt!

En upptekning annars gjaldmiðils - - með engum sjálfvirkum hætti, skapar stöðugleika á Íslandi.

En slík leið getur verið liður í því, ef málið er náglast með réttum hætti.

En ég hef áður nefnt hvað þarf til: Er fastgengisstefna möguleg á Íslandi?

• Þar fjalla ég um "fastgengisstefnu" almennt, en frá okkar sjónarhóli er það í eðli sínu sama vandamálið, og krefst sömu úrræðanna - ef það dæmi á að virka.

Það þíðir sem dæmi, að sömu úrræðum er fræðilega unnt að beita innan krónu-umhverfis, tengja krónuna síðan við hvaða gjaldmiðil sem er.

En upptaka annars gjaldmiðils - getur verið valkostur í staðinn.

1. Höfum samt í huga, að nýjan gjaldmiðil þyrfti að kaupa - - skuldsetja hagkerfið til viðbótar.
2. Sem myndi lækka lífskjör - - hækka skuldatryggingaálag Íslands.

Þetta gæti því verið áhættusamt - - við þær aðstæður er Ísland skuldar mikið í gjaldeyri.

En á hinn bóginn, getum við vel tengt krónuna við annan gjaldmiðil, ef úrræðum lýst á hlekknum að ofan er beitt - - og það myndi ekki kosta nokkra viðbótar skuldsetningu af því tagi.

Og þá getur það verið stöðug tenging!

 

Niðurstaða

Ég er sammála Phelps, að það sé órökrétt að óska aðildar að ESB við þær aðstæður sem ríkja í ESB og á evrusvæði. Lágmarksskynsemi sé í því - sem virðist ákvörðun ríkisstjórnarinnar - að hefja ekki viðræður að nýju. Heldur halda þeim í frysti þ.e. þeim frysti sem fyrri ríkisstjórn sjálf var hvort sem er búinn að setja þær í. Það sé þannig séð ekki nauðsynleg ákvörðun. Að hætta viðræðum formlega.

Ég á ekki von á því að ESB verði allt í einu aðlaðandi eftir 4 ár.

 

Kv.

Ný ríkisstjórn stendur frammi fyrir mjög krefjandi verkefnum!

Eins og fram er komið í fréttum, er ráðherralisti stjórnarinnar fram kominn, þ.e.:

Framsóknarflokkur:

• Sigmundur Davíð - Forsætisráðherra.
• Gunnar Bragi - Utanríkisráðherra.
• Sigurður Ingi - Sjávarútvegs-, landbúnaðar, og umhverfisráðherra.
• Eygló Harðardóttir - Félagsmálaráðherra.

Sjálfstæðisflokkur:

• Bjarni Ben - Fjármála- og efnahagsráðherra.
• Hanna Birna - Innanríkisráðherra.
• Illugi Gunnarsson - Mennta-  og menningarmálaráðherra.
• Ragnheiður Elín - Iðnaðar- og viðskiptaráðherra.
• Kristján Þór - Heilbrigðisráðherra.

• Einar K. verði Forseti Alþingis. 

Stjórnarsáttmálinn hefur einnig verið kynntur fjölmiðlum!

 

Verða sennilega fáir hveitibrauðsdagar!

Ástandið er eiginlega þannig að það kallar á skjótar aðgerðir. En þ.e. ekki bara vegna loforðsins um "leiðréttingu" skulda heimila. Heldur hefur komið fram nýverið að fram yfir 2018, sé fyrirsjáanlega skortur á gjaldeyri á Íslandi.

Það kemur til að skv. áætlun kosta skuldir þjóðarbúsins 5,5% af þjóðarframleiðslu yfir þau ár - þ.e. mjög þung greiðslubyrði. Á sama tíma og afgangur af gjaldeyristekjum, var 3% sl. ár.

Þetta þíðir, að öllu óbreyttu - - stefnir í lífskjaralækkun á Íslandi.

Síðan er það einnig gjaldeyrislán sem tæknilega er á ábyrgð Landsbanka Íslands hf, en Seðlabankinn hefur varað við, að óvissa er um að Landsbankinn geti útvegað nægan gjaldeyri fyrir. 

En það kemur vegna fyrri aðvörunarinnar, að ekki sé nægur gjaldeyrir næstu árin, Landsbankinn er ekki með erlend viðskipti í dag eins og fyrir hrun. Því ekki sjálfstæða gjaldeyristekju-uppsprettu. 

Skv. Seðlabanka þarf að semja um það lán einnig - - þetta er fyrir utan, að semja við kröfuhafa um 800ma.kr. í lausafé, sem þeir eiga hérlendis bundið á reikningum, og vilja losa út.

------------------------------------

Áður en þetta allt hefur verið gert - - er ljóst að engar forsendur eru fyrir lífskjarahækkun.

En ríkisstjórnin ég ítreka, mun þurfa að fara í neyðaraðgerðir til að bjarga þeim núverandi, sem þíðir ekki að stéttafélögin muni samt sem áður ekki krefjast hækkana.

• Það blasir við - - að mikið verður að gera frá fyrsta degi!

• Því líklega fáir eða jafnvel engir "hveitibrauðsdagar."

Auk þess, eru ofangreindar neyðaraðgerðir allar í senn, forsenda losun hafta!

 

Eitt forvitnilegt varðandi ráðherralistann!

Það er eiginlega þetta "Sjávarútveg-Landbúnaðar-og-Umhverfisráðuneyti." Áhugavert það risaráðuneyti sem hefur verið búið til.

Það sem verður spennandi er að sjá, hvaða afstöðu Sigurður Ingi mun taka til umhverfismála, en eitt af því sem sannarlega er mikilvægt á Íslandi.

Er að nýta auðlindir í sátt við náttúruna - - að hafa auðlindamál og umhverfismál tengd með þessum hætti, er ekki endilega slæmt. 

En þarna getur um miklu ráðið sá einstaklingur sem ræður yfir þeim ráðuneytum, þó skv. Sigmundi Davíð, sé þessi skipan einungis til bráðabirgða.

