Hvað eru Kínverjar að pæla - "gjaldeyrisskiptasamningur, viljayfirlísing Landsvirkjunar og kínv. verktakafyrirt" og er ríkisstj. búin að finna sér hjáleið, til að tryggja upphaf stórframkvæmda?

Áhugaverð atburðarás í dag:

• Gjaldeyrisskiptasamningur við Kínverja upp á 66 milljarða sem að sögn Más Guðmundssonar, er gerður til að liðka fyrir viðskiptum milli Kína og Íslands. Sjá frétt:  Seðlabankastjóri: Þurfum núna ekki að nota dollara og evrur í viðskiptum við Kína

• Undirritun viljayfirlísingar um samstarf milli Landsvirkjunar og kínv. verktakafyrirtæki. Sjá tilkynningu LV:  Landsvirkjun, kínverska fyrirtækið CWE og Exim Bank undirrita viljayfirlýsingu

"CWE er eitt stærsta verktakafyrirtæki Kína og er hér á landi ásamt fjölmennri kínverskri sendinefnd. Export-Import Bank of China er í eigu kínverska ríkisins og hefur meðal annars það hlutverk að styðja við kínversk fyrirtæki í útflutningi."

• Kínversk viðskiptanefnd stödd hérlendis, ásamt meðlimi 9 manna æðstaráðs kínverska kommúnistaflokksins, sjá frétt:  Mikil löggæsla vegna Kínverjanna

"Sá sem fer fyrir kínverskri sendinefnd sem stödd er hér á landi er He Guoqiang sem á sæti í níu manna æðstaráði kínverska Kommúnistaflokksins." - en, meðlimum æðsta ráðsins má líkja að völdum til við einstaka ráðherra ríkisstjórnar USA. Þannig, að heimsókn hans er sambærileg við heimsókn eins af ráðherrum Bandar. stj. Svo þetta er engin smá heimsókn.

• Mótmæli Gylfa Arnbjörnssonar, við viljayfirlísingu LV við kínv. verktakafyrirtæki. Sjá frétt: ASÍ mótmælir viljayfirlýsingu

Þetta er mjög merkileg atburðarás!

• Maður með sambærileg völd og áhrif og ráðherra innan ríkisstjórnar Bandar. kemur ekki hingað af gamni sínu.

• Kínv. bankinn "Export-Import Bank of China" er í eigu kínv. stj.v. - sem í samhengi við komu He Guoqiang, verður að túlka svo, að kínv. stj.v. hafi haft hönd í bagga um þá ákvörðun. 

• Hvað í andskotanum er í gangi?

• Þ.e. eitthvað meira, en bara þ.s. fram kemur í tilkynningum í dag. Hvað sem þ.e. þá er þetta enn ein byrtingamynd, einkennilega mikils áhuga kínv. stj.v. á Íslandi.

• Þ.s. kínv. stj.v. gera ekkert á þessu leveli, nema að það sé útpæld aðgerð, þá verður maður að velta fyrir sér, hvað meira hangir á spítunni. En, Ísland er ekki í neinu augljósu samhengi þetta mikilvægt, nema að Kínv. hafi e-h í huga, sem er hluti af einhverju strategísku plani.

Eitt er þó víst, að ríkisstj. Ísl. er desperat, og þegar haft er í huga hvað hún var til í að troða virkilega ömurlegum Icesave samningi á þjóðina; og að ef e-h er, er hún enn meira depserat nú, vegna þess að ekkert fram að þessu hefur verið að ganga til að tryggja upphaf stórframkvæmda - og þ.e. komið skuggalega nálægt þeim tíma er hagvöxtur átti að vera hafinn án þess að nokkuð bóli á honum.

• Nú, þ.s. næst hugsanlega fram með þessu, er að Búðarhálsvirkjun komist á koppinn skv. láni  Export-Import Bank of China til CWE sem væntalega felur í sér nægt fé til að fjármagna þá framkvæmd.

• Þá getur hugsanlega mælst einhver hagvöxtur á næsta ári - en, ef nægilegt hlutfalls þess fjármagns kemur til Íslands árið 2011 ásamt innflutningi véla og tækja á vegum verktakans, þá má vera að hagvöxtur nái yfir "0".

• En það verður einungis mældur hagvöxtur, sérstaklega ef eins og líklegt er CWE kemur með fj. eigin starfsmanna til að vinna verkið eins og IMPREGILO gerði um árið. Það verður að teljast mjög líklegt - og því Gylfi Arnbjörnsson í rétti að mótmæla. Þá slær lítið á atvinnuleysi og að auki, ekki mun almenningur sjá neinn tekjuauka. En, stj.v. geta fengið nokkrar skatttekjur.

• "But beggars cant be choosers" - þannig að sennilega verður þetta eini möguleikinn í spilinu. Og, því mjög sennilegt enginn annar verktaki en CWE í reynd með möguleika til að hreppa hnossið, í útboði sem LV mun þá halda snemma á næsta ári.

 

Stóra spurningin er; hverju lofuðu ísl. stj. kínv. stj.v.?

 

-----------------------------------------------innskot, kenning Robert Wade

 

Sjá hér að neðan, í heilu lagi:

 

"Iceland will play crucial role in Arctic sea route

Sir, Your article “Exploring the openings created by Arctic melting” (March 2) highlights China’s growing interest in emerging sea routes across the Arctic. One reason is that the distance from Chinese ports to European and east coast North American ports is much shorter across the Arctic than through Suez or around the Horn.

Chinese planners anticipate building giant ice-strengthened container ships able to use the shorter route as the ice melts. But the cargoes would have to be shifted to smaller ships to enter their destination ports. Where would the transshipment port be located? One obvious place is Iceland, which sits at the entrance to – or exit from – the Arctic ocean. It has several fjords suitable for such a port.

This may help explain China’s more-than-usual friendship with tiny Iceland. The Chinese embassy is the biggest in Reykjavik by far. When the president of Iceland paid a state visit to China in 2007 he was received with all the pomp and ceremony of the head of a major state. And when Iceland was campaigning for a seat on the security council in 2008, China backed it publicly and helped to raise support from mini states in the Pacific and Caribbean.

Russia, too, has its own interests in Iceland. It worries that the European Union is trying to become active in Arctic affairs, and may use Iceland as a channel if Iceland joins the EU. Russia regards Iceland as a fellow Arctic country, and is keen to help it stay out of the EU.

British and Dutch negotiators currently trying to drive a hard deal on Icesave should bear in mind Iceland’s growing strategic significance as the Arctic ice melts. Icelanders have long memories, and draw encouragement from Kissinger’s phrase, “the tyranny of the tiny”.

Robert H. Wade,
London School of Economics, UK"

 

Tek ekki afstöðu til hennar, en hún hljómar sem hugsanleg skýring.

Kv.

Niðurstaða Creditinfo, 22þús. heimili í vanskilum - passar við niðurst. Seðlab. frá 12. apr. að 24þús. heimili þurfi frekari úrræði!

Creditinfo telur 22.000 heimili búa við alvarleg vanskil - og ef ég ber þá niðurstöðu við niðurstöðu Málstofu Seðlabanka Íslands um stöðu heimilanna frá 10. apríl 2010, þá virðist þetta standa heim og saman, en mat Seðlabanka sem enn er í gildi, er að 24.000 heimili þurfi á frekari úrræðum að halda.

 

Sjá fréttir um málið:

Um 22 þúsund í alvarlegum vanskilum

Alvarlegum vanskilum fjölgar ört. 22 þúsund heimili á heljarþröm

 

"56% þeirra sem hafa þegar fengið aðstoð segjast þurfa meiri aðstoð en 16% aðspurðra svarar hvorki né. 23% telja ólíklegt að þeir þurfi frekari aðstoð en einungis 5% er viss um að þurfa ekki frekari aðstoð. Um er að ræða rannsókn sem unnin var af Capacent Gallup fyrir Creditinfo.

Af þeim sem ekki þurfa aðstoð eru flestir barnlausir og ungir eða eldra fólk, það er 55 ára og eldra.

Það eru því 30-40% heimilanna sem þurfa á aðstoð eða frekari aðstoð að halda. 85% þeirra sem hafa nýtt sér aðstoð en þurfa aðstoð áfram eða telja sig þurfa aðstoð strax eða mjög fljótlega.

78% af skuldum í vanskilum eru frá bönkum og fjármálafyrirtækjum."

 

• Ástandið sem við blasir, er var hægt að líkja við annað, en hamfarir.

 

 

-------------------------Sjá eldri umfjöllun mína um niðustöðu Seðlabanka Íslands ( Hér )

Ég bendi á nýlega umfjöllun Seðlabanka, um heimilin:

Málstofa um stöðu heimila, 12. apríl 2010

"Forsendur um framfærslukostnað heimila (Glæra 10)

• Lagt er mat á getu heimila til að standa undir greiðslubyrði lána og lágmarksframfærslu
• Í þessum tilgangi er byggt á neysluviðmiðunum Ráðgjafarstofu heimilanna um lágmarksframfærslukostnað fyrir ólíkar fjölskyldugerðir
• Kostnaði vegna reksturs bifreiðar er bætt við þar sem heimili eru með bílalán
• Rétt er að undirstrika að neysluviðmiðanirnar taka ekki tillit til ýmiss fasts kostnaðar, t.d. vegna síma, áskrifta, fasteignagjalda, trygginga og dagvistunar"

Ekki er einhlítt að leggja mat á hver nauðsynleg útgjöld eru vegna ofangreindra atriða fyrir ólíkar fjölskyldugerðir (glæra 13)

• Hins vegar er líklegt að hjón með börn þurfi nauðsynlega allt að 100 þ.kr. aukalega til að standa undir kostnaði vegna dagvistunar, trygginga og annarra fastra útgjalda
• Í greiningunni er sýnt hversu hátt hlutfall heimila nær ekki endum saman eða á minna en 50 þ.kr. í afgang þegar greitt hefur verið af lánum og staðið undir lágmarksframfærslu að teknu tilliti til fjölskyldugerðar og hvernig þetta hlutfall hefur breyst

–Þegar um er að ræða hjón með börn er einnig sýnt hversu hátt hlutfall þeirra nær ekki endum saman eða á minna en 100 þ.kr. í afgang."

