Framsóknarflokkurinn virkilega virðist hafa ríflega 20% fylgi!

Eins og fram kom í fréttum, er dottin inn enn ein skoðanakönnunin, nú ný Gallup könnun: Með 19 þingmenn hvor. Sjá einnig umfjöllun um aðra könnun er kom fram í vikunni Enn ein könnunin sýnir: fylgissveiflu til Framóknar!

Báðar þessar kannanir sýna Framsókn með ríflega 25% fylgi.

• Þátttaka í könnun, 4243 spurðir. Rúmlega 60% svara. 

• 80,6% svarenda sögðust ætla að kjósa, en 9,2% að skila auðu eða ekki að kjósa, 6,7% tóku ekki afstöðu, og 3,5% neituðu að svara. 19,4% svarenda detta út.

Þetta er dálítið hátt brottfall.

Niðurstöður:

1. Sjálfstæðisfl: 26,8% (23,8% fyrir mánuði), 19 þingmenn.
2. Framsóknarflokkur: 25,5% (22,1% fyrir mánuði), 19 þingmenn.
3. Samfylking: 14% (15,4% fyrir mánuði), 10 þingmenn.
4. Björt Framtíð: 13,2% (16,2% fyrir mánuði), 9 þingmenn.
5. VG: 8,9% (7,4% fyrir mánuði), 6 þingmenn.
6. Pírataflokkur: 3,8% (2,3% fyrir mánuði)
7. Lýðræðisvaktin: 3,3%.
8. Hægri Grænir: 2,8%

• Aðrir: minna en 1% fylgi hver um sig. 

Óvenju lágt fylgi Sjálfstæðisflokks: Þetta er að koma í ljós í öllum könnunum þessa dagana. Þannig að líklega er þetta raunveruleg sveifla. Þó hugsanlegt sé að Sjálfst.fl. nái vopnum sínum í kosningabaráttunni. En ef e-h þessu líkt kemur upp úr kjörkössunum. Þá verður formannsferill Bjarna Ben í mikilli hættu.

Þessar kosningar eru því ekki síst "lífróður" Bjarna Ben. Um hans eigið pólitíska líf.

Gunnar Helgi Kristinss. sagði fyrir nokkrum mánuðum, að líklega verði Bjarni að ná því að verða forsætisráðherra. Ef það myndi takast, væri hann öruggur a.m.k. á meðan.

• Það getur auðvitað sett mark á hvaða flokk Bjarni velur að starfa með, ef hann er sammála Gunnari Helga um mikilvægi þess að verða forsætisráðherra.

Tvíburarnir: Ég hef ákveðið að slá Samfó og BF saman sem einum flokki. En samanlagt fylgi er skv. þessu: 27,2%. Í könnun MMR er sama tala 27,6%. Innan skekkjumarka að líkindum. Til sbr. fékk Samfylking 2009 29,8%. Þingmenn skv. Gallup eru 19. Eða sami fj. og hjá Sjálfst.fl. eða Framsóknarfl.

• Það eru því 3 jafn-sterk öfl. 

Vinstri Grænir: 10% virðist hugsanlegt lokafylgi eftir kosningabaráttu. En VG virðist ætla aðeins að ná sér á strik. En þá einungis upp í sitt gamla kjarnafylgi.

 

Samkvæmt þessu eru 3 meirihlutastjórnir í boði!

1. Framsókn og Sjálfstæðisflokkur.
2. Framsókn og Tvíburarnir.
3. Tvíburarnir og Sjálfstæðisflokkur.

Það getur orðið áhugaverð stjórnarmyndun eftir kosningar.

Stóra spurningin er eiginlega Sjálfstæðisflokkur, þ.e. afstaða hans til Tvíburanna.

Ef Bjarni Ben getur hugsað sér, til að tryggja sér forsætisráðherrastólinn, sem Tvíburarnir verða örugglega til í að bjóða honum, að líta framhjá samþykkt Landsfundar Sjálfstæðisflokks. 

En sú samþykkt virðist ella útiloka slíkt samstarf, þá er möguleiki 3. alls ekki óhugsandi. 

• En Tvíburarnir eru örugglega til í að undirbjóða mjög hressilega, og ég hef áður bent á.
• Að Framsóknarflokkurinn, má alls ekki fara í "undirboða" keppni.
• Ef það er niðurstaðan sem lítur út fyrir.

Þetta fer eftir því, hve "desperat" Bjarni Ben er í forsætisráðherrastólinn.

-------------------------

1. En ef hann stendur v. landsfundarsamþykktina, og eiginlega útilokar að starfa með Tvíburunum.
2. Þá væri Framsókn með yfirburða samningsstöðu. Að geta algerlega ráðið því hvor stjórnin 1. eða 2. verður ofan á.