Meðan að endurskoðun á skipan ráðuneyta og verkefnaskipan þeirra fer fram.

------------------------------

Enn eitt risaverkefnið - - en ekki er á þeim skortur, þ.e. klárt :)

En skv. Sigurði Inga, sem kom fram á RÚV, er ekki Umhverfisráðuneytið lagt niður, eins og fjöldi "netverja" hélt fram, sem stjórnsýsluleg eining sé það enn það sama og áður.

Breyting á því, fari fram sem þáttur í hinni boðuðu allsherjar endurskoðun!

------------------------------ 

En spurningin er hver fókus hins nýja "umhverfisráðherra" verður?

Alltaf spurning um jafnvægið milli áherslunnar á nýtingu - og áherslunnar á verndun!

• Mín skoðun er að nýting skuli vera "varfærin."
• Með virðingu fyrir náttúrunni!

• Rétt sé að leita leiða til að fara bil beggja, milli ítrustu verndarsjónarmiða og ítrustu nýtingarsjónarmiða.

 

 

Niðurstaða

Bjóðum nýja ríkisstjórn velkomna. Að sjálfsögðu er ekki fyrirfram gefið að vel muni ganga. Rétt er að árétta, að ríkisstjórnin stendur ekki einungis frammi fyrir andstreymi vegna erfiðra aðstæðna hér heima. Heldur stafar köldum andvara frá Evrópu vegna kreppunnar þar - sem því miður virðist ekki lát á. Og hún getur skaðað tilraunir ríkisstjórnarinnar til að bæta lífskjör Íslendinga næstu misserin.

Þetta undirstrika enn rækilegra, mikilvægi þess að ríkisstjórninni takist vel upp. 

En þ.e. ljóst að þegar kaldi andvarinn frá Evrópu er tekinn með í reikninginn, þá verður hörð barátta öll næstu 4 ár að ná fram þeirri efnahagslegu uppbyggingu, sem þörf verður á.

Ef takast á að verja lífskjör landsmanna, en ekki síst - að lyfta þeim.

Að auki má reikna með hatrammri gagnrýni andstæðinga! Sérstaklega þeirra, sem eru sannfærðir að einungis aðild að ESB geti veitt Íslandi góða framtíð.

• Það sannarlega veitir ekki af því að óska stjórninni velfarnaðar.
• Því ef dæmið gengur ekki upp, mun sú lífskjaraskerðing sem hún mun berjast við að hindra, líklega dynja yfir landsmenn! 

Glansmyndin sem fyrri stjórnarflokkar héldu á lofti, er svo sannarlega rækilega hrunin!

 

Kv.

Magnað fyrirbæri skýstrokkar!

Eins og við höfum öll heyrt, þá hefur eina ferðina enn orðið stórtjón á bandarískum bæ, ef völdum skýstrokks. Athygli vakir ótrúleg stærð þess skýstrokks sem gekk yfir, þ.e. milli 1,5-2km. í þvermál.

Þetta virðist vera mynd af skrímslinu sem fór yfir bæinn!

Erfitt að gera sér í hugarlund, hvernig þ.e. að búa við þá hættu - - að skýstrokkar geti stungið sér niður úr skýjunum þá og þegar. 

Er þrumuveður gengur yfir.

En íbúar Moore í Oklahoma fengu sannarlega að kynnast þeirri hættu!

Samkvæmt Financial Times: Oklahoma tornado kills dozens and flattens town

Er vindhraðinn í strokknum áætlaður um 320km/klst. 

Hann hafi verið af styrkleika 4, þ.e. næst öflugasta styrkleika flokki.

Skv. FT er fjöldi staðfestra látinna kominn í 51.

En yfirvöld í bænum óttast að alls 90 manns hafi farist.

Eitt af því sem er erfitt við þetta, skilst mér að sé það - hve brátt fyrirbærið bregður að.

Menn verða að vita hvar "byrgið" er staðsett, eða besta herbergið í húsinu - - ef það hefur sérstyrkt herbergi.

Þannig séð minnir þetta á aðstæður í London t.d. í Seinna Stríði, að fólk þurfti að vita hvar byrgin voru staðsett, það voru æfingar reglulega.

Miðað við þetta, þá er ekki svo íkja slæmt - að búa við Suðurlandsskjálfta á ca. 100 ára fresti!

 

Magnað að sjá eyðilegginguna!

Það hafa komið fram samlíkingar við loftárás - - en það sést vel á næstu mynd, hvernig hlutir kurlast í sundur, bílar hafa þeyttst um eins og leikföng.

Ekki er þessi að neðan síðri, bara spýtna og járnarusl eftir þ.s. áður stóð húsalengja.

Ég bæti síðan þessari mynd við, þarna er eins og húsin hafi kurlast í smátt!

Og önnur loftmynd!

Áhugaverð Wiki síða: Tornado

• Rauðu svæðin á kortinu er svokallaður "Tornado allay."

Rosaleg myndasería er sýnir fæðingu skýstrokks!

 

Niðurstaða

Náttúran minnir okkur alltaf öðru hvoru á það, hve lítil mannanna verk eru - - þegar hún virkilega kemst í ham. En skýstrokkar eru ekki hættulegustu náttúrufyrirbærin sem um getur. Sennilega eru flóðbylgjur af völdum jarðskjálfta sem eiga sér stað neðansjávar, það allra hættulegasta.

Eins og við höfum tvisvar séð á síðustu árum þ.e. skjálftinn á Indlandshafi sem olli miklu manntjóni af völdum flóðbylgju á Indónesíu og löndunum í kring, eins og Malasíu, Tælandi.

Síðan aftur í Japan. Það sem kemst næst þessu hér á landi eru hamfaraflóðin úr Mýrdalsjökli. Og stöku allra stærstu eldgos, sem betur fer verða með nokkurra alda millibili.

 

Kv.