 

• Framfærsluviðmiðin, koma fram í glæru 12. ( Málstofa um stöðu heimila, 12. apríl 2010 )
• Síðan má sjá niðurstöðu greiningar, á glæru 23. Þ.e. 23% allra heimila nái ekki endum saman, ef miðað er við + 50 þ.kr. Sú tala er að sjálfsögðu hærri, ef notað væri + 100 þ.kr.
• Síðan kemur forvitnileg glæra, þ.e. glæra 28. En, þar er reiknað með, að aðgerðir til skuldbreytingar, sem boðið er upp á, geti lækkað hlutfall heimila í vandræðum, miðað við + 50 þ.kr, niður í 21%. 
• Næsta glæra, ef sennilega enn áhugaverðari, en þar eru skoðuð sérstaklega heimili með börn á framfæri, þ.e. glæra 29. Þá er gert ráð fyrir, að afgang upp á 100 þ.kr. þurfi til, ofan á lágmarks framfærslu viðmið. En, skv. henni, fer fj. heimila með börn úr 28,4% í 26,8% - miðað við þátttöku, í aðgerðum í boði til skuldbreytinga.
• Glæra 30, birtir mat á stöðu einstæðra foreldra, en skv. henni fer hlutfall heimila einstæðra foreldra, í vandræðum, með þátttöku í aðgerðum til skuldbreytinga lána, úr 37% í 34%.
• Glæra 31, hjón án barna, en skv. henni, með þátttöku í skuldbreytingum lána, fer hlutfall þeirra í vandræðum, úr 15% í 14%. Þá er miðað við + 50 þ.kr.
• Glæra 32, en þar eru tekin fyrir öll heimili með gengistryggð lán, og niðurst. 33% í vandræðum - viðmið + 50 þ.kr. Er sennilega nær 40%, ef viðmið væri + 100 þ.kr.
• Glæra 33, heimili með einungis lán í krónum, niðurst 15% í vandræðum + 50 þ.kr.
• Ungt barnafólk, sem tók lán eftir 1. jan 2006, 39% í vandræðum + 100 þ.kr.
• Skoðið svo glæru 35 þ.s. niðurst. eru teknar saman, í súluriti. 
• Glæra 43: "Sé tekið mið af niðurstöðunum hér að framan og þau heimili tekin út sem ná ekki endum saman eða eru á mörkum þess að geta staðið undir greiðslum og framfærslu fæst hópur heimila sem telur tæp 24 þúsund heimili sem er líklegur til að þurfa á frekari aðgerðum að halda."
• Glæra 44 - nánari greining á heimilum í vanda. Lægsti tekjuhópurinn, sennilega inniheldur einkum atvinnulausa. En, 80% lægsta tekjuhópsins, telst í vanda. Síðan, fækkar heimilum í vanda, upp tekjuskalann. Þetta getur bent til, að atvinnumissir og eða tekjuskerðinf vegna samdráttar í vinnu á vinnustað - þ.e. kreppan, sé stærsti áhættuþátturinn.
• Glæra 45, en þ.e. greint eftir búsetu. Heimili í vanda, eru mun fleiri á höfðuborgarsvæðinu, og næstu svæðum í kring, en á landsbyggðinni. Nýbyggð svæði, eru einnig með meiri vanda, en eldri byggðar hlutar.
  
• Glæra 46, en þar kemur fram, að um helmingur heimila í vanda, eru í aldurshópunum 40 og yngri. Hlutfall heimila í vanda, er hærra í yngri en eldri hópum.
• Glæra 47 - niðurst. um 56% heimila í vanda, eru með gengistryggð heimilis- eða bílalán.
• Glæra 48: "Um 23% heimila eru í vanda en þau eru með um 42% af heildarbílaskuldunum. Hlutdeild þeirra í íbúðalánum er 27% eða nokkurn veginn í takt við stærð hópsins. Liðlega 30% af heimilum í vanda eru í neikvæðri eiginfjárstöðu í húsnæði sem gerir þau enn viðkvæmari en ella."

-------------------------------------------------

• Á þessu ári eru nú þegar um 3000 manns brottfluttir af landinu - þannig að í kringum 10.000 manns hafa flutt héðan frá hruni, október 2008.

• Ekkert bendir til, að þetta ástand sé á leiðinni með að fara að batna -:

 

Um ástæður - sjá umfjöllun mín um skýrslu AGS:
Hvað þíðir sú stefnumörkun ríkisstjórnarinnar, sem fram kemur í viljayfirlísingu hennar til AGS. Farið rækilega yfir málið!

 

3. áfangaskýrsla AGS : - bls. 36.

                               2010    2011   2012   2013   2014

Landsframleiðsla         -3.0      2.3      2.4     2.6     4.0

Fjárfestingar             -10.0     27.9      3.1     0.9   11.3 (hagv. búinn til m. risafjárfestingum 2011)

Neysla fyrirtækja          1.4       2.1      3.7     5.5    5.0

Neysla almennings       -2.5     -2.0     -2.0    -2.0    2.5 (Neysla alm. klárlega ekki drifkr. hagv.)

Útflutningur                  1.0      1.0      4.6      4.1   4.3 (Útflutningur, eykst árið eftir stóra fjárf.)

Innflutningur                 0.8      5.9      4.9      5.3   7.7

(Sérkennilegt er að aukning er innflutningi, á sama tíma og samdráttur er í innflutningi á varningi og innflutningi á þjónustu - sjá töflu að neðan. En, sjálfsagt telst innflutningur á túrbínum í virkjanir, innflutningur á tækjum fyrir álver - til innflutnings)

Tafla bls. 37 - tölur í milljörðum dollara.
                               2010    2011   2012   2013   2014

Innflutningur varnings   -3.3     -3.6    -3.8    -4.0    -4.4 (áframhaldandi samdr. innfl. vekur ath.)

Innfl. þjónustu             -2.0     -2.1    -2.3    -2.5    -2.7

(Það hefur aldrei gerst í hagkerfis sögu Íslands, að hagvöxtur verði án aukningar innflutnings)

Útflutningur varnings      4.2      4.4     4.7     5.0     5.3

Útfl. þjónustu                2.5      2.5     2.6     2.7     2.9

 

Ég bendi sérstaklega á:

• Samdrátt í neyslu sem AGS gerir ráð fyrir, - 2010, 2011, 2012 og 2013. 

• Samdrátt í innflutningi varnings, 2010 - 2014.

• Samdrátt í innflutningi þjónustu, 2010 - 2014.

Einkennilegt, er að gert er ráð fyrir hagvexti - aukningu útflutnings - aukningu umsvifa fyrirtækja; án aukningar innflutnings varnings og þjónustu.

• En, Ísland sem örhagkerfi er nánast allt flytur inn, þá þíða aukin hagkerfisumsvif alltaf aukinn innflutning.
• En, fyrirtæki þurfa að flytja inn nánast allar rekstrarvörur - svo, aukin umsvif fyrirtækja geta ekki annað en falið í sér innflutning.

Þá þarf eitthvað annað stórt atriði að koma á móti - og það getur aðeins verið eitt; lífskjaraskerðing - þ.e. að lífskjaraskerðing almennings haldi áfram þannig að almenningur haldi áfram að minnka neyslu og minnkun innflutnings neysluvara vegi því upp og gott betur innflutningsaukningu á vegum atvinnulífs.

Þá erum við að tala um mjög verulega lífskjaraskerðingu, til að framkallist þau nettó áhrif, að innflutningur varnings og þjónustu, haldi áfram að minnka, þrátt fyrir aukin umsvif fyrirtækja.

-----------------------------------------

 

Niðurstaðan er sú, að ekkert er að marka tal ríkisstjórnarinnar um, að hlutir séu á leið til betri vegar.

• Stórfellt gjaldþrot a.m.k. annað tug þúsunda heimila, blasir við.

• Ekki víst, að það sé endir gjaldþrotahrinu heimila.

• Vart er að búast við neinu öðru, en að algert hrun verði á fasteignamarkaði.

• Það getur síðan farið mjög ílla með fjárhag viðskiptabankanna, sem eiga veð í gríðarlegum fj. fasteigna.

• Að auki, hafa þeir sennilega vanmetið afskriftaþörf.

• Hætta er á að meðaltali 16% eiginfé bankanna skv. Fjármálaeftirlitinu, dugi hreinlega ekki - þ.e. gufi upp á skömmum tíma.

• Mikil hætta á öðru gjalþroti bankakerfisins.

Kv.

Bretland þarf að skera niður ríkisútgjöld nærri því eins mikið og Írland, skv. Fitch Rating!

Fitch Rating kom í dag fram með áhugaverðann samanburð, á því hve mikið nokkur ríki þurfa að skera niður, til að ná ásættanlegu jafnvægi á fjármálin.

Britain second only to Ireland in size of cuts required

Skv. þeirra samanburði, sjá mynd að neðan - skoðið síðasta dálkinn eða virkjið hlekk þ.s. myndina er einnig að finna; þarf Bretland að skera útgjöld niður um 9,6% af þjóðarframleiðslu. Til samanburðar, gerir niðurskurðar prógramm AGS fyrir Grikkland, ráð fyrir niðurskurði að andvirði cirka 8,3%.

Magnað - ekki satt?

Þetta verður gríðarlegt verkefni fyrir núverandi ríkisstjórn Bretlands, af því verður ekki nokkuð skafið.

 

Sjá einnig hlekk á mynd: Hérna!

 

Af hverju er ekki Bretland ekki þá í eins slæmum málum og Grikkland, nú þegar?

Þ.s. virðist koma til, er að Bretar hafa verið snjallir í því að reka sitt skuldasafn, þannig að dreifing greiðsla er ekki mjög óhagstæð, vextir ekki heldur og síðan, eru einnig gjalddagar yfirleitt langt undan.

Þannig hafa mál reddast fram að þessu, en klárt er samt sem áður, að núverandi halli er ósjálfbær vegna hraðrar skuldasöfnunar er hann veldur, þannig að ekki er val um annað en niðurskurð og það mikinn á næstu misserum.

En, án niðurskurðar er ekki nema spurning um tíma, þangað til Bretar myndu sytja í sömu súpunni og Grikkir - þannig, að valið er í reynd ekkert.

 

Kv.

Niðurstaða G-20 fundar nú um helgina - og, skv. könnun Sunday Telegraph meðal sérfræðinga, eru meiri heldur in minni líkur á hruni Evru!

Svokallaður G-20 hópur ríkja, átti með sér fund þessa helgi og niðurstaða hans, er skuggaleg:

 

Communiqué: Meeting of Finance Ministers and Central Bank Governors, Busan, Republic of Korea, June 5, 2010

“The recent events highlight the importance of sustainable public finances and the need for our countries to put in place credible, growth-friendly measures, to deliver fiscal sustainability, differentiated for and tailored to national circumstances. Those countries with serious fiscal challenges need to accelerate the pace of consolidation. We welcome the recent announcements by some countries to reduce their deficits in 2010 and strengthen their fiscal frameworks and institutions”.

 

Berum þetta saman við niðustöðu G-20 fundarins á undan, í apríl síðastliðnum.

 

“In economies where growth is still highly dependent on policy support and consistent with sustainable public finances, it should be maintained until the recovery is firmly driven by the private sector and becomes more entrenched.”

 

• Með öðrum orðum - "no more stimulus". En, síðan kreppan hófst, hefur söngurinn frá alþjóðastofnunum verið - ausum meiri peningum á hagkerfið í von um vöxt. 

• Þetta er gríðarleg breiting, og markast af vandræðunum sem komu upp í Evrópu, sem Grikkland hefur verið "trigger event" fyrir. En, þau vandræði hafa beint sjónum hagfræðinga að skuldavanda, ekki bara Grikklands, heldur Evrópu eins og leggur sig, vs. halla allra ríkjanna af eigin rekstri og vs. væntingar um framtíðar hagvöxt.

• Nú fagnar G-20 því, að tiltekin ríki hafi ákveðið að skera niður og minnka halla, aðgerðir sem draga óhjákvæmilega úr hagvexti - en í apríl var söngurinn enn, að þau ættu öll að eyða meira.

Klikkið á þennan hlekk!
European Central Bank: Statistical Data Warehouse

Þar getið þið séð stöðu hagkerfa Myntbandala Evrópu.

• Meðalhalli -6,5%
• Meðalskuld 78,6%

Hættumörk skulda teljast við 60% af þjóðarframleiðslu. Vandinn, er ekki síst hallinn sem hækkar stöðugt skuldirnar. Svo rímar sá vandi við hinn vandann, sem er slakar forsendur fyrir hagvexti.