• Við slík skilyrði myndi Framsókn geta beitt Tvíburunum og Sjálfst.fl. gegn hverjum öðrum. Og náð fram líklega nánast öllum sínum markmiðum inn í stjórnarsáttmála.

Ef það er undirboðakeppni!

Þá er það áhættan, að verða eins og VG eftir 4 ár.

• Framsóknarflokkurinn þekkir það af eigin reynslu, og að auki hefur nýlega orðið vitni af stjórnarsetu VG.
• Að það borgar sig ekki að fara í ríkisstjórn, ef flokkurinn sér fram á að fá nánast ekkert af sínum stefnumálum inn í stjórnarsáttmála.

-------------------------

Ég er á því að Framsóknarflokkurinn þurfi, að standa fast á því að koma sínum stefnumálum inn í stjórnarsáttmála!

Þó það geti þítt, að það geti svo farið - að Tvíburarnir og Sjálfstæðisflokkur nái saman.

Það væri sú áhætta sem þyrfti að taka, því áhættan af því að kjósendur myndu upplifa svik að 4. árum liðnum, er e-h sem Framsóknarmenn vilja ekki upplifa afleiðingar af.

• Það getur þítt nýja "hrunstjórn." Og sannarlega er hætta fyrir Ísland, ef af henni verður.

Á hinn bóginn, yrði hún svo óskaplega óvinsæl fljótlega, því treysta má því að hún myndi leysa úr öllum málum, eins og sú ríkisstjórn sem er að fara frá, þannig að hentar hagsmunum fjármagnseigenda.

Líklega t.d. kjósa að skuldsetja þjóðarbúið, til að losa höftin. Svo dæmi sé tekið. En ein hugmynd sem heyrst hefur innan raða Sjálfst.fl. er að, umbreyta aflandskrónuvandanum í langtímaskuldabréf á ríkið sem væri í erlendum gjaldmiðli.

Það þíddi að sjálfsögðu skerðingu lífskjara hjá almenningi. Sú væri ekki skammtíma. Eða eins lengi, og það myndi taka að greiða fyrir skuldaaukninguna.

• Í andstöðu við slíka stjórn. Yrði Framsóknarflokkurinn sennilega "stærri" en Sjálfstæðisflokkur.
• Og það líklega yrði niðurstaða kosninganna þar á eftir.
• Flokkurinn myndi geta myndað stjórn, með einhverjum litlum flokki. Sama staða og Sjálfstæðisfl. hefur oft verið í.

Í slíkri stjórn yrði Framsóknarfl. ákaflega ráðandi!

1. Spurningin er einungis hvort tími Framsóknar er núna.
2. Eða eftir kosningarnar þar á eftir.

• En það verður örugglega ekki seinna en það.

 
Niðurstaða

Framsóknarflokkurinn stendur frammi fyrir mjög góðu tækifæri eftir kosningar. En því fylgja einnig hættur. Það verður stórt "trix" að vega og meta, hvað er rétt í stöðunni. En ef Bjarni Ben leggur allt í sölurnar fyrir forsætisráðherrastól. T.d. ef kosning Sjálfst.fl. verður þetta slæm. Þannig að, að verða forsætisráðherra verður hinsta von Bjarna, til að halda formennskunni.

Þá getur verið, að hann verði tilbúinn til þess, að líta framhjá nýlegri landsfundarsamþykkt. Og fara í stjórn með Tvíburunum.

Fyrir Framsókn, er það sennilega "OK" að bjóða Bjarna, að verða forsætisráðherra. Ef ástand í líkingu við þetta kemur upp. En sennilega er það ekki þess virði, að fara í undirboðakeppni við Tvíburana.

En þeir verða ef e-h er, enn meir örvæntingarfullir um að tryggja sér stjórnarsetu, vegna þess að það er hinsta von þess fyrir þá. Að tryggja að það mál sem þeim báðum er hugleikið - haldi áfram. 

Þeir, ef Bjarni Ben er til í tuskið, myndu þá ávallt vera til í að bjóða minna - en skynsamlegt væri fyrir Framsóknarfl. að bjóða.

Ef það er útkoman sem Framsókn stendur frammi fyrir - er líklega skárra. Að sætta sig við stjórnarandstöðu. En ég held að slík ríkisstjórn, yrði óhjákvæmilega gríðarlega óvinsæl.

Framsóknarflokkurinn yrði "risastór" eftir andstöðu við "Aðra hrunstjórn."

• Eitt er víst, að staðan getur orðið mjög spennandi!