Áætlanir í Berlin um breytingar á stjórnun ESB, geti hindrað David Cameron í því að sækja völd til baka frá Brussel!

Þetta kemur fram í áhugaverðri fréttaskýringu Financial Times: Berlin plans to streamline EU but avoid wholesale treaty change. Að sögn fréttaskýrenda FT er það fyrirhugað í Berlín. Að fylgja fordæmi, sáttmálans um hinn nýja björgunarsjóð evrusvæðis, og einnig hins svokallaða "stöðugleikasáttmála." Og semja nýjan sáttmála framhjá regluverki ESB.

Ef þetta er framkvæmt með þeim hætti, þá mun Angela Merkel að auki, hindra áætlun David Cameron sem ætlar sér, að notfæra sér stöðu Bretlands - að hafa neitunarvald. 

En ef sáttmálabreyting fer fram skv. reglum ESB, þá hefur hvert ríki fyrir sig einmitt neitunarvald.

En Cameron hyggst nota það neitunarvald, til að þvinga fram samkomulag, sem myndi þíða að Bretland myndi fá aftur til baka nokkuð af þeim völdum, sem Bretland á árum áður samþykkti að leggja í hið sameiginlega púkk í Brussel.

En allir vita að ESB stendur frammi fyrir því, að þurfa að breyta regluverki sínu.

Ég veit ekki hvort það sé beinlínis til þess, að stöðva David Cameron, sem Merkel líklega hyggst endurtaka leikinn í þriðja sinn.

En það mun þá a.m.k. hafa þau hliðaráhrif!

Og David Cameron mun þá ekki, hafa árangur sem erfiði, í þeirri fyrirhuguðu tilraun.

Bretland líklega lenda utan ESB fyrir bragðið.

 

Áhugaverð aðferð, að einstök aðildarríki taki sig til og búi til nýja sáttmála framhjá regluverki ESB!

Ég get séð af hverju þetta höfðar til ríkisstjórnar Þýskalands. En 2011 tókst Angelu Merkel að keyra í gegn hinn svokallaða "stöðugleika sáttmála" á nokkrum mánuðum. Miðað við að sáttmálabreytingar gjarnan taka fleiri ár innan regluverks ESB - þá er þetta í reynd grundvallarbreyting. Ef halda á þeirri aðferðafræði áfram!

Framkvæmdastjórnin hefur í reynd sætt sig við að vinna undir honum, og tækla það hlutverk innan hans sem henni er ætlað. Þó hann hafi verið búinn til, algerlega á hlið við það regluverk sem til staðar er innan sáttmála ESB, og til hliðar við þá aðferðafræði um það hvernig sáttmálum ESB skal breytt.

Þ.s. er áhugavert við þessa tvo sáttmála þ.e. "stöðugleika-" og "sáttmálann sem skilgreinir hinn nýja framtíðar björgunarsjóð evrusvæðis."

Er það að - - neitunarvaldi einstakra þjóða kippt út.

1. Sem þíðir, að ef Þýskaland kemst upp með að keyra 3-sáttmálann í gegn, sem skv. FT myndi vera ætlað að "einfalda" til muna ákvörðunartöku ferli sambandsins. Gera það til muna hraðvirkara og "skilvirkara."
2. Þá væntanlega er um að ræða það, að neitunarvaldi einstakra þjóða sé í kippt út, og allar ákvarðanir gerðar að - vegnum meirihlutaákvörðunum.

• Það þarf vart að taka fram, að með því - - væri áhrifavald smærri þjóða, veikt til mikilla muna.
• Þær gerðar að "áhrifalitlum" fylgihnöttum stórþjóðanna innan sambandsins.

 

Það er rétt að halda til haga, að ríkisstjórn Þýskalands hefur sína eigin meiningu um það hvað "sameiginleg efnahagsstjórn merkir."

Hingað til hafa aðgerðir þýsku ríkisstjórnarinnar, ávallt snúist um það - að vernda þýska skattgreiðendur fyrir kostnaði.

Hingað til, hafa björgunaraðgerðir innan ESB kostað Þýskaland lítið, þ.s. gert er ráð fyrir að lánsfé verði endurgreitt að fullu. 

Þýska ríkið hefur komist upp með, að veita "ábyrgðir" frekar en að leggja fram fé, í fjölda tilvika. Þær verið metnar jafngildar fjárframlögum af mörkuðum, fram að þessu.

Samtímis, græðir Þýskaland á því að evran er mun lægra skráð en ef Þýskaland væri með ennþá sinn eigin gjaldmiðil, sem þíðir að þýskir útfl. atvinnuvegir eru mun samkeppnisfærari en ella.

Á sama tíma, hefur Þýskaland líklega aldrei notið eins hagstæðra lánskjara - - heilt yfir líklega er kostnaður Þýskaland af kreppunni. Enginn - - þegar tekið er tillit til hagnaðar.

Þýskaland nýtur ávaxtanna, að því er best verður séð - - án þess að það kosti Þýskaland heilt yfir nokkuð.

------------------------------------

1. Allar björgunaraðgerðir svokallaðar, hafa snúist um að tryggja - - að kostnaður af kreppu viðkomandi lands, lendi á þeirri þjóð sem byggir það land sem er í kreppu, og þyggur björgunarlán.
2. Þýskaland, hefur hingað til ekki afskrifað eina einustu evru, af fjármagni sem aðildarríki evru skulda af fé sem lagt hefur verið fram, af fulltrúum þýska ríkisins.
3. Og er ekki líklegt, að gera það í framtíðinni - ónauðugt. 

• Ef við skoðum meiningu Þýskalands um það, hvað "sameiginleg efnahagsstjórn er" sem fyrirbæri.
• Þetta sést af því hvernig björgunaráætlanirnar ganga fyrir sig, hvernig "stöðugleika sáttmálinn er hugsaður, að meiningin að baki er sú - - að aðildarríki í vandræðum, afhendi lyklavöld um sína fjármálastjórnun. Yfir til sameiginlegrar stofnunar.
• Svo að hin sameiginlega stofnun, geti gefið skipanir til viðkomandi ríkis, skv. prinsippinu að ef þjóð ræður ekki við sín mál, þá þíði það tímabundið afnám sjálfforræðis í efnahagsmálum.