 

Í dag, kom í Telegraph.co.uk könnun á meðal valins hóps hagfræðinga:

The economists who responded: Leading economists tell us what the future holds

Sjá einnig: Euro 'will be dead in five years'

 

Alan Clarke BNP Paribas

Andrew Lilico Policy Exchange

Howard Archer IHS Global Insight

Douglas McWilliams CEBR

Ross Walker RBS

George Magnus UBS Gerard Lyons Standard Chartered

Martin Gahbauer Nationwide

Simon Hayes Barclays Capital

Neil Mellor BNY Mellon Stephen Lewis Monument Securities

David Blanchflower Dartmouth College

George Buckley Deutsche Bank

Malcolm Barr JP Morgan

Ian Harwood Evolution Securities

Simon Ward Henderson Global Investors

David Owen Jefferies

Philip Shaw Investec

Stuart Green HSBC

Vicky Redwood Capital Economics

Peter Spencer Ernst & Young Item Club

Tim Congdon International Monetary Research

Peter Warburton Economic Perspectives

Jamie Dannhauser Lombard Street Research

Azad Zangana Schroders Investment Management

 

• 12 töldu að Evran muni hrynja.

• 2 töldu, að Evran geti haldið velli ef löndin í verstu vandræðunum fara.

• Nokkrir sem töldu að hún muni hrynja, telja líklegast að Þýskaland segi sig úr henni.

 

Þó svo að taka þurfi niðurstöðunni með einhverjum fyrirvara, þ.s. Daily Telegraph hefur lengi verið fremur neikvætt gagnvart Evrópusambandinu í skoðunum, þá eru þetta ekki einhverjir aukvisar á meðal hagfræðinga og ég dreg stórlega í efa að fyrir ári síðan hefði Daily Telegraph getað fengið svo stór nöfn, til að segja eitthvað þvíumlíkt.

Höfum einnig í huga, að Robert Murdock studdi síðustu ríkisstjórn Verkamannaflokksins í Bretlandi, og hann er alþjóða stórveldi í viðskiptum með fjölmiðla, svo hann hefur enga sérstaka ástæðu til að vera sterkt annaðhvort með eða móti Evru.

• Þ.e. einnig vandi við umræðuna um Evruna, þ.e. um er að ræða oft á tíðum tilfinninga afstöðu gangvart Evrunni, þ.e. þú ert á móti henni eða þú ert með henni. 

• Eins og menn, séu að tala um að vera með eða á móti stjórnmálaflokkum.

• En fullljóst er, að undanfarnar vikur hafa afhjúpað gríðarlega djúpstæðann vanda á Evrusvæðinu, og hann verður ekki leistur með "tilfinningarökum".

• Hvort Evran fellur veit ég ekki fyrir víst - en mig grunar, að ekkert minna en einhvers konar Evróps hagstjórn dugi til. Og, ef ekki tekst að bræða e-h slíkt saman, þá held ég að hún hrynji.

 

Ég held að það muni hreinlega ráðast í sumar, hvort hún lifir eða deyr.

 

Kv.

Eru hagsmunir almennings og innlánseigenda, fyrir borð bornir, skv. nýju frumvarpi ríkisstjórnarinnar?

Sigmundur Davíð, formaður Framsóknarflokksins, og Guðlaugur Þór Þórðarson, hafa vakið athygli á nýju frumvarpi ríkisstjórnarinnar, sem virðist veita allnokkuð afdrifaríkar lagaheimildir.

 

Sjá frétt mbl: Grafið undan innstæðum

 "Forgangur 260 milljarða króna skuldabréfs skilanefndar Landsbankans á nýja Landsbankann (NBI), ef til greiðslufalls hans kemur, var forsenda samkomulagsins sem íslensk stjórnvöld gerðu við skilanefndina 16. desember í fyrra.

Þess vegna er Alþingi að veita fjármálafyrirtækjum heimildir til að treysta stöðu skuldabréfaeigenda á kostnað innstæðueigenda, með frumvarpi þess efnis."

 

 

-----------------------------------sjá viðkomandi lagagrein

138. löggjafarþing 2009–2010. Þskj. 1187  —  517. mál.

Frumvarp til laga um heimild fjármálafyrirtækis til að veita veðréttindi í tengslum við uppgjör vegna ráðstöfunar Fjármálaeftirlitsins á eignum og skuldum vegna sérstakra aðstæðna á fjármálamarkaði.

1. gr. Fjármálafyrirtæki er heimilt að veita veð í eignum sínum, þar á meðal kröfuréttindum og undirliggjandi veðréttindum sem tengjast þeim, í tengslum við uppgjör vegna ráðstöfunar Fjármálaeftirlitsins á eignum og skuldum fjármálafyrirtækis á grundvelli 100. gr. a laga um fjármálafyrirtæki, nr. 161/2002, sbr. 5. mgr. 5. gr. laga nr. 125/2008, sbr. ákvæði til bráðabirgða VI í lögum nr. 161/2002. Fjármálafyrirtækinu er enn fremur heimilt að bæta frekari eignum í hið veðsetta safn til að viðhalda fullnægjandi veðhlutfalli, og skipta út einstökum eignum, samkvæmt samkomulagi við veðhafa.

2. gr. Að því marki sem veðréttur, sem stofnast á grundvelli 1. gr., varðar kröfuréttindi eða undirliggjandi veð sem tengjast slíkum kröfuréttindum öðlast veðrétturinn réttarvernd við þinglýsingu yfirlýsingar þess efnis að fjármálafyrirtæki hafi nýtt heimild sína skv. 1. gr. á blað fjármálafyrirtækis í lausafjárbók. Er þá ekki þörf á frekari ráðstöfunum til að veðrétturinn öðlist réttarvernd, hvort sem varðar veðsetningu kröfuréttinda eða undirliggjandi veðréttinda.
    Ákvæði 46. gr. laga um samningsveð, nr. 75/1997, gilda ekki um veðsetningu almennrar fjárkröfu, sbr. 45. gr. laga um samningsveð, samkvæmt lögum þessum.
    Um veðsetningu viðskiptabréfa á grundvelli 1. gr. skal þó farið eftir ákvæðum 43. gr. laga um samningsveð, nr. 75/1997.


3. gr.    Veðsetning eigna samkvæmt heimild 1. gr. laga þessara skal ekki sæta riftun samkvæmt ákvæðum gjaldþrotaskiptalaga er varða ráðstafanir þrotamanns.

------------------------------innskoti lokið

 

Ekki ætla ég að fullyrða að rétt sé, en skv. því sem Sigmund Davíð og Guðlaug grunar að sé rétt; þá er um að ræða heimild sem bankarnir geta notað til að færa veð inn á skuldabréf þau sem útbúin voru skv. samkomulagi við kröfuhafa, þ.s. þeim eru tryggðar tilteknar greiðslur yfir tiltekið árabil.

• Stóri punkturinn, er atriðið að heimila tilfærslu eigna, þ.e. að skipta einu veði fyrir annað, og sá gerningur þaðan í frá njóti svo réttarverndar.

• Hættan , nú eftir að neyðarlög eru numin úr gildi, og TIF því ekki lengur með fyrsta forgang fram fyrir öll veð; felist einmitt í ákvæðinu sem heimili þennan flutning veða, eftir á.

• En, höfum í huga, að neikvæð hagþróun getur valdið því, að fyrrum góð veð ónýtist - sem er auðvitað slæmt fyrir eiganda skuldabréfs, að veðið sem hann fékk fyrir því sé ekki lengur fyrir verðmæti þess, ef hann þarf að inkalla skuld.

• Þ.e. auðvitað, mjög gott fyrir eigenda skuldabréfs, að ef einfaldlega er hægt að kippa út slæmu veði og setja nýtt í staðinn.

• Punkturinn, sem Sigmund Davíð og Guðlaug Þór setja fram, er að með þessum hætti sé hægt statt og stöðugt, að halda bestu veðum frá TIF - og því réttur innistæðueigenda settur í hættu, ef fer á versta veg og banki kemst í þrot.

• Takið svo að auki eftir, að skv. 3. gr. verða veð veitt skv. þessum lögum ekki riftanleg, skv. ávæðum gjaldþrotalaga - sem kveða m.a. á um að gerningum sem koma eignum undan þrotabúi er heimilt að rifta, nú allt að því 4. ár aftur í tímann.

• Ég velti því fyrir mér, hvort það síðasta ákvæði hreinlega standist stjórnarskrá - þ.s. þarna er ef til vill tilteknum aðilum veittur réttur umfram aðra - sem mér sýnist geta brotið á þeirri almennu reglu að allir séu jafnréttháir gagnvart lögunum.

Punkturinn sem sagt er, að með þessu sé réttur innistæðueigenda til eðlilegs fyrsta veðréttar í gegnum TIF veiktur, og þar með möguleikar þeirra til að fá tjón sitt bætt, ef allt fer á versta veg - bankarnir fara á hausinn á ný.

Mín skoðun er að þeirra gjaldþrot, sé reyndar fremur líkleg útkoma, þeirra vandræða sem framundan eru - næsta haust.

Ef þetta er rétt skilið svo, virðist ríkisstjórnin með þessari lagasetningu, að vera að ganga erinda erlendra kröfuhafa, tryggja þeirra peninga á kostnað aukinna líkinda á tjóni almennings.

Sigmundur Davíð og Guðlaugur þór, telja þarna vera að koma í ljós, leynisamkomulag ríkisstjórnarinnar og kröfuhafa bankanna, er gert hafi verið - er bankarnir voru "endurreistir" í núverandi mynd.

• Ef skilningur þeirra er réttur, má velta fyrir sér tilgangi slíks samkomulags - en, ef kröfuhafar raunverulega töldu þetta nauðsynlegt, þá sýnist það mér innibera mikið vantraust á uppbyggingarplani isl. stjv. og AGS.

• En, vart er slíks samkomulags þörf, ef þeir virkilega tryðu því - að efnahagsplan ríkisstjórnarinnar og AGS, væri yfirgnæfandi líklegt til að ganga upp.

• Svo, að mér rennur það einfaldlega í grun, að þeir séu með þessum gerningi að tryggja sér bestu eignir bankanna, akkúrat vegna þess að þeir reikna með því að planið gangi ekki upp.

 

Kv.

200 milljarðar úr umferð í Seðlabankanum, og atvinnulífið svelt!

Þetta eru í sjálfu sér ekki nýjar fréttir hjá honum Vilhjálmi Egilssyni, fyrir utan að ég hafði ekki heyrt að upphæðin næmi nú, liðlega 200 milljörðum.

Sjá fréttir: SMELLIÐ HÉR TIL AÐ HLUSTA Á FRÉTT RÚV 3. JÚNÍ 2010

En, fyrir liðlega ári, ákvað Seðlabankinn að mæta því sem hann talaði um sem óheppilega mikla uppsöfnun lausafjár á innlánsreikningum bankanna, með því að bjóða bönkunum skuldabréf til sölu á vöxtum er væru bönkunum hagstæðir, og þannig draga það fé af markaðinum.

• Þetta er því alveg í samræmi við stefnumörkun Seðlabanka Íslands. 

Kostir?

• Innlánsfé er að sjálfsögðu skuldameginn hjá bönkunum, og þeir þurfa á móti eitthvað sem skapar tekjur.
• Með sölu skuldabréfa til bankanna fyrir liðlega 200 milljarða, hefur Seðlabankinn veitt viðskiptabönkunum, nægar tekjur til að standa undir greiðslu vaxta til inneigna-eigenda og gott betur.
• En, þessar vaxtatekjur eru myndarleg búbót fyrir bankana - verulegur hluti hins uppgefna hagnaðar þeirra skv. nýlegum uppgjörum fyrir síðasta árs.