-------------------------

Ps: Könnun Stöðvar 2 og Fréttablaðsins, gefur Framsókn 31,9%. Sú könnun er tekin á tveim dögum. Og því "punktkönnun" í stað könnunar Gallup, sem er tekin yfir heilann mánuð. Ég er ekki alveg endilega að búast við þessu fylgi :) En ég hef nefnt það sem fræðilegan möguleika, að Framsókn verði jafnvel stærri en Sjálfstæðisflokkur. Miðað við fylgistölur. Er það a.m.k. hugsanlegt:

Framsóknarflokkurinn mælist stærstur

 

Kv.

Grikkland á leið í vandræði enn á ný?

Rakst á þessa frétt á vef Financial Times: Greece and lenders fall out over firings. En það virðist að enn eina ferðina. Stefni í að Grikkland komist í vandræði með endurskoðun prógrammsins. En þær eru framkv. reglulega. Og þegar Grikkland telst vera að uppfylla sett skilyrði. Fá grísk stjv. afhent peninga af svokölluðum björgunarpakka.

En ef grísk stjv. teljast ekki standa við sitt, þá skv. settum reglum - fæst ekki næsta greiðsla afhent.

Og Grikkland stendur eina ferðina enn, frammi fyrir spurningunni um greiðsluþrot.

"It was only the second time in almost three years of regular bailout reviews of Greek progress on economic reform that the troika had left Athens without agreeing specific measures with the government."

Ásteitingarsteinninn núna er krafa Þríeykisins um brottrekstur 7000 ríkisstarfsmanna. Sem ekki hefur enn komist til framkvæmda.

"But Greek officials failed to provide sufficient details of proposals to sack 7,000 public sector workers found guilty of misdemeanours, transfer less-skilled workers to a “mobility reserve” and accelerate retirements this year."

Og ríkisstjórnin virðist ekki hafa veitt þau svör um hvenær brottrekstur þessa hóps kemst til framkvæmda, sem eftirlitsnefndin gat sætt sig við.

Tilkynning nefndarinnar var samt mjög "diplómatísk."

1. “Significant progress has been made but a few issues remain outstanding.”
   
2. It added that the mission would return in April after more technical work had been done. 

Það er alveg klárt að þessar uppsagnir eru hluti af þeirri stífu sparnaðarkröfu sem grísk stjv. eiga að uppfylla, og vafasamt að prógrammið haldist innan ramma ef grísk stjv. uppfylla ekki þessa kröfu.

Samaras talaði um þörf á meiri sveigjanleika aðspurður í fjölmiðlum, vegna þeirra erfiðleika innan grísks samfélags sem væru til staðar.

En þetta féll í grýttan jarðveg t.d. í Finnlandi þ.s: 

“There are no shortcuts to creating new jobs and growth in a sustainable manner,” said Jyrki Katainen, the Finnish prime minister. “Structural reforms might not bear fruit overnight, but are the best sustainable economic stimulus. Accumulating excessive debt is not.”

Þarna er hugmyndinni um efnahagslegan viðsnúning með niðurskurði lýst með nánast fullkomnum hætti, en vart þarf að taka fram að þessi hagfræði er vægast sagt umdeild.

--------------------------------

Það virðist sem sagt komin upp deila milli ríkisstjórnarinnar, og Þríeykisins.

Það virðist sem að grísk stjv. ætli að láta reyna á það, hvort þau komast ekki upp með að humma það fram af sér, að segja upp þessum starfsmönnum.

Þó - sem er áhugavert - að þetta er hópur sem hefur orðið uppvís að brotum í starfi.

Greece misses revenue-raising targets

Það virðist einnig vera, að skattheimta sé ekki að skila þeim fjármunum - sem miðað er við í prógramminu.

Sem væntanlega þíðir, að halli gríska ríkisins hlýtur einnig að vera meiri en gert er ráð fyrir af þeim orsökum.

Og ef bætist við, að grísk stjv. fást ekki til þess að skera niður í fj. ríkisstarfsmanna, þá auðvitað er vart unn að sjá annað en að - - forsendur prógrammsins muni ekki standast.

 

Spurning hvað grískum stjórnvöldum gangi til?

Einn möguleiki er að grísk stjv. telji, að það sé tækifæri í núverandi ástandi.

En það dregur ört að kosningum í Þýskalandi, þ.e. í september.

Það vekur athygli hve diplómatískt orðalag yfirlýsingar Þríeykisins var, miðað við tja - hvernig yfirlýsingar voru gjarnan orðaðar á sl. ári.

En það má vera, að í gangi sé áhersla á að láta hluti líta sem best út á yfirborðinu, fram yfir þær kosningar.