Prinsippið er áfram, að því að best verður séð - - að hver þjóð borgi fyrir sín vandamál.

Ef þjóðríkið ræður ekki við "nauðsynlega ákvarðanatöku" þ.e. þann grimma niðurskurð sem talið er af yfirvöldum í Berlín, hin rétta aðferð.

Þá sé valdið fært yfir til sameiginlegrar stofnunar - sem taki þá hinar "nauðsynlegu ákvarðanir" um nægilega grimman niðurskurð útgjalda, svo að viðkomandi þjóð geti staðið við sínar skuldbindingar.

• Það hefur einnig þau hliðaráhrif, að pólitík innan hvers lands, ræður í reynd ekki hvernig er brugðist við kreppu.
• Þ.e. alltaf formúlan - niðurskurður, og svo enn meiri niðurskurður.
• Ástandið er þegar orðið þannig, fyrir þau ríki sem hafa undirgengist "stöðugleika sáttmálann." 

En formúlan er orðin af landslögum, svo ríkisstjórnirnar geta ekki lengur gert annað, en að halda áfram að fylgja niðurskurðarstefnu Þjóðverja. Ef þær fara ekki eftir sáttmálanum - - þá skv. sáttmálanum getur Framkvæmdastjórn ESB stefnt viðkomandi ríkisstjórnum fyrir Evrópudómstólinn.

Þarna átti sér stað - stór valdatilfærsla.

Svo að "pro cyclical" stefnan, blívur sama hver er kosinn til valda. Sem sést t.d. á Ítalíu. Að þó svo að ríkisstjórn hafi talað um - tilslakanir á niðurskurði, á sama tíma er ljóst að þ.s. "Stöðugleika sáttmálinn" eru lög Ítalíu. Þá kemst ríkisstjórnin ekki hjá því, að fylgja honum fram - - þannig að engin stefnubreyting sé líkleg. Annað en sú, að ný ríkisstjórn muni tala beita "mýkra orðavali" þegar hún heldur áfram hinni sömu stefnu.

Þetta er einnig komið fram í Frakklandi, en þ.s. fyrri ríkisstjórn keyrði samþykki "Stöðugleika sáttmálans" í gegn, þá kemst Hollande ekki hjá því - - að mæta þeim "stöðugleika viðmiðum" skv. hinni þýsku sýn, að rétta leiðin til stöðugleika sé ávallt niðurskurður á niðurskurð ofan.

 

Geta þá ekki þjóðirnar í S-Evrópu ásamt Frakklandi staðið saman, og tekið yfir sviðið? Innan hinna sameiginlegu stofnana?

Mér virðist skorta til þess nægan vilja í S-Evrópu, meðal hinnar pólitísku yfirstéttar. Auk þess, að rétt er að muna. Að Þýskaland getur beitt þeirri hótun - - að sjálft yfirgefa evruna.

Það merkilega er, að líklega væri pólit. yfirstéttin í S-Evr. dauðhrædd við slíka hótun.

En hún myndi með réttu vita, að þá yrði verulegt gengisfall á evrunni. En málið er, að með því yrði draumurinn um það að evran - verði sterkur gjaldmiðill, drepinn endanlega.

Þ.e. líklega atriði sem evrusinnar allra landa geta ekki hugsað sér, en þ.e. ekki síst draumurinn um hinn sterka og stöðuga heimsgjaldmiðil, sem er að þeirra mati að baki "trúverðugleika" evrunnar.

Hún verði að vera sterk og stöðug, og án Þýskalands verði hún hvorugt.

-------------------------------

Málið er að mig grunar, að Merkel geti hótað að yfirgefa evruna - - ef S-Evr. ríkin gera tilraun til samblástar gegn ríkisstjórn hennar.

En líklegast er að Merkel haldi áfram sem kanslari, þ.e. hvort sem það verður svo að hennar núverandi ríkisstjórn heldur áfram, eða það verður mynduð ríkisstjórn með sósíaldemókrötum.

Við slíka hótun, líklega lippist S-evr. stjórnmálamennirnir alfarið niður.

Og líklega samþykki, áætlun Merkelar - um hið nýja ákvörðunartöku ferli ESB.

 

Hvað myndi það þíða fyrir framtíð ESB?

Ákvörðunarferlið líklega verður þá nánast "intergovernmental" milli stóru þjóðanna, þ.e. ríkisstjórnirnar semji sín á milli - - og síðan keyri þá niðurstöðu í gegn, í krafti vegins meirihluta.

Meðan skuldakreppan heldur áfram - verði Þýskaland afskaplega valdamikið en kreppan veikir stöðu Ítalíu - Spánar og Frakklands; en stefna þýsku ríkisstjórnarinnar líklega tryggir að kreppan mun halda áfram, en litlar líkur virðast á því að stefna Þýskalands muni breytast eftir þingkosningar.

En þó svo að mynduð verði "miðjustjórn" í þýsku samhengi séð, þá líklega verður hún áfram mjög íhaldsöm í fjármálastjórnun. En núverandi forysta þýskra krata, virðist standa nærri þýskum íhaldsmönnum Merkelar hvað það varðar í reynd.

Stefna Merkelar lýtur einnig almannahylli - - sem er ekki undarlegt.

Kreppan hefur ekkert bitnað á þýsku þjóðinni, nákvæmlega ekki neitt.

Hún hefur það betra nú, en fyrir kreppu!

Sú hugsun, að þjóðirnar í vanda borgi sjálfar fyrir sína kreppu, virðist njóta svo öflugs stuðning innan Þýskalands - - að líklega verður nánast engin breyting á stjórnarstefnunni.

Og þar með stefnu Þýskalands.