 

Gallar?

• En, ef vextir væru mun lægri en 8,5% þá væri engin þörf fyrir slíkar æfingar. Fjárfesting þarf að skila nægum hagnaði til að standa undir þessum vöxtum, og það að nær engin útlánastarfsemi fer fram, hvorki til fyrirtækja né almennings, bendir sterkleg til þess að þessi 8,5% vextir einfaldlega geri ný lán of dýr - þ.e. hagnaðarkrafan fyrir nýfjárfestingu sé of krefjandi við þessar aðstæður.
• Þessir háu vextir, eru því sennilega orsakavaldur að því, að fjárfesting mun lækka um 10% á þessu ári, og verða sú minnsta mæld á lýðveldistímanum. 
• Beint liggur við, að ef vextir væru lækkaðir verulega, t.d. niður í milli 1% og 2%, þá þyrftu ný fjárfestingar verkefni ekki að vera eins ábatasöm til að standa undir greiðslum vaxta af skuld, sem ætti að þíða að mjög mikið fleiri nýfjárfestingar verkefni ættu möguleika að komast á koppinn, fyrir tilstuðlan slíks lánsfjár. 
• Með öðrum orðum - lækkun vaxta myndi vera mjög öflug aðgerð til að stuðla að hagvexti, og minnkun atvinnuleysis, af þeirri ástæðu að þá verða fleiri fjárfestingar verkefni fjárhagslega möguleg.

• Fleira kemur til - lækkun vaxta lækkar vaxtagjöld allra þeirra sem skulda, og þ.s. hvort tveggja heimili og atvinnulíf eru mjög skuldum vafin, væri stór vaxtalækkun sennilega stærsta einstaka aðgerðin sem hægt er að framkvæma, til að bæta hag hvort tveggha heimila og fyrirtækja.
• En, með umtalsverðri lækkun vaxtagjalda, þá geta fyrirtæki og einstaklingar, keypt meiri vinnu - sem eykur þá eftirspurn eftir vinnu, þannig að atvinnuleysi minnkar.
• Þannig, að vaxtalækkun stuðlar einnig að hagvexti með þeim hætti, að meira fé verður eftir í buddunni hjá heimilum sem og fyrirtækjum.

• Síðan - auðvitað - með mun lægri vöxtum, væri einnig hugsanlegt að sjálft ríkið myndi geta tekið lán hjá viðskiptabönkunum, fyrir a.m.k. einhverjum hluta hallans á ríkissjóði.
• En, hallinn á ríkissjóði er fjármagnaður með þeim hætti, að lífeyrissjóðir kaupa skuldabréf gefin út af ríkinu.
• En, að sjálfsögðu að ef ríkið með þeim hætti bindur það lausafé sem lífeyrissjóðirnir hafa, þá hlýtur að vandast málið, ef ríkið einnig ætlar þeim að fjármagna mannaflsfrekar framkvæmdir. 
• Munum, að lífeyrissjóðirnir, eru rétt nýbúnir að kaupa fyrir 82 milljarða, húsnæðisbréf af Seðlabankanum.
  
• Svo, að með því að láta þá einnig fjármagna ríkishallann, er ríkið farið að höggva ansi djúpt í það fjármagn sem lífeyrissjóðirnir eiga handhægt, en - ekki eru lífeyrissjóðirnir endalaus uppspretta.

• Ég get ekki séð annað, en að ríkið hafi verulegann kostnað, af þessum uppsöfnuðu liðlega 200 milljörðum - en, vaxtakostnaðurinn fyrir ríkið sem eigandi Seðlabankans hlýtur að vera umtalsverður, enda á uppgjörum viðskiptabankanna eru akkúrat tekjurnar af þessum útgefnu bréfum, verulegur hluti hagnaðar umliðins rekstrarárs.
• Á sama tíma, kem ég ekki auga á nokkurn gagn, sem þetta fjármagn gerir - fyrir utan þ.s. nefnt er að ofan. En, þessi skuldabréf eru eftir allt saman skuld Seðlabankans við viðskiptabankana, og þar með ríkisins.

Niðurstaða

Þessi aðgerð öll er dómadags della. Rikið er þarna búið að búa til stóra skuld - sem ég get ekki séð að nýtist því sjálfu með nokkrum hætti.

Þetta fjármagn, hefði getað fjármagnað halla ríkissjóðs yfir sama tímabil, þannig fríjað lífeyrissjóðunum frá því að vera að fjármagna ríkið yfir það sama tímabil.

Munum, að ríkisstjórnin hefur ítrekað viljað að lífeyrissjóðirnir fjármögnuðu mannaflsfrekar framkvæmdir - má það vera, að ríkið sé þegar búið að nota upp það fé?

En, með því að fjármagna halla ríkissjóðs yfir tímabilið hafa sjóðirnir í reynd bundið umtalsvert meira fé, en heilt hátæknisjúkrahús á að kosta.

Munum einnig, að með því að þurausa innlenda lánveitendur, þá einnig sviptir ríkið atvinnulífið þeim möguleika til að geta hugsanlega notið góðs af því sama fjármagni, til uppbyggingar. En, það var einnig talað um, að lífeyrissjóðirnir myndu hugsanlega koma að myndun fjárfestingasjóðar til nýsköpunar að einhverju tagi.

En, þegar seinna á árinu kemur mjög líklega í ljós, að ekkert bólar á hinum áætlaða hagvexti - og fátt þá bendir væntanlega einnig til að verði af hagvexti árið eftir; þá mun koma í ljós að hallinn á ríkinu verður tugum mjlljörðum hærri a.m.k. Þá mun vandast málið - en, fræðilega er hægt að prenta peninga til að fjármagna ríkishallann, en þá býrðu til óðaverðbólgu!

 

Kv.

Skoðum hvað kemur fram í nýjustu útgáfu Seðlabankans, á ritinu Fjármálastöðugleiki!

Að sjálfsögðu, vel ég sjálfur þ.s. mér finnst áhugaverðast. En, fyrir áhugasama er hlekkur á þetta rit, eftirfarandi:

Fjármálastöðugleiki

"Betri afkoma gefur hinu opinbera svigrúm til að styðja betur við
efnahagsbatann
Þar sem fjárhagsstaða ríkissjóðs varð fyrir töluverðu áfalli við hrun
fjármálakerfisins var nauðsynlegt að grípa til yfirgripsmikilla aðhaldsaðgerða
til að tryggja sjálfbærni ríkisfjármála til lengri tíma. Svigrúm
hins opinbera til stuðningsaðgerða við innlenda eftirspurn hefur því
verið af skornum skammti.
Fjárhagsstaðan hefur þó heldur batnað frá fyrstu áætlunum. Útlit
er fyrir lægri vaxtakostnað af Icesave-skuldbindingum, þótt ekkert
sé enn fast í hendi. Einnig hafa skatttekjur verið hærri vegna sterkari
einkaneyslu og minna atvinnuleysis. Dregur þetta nokkuð úr þörf á
aðhaldsaðgerðum í ríkisfjármálum á þessu ári og eykur það möguleika
ríkisfjármála á að nýta hluta þess að styðja við efnahagsbatann. Áfram
er þó þörf á ströngum aðhaldsaðgerðum á næstu árum til að tryggja
sjálfbærni skulda."

 

Textinn að ofan, er alveg hreint ótrúlegt píp.

En, með hvaða hætti á ríkið, að styðja atvinnulífið? Minni niðurskurði?

En, þarna er vísað til þess, að ríkisstjórnin í reynd færði til hluta af samdrættinum frá síðasta ári yfir á þetta ár, með tímabundnum aðgerðum þ.e. frystingar lána og tímabundin aðlögun greiðla, sem renna út á þessu ári. En, eftir allt saman, virðist sem að svo sannfærð sé ríkisstjórnin um ráðgerðan hagvöxt, að frekari aðgerða sé ekki talið þörf. Þannig, að mældur samdráttur á síðasta ári varð ívið minni, þannig velta þjóðfélagsins varð ívið meiri - sem síðan orsakaði örlítið meiri skatttekjur. Nú-þetta gengur allt til baka á þessu ári - síðan verður að koma í ljós hvað síðan gerist, þegar í ljós kemur að ekkert bólar á hinumr ráðgerða hagvexti.

 

"Sveigjanleiki vinnumarkaðar hefur dregið úr aukningu
atvinnuleysis
Sveigjanleiki íslensks vinnumarkaðar hefur auðveldað aðlögun þjóðarbúskaparins
að efnahagsáfallinu. Raunlaun hafa lækkað verulega
í kjölfar fjármálakreppunnar. Brottflutningur vinnuafls, tilflutningur
fólks úr vinnu í skóla, minni yfirvinna og fjölgun hlutastarfa hafa leitt
til þess að vinnuaflsnotkun hefur dregist saman um rúmlega 16% frá
miðju ári 2008 án þess að atvinnuleysi ykist samsvarandi."

 

Þetta er áhugavert - þ.e. minnkun eftirspurnar eftir vinnu af völdum kreppunnar, hefur verið 16%.

 

"Talið er að efnahagsbatinn geti hafist á seinni hluta þessa árs, en
óvissan er mikil
Samkvæmt spá sem Seðlabankinn birti í Peningamálum í byrjun maí
er gert ráð fyrir að efnahagsbati hefjist á seinni hluta þessa árs, eftir
u.þ.b. tveggja og hálfs árs samdráttarskeið. Landsframleiðsla mun
dragast saman um 2½% í ár. Nokkrum hagvexti er spáð á næstu
árum, einkum á næsta ári vegna aukinnar stóriðjufjárfestingar.
Efnahagshorfur, hvort sem er innanlands eða alþjóðlegar, gætu
hæglega breyst frá því sem gert er ráð fyrir í grunnspánni sem birt var í
maí. Bakslag gæti orðið í hinum alþjóðlega efnahagsbata, og takmarkað
aðgengi að alþjóðlegum fjármálamörkuðum gæti tafið fjárfestingu
í stóriðju. Þá gætu hugsanlegar tafir á þriðju endurskoðun efnahagsáætlunarinnar
og eldgos tafið útflutningsdrifinn efnahagsbata. Mikil
skuldsetning heimila veldur einnig óvissu um framvindu á ýmsum
sviðum efnahagslífsins."

 

Þarna fyrir ofan, er talið upp - af hverju spáin um hagöxt gengur sennilega ekki eftir!

• En, stóryðjufjárfestingin er forsenda planlagðs hagvaxtar - ergo, án þeirra framkvæmda enginn hagvöxtur.
• Ekki verður af þeim fjárfestingum, ef ekki tekst að fjármagna þær framkvæmdir, með nægilega hagstæðum erlendum lánum, seinni hluta þessa árs eða fyrri hluta þess næsta.
• Vandræðin á erlendum lánamörkuðum - vegna efnahagsvandræða innan Evrópusambandsins, draga úr líkum þess að slík erlend fjármögnun gangi eftir þ.s. erlendir fjárfestar fyllast aukinni varfærni gagnvart áhættusömum fjárfestingarkostum á tímum óvissu.

Seðlabankinn veit sem sagt fullvel, af hverju planið mun sennilega ekki ganga eftir, en pólitískar ástæður sennilega gera honum ókleyft um annað en að halda áfram að rumsa um væntan hagvöxt.