Og kannski halda grísk stjv. að þau geti beitt þrýstingi - einmitt núna. Hver veit.

• En þetta er augljóslega ekki greiði v. Merkel. 

Ef grísk stjv. komast upp með þetta, þá getur það skapað fordæmi.

Spurning hvað mun gerast. En það verða örugglega mjög stífar umræður að tjalda baki. En ég á bágt með að trúa því, að Merkel gefi eftir. Þrátt fyrir að dragi nær kosningum.

Áhugavert að þetta rugg á sér stað samtímis því að óvissa er í gangi um stöðu Ítalíu.

 

Niðurstaða

Enn einu sinni virðist gríska prógrammið í vanda. Það var alltaf ástæða til að efast um getur ríkisstjórnar Grikkland um að framfylgja hinu mjög svo stífa aðhaldsprógrammi. Því má bæta einnig við, að ekki bólar enn á sölu ríkiseigna sem er eitt af því sem skal hrinda í framkvæmd.

Prógrammið virðist ætla að krassa - eitt skiptið enn.

Og Merkel tapa því veðmáli að Grikkland lafi fram yfir kosningarnar í sept. nk.

 

Kv.

Enn ein könnunin sýnir fylgissveiflu til Framóknar!

Ég er að tala um könnun MMR unnin á tímabilinu 7. - 12. mars sl. Sjálfsagt kallast það "punktkönnun" þ.e. könnun sem skoðar fylgi þá vikuna. Í stað þess að dreifa svörun t.d. yfir heilan mánuð eins og Gallup gjarnan gerir. En niðurstöður þessarar könnunar MMR. Eru þó ekki úr takt við aðrar kannanir undanfarið.

Fylgi Sjálfstæðisflokks minnkar enn

• Svörun í könnuninni virðist góð, þ.e. 79,9%. Óvissa 20,1%.

• Þetta gerir þessa könnun trúverðugri til muna en annars!

• Þess vegna vekur athygli - ákaflega lítið fylgi nýrra framboða.

• En fjöldi þeirra sem að baki þeim standa, vonast til að ná til óákveðinna kjósenda, þess vegna er auðvitað áhugavert að sjá niðurstöðu könnunar með þetta háa svörun.

Að vísu, hafa þeir flokkar enn lítt kynnt sig - - en ef fólk man enn eftir forsetakosningunum, þá voru til staðar fjöldi aðila í framboði, flestir lítt þekktir, og þeirra fylgi var lítið frá byrjun.

En þ.s. meira var - > reyndist lítið alveg til enda!

-------------------------------

• Annað sem vekur athygli, er lítið fylgi Sjálfstæðisflokksins.

Miðað við það, að gjarnan fær Sjálfst.fl. minna úr kjörkössum en úr könnunum, þá ætti slík niðurstaða svo skömmu fyrir kosningar. Að vekja ugg hjá forystu þess flokks.

Á sama tíma fær Framsókn vanalega ívið meir úr kjörkössum.

Á hinn bóginn, má vera að v. þess hve svörun er há. Þá sé þetta nærri niðurstöðu, ef raunverulega væri kosið segjum - næstu helgi.

-------------------------------

• Svo er það "TVÍBURARNIR" þ.e. Samfó + BF.

27,6% skv. könnun MMR kjósa Tvíburana. Þetta hlutfall hefur haldist svipað könnun eftir könnun.

Til sbr. þá fékk Samfylking 29,8% 2009. 

Svo bersýnilegt er, að það er ekki að virka að búa til 2-flokka í stað eins.

Vinstrimenn virðast ítrekað fá þá hugmynd, að unnt sé að auka fylgi vinstri manna. Með því að fjölga vinstriflokkum.

Ég man vart dæmi þess, að þær tilraunir hafi virkað fram að þessu.

-------------------------------

• VG skv. þessu getur hugsanlega marið 10%.

Það sjálfsagt telst varnarsigur skv. þeim gamla frasa. En VG hefur nokkrum sinnum mælst lægra en þetta.


Niðurstaða

Ef kosning fer eitthvað nærri þessu. Þá er Framsóknarflokkurinn aftur kominn með sitt sögulega fylgi. Þannig að saman má jafna við kosningarnar 1995 þegar Framsókn fékk 23,3%. Nefna má einnig úrslitin 1974 og 1979 24,9%. Úrslitin 1971 25,3%. Og ekki síst 1967 28,1%.

Miðað við stöðu Sjálfstæðisflokks. Er það kannski ekki "brjáluð hugmynd" að Framsókn nái jafnvel að verða Nr. 1.

 

Kv.