• Ég bendi á að Wolfgang Schäuble nýlega, sagði um svokallað bankasamband, að rétt væri að viðhafa áfram það fyrirkomulag - - að hver þjóð borgi fyrir sína banka.
• Þá snýst það einungis um -> samræmt eftirlit.

• Líklega verður það niðurstaðan!
• Þ.s. að sameiginleg innistæðutrygging, myndi óhjákvæmilega kalla fjárhagslega áhættu þýskra skattgreiðenda, og hingað til hafa þýsk stjv. algerlega "consistently" hafnað slíku.

Hvað um sameiginleg skuldabréf, gefin út af aðildarþjóðunum?

Rétt er að halda til haga, að dómur Stjórnlagadómstóls Þýskalands 2011. Sem áréttaði, að Sambandsþing Þýskalands eitt hefði rétt til að "skuldbinda þýsku þjóðina" gerir það ákaflega erfitt í framkvæmd. Að búa til slík sameiginleg skuldabréf.

Fræðileg væri það mögulegt, að gera það í gegnum prinsippin mynduð í tengslum við "björgunarferlin."

Þ.e. að sameiginleg skuldabréf, komi í stað björgunarlána - - en með sama prinsippinu að það sé "björgunarprógramm" með fyrirskipunum um niðurskurð, með mjög íþyngjandi fyrir sjálfstæði viðkomandi ríkis yfirumsjón stofnana ESB.

Ef við gerum ráð fyrir því, að ákvarðanir verði gerðar "intergovernmental" - - þá væri það ákvörðun stóru ríkjanna, að skammta slík bréf.

Sem gæti þá verið aðferðin, til að veita björgunarlán. Ferlið verði að flestu leiti það sama.

---------------------------------

Þýskaland muni sjá til þess, að Þýska Sambandsþingið geti ávallt, hafnað því að slík bréf séu veitt.

Þannig varin prinsippin sem Stjórnlagadómstóll Þýskalands setti fram.

Og í reynd þíddi það þá, að afhenda lyklavöld á fjármálastjórn sinni til Berlínar.

• Ég sé vart ríkisstjórn Merkelar - samþykkja "evrubréf" nema á þessu formi.

Þýskaland verði þá ákaflega drottnandi innan þess nýja Evrópusambands, sem til verði.

Ef hugmyndir Merkelar um einfaldaða stjórnun nái fram að ganga!

 

Niðurstaða

Það verður sennilega ein af hinum stóru kaldhæðnu útkomum, að evran skuli vera að skila þeirri niðurstöðu. Að Þýskaland verði ákaflega svo ekki sé meir sagt, valdamikið.

En ég get skilið mjög vel, að Þýskaland vilji hanga á svo öflugu valdatæki, sem evran er að reynast valdamönnum í Þýskalandi.

Og muni áfram, keyra á því að stórfellt auka völd Þýskalands - sem verður líklega útkoman. Ef eins og líklega Merkel vill, farið verður í þriðju vegferðina að semja nýjan sáttmála um "hið sameiginlega samstarf" utan núgildandi sáttmála þess.

Hvað verður um Evrópuþingið - veit ég ekki? En mér virðist það geta orðið verulega veikari stofnun, ef þetta verður útkoman. Að völdin verði færð yfir til ríkisstjórna stóru landanna, sem þíðir að völdin færist stærstum hluta til Þýskalands meðan kreppan viðhelst í S-Evr.

Það áhugaverða er, að það getur verið Þýskalandi í hag til skamms tíma, að sú kreppa verði sem lengst.

Ef þ.e. ályktað, þá verður stefnumótun ríkisstjórnar Merkel, aglerlega rökrétt. 

Því það eru einmitt þau áhrif sem sú stefna er að hafa, að framlengja sem mest kreppu S-Evr. þjóðanna, og líklega mun hún áfram hafa þau áhrif.

• Þýskaland deilir og drottnar í krafti kreppunnar, og ekki síst skuldsetningar þjóðanna í vanda gagnvart Þýskalandi.
• En ekki síst, vegna þess hve ákaflega veikgeðja stjórnmálamenn Evrópu hafa reynst vera, fyrir utan Merkelu. Hún rís yfir þeim eins og risi, vegna þess hve miklir dvergar þeir eru.

------------------------------

Í mínum augum er þetta einkar óaðlaðandi samband, eins og ESB virðist ætla að þróast. Að vera nokkurs konar "Neu Deutche Mittel-Europa."

Líklega endar þó þetta með einhverskonar uppreisn kjósenda í S-Evr. Að þeir kjósi til valda, flokka sem standa utan hinnar pólitísku elítu.

það getur þó hugsanlega tekið nokkur ár til viðbótar. En þegar kjósendur sjá, að það er ekki að virka til að skapa stefnubreytingu að skipta um stjórn. Fara þeir líklega í vaxandi mæli, að sækja í flokka sem boða róttækari stefnumörkun en meginstraumsflokkarnir. Megin spurningin er þá, hversu rótækkir þeir flokkar verða, sem líklega fyrir rest komast til valda.

 

Kv.

Deilan um innflutning landbúnaðarvara!

Tek fram að ég hef hingað til verið stuðningsmaður þess að vernda íslenskan landbúnað gagnvart samkeppni frá landbúnaðarframleiðslu annarra landa. Í þessu, legg ég megináherslu á að varðveita þau störf sem eru til staðar í landinu tengd framleiðslu matvæla, þá þekkingu sem það fólk býr yfir. En rétt er að benda á, að töluvert myndi kosta - að endurþjálfa allt það fólk til að sinna öðrum störfum. Rétt að nefna, að í dag er í matvælaframleiðslugeiranum fjöldi háskólamenntaðra einstaklinga. Með mörg ár í af kostnaðarsömu námi að baki. Það væri slæmur grikkur þeim gerður, ef fótunum væri kippt undan þeirra framtíð.