 

Aðlögun eignaverðs heldur áfram
Frá hruni bankanna hefur innlendur hlutabréfamarkaður gegnt mun
minna hlutverk en áður og hlutabréfaeign er ekki lengur umtalsverður
þáttur í efnahag bankanna. Þróun á fasteignamarkaði er líklegri til
að hafa veruleg áhrif á afkomu bankanna. Íbúðaverð á höfuðborgarsvæðinu
hefur haldið áfram að lækka á undanförnum mánuðum og
hafði í maí lækkað um ríflega 35% að raunvirði frá október 2007. Verð
á atvinnuhúsnæði á höfuðborgarsvæðinu hefur lækkað enn meira.
Þótt dregið hafi úr lækkun nafnverðs að undanförnu, gæti raunverð
enn átt eftir að lækka nokkuð til viðbótar.

 

• Og án upphafs hagvaxtar - halda þær lækkanir áfram.

• Þá mun fjárhagur bankanna, einnig versna af völdum aukins fjölda slæmra lána, umfram þ.s. núverandi áætlanir þeirra sem reikna með hagvexti gera ráð fyrir.

• 17% eiginfé Landsbanka, skv. núverandi reikningum, getur því gufað upp hratt.

 

"Niðurstöður rannsóknar Seðlabankans benda til þess að um 23% heimila séu líkleg til að lenda í greiðsluerfiðleikum og þurfi á frekari úrræðum að halda."

 

Þessi niðurstaða hefur komið fram áður, og má kalla það áfellisdóm á stj.v. þ.s. talað er um í dag, að nóg hafi verið að gert.

 

"Tæplega 40% skuldugra heimila eru með neikvæða eiginfjárstöðu í húsnæði."

 

Þetta er hreint skelfileg tala. Höfum í huga, þetta eru einkum ungar fjölskyldur með börn - svo áhrifin fyrir framtíðina, vegna barna sem munu alast upp við skert tækifæri af völdum fátæktar, munu reynast mjög alvarleg - þegar fram í tímann er horft.

 

Samkvæmt upplýsingum frá félags- og tryggingamálaráðuneytinu hefur rúmlega 40%
verð- og gengistryggðra húsnæðislána verið greiðslujafnað og 5% verðtryggðra húsnæðislána eru í frystingu.

 

Þetta segir manni, að um 45% fjölskylda eigi í vandræðum með sín húsnæðislán. En, greiðsluaðlögun og frysting, er sama og vera í vandræðum.

 

Bankrnir:

• Heildarútlán viðskiptabankanna 1700 milljarðar kr.
• 63% til fyrirtækja, 23% til heimila.
• 295 milljarða kr. í vanskilum, þrátt fyrir frystingar og greiðsluaðlögun. 
• 40% útlána skilgreind í vanskilum - 25% komið í skil eftir endurskipulagningu. 75% með öðrum orðum, eru í erfiðleikum - endurskipulagning vísar til frystingar eða svokallaðrar greiðsluaðlögunar sem eins og allir þekkja, ítir vandanum áfram án lausnar.
• "Viðskiptabankarnir eru að mestu leyti fjármagnaðir með innlánum en innlán eru um 65% fjármögnunar þeirra."
• "Eins og áður sagði er lántaka viðskiptabankanna lítil. Þannig nam liðurinn lántaka um 390 ma.kr. í árslok 2009 eða um 15% af fjármögnun. Langstærstur hluti lántökunnar er skuldabréf sem NBI gaf út til Landsbanka Íslands hf. til 10 ára í erlendum gjaldmiðlum."
• "Mat Fjármálaeftirlitsins er að eigið fé bankanna sé hátt miðað við það sem þekkist alþjóðlega og hærra en innri viðmið þeirra segja til um. Þá sýna ný álagspróf Fjármálaeftirlitsins að nýju viðskiptabankarnir þola langvarandi efnahagslægð - 16%."

 

Ég gef ekki mikið fyrir þetta mat Fjármálaeftirlitsins, - enda bísna klárt að ef við gerum ráð fyrir áframhaldandi samdrætti næstu ár í stað hagvaxtar, þá aukast vanskil og önnur vandræði ár frá ári. Að auki lækka eignir áfram í verði.

Perónulega, finnst mér líklegt að bankarnir séu í reynd gjaldþrota - þ.e. svokallaðir zombí bankar.

En, þeir hafa öll einkenni slíkra banka - þ.e. nær engin útlán, enda geta þeir ekki lánað þegar eigið fé er í reynd við "0" - eða jafnvel neikvætt. 

Þetta sést einnig á tilboðum þeirra til viðskiptavina sinna, sem felast í ímsum hókus pókus tilboðum, sem skilja þá viðskiptavini eftir í nokkurn veginn sömu stöðu. En, zombíbankar geta ekki afksrifað nema hjá þeim sem þegar eru gjaldþrota.

Síðan er áhugavert að leggja saman 25% (lán í skilum eftir endurskipulagningu) og 40% sem er magn lána í skilgreindum vanskilum. En, þá fæst 75% - sem er þá væntanlega rauntala þeirra sem eru í vandræðum, þ.e. fyrirtæki og einst. En, eins og allir vita, hafa eingöngu verið í boði, frestandi aðlögunaraðgerðir, sem leysa engan vanda - þannig að hann kemur í hausinn seinna.

 

-----------------------------------

Þ.e. ómögulegt að vera bjartsýnn þegar raunveruleg staða er skoðuð.

 

Kv.

Eru kaup Lífeyrissjóðanna á húsnæðisbréfum Íbúðalánasjóðs af Seðlabankanum raunverulega skynsamleg fyrir sjóðina, og þar með sjóðsfélaga?

Mér sýnist, að sjóðirnir séu í reynd að taka umtalsverða áhættu og einnig að þar með ógni þeir hagsmunum sjóðsfélaga!

• Munum, að staða Íbúðalánasjóðs er ekki góð - eiginfjárhlutfall komið niður undir lögleg lágmörk.

• Íbúðalánasjóður eins og allt hið opinbera hérlendis, hefur mjög lélegt lánstraust í augum erlendra fjárfesta.

 --------------------------------sjá fréttir

Lífeyrissjóðirnir fengu 220 krónur fyrir evruna

Arnar: Viðskiptin skipta miklu máli fyrir lífeyrissjóðina

Gengishagnaður Seðlabankans 20-30 milljarðar

Gylfi: Ágæt lausn sem kemur sér vel fyrir alla

Tryggingastaða lífeyriskerfisins batnar um 1-2%

Már: Kaup lífeyrissjóða greiða fyrir afléttingu gjaldeyrishafta

Lífeyrissjóðir kaupa Lúxemborgarbréf Seðlabankans

----------------------------------

• Seðlabanki selur lífeyrissjóðunum íbúðabréf að nafnvirði 90 milljarða.

• Verðið virðist vera 82 milljarðar kr. eða 549 milljónir Evra.

• Til að fjármagna kaupin, selja lífeyrissjóðir, eignir að verðmæti 549 milljóna Evra, sem þeir eiga erlendis, eða heildareignir 3,5 milljarður Evra / 549 milljón =cirka 16% eigna.

• Lífeyrissjóðirnir hefðu í staðinn getað fjárfest í öruggari bréfum, t.d. skuldabréfum þýskra stjórnvalda - eða, jafnvel norskra stjórnvalda. Slík kaup, hefðu fremur tryggt hagsmuni sjóðsfélaga.

• Gjaldeyrisforði Seðlabankans, eykst um þessa upphæð, þ.e. 549 milljónir Evra.

• Skuldir ríkisins aukast á móti, í íslenskum krónum þó, og vextirnir sem lífeyrissjóðirnir fá, eru 7,2% - sem verður að teljast nokkuð dýrt lán fyrir ríkissjóð er á endanum ber ábyrgð á skuldum Íbúðalánasjóðs.

Ef einhver heildargróði er af þessu, þá er það smávegis lækkun heildar gjaldeyris skuldar þjóðarbúsins, og þar með vaxtagreiðsla þjóðarbúsins í erlendri mynnt.

Þ.e. aukning í gjaldeyrisvarasjóði landsmanna.

En á móti, selja lífeyrissjóðir góðar eignir fyrir verri.

• Ef, ekki verður af hagvexti - sem hið minnsta er allt eins líklegt - þá er hætta á að áframhaldandi samdráttur valdi lækkun markaðsverðmætis þessara bréfa, niður fyrir núverandi kaupverð.

• Ef eitthvað verður losað um gjaldeyrishöf, þá mun krónan að flestum líkindum lækka, sem þá mun lækka allar krónueignir í verðmæti - þ.e. ein hættan enn.

Það verður að koma í ljós, hversu gott þetta mun reynast.

Hið minnsta, er þetta ekki gallalaus viðskipti, fyrir sjóðina og sjóðsfélaga.

 

Kv.

 

 

 

Pólitískur jarðskjálfti er staðreynd. Stjórnmálaflokkarnir, verða að bregðast við þessum rassskelli kjósenda, annars liggur beint við að Besti Flokkurinn mun endurtaka leik sinn í Reykjavík á landsvísu!

Jón Gnarr, hefur nú í viðtölum í kjölfar kosninga, róað aðeins þá sem höfðu áhyggjur af því, hvað róttækni hans þíðir.

En, það var ekki endilega augljóst að andófinu hans, væri einungis beint gegn flokkakerfinu.

En, úrslitin í Reykjavík þ.s. Besti Flokkurinn fær 34,7% atkvæða, hlítur að skoðast sem pólitískur jarðskjálfti.

 

Úrslit í Reykjavík (Sjá MBL.IS)

			Atkvæði	%	Fulltrúar
	B - Framsókn		1.629	2,7	0
	D - Sjálfstæðisflokkur		20.006	33,6	5
	E - Reykjavíkurframboð		681	1,1	0
	F - Frjálslyndir		274	0,5	0
	H - Framboð um heiðarleika		668	1,1	0
	S - Samfylking		11.344	19,1	3
	V - Vinstri græn		4.255	7,1	1
	Æ - Besti flokkurinn		20.666	34,7	6
Á kjörskrá: 85.808 Kjörsókn: 63.019 (73,4%)				Talin atkvæði: 63.019 (100,0%) Auð: 3.238 (5,1%); Ógild 258 (0,4%) Uppfært 30.5. kl. 10:23

 

Fer Besti Flokkurinn inn í landsmálin?

Þetta virðist mér liggja alveg þráðbeint fyrir. En, óvarlegt væri að álíta svo, að Besti Flokkurinn sé einhver bóla, sem bara muni koðna, svo við hinir þurfum ekkert að bregðast við honum.

Slík viðhorf, geta einfaldlega leitt til þess að Besti Flokkurinn endurtaki leikinn, sem landsmálaflokkur.

 

Krafan er augljós til stjórnmálaflokkanna, þ.e. endurnýjið ykkur eða sumir ykkar munu hverfa!

• Að skipta um fólk í brúnni, einstaka þingmenn, er ekki endilega þ.s. ég á við og kjósendur. Þó í tilvikum þurfi sennilega einstaklingar að víkja af vettvangi.
• Þetta snýst fremur um, að læra af mistökum hrunsins, og sannfæra kjósendur um, að slík fyrn séu ekki líkleg til að endurtaka sig aftur.
• Við erum því fremur að tala um, vinnubrögð - þá er ég að vísa til þess, sem kallað er "karp" þ.s. almenningur virðist orðinn mjög víðtækt leiður á, þ.e. að þ.s. virðist vera orðið nánast ritúalískt að aðilar skiptist í stjórn og stjórnarandstöðu - þ.s. stjórnarflokkar séu alltaf að því er virðist sjálfvirkt á móti því sem stjórnarandstaðan leggur til, og gagnkvæmt að stjórnarandstaðan sé alltaf sjálfvirkt á móti því sem stjórnin leggur til. Þ.e. allavegna upplifun fólksins, að svona sé þetta. Í einni setningu er ákallið eftir því; að vinna saman, þvi þjóðin sé í vanda. Ákallið er sem sagt eftir því sem kallað er "Leadership" - þ.e. stjórnmálaforingjarnir, fari í landsföðurs-/móðurs-legar stellingar, og leiði "okkur" út úr klandinu. Fólkið er orðið hrútleitt á deilunum.
• Einnig erum við að tala um, að setja sér starfsreglur - til að draga úr líkum á endurtekningu fyrri mistaka. Þá er ég að vísa til að flokkarnir setji sér strangar siðareglur.
• Að lokum, er það vinnubrögð innan flokkanna sjálfra, þ.e. vöndun málsmeðferðar innan sjálfra flokkanna. En, flokkarnir þurfa að bæta getu sína til að vinna ný mál með þeim hætti, að kostir og gallar séu leiddir fram, svo að hætta í mistökum í stefnumálum sé lágmörkuð. Hérna er ég m.a. að vísa til 90% lánanna, sem í dag eru talin mistök, en voru sett fram af Framsóknarflokknum, sem eitt af bindandi stefnumiðum flokksins á nú ófrægu landsþingi hans.

Hér eftir í þessari tilteknu bloggfærslu er orðum mínum beint til Framsóknarmanna

• Framsóknarflokkurinn, þó svo hann heilt yfir landið standi fylgislega að meðaltali svipað og síðast, þá er ekki rétt að hrósa sér af því sem árangri.

1. En, síðustu sveitastjórnarkosningar, þ.e. úrslit þeirra fyrir Framsókn, voru eftir allt saman mjög slæm, þannig að í aðalatriðum endurtekning þeirrar stöðu, er ekki hægt að skilgreina sem eitthvert hól fyrir núverandi forystu flokksins.
2. En, hafa ber í huga, að Framsóknarflokkurinn er í stjórnarandstöðu við ríkisstjórn, sem hefur ítrekað reynt að þröngva í gegn svokölluðum Icesave samningi, gegn mjög víðtækri og harðri andstöðu þjóðarinnar. Þ.e. mjög einkennilegt - svo ekki sé meira sagt - að Framsóknarflokknum hafi ekki tekist að græða á því fylgi, að í því stóra máli að hafa staðið með vilja þjóðarinnar.
3. Hreint út sagt, að ekki hafi tekist að vinna flokknum aukið fylgi í andstöðu við Icesave stjórnina - sem í ofanálag þverneitar að koma með nægilegum hætti til móts við gríðarlega alvarlega skuldastöðu fjölmargra heimila, en þ.e. hreinlega stórfurðulegt að forystu flokksins hafi einnig mistekist að ræna stjórnarflokkana fylgi út á það mál; þá verð ég að segja, að forysta flokksins, verður að taka sér tak, fara að skila betra starfi - annars alveg á sama hátt og við værum að tala um þjálfara knattspyrnuliðs sem ekki væri að vinna nægilega marga leiki - þá verður að skipta um! Ég reikna með að einhver taki þetta óstinnt upp, en þetta er staðan, eins og ég sé hana, og ég stórefa um að ég sé sá eini. Forystan verður nú, að fara að skila meira fylgi til flokksins því annars mun flokkurinn rísa upp aftur og skipta um á ný. Ég held að forystu flokksins - annars - hljóti að vera þetta ljóst, einkum Sigmundi Davíð.
4. En, full ástæða er að ætla að Besti Flokkurinn hafi séns í landsmálin, og ef við lítum svo á að kosningahegðun í tilteknum stórum sveitarfélögum geti gefið vísbendingu; þá verður Framsóknarflokkurinn að taka þá ógn alvarlega.

 

-----------------------------------------------------------hvað getur flokkurinn gert?

Ráðstefna um framtíð íslenskra stjórnmála / ráðstefna um framtíð Framsóknarflokksins!

Ég vil frekar að ráðstefnan hafi hina almennari skýrskotun!

• Eitt er öruggt, að afsökunarbeiðni sú sem Sigmundur Davíð (alveg burtséð frá hve einlægt hann meinti hana) kom fram með í ræðu á síðasta miðstjórnarfundi, hefur hvergi nær dugað til. Miklu - miklu meira, klárlega þarf til.
• En, málið er ekki að sannfæra þá Framsóknarmenn, sem þegar eru sannfærðir um ágæti flokksins, heldur kjósendur - á þeirra sannfæringu mikið upp á vantar. 

Ég er sannfærður um, að það besta sem Framsóknarflokkurinn getur gert, sé að setja endurskoðunar-, endurhugsunarferlið beint á torg, þ.e. fyrir allra augum.

Þ.e. ekki í nefnd, sem vinnur á bakvið luktar dyr, og gefur síðan út niðurstöðu einhvern tíma eftir dúk og disk. (Munum, málið er sannfæring fólksins þarna úti en ekki þegar sannfærðra flokksmanna)

 

Réttast sé að blása til ráðstefnu:

• Því almennari skírskotun, því betra; en ég á við, að betra væri að þetta myndi verða ráðstefna um framtíðar vinnubrögð í ísl. stjórnmálum, fremur en eingöngu ráðstefna um framtíðarvinnubrögð framsóknarflokksins. 
• Munum, að flokknum vantar að sannfæra kjósendur, sem æpir á samstöðu og leiðsögn. Ráðstefnan, myndi því skila mun meira, ef hún innibæri málsmetandi aðila í þjóðfélaginu, sem væru ekki endilega einungis Framsóknarmenn. Sem myndu taka fullan þátt í málefnavinnu þeirri, sem fram færi.

Flokknum vantar að sannfæra kjósendur um:

• Hann sé ekki spilltur -

1. Við erum að tala um siðareglur, þ.e. því mikilvægt að bjóða til ráðstefnu málsmetandi aðilum í þjóðfélaginu, sem einmitt hafa tjáð sig mikið um þetta atriði. Hafa hugmyndir, um heppilegar siðareglur.
2. Síðan væri þeim hleypt inn í vinnuhópa - en punkturinn er að útkoman fái sem víðtækasta skírskotun, þannig að hún öðlist hámarksskírskotun til sem allra -allra flestra.

• Hann sé nútímalegur flokkur - 

1. Þetta snýst einnig um vinnubrögð. Hér væri gott að fá til liðs, stjórnmálaskýrendur og rína, sem hafa tjáð sig um slík mál, sem ekki eru endilega i Framsóknarflokknum.
2. Ég ítreka hið mikilvæga atriði um víðtæka skýrskotun - þ.e. þörfina á að sannfæra þjóðina, enn ekki einungis innanbúðarfólk sjálfs flokksins.
3. En, útkoman væri þá - hvað er stjórnmálaflokkur framtíðarinnar? Framsóknarflokkurinn, myndi þá ákveða að tileinka sér þá þætti, sem taldir eru af rínendum, þær aðferðir sem ráðstefnan telur vera vinnuaðferðir stjórnmála 21. aldarinnar.

• Málsmeðferð innan flokksins sé vönduð -

1. Ég mynni á 90% lánin, sem varð á sínum tíma, útkoma nú ófrægs landsþings flokksins.
2. En, leiðir þarf að finna, til að minnka líkur á endurtekningu slíkra mistaka. En, sterk vísbending er um, að vinnuaðferðir þær sem tíðkast á Landsþingi, séu of veikar.
3. Eins og við vitum, er flokkstarf sjálfboðaliða starf, að lang-mestu leiti. Þó talað sé um, flokkana sem ryksugu fyrir fjármagn - þá er staðreyndin sú, að stjórnmálaflokkarnir á Íslandi, eru veikar stofnanir.
4. Þ.e. einfaldlega til staðar, alvarlegur skortur á getu til sjálfstæðrar stefnumótunar, innan íslenskra stjórnmálaflokka.
5. Þetta er ein stærsta ástæða þess, að mínu mati, hve áhrif þrýstihópa hafa verið sterk - en, það er mjög oft svo að þrýstihópar úti í samfélaginu vinna ákveðna málefnavinnu, sem þeir láta svo fulltrúa sína innan stjórnmálaflokkanna hrinda í framkvæmd.
6. Það fyrirkomulag, hentar mjög þeim tilteknu þrýstihópum, sem í reynd hafa átt tiltekna flokka - sögulega séð og síðan einnig í krafti þeirra áhrifa, tiltekin ráðuneyti.
7. Þ.e. því ein meginforsenda þess, að draga úr áhrifum þrýstihópa innan sjálfra stjórnmálaflokkanna, að auka sjálfstæða getu þeirra sem stofnana til stefnumótunar.
8. Það siðan, er svo ein meginforsenda þess, að hægt verði einnig að draga úr áhrifum þeirra tilteknu þrýstihópa, innan ísl. stjórnmála.
9. Ég er þeirrar skoðunar, vegna smæðar Íslands, þá verðum við að beita "Internetinu" - því það sé eina leiðin til að viðhalda stöðugri og samfelldri málefnavinnu, í sjálfboðaliðastarfi.
10. Ég er að tala um, að málefnavinnan verði sett á vefinn - með aðgangstakmörkunum. Þá sé hægt, að viðhalda málefnavinnunni sem sjálfboðaliða starfi - að auki nýta starfskrafta áhugsamra, hvar sem er og hvenær sem er. 
11. Málefnahóparnir - muni héðan í frá starfa, stöðugt.
12. Þeir beri ábyrgð, hver á sínum málefnaflokki - og vinnan verði á þeim "kaliber" að þangað geti þingmenn leitað, til að fá aðstöð við að vinna frumvörp og önnur þingmál. Að auki, þegar flokkur fer í ríkisstjórn, sé leitað í málefnahópana, eftir einstaklingum í stöður aðstoðarmanna ráðherra, ráðgjafa - o.s.frv. Það auðvitað tekur tíma, að byggja upp svo vandaða vinnu, en sagt er - hálfnað verk er þegar hafið er. Einhverntíma, þarf að hefja það verk - þá vinnu!.

 

----------------------innskot

Eins og sést af þessu, hef ég nokkrar hugmyndir um - hvernig bæta má ísl. stjórnmálastarf.

Smæðin er okkur fjötur um fót - þ.s. hún veldur því að stofnanir verða veikar og of lítið eða þröngt framboð verður af sérfræðingum, um hvert málefni.

En, "Internetið" er fram komið - og ég sé ekkert athugavert við að beita aðferðum þeim sem kallaðar eru "outsourcing".

---------------------------innskoti lokið 

• Að lokum, þarf Framsóknarflokkurinn, að bjóða upp á einhverja tiltekna leiðsögn þ.e. stefnu um, hverskonar Ísland við viljum til framtíðar.