Rifrildið um landbúnaðarvörur hefur skotist upp nú, vegna deilu tengd skýrslu svokallaðs "Framtíðar Hóps" sem virtist leggja mesta áherslu á, að fækka störfum á landsbyggðinni!

T.d. tillögur um mjög mikla fækkun sveitarfélaga!

En tillaga um lækkun tolla var þar einnig, og um afnám tollverndar fyrir alifugla og svínarækt!

Ég ætla ekki að fjalla sérstaklega um alifugla- og svínarækt, heldur almennt um vernd landbúnaðar gagnvart innflutningi!

 

1. Fyrst er rétt að halda til haga, að vernd landbúnaðar snýst um að vernda starfsemi er fyrir í landinu!

Sumir snúa út úr með því að segja, að með sömu rökum getum við lokað landinu t.d. fyrir innflutningi á fatnaði. Til að skapa störf við fataframleiðslu. Sannarlega var hér einu sinni umfangsmikil fataframleiðsla.

En punkturinn er sá, að svo er ekki lengur - - hún er farin annað. 

Einmitt vegna þess, að landið tók upp fríverslun.

Hún stóðst ekki samkeppni við erlenda framleiðslu, lagði upp laupana og hætti.

--------------------------------

Að ætla sér að snúa því dæmi við væri mjög dýrt - - þ.e. þá þyrfti að endurreisa iðn sem þegar er farin, sem að sjálfsögðu er mun kostnaðarsamara en að vernda starfsemi sem er til staðar. Að auki kostnaður við að þjálfa starfsfólk í þekkingu sem ekki er lengur til í landinu eða nánast ekki. 

 

2. Landbúnaður sparar gjaldeyri!

Fataframleiðsla áður fyrr, var framhald af nýtingu á ull og skinnum, sem hvort sem er fellur til vegna landbúnaðarframleiðslu. En það væri mjög dýrt að ætla að snúa klukkunni við. Óhjákvæmilega myndi draga mjög mikið úr landnotkun, ef landbúnaður myndi stærstum hluta leggjast af.

• Punkturinn er sá, að með því að nýta landið - þá verða til innlend framleiðsluverðmæti.
• Ef framleiðslan hættir - - þarf þá að flytja sambærileg matvæli inn í staðinn.

• Vandamálið er, að gjaldeyrir okkar er takmarkaður.
• Þú getur ekki nýtt sama peninginn tvisvar.
• Þannig, að þá ryður innflutningur matvæla, sem þá kemur í stað innlendrar framleiðslu, öðrum innflutningi.

• Með öðrum orðum, það verður svokallaður "opportunity cost."

-------------------------------

Sjálfsagt bendir e-h á, að landbúnaður flytur eitt og annað inn. En það gerir einnig sjávarútvegur - og þó stendur hann undir okkar innflutningi. Þ.e. gjaldeyristekjur þær sem hann skaffar.

Sannarlega skaffar landbúnaður ekki mikið af slíkum tekjum, en það má halda til haga.

Að tæknilega er vel mögulegt, að draga úr gjaldeyrisneyslu landbúnaðar, t.d. með því að skapa hvatningu fyrir landbúnað að framleiða eigið eldsneyti. 

Má líklega tengja það við "náttúru-áherslur." Svo það standist EES samninginn.

Spurning hvort einnig væri unnt að tengja, hvatningu um notkun innlends áburðar við slíkar, en það gæti tengst einnig þeirri hugsun. Að auka sjálfbærni landbúnaðarins - nýta lífrænan áburð eingöngu.

 

3. Síðan er rétt að halda til haga, að innfluttar landbúnaðarvörur yrðu aldrei jafn ódýrar og þær eru, þegar þær eru á boðstólum í stórmörkuðum erlendis!

Sumir hafa verið með þann áróður, að afnám tolla myndi skapa sama verðlag og í Evrópu.

Málið er að það kostar mun meir almennt séð að flytja vörur til Íslands en t.d. til Danmerkur. En þar kemur til, að flutningsmagn til Íslands er ákaflega lítið - t.d. liggja flutningar frá Skandinavíu í gegnum Danmörku. Því gríðarl. flutningsmagn að flæða í gegnum Danaveldi. 

Danir græða á því með þeim hætti, að það leiðir til þess að fleiri flutningsaðilar eru um hituna, vegna þess að flutningamarkaðurinn er stór á því svæði sem inniheldur Danmörk. Það þíðir hörð samkeppni, meðan að á Íslandsflutningsmarkaðinum er fákeppni.

Að auki, er stærðarhagkvæmni í flutningum, sem Ísland tapar á vegna lítils flutningsmagns en Danir græða á í staðinn.

-----------------------------

Svo má ekki gleyma fákeppninni, í smásölumarkaðinum á Íslandi, en hér ráða mjög fáir aðilar markaðinum í smásölu á matvælum.

Vegna fákeppni, eru líkur á að aðilar í smásölu muni geta komist upp með að hirða hluta af gróðanum, af því að geta keypt ódýrar inn en þeir geta í dag. 

Þeir samt muni velja að kaupa erlendu vöruna, því þrátt fyrir innflutningskostnaðaróhagræðið líklega verður hún ódýrari um einhver prósent - sem líklega stóru verslanirnar munu grunar mig hirða hagnaðinn af a.m.k. að hluta, til að auka sinn hagnað.

• Punkturinn er þá sá, að gróði innlenda neytenda - væri mun minni, en margir sem berjast fyrir innflutningi halda að hann yrði.
• Þó líklega verði hann einhver.

 
4. Spurning um þróun olíuverðs í heiminum!

Það virðist afskaplega líklegt, að olíuverð muni hækka í framtíðinni. Það virðist þó líklegt að þær hækkanir er virtust yfirvofandi frestist um 15 eða 20 ár. Vegna "Oil shale" æðisins. Sem tímabundið líklega mun a.m.k. viðhalda framleiðslu á olíu í heiminum. Þannig að hún minnkar ekki þegar eldri olíulindir smám saman tæmast.