1. Ljóst er að þetta verður ekki gert án uppgjörs um, hvor Ísland á að vera meðlimur að Evrópusambandinu eða ekki.
2. En, mjög áhugavert er að fylgjast með vandræðum Evrusvæðisins.
3. Í grunninn er vandinn sá - að tiltekin lönd innan Evrusvæðisins hafa haft síversnandi viðskiptahalla við tiltekin önnur meðlimalönd Evrusvæðisins. Þetta er það ójafnvægi, sem er að ógna tilvist Evrunnar.
4. Vandinn er sá, að viðskiptahalli veldur söfnun skulda - í reynd hafa löndin með viðskipta-afgang verið að verulegu leiti að lifa á eyðslu íbúa Evrulandanna með viðskipta-halla. Á sama tíma, hafa bankar í löndunum með viðskipta-afgang, lánað gríðarlegt fé til íbúa landanna með viðskipta- halla, og þannig einnig að mjög verulegu leiti fjármagnað þá ofneyslu íbúa þeirra landa. Þetta er ástæða vandræða Spánverja og Portúgala, að stærstu leiti. En, spænska ríkið sjálft skuldar lítið - en, eins og hérlendis, er það einkum skuldavandi fyrirtækja og einstaklinga, sem mun halda landinu í viðvarandi kreppu ef ekki e-h stórt breitist. Vandi Grikkja, er einnig þessi vandi að hluta, en við þennan vanda bætist einnig óráðsýgja grískra stjórnvalda - en, Grikkland hefur öll vandamálin; of miklar skuldir ríkisins, of miklar skuldir almennings og of miklar skuldir fyrirtækja. Þannig séð, getum við einnig nokkuð speglað okkur í vanda Grikklands.
5. Út af því, að bankakerfin í löndunum með viðskipta-afganginn, hafa að verið svo dugleg að fjármagna ofneyslu landanna með viðskipta-hallann, þá verður vandi landanna með skuldirnar sem skapast hafa fyrir tilverknað viðskipta-hallans, einnig vandi landanna með viðskipta-afgang - því þeirra bankar eiga að stórum hluta þær skuldir og hrun fyrir landanna með viðskipta-hallann er því raunveruleg ógnun við bankakerfi landanna með viðskipta-afgang.
6. Það hve vandinn víxlverkar milli landanna með viðskipta-halla og viðskipta-afgang, sem í reynd gerir hann sameiginlegann, er ástæða þess að hann verður ekki leystur með öðrum hætti - þ.e. sameiginlega.

• En hvaða lærdóm eigum við að draga af þessu?

1. Löndin í S-Evrópu lentu í sama vanda og við, þ.e. krónan á tímabili var of sterk fyrir okkar útflutnings atvinnuvegi, svo útflutningi hnignaði um skeið með sama hætti og Evran var í reynd of sterk fyrir útflutnings atvinnuvegi landanna á Evrusvæðinu með vaxandi viðskipta-halla, þannig að útflutnings atvinnuvegum þeirra hnignaði þar einnig með nákvæmlega sama hætti og hérlendis.
2. Á sama tíma, alveg eins og hérlendis þá orsakaði of sterkur gjaldmiðill fyrir hagkerfið, því að kaupmáttur íbúa var í reynd falsaður. En, þegar gengi er of hátt skráð fyrir þarfir tiltekins hagkerfis, þá verður kaupmáttur launa of hár fyrir hagkerfið, sem byrtist í því að innflutningur verður of mikill - þ.e. innflutningur verðmæta verður meiri en útflutningur verðmæta, með öðrum orðum viðskipta-halli skapast.
3. Viðskipta-halli óhjákvæmilega veldur söfnun skulda í viðkomandi hagkerfi, því allt kostar eitthvað - með öðrum orðum, eitthvað þarf að borga fyrir þennan umfram innflutning.
4. Hérlendis var ríkið ekki að safna skuldum - það var ekki heldur ríkissjóður Spánar, né ríkissjóður Írlands. En, á Spáni og á Írlandi, sköpuðust einnig eins og hér, bóluhagkerfi.
5. Bóluhagkerfið í reynd falsaði tekjur ríkissjóða - Íslands, Írland og Spánar, sem í öllum 3. löndum borguðu niður skuldir sinna ríkissjóða, sem voru reknir með tekjuafgangi. En, í öllum 3. löndum, skapaði bóluhagkerfið ríkissjóðunum miklar veltutekjur um tíma.

Niðurstaðan er sú, að ef Ísland hefði gengið í Evrópusambandið, væri það í sömu súpunni og Spánn, Írland og jafnvel Portúgal - en spurningin er þá, hvort í því samhengi betra/verra er að búa við Evru?

1. Verðfall krónunnar, hefur sennilega dregið úr því atvinnuleysi sem annars hefði orðið, og með mjög auðveldum hætti, lækkað launakostnað útflutnings atvinnuvega.
2. Áhinn bóginn, ef við hefðum búið við Evru, hefðu ekki skuldir 2.faldast eins og skuldir þeirra er skulda í öðrum gjaldmiðlum gerðu þegar krónan féll.
3. Vextir eru einnig mun lægri en hérlendis.

1. Hmm -fræðilega getum við afgreitt þær erlendu skuldir með þeim hætti, að setja þá sem skulda í erlendum gjaldmiðli í þrot - þannig að þær skuldir afskrifist að mestu með skjótum hætti.
2. En, þetta er hugsanlega fær leið einmitt vegna þess að megnið af þeim skuldum eru í eigu nú erlendra aðila.
3. Við getum ákveðið að lækka vexti og það mikið - en, þ.e. alveg hægt að gera með lagasetningu, þ.e. tímabundið sé sjálfstæði Seðlabanka afnumið og vextir lækkaðir því með stjórnvalds aðgerð.
4. Það ætti alveg að vera óhætt, því engin verðbólgu spenna er til staðar í því samdráttar ástandi sem nú ríkir. En, verðbólgu spenna skapast við þenslu - eingöngu.
5. En, verðbólgan sem nú mælist, skapast ekki fyrir slíka spennu heldur eingöngu vegna gengisfalls.
6. Frekara gengisfall mun þá fara fram - að einhverju marki. En, krónan mun þá þar eftir staðnæmast við sitt raunverulega markaðs virði - miðað við astæður. Þaðan í frá, ætti því ekki að verða eins erfitt að halda henni stöðugri, því eftir allt saman - þá eru hér enn flutt út verðmæti og meðal langtíma verðmæti krónu ætti skv. fræðikenningum ekki öllu að jafnaði að sveiflast um langan tíma langt frá mati markaðarins á þeim raun-heildar-verðmætum, sem sköpuð eru innan hagkerfisins okkar.
7. Þá fara margir sem skulda í erlendum gjaldmiðli í þrot - sem er ekki endilega slæmar fréttir að öllu leiti, því þeirra þrot og afkrift þeirra erlendu gjaldmiðils lána þá dregur úr streymi fjármagns í erlendum gjaldmiðli úr landi. Þá verður fyrir bragðið, meiri gjaldmiðill eftir í landinu til annarra hluta.
8. En, nettó útstreymi gjaldmiðils úr okkar hagkerfi er því miður til staðar, þ.e. halli á gjaldmiðils jöfnuði landsins. Þann halla þarf að afnema sem fyrst, - (en hann er ástæða þess að talið hefur verið þörf á að taka lán hjá AGS til að setja inn á okkar sameiginlega gjaldeyrisreikning til að skapa þar nægilegt borð fyrir báru á meðan unnið er að endurreisn hagkerfisins, með það að markmiði að auka tekjur þess) þ.e. hægt að gera með því að erlendir aðilar afskrifi lán til hérlendra aðila í tengslum við gjaldþrot þeirra innlendu aðila - annars vegar - og - hins vegar - með því að leitast sé við að auka tekjur þjóðarbúsins í erlendum gjaldmiðli.

Eitt er þó hið minnsta ljóst, að ekki getur Ísland tekið upp Evru á allra næstu árum - svo þ.e. ekki valkostur um annað, en að miða endurreisn okkar efnahags lífs, við það að við höldum áfram að vinna innan krónu hagkerfis.

Af skoðun á vanda þeirra landa sem hafa lent í efnahags vanda innan Evrusvæðisins, sést að upptaka Evru krefst mjög strangrar efnahags stjórnunar:

1. Þ.s. ekki er möguleiki á að fella gengi, verður að halda öllum launahækkunum í skefjum.
2. Í reynd, ef Evran hækkar, þá þurfa launin að lækka.
3. En, niðurstaðan verður að vera sú, að viðhalda verður inn-/útflutnings-jöfnuði. Ergo - þannig að launastig verður að markast af þörfum útflutnings atvinnuvega.
4. Ef, þ.e. ekki gert, þá verður sú vegferð sem nokkur lönd þau sem nú eru í vandræðum innan Evrusvæðis, endurtekin. Þ.e. vaxandi viðskiptahalli - skuldasöfnun - síðan hrun.

-----------------------------------------------innskot

(Á myndinni, sést óhagstæð þróun sem átt hefur sér stað meðal meðlima landa Evrusvæðisins, Þýskaland er neðsta línan, Grikkland er eftst. Þ.s. þetta sýnir, er að verðbólga hefur verið hærri, í flestum löndum Evrusvæðisins en í Þýskalandi, þannig að samkeppnishæfni þeirra vs. Þýskaland, hefur verið að dala, öll árin eftir að Evran var tekin upp. Afleiðingin, að ójafnvægi milli hagkerfanna, hefur farið vaxandi, í stað þess að minnka. Þetta ójafnvægi, er raunverulega þ.s. er að drepa Evruna)

En flest löndin, þ.s. laun hækkuðu meira en í Þýskalandi, lentu í spíral vaxandi viðskipta halla.

-------------------------------------------innskoti lokið

• Þ.s. þarf í reynd gera, er að "benchmark"-a Þýskaland. 
• En, þ.s. Evrópski Seðlabankinn, stjórnar Evrunni skv. þýskum hagsmunum, verður að miða launastig- og einnig verðbólgustig, við þ.s. gerist og gengur í þýska hagkerfinu.
• Þetta verður að vera lærdómur þeirra ríkja, er lentu í vandræðum.

Í reynd þ.s. flest löndin hafa ívið minna skilvirkt atvinnulíf, og Ísland ekki þar undanskilið, verður því launastig að auki að vera ívið lægra. Alls ekki hærra.

• Að vera innan Evrunnar, verður mjög harður skóli - og ég hef miklar efasemdir um, að ísl. hagstjórn sé fær um þetta. Höfum í huga, að hagstjórn landanna innan Evrusvæðisins, lenti einnig í vandræðum þ.e. hún brást í reynd eins og sést á myndinni að ofan. Þannig, að þetta er raunverulega erfitt í framkvæmd.
• Þetta er of alvarlegt mál, til að mönnum megi heimila, að skauta yfir þetta.

----------------------------------innskot

Sjá seminar Stiglitz: Stiglitz - fundur.

• Stiglitz, á 75-87 mínútu, leggur áherslu á, að við höldum krónunni, og spilum með hana af skynsemi. Telur höft ekki vandamál, ef framkvæmd þeirra sé vandlega íhuguð. Hafta stjónun, sé alltaf lifandi ferli. Hann, leggur til að gróði af gengishagnaði, sé skattlagður sérstaklega - sem hann telji, draga úr tilhneygingu fjárfesta, til að framkalla litlar sveiflur til að græða á þeim.

• 88-101 mínútu minnist hann á Thailand og Ísland, telur þ.s. hann kallar þriðju leið, vera sú ákjósanlegustu fyrir okkur.

--------------------------------innskoti lokið

 

• Þó svo að það hafi marga galla, að vinna áfram með krónuna - er það einnig auðveldara til mikilla muna í framkvæmd.

1. Það verða sennilega áfram að vera gjaldeyrishöft - en ég minni á að Stiglitz taldi ekki að þau ættu að þurfa að vera alvarleg hindrun fyrir atvinnulíf.
2. Ég minni einnig á að kínv. stj.v. þau stýra gengi sýns gjaldmiðils, sem þíðir að þau geta þurft í tilvikum að grípa inn flæði á gjaldeyri. En, þ.s. gjaldeyrissjóðir kínv. eru svo gríðarlega stórir, hafa þeir svo mikið borð þar fyrir báru, að inngrip af því tagi verða fyrir bragðið ólíkleg.
3. En, með svipuðum hætti og þeir hafa gert, þurfum við að byggja upp gjaldeyris-varsjóð. En, hann verður sennilega aldrei risastór - en samt, ef við getum kúplað yfir í að viðhalda alltaf einhverjum afgangi, þá mun smám saman verða hægt að byggja upp sístækkandi varsjóð. Með honum verður þá hægt að sveiflujafna - þegar þess er þörf. Að auki, verður hann vogunarsjóður ef í framtíðinni þarf að redda bankakerfinu.
4. Síðan, er einnig auðveldar, með krónunni, að bregðast við óvæntum sveiflum sem því miður verða, jafnvel þó allt sé rétt gert í hagstjórn. En við erum sem smátt hagkerfi sérlega viðkvæmt fyrir sveilfum, einmitt vegna smæðarinnar og einhæfs útflutnngs. En, innan Evru yrðum við nauðug- viljug að lækka launastig grimmt eða þá í staðinn að lenda í atvinnuleysi. En, Stiglitz leggur áherslu á, að sveiflujafna frekar með gjaldmiðli en atvinnustigi - því svo mikilvægt sé að viðhalda hámarks verðmætasköpun innan samfélags með hámörkun nýtingar vinnandi handa.
5. Hvernig sem veltur, þurfum við að beita þeirri langtíma stefnu, að auka útflutning. En, þá eykst það sem til er í landinu af gjaldeyri - ergo, þá hægt að kaupa meira inn.

• Eitt af því allra mikilvægasta, er að auka virðisauka stig okkar útflutnings - þá á ég við, þann virðisauka hráefna sem til verður fyrir tilverknað framleiðslunnar hérlendis.

1. Það getum við gert með því að auka verðmæti þeirra vöru, sem hérlendis er framleidd.
2. Þ.e. síðan einnig forsenda þess, að hér sé hægt að borga há laun -
3. Einnig að auki forsenda þess, að hér verði hægt að viðhalda mjög dýru þjónustu kerfi við almenning.
4. -en, fyrir alla opinbera þjónustu og laun þarf eftir allt saman að borga, með útflutningi. Og, ef verðmætastig útfluntings er aukið, þá er hægt að hafa efni á meira. Flóknara er það ekki.

Þetta verður ekki þó leyst úr hendi með hraði - en, aukning verðmætastigs útflutnings, er nauðsynlegt burtséð frá því hvort við búum áfram við krónu eða tökum upp Evru -

• En, það auðveldar þó til muna að búa við Evru, því þá verður okkar hagkerfi samkeppnishæfara við þýska hagkerfið, sem er það "benchmark" sem þarf að viðhafa, ef Evra verður einhverntíma tekinn upp. 
• En, þýska hagkerfið - í samanburði við það ísl. framleiðir á mun hærra virðisaukastigi sbr. dýrar vélar og tæki - en á Íslandi er dæmigerð framleiðsla lág-virðisauka sbr. ferskfisksútflutningur og óunnið ál. En, hér innanlands er ekkert framleitt úr áli og að auki, er megnið af fiski fluttur út óunninn. Þessu þarf að umbreyta - því annars þarf alltaf að hafa hér lægra launastig en í þýskalandi, til að vega upp minni tekjur per útflutnings einingu.

1. Mín skoðun í dag, er sú að við eigum að einbeita okkur að því að bæta hagstjórn
2. Borga niður skuldir Íslands, eða endurskipuleggja þær.
3. Auka verðmætastig útflutnings og auka einnig magn hans.

Þetta eru þó langtímaverkefni.

Evra verður að valmöguleika - en, þ.e. langt í hana. Mikli meira en 4. ár skv. bjartsýnustu hugmyndum. 20 ár, er ef til vill ekki fjarri lagi. 

Ég sé það ekki heldur, sem neitt aðal-atriði að ganga í ESB. Eins og ég sé það, breitir það afskaplega litlu - hvað varðar getu okkar til hagvaxtar, til framtíðar. 

• Eins og sést af því hvað kom fyrir tilteknar þjóðir innan Evrusamstarfsins, sem nú eru í vanda.
• Er ekkert því til fyrirstöðu, að framkvæma nokkurn veginn öll þau sömu hagstjórnar mistök og framkvæmd voru hérlendis, þar innan. Eða, ekkert fram að þessu, hefur verið því til fyrirstöðu.
• Hvort reglum Evrusamstarfsins, verður breitt e-h umtalsvert, vegna lærdóms af kreppunni, er annað mál. En, öll ríki Evrusamstarfsins, munu þurfa að samþykkja breytingar á því. Það getur því reynst örðugt, að koma þeim í gegn. En, án verulegra breytinga, getur Evran raunverulega liðið undir lok. 

Sumir virðast einhvern veginn halda, að ESB muni rétta allt hér við, koma reglu á þá hluti sem þarf að koma reglu á - þ.e. þeir rétti okkur einhverja formúlu, sem síðan verði einfaldlega farið eftir, þannig verði okkar mál leyst.

Mér finnst slík hugsun, ekki vera neitt sérlega raunhæf. Eins og ég sé það, þá er enginn þarna úti, sem mun leysa okkar mál fyrir okkur, þau þurfum við öll leysa sjálf.

Þannig, ESB reddar okkur ekki - það er okkar verkefni. Það, kemur okkur ekki endilega heldur í kolll. En, við skulum segja einfaldlega, að þ.s. gróðinn er nær enginn af því að vera þar fyrir innan, þá getum við allt eins staðið fyrir utan - ef út í þ.e. farið.

• Þ.e. ljóst, að markaðurinn hefur lært sína lexíu - það verður því ekki endurtekið að öll Evruríki fái nánast sömu vaxtakjör, fyrir skuldabréf óháð því um hvaða Evruríki er að ræða.
• Algerlega að lágmarki, verða reglur um Evrusamstarfið, túlkaðar mun þrengra en áður - ef það þá dugar. Sem gerir það mjög óraunhæft, að reikna með undanþágum fyrir Ísland. 
• Líklegra er að einhvers konar sameiginlegum hagstjórnar markiðum, verði komið á fót - með einhvers konar virkri eftirfylgni. En, það á allt eftir að koma í ljós.

Ps: Að lokum, fyrir Framsóknarflokkinn - þá þarf hann að taka að sér eitthver mikilvægt deilumál, og leisa það - þannig að sanna að hann skipti máli. En, í dag íja ímsir að áhrifaleysi hans.

• Ég legg til, að það verði kvótamálið. Enda, þarf að leisa það í samvinnu við hagsmuna-aðila, þ.e. svokallaða kvótaeigendur - sjómenn - og vinnslu. 
• Með lausn þess, með hætti sem þjóðin getur sætt sig við - þá myndi hagur Framsóknarflokksins styrkjast mikið.
• Ríkisstjórnin er þegar búin að gefast upp í því máli - svo það má segja, að nú geti hver sem er tekið upp þann bolta.
• Það gæti verið snjallt fyrir Framsóknarflokkinn, sem sagður er bera ábyrgð á kerfinu.

 

Ég þakka þeim fyrir sem lásu sig í gegnum þetta :)

 

Kv.

Fylgistap ríkisstjórnar flokkanna, er það athyglisverðasta, sem að mínu mati kemur fram í könnun Capacent!!

Ská frétt um könnun Capacent: Besti flokkurinn fengi 6 fulltrúa

 

Förum svo yfir niðurstöður:

Sjálfstæðisfl:      30%   5 fulltrúar

Besti Flokkurinn: 39%   6 fulltrúa

Samfylking:        21%   3 fulltrúa

Vinstri Grænir:     6%    1 fulltrúa

Framsókn:         3,5%   0 fulltrúa

 

En vísbendingar eru þess efnis, að Besti Flokkurinn sé að fá hvað hæsta hlutfalls óánægjufylgis frá þeim sem kusu ríkisstjórnarflokkana.

En, vitað er að gríðarleg óánægja er innan grasrótar VG yfir því, að ráðherrar VG skuli hafa tekið þátt með Samfylkingunni ákvörðunum eins og: Icesave samningnum, umsókn um aðild að ESB og nú síðast, mál tengd sölu á rétti til nýtingar auðlinda Íslands til langs tíma til tiltekins erlends fyrirtækis.

Úti um samfélagið, heyri ég mjög oft umkvartanir að lofor stjórnmálaflokka, skipti engu máli - ekkert að marka þau - og því sé réttast að kjósa Besta Flokkinn.

En, hegðun ráðherra VG er sennilega eftirmynnilegasta dæmið um loforða-svik, sem mér kemur upp í hugann. Margir kjósendur sjá nú engan mun á VG lengur, og öðrum af svokölluðum 4. flokki.

-----------------------------------

Ekki veit ég hvað þetta þíðir - en ef til vill er það vísbending um að Besti Flokkurinn sé líklegri til samstarfs við vinstri flokkana, en þá til hægri.

• Ef svo verður reyndin, mun hann óhjákvæmilega fá stimpilinn "vinstri flokkur" í huga kjósenda með kosninga-hegðun, sem hallar til hægri. Því ekki fá lengur óánægjufylgi úr þeirri átt.

• En, hann getur einnig valið að standa á hliðarlínunni, og verða þ.s. einn vinur minn, aðdáandi Besta Flokksins, kallar Besta-andstaðan.

-------------------------------------

Ég verð samt að segja, að með kosningu Besta Flokksins, er dálítið verið að ana út í óvissuna, þ.s. enginn í reynd veit, hvað Besti Flokkurinn stendur fyrir.

En, sú skoðun að ádeila hans sé beint að svokölluðum 4. flokki - er einfaldlega útbreitt skoðun, þ.e. alls ekki endilega víst að hún sé rétt.

En, Besti Flokkurinn þ.e. Jón Gnarr, hefur talað um Besta Flokkinn sem ádeilu á ísl. stjórnmál -

1. Kosningahegðun er óhjákvæmilega hluti af stjórnmálum.
2. Þannig, að mér hefur dottið í hug, að ádeila á stjórnmál þíði að Besti Flokkurinn, sé einnig ádeila á ísl. kjósendur.

Einhvern veginn, virðist að upp komin sé nýtt dæmi um ísl. hjarðhegðun - en hið fyrra alræmda var þegar flestir studdu í reynd útrásina og voru útlendingum reiðir fyrir að gagnrína hana þá gagnrýni sem allir í dag eru náttúrulega sammála í dag, ekki satt - en, mér sýnist að sú hjarðhegðun sem virðist hafa myndast í kringum Besta Flokkin sé ekki endilega augljóslega betur ígrunduð.

Getur verið, að Jón Gnarr - sem er gamall anarkisti, andkerfissinni par excellence; sé fyrir bragðið einmitt áhugasamur um anarkí?

En, með því að taka ekki bara flokkakerfið "for a ride" heldur einnig kjósendur, gera hvort tveggja að fíflum; þá gæti hann einmitt með mjög öflugum hætti, látið gamla anarkisma drauma rætast - sbr. viðtal við Jón Gnarr sjá ( Áhugavert viðtal við Jón Gnarr, í Reykjavík Grapevine. )

Hvort er ráðandi hjá Jóni Gnarr - lýðveldisinninn eða anarkistinn?

Ég er hreinlega ekki viss - svo ég get ekki annað, en sagt að uppgangur Jóns Gnarr fylli mig í og með smá beig!

 

Kv.