En "Oil Shale" æðið ætti ekki að endast mjög lengi. Þ.s. slík jarðlög innihalda yfirleitt ekki mjög mikið magn af olíu eða gasi.

Það ber einnig að muna, að "fracking" krefst mikils vatns - - það takmarkar hvar unnt er að beita þeirri aðferð. Svo að það líklega verður ekki mögulegt að nýta nærri öll fræðilega nýtanleg "oil shale" lög.

Heimurinn kaupir sér þó kannski tíma, þ.e. 15 eða 20 eða 25 ár.

Á endanum koma hækkanir olíuverðs, ég á von á því að það gerist innan tímaramma sem rúmast innan lífs flestra sem í dag eru á miðjum aldri. 

Með öðrum orðum, ekki langs tíma - þegar miðað er við líftíma þjóða.

• Punkturinn er - að þegar olían fer loks að hækka fyrir alvöru, þegar framleiðslu hápunkturinn loks fram framhjá okkur, og lægðin hefst.
• Þá verða flutningar eðlilega verulega dýrari.
• Og því allt sem flutt verður - sérstaklega þegar um umtalsverðar vegalengdir er að ræða.

Ég vill meina að í þessari framtíð, verði ákaflega heppilegt að hafa ekki kastað frá okkur landbúnaðinum.

Og þá munum við græða vel á því, ef við á allra næstu árum, þróum landbúnað yfir í aukna sjálfbærni þ.e. eigið eldsneyti og eigin áburður.

Innlendur landbúnaður, verði þá mikilvægur þáttur í því að vernda innlend lífskjör.

 

Niðurstaða

Mín skoðun er með öðrum orðum sú. Að kasta frá okkur landbúnaðinum væri skammsýni. Aurasparnaður eins og það hét í gamla daga. Að í framtíðinni, þegar orkuverð verður orðið hátt alls staðar. Nema kannski hér.

Þá verði heimshagkerfið einnig verulega breitt miðað við daginn í dag.

Þá á ég við, að fókus þjóða verði á það að framleiða sem mest heima fyrir. Í stað þess að flytja varning þvert yfir heiminn.

Heimsverslun muni minnka mjög mikið miðað við daginn í dag.

Það þíðir ekkert endilega að það dragi úr samskiptum þjóða, en ferðalög yrðu þá einnig mun minni. Sem líklega þíðir.

Að dregur mjög úr ferðamennsku! Samskiptin verði þá mun frekar í gegnum netið, en að fólk ferðist sjálft á staðina og hittist.

Menn eigi skipti á hugmyndum og hugverkum, hlutfall slíkra viðskipta muni mjög aukast á kostnað, viðskipta með varning.

Það verður þó óhjákvæmilegur útflutningur áfram á varningi, því engin þjóð mun geta framleitt allt. En viðskipti verði mun meiri við þjóðir í tiltölulegri nálægð, en við fjarlægar þjóðir. 

Sennilega verða lestir, mjög hagkvæmur flutningsmáti í löndum þ.s. fyrir eru lestir. 

 

Kv.

Ný reglugerð ESB vekur ímist kátínu eða furðu!

Rakst á þessa frétt í Financial Times: EU regulates olive oil bottles in restaurants. En skv. reglugerð sem tekur gildi á næsta ári, en aðilum verður þá gefnir nokkrir mánuðir til að undirbúa sig fyrir þá breytingu; verður ekki lengur heimilt að hafa ólívuolíu-flösku(r) á borðum veitingastaða. Sem unnt er að fylla á, eftir að þær hafa verið tæmdar af gestum.

Heldur verða veitingastaðið þaðan í frá, að bjóða gestum sínum eingöngu upp á ólívuolíu í sérmerktum ílátum, sem ekki verður mögulegt að fylla á að nýju.

"Beginning next year, restaurants across Europe will be required to serve olive oil in specially sealed, non-refillable vessels with approved labelling."

Það þíðir væntanlega að það geta þá ekki verið flöskur, heldur þarf þá líklega að vera um að ræða einhvers konar "bréf" eða "plast" sem rifið er upp eða innsigli tekið af, sem ekki er síðan mögulegt að loka að nýju.

Og væntanlega heldur ekki lögun sinni, eftir að viðkomandi ílát hefur verið tæmt.

Það þíðir væntanlega aukinn kostnað fyrir veitingastaði, sem þá geta ekki lengur keypt ólívuolíu í stórum ílátum til að nota til áfyllingar - - heldur það sem væntanlega verður líklega óhjákvæmilega dýrari lausn.

Þetta er selt af embættismönnum sem spurðir voru, sem aðferð til að tryggja tiltekinn lágmarks gæðastandard, að gestir séu ekki að "kaupa köttinn í sekknum."

Að auki, auki þetta hreinlæti - dragi úr hættu á smiti.

Í fréttinni er þó sagt að þetta sé gert skv. þrýstingi frá framleiðendum á ólívuolíu, sem hafi í seinni tíð átt í erfiðleikum - sem einkum eru í S-Evrópu.

Væntanlega vonast eftir auknum tekjum, í gegnum það að framleiða í dýrara form af neytendapakkningum.

Sem verði staðlaðar og skv. reglugerð, gert að skildu að nota.

 

Niðurstaða

Gagnrýnendur kalla þetta heimskulegustu tilraun til reglugerðarsmíðar síðan Framkvæmdastjórnin hafi gert tilraun til að semja reglugerð um lögun gúrka.

 

Kv.

Bandaríkin ætla að hefja útflutning á gasi!

Það merkilega er að sl. 2 ár hefur útflutningur á gasi víst verið "restricted" eða í reynd bannaður. Þrátt fyrir hraða aukningu í gasvinnslu. Þetta hefur leitt til þess að verð á gasi í Bandaríkjunum hefur hrunið.

Skv. frétt Financial Times hefur Obama nú heimilað gasútflutning, frá nýrri stöð "LNG liquefied natural gas" í Texas sem kostar mikið fé að setja upp, sem kemur gasinu yfir á vökvaform við mínus 170°C.

Japanskir og evrópskir aðilar hafa boðist til að setja ma. dollara í aðra slíka stöð í Louisiana, sem áform eru um að reisa.

Það er auðvitað ástæða af hverju útflutningur hefur verið "takmarkaður" eða "restricted" þar sem þ.e. eina leiðin, til að tryggja það að verðlag á gasi innan Bandaríkjanna, sé lægra en heimsmarkaðsverð á gasi.

 

Takið eftir því hvað hefur náðst fram, með því að takmarka gasútflutning!

US energy revolution gathers pace

"Shale gas production has soared in the US in recent years, creating a supply glut that has driven prices down to about $4 per million British thermal units from a peak above $13 in 2008."

Það er ca. 70% verðfall.

"Cargoes of LNG, supercooled to minus 160 degrees so it can be transported on tankers, are selling in Asia for the equivalent of about $15 per mBTU, creating an attractive opportunity for exports from the US."

Ef verðið er 4 $/mBTU vs. 15$/mBTU.

Þá þíðit það að fyrirtækin sem vilja flytja gast út til Asíu, geta grætt heilan helling.

En aðeins ef þau fá að flytja gasið út.

Á sama tíma, eru önnur fyrirtækja "lobbí" í Bandaríkjunum, þ.e. þau sem græða á lágu verðlagi fyrir gas, að þrýsta á um að - útflutningur verði takmarkaður áfram!

• "However, a vocal lobby of companies in industries such as chemicals and steel has urged restrictions on gas exports to ensure US manufacturers continue to derive a competitive advantage from cheap energy."

 

Þetta minnir töluvert á umræðuna hérlendis, hvort á að flytja út rafmagn með sæstreng, eða nota rafmagnið hér heima!

Lága gasverðið, hefur lækkað verð á gasi til margvíslegra iðnstarfsemi sem nýtir það í margvíslegum tilgangi þ.e. t.d. í efnaiðnaði ekki síst plast.

En ekki síst, þá njóta gas-orkuver sem framleiða rafmagn þess, að geta selt rafmagn á hagstæðu verði.

Og kaupendur þess rafmagns njóta þess, í hærri kjörum - því þá þurfa þeir að borga minna fyrir rafmagn sem þíðir að þeir eiga meir eftir hver mánaðamót til annarra hluta.

En ekki síst, þá hefur verið aukning í fjárfestingum innan geira, t.d. orkufrekrar starfsemi. 

Sem er mjög háð orkuverði, t.d. stálvera og álvera.

-----------------------------------

Þetta getur allt breyst, ef verðlagið á gasi innan Bandaríkjanna - fer á heimsmarkaðaverð.

Sem mun óhjákvæmilega gerast, ef allar takmarkanir á útflutnings eru afnumdar.

• Að þessu leiti svipar umræðunni, til umræðunnar hérlendis um rafmagnssölu!
• Sannarlega græðir Landsvirkjun mun meir, og innan Bandaríkjanna geta þeir sem vinna gas úr jörðu, einnig aukið mjög mikið gróða sinn.
• En - nánast allir aðrir innan hagkerfisins tapa, það á einnig við hér á Íslandi.

Það verður forvitnilegt að fylgjast með þessu - - hvort Obama gefur fleiri útflutningsleyfi.

Þannig, að gasverðlag í Bandaríkjunum fer að stíga, og nálgast heimsmarkaðsverð.

Eða hvort, hann mun leitast við, að viðhalda umframframboði á gasi innan Bandaríkjanna, svo verðlag haldist áfram mun lægra á gasi innan Bandaríkjanna - en á heimsmörkuðum.

• Ljóst er að framleiðendur þ.e. þeir sem vinna það úr jörðu, munu þrýsta á sem mestan útflutnings.
• Kaupa til þess sem flesta þingmenn.
• Leitast við, að höfða sem mest til Obama.

Áhugavert að japönsk, bresk og frönsk orkufyrirtæki. Virðast hafa bæst við, og leggja sín lóð á vogarskálarnar. Að fá meiri útflutning. En sjálfsagt vonast þau eftir því, að geta fengið hagstæðara verð á gasi frá Bandaríkjunum en t.d. Gasprom er viljugt að selja gas á til Evrópu, í tilviki franskra og breskra fyrirtækja.

• Meðan að þeir sem vilja setja upp flr. verksmiðjur innan Bandaríkjanna, sem hagnýta sér lága orkuverðið þar.
• Munu þrýsta í hina áttina, benda á störfin sem geta skapast.

• Síðan má ekki gleyma, neitendum sem njóta lækkaðs verðlags á náttúrugasi beint til heimilisnota, sem og í óbeinu formi í gegnum rafmagn framleitt í gasorkuverum.
• Þeirra hagsmunir eru að lága verðið haldist áfram.

Spurning hver vinnur þetta reipitog!

 

Niðurstaða

Þetta er ákveðið lúxusvandamál. Mig grunar samt að Obama muni leitast við að feta einhvers konar bil beggja leið. Enda getur það skaðað hagvöxt innan Bandaríkjanna. Ef gasverð nálgast alþjóðlegt verðlag of mikið. En lágt orkuverð - er eitt af því sem getu hjálpað Bandaríkjunum. Að snúa vörn í sókn. Í samkeppni um störf.

En þó svo Asíulönd hafi lægri laun, þá kemur mun lægra orkuverð nokkuð á móti. Réttir þannig aðeins af samkeppnisstöðu bandarískrar framleiðslu - hið minnsta þeirrar framleiðslu þ.s. orkuverðið skiptir máli að einhverju ráði.

En auðvitað skiptir lágt orkuverð einnig máli fyrir neyslu. Þ.e. bætir efnahag heimila þ.e. þeirra sem búa á þeim svæðum, þ.s. nýting á gasi er tíðkuð hvort sem er í gegnum rafmagnsframleiðslu eða beinna form af notkun.

 

Kv.