Hver er raunverulegur sigurvegari Íraksstríðsins?

Ég rakst á áhugaverða umfjöllun í Financial Times, en nú þegar nokkuð er liðið síðan Bush sendi her sinn inn í Írak. Þá er unnt að fara að draga nokkrar ályktanir. Ein afleiðing sem hefur blasað við mörgum, er gróði Írans. Óvinaríkis Bandaríkjanna á svæðinu. En eins og er kunnugt, standa Bandaríkin í reynd í umfangsmiklu leynistríði við Íran. Og þar er nánast öllu tjaldað til, ekki ólíkt því sem var þegar Bandaríkin stóðu í köldu stríði við Sovétríkin.

Hluti af þessum átökum, er því miður stríðið í Sýrlandi.

Og almenningur í því landi, leiksoppar stærri þjóðanna í kring sem deila.

Það stríð líklega tekur ekki enda fyrr en, friður er saminn milli Bandaríkjanna og Írans.

En það getur verið mörg á í það enn, að sú stund komi.

Á meðan má reikna með því, að Bandaríkin haldi áfram eins og þau geta, að skaða tilraunir Írana til þess að afla sér "hugsanlega" kjarnorkuvopna, þ.e. viðleitni þeirra til að auðga úran að nægilegu marki.

Og samtímis, beiti Íran viðskiptabanni. Í von um, að veikja Íran innan frá.

Sennilega vill enginn aðilanna raunverulega "heitt stríð."

 

Hver hefur grætt mest á Íraksstríðinu?

Turkey emerges as true Iraq war victor

1. "The Americans won the war,
   
2. the Iranians won the peace,
   
3. and the Turks won the contracts."

Daniel Dombey og Funja Guler, benda á að sl. áratug, hafi Írak orðið að 2-stærsta útflutningsmarkaði Tyrklands. Hvorki meira né minna, í öðru sæti eftir Þýskalandi.

"Turkey’s exports to Iraq have in the past decade soared by more than 25 per cent a year, reaching $10.8bn in 2012, making Iraq Ankara’s second-most valuable export market after Germany."

Þetta er slatti, og á sama tíma bendir fátt til þess. Að Íranir geti komið til skjalanna. Enda sé írönsku atvinnulífi örðugt um vik, m.a. v. viðskiptabannsins.

En ekki síst, sé Tyrkland orðið mun þróaðra hagkerfi. Þar sé framleiddur varningur, þ.e. dæmigerðar neysluvörur af margvíslegu tagi.

Sem næsta land við hliðina, sé það best staðsett, til þess að hagnýta sér þann vaxandi markað sem sé þarna í Írak. En Tyrkir muni líklega græða enn meir í framtíðinni, eftir því sem vaxandi olíuframleiðsla í Írak auki velmegun í landinu.

Þetta gerist þrátt fyrir samskiptin við Bagdad, sem séu stirð - og fremur en hitt, versnandi.

En stjv. í Bagdad virðast í dag, lítið meir en "fylgihnöttur" Írans.

En Tyrknesk menning, ekki einungis neysluvörur heldur að auki kvikmyndir og sjónvarpsþættir.

Munu í framtíðinni, í vaxandi mæli - verða ríkjandi í Miðausturlöndum.

Í efnahagslegum skilningi - er líklegt að Íran, verði hinn stóri tapari.

Sem eftir allt saman, sé ef til vill - þ.s. meira máli skipti fyrir framtíðina.

Tyrkland virðist stefna aftur á sinn fyrri sess, að vera öflugasta ríkið á svæðinu.

En í dag, er stefnan meir á að verða mesta efnahagsveldið - en að vera heimsveldi með þeim hætti sem áður var.

 

Niðurstaða

Þó að Íran hafi grætt verulega á útkomu Íraksstríðsins. Þá virðist að til lengri tíma litið. Sé það líklega Tyrkland sem muni fyrir rest. Hafa mestan hagnað af því að Bandaríkin á sínum tíma fóru inn í Írak. Og veltu Saddam Hussain úr valdastóli.

 

Kv.

Nýr andstöðuflokkur gegn evru myndaður í Þýskalandi!

Það sem vekur athygli við þessa flokksstofnun "Alternative für Deutschland". Að þetta eru engin smánöfn sem koma að því máli. Til dæmis enginn annar en fyrrverandi formaður sambands þýskra iðnfyrirtækja, Hans-Olaf Henkel. Fyrrum evrusinni sem í dag segir, fyrri stuðning sinn hafa verið verstu mistök síns lífs. Svo er þarna á listanum, að finna fjölda prófessora í hagfræði, sem eru þekktir íhaldsmenn.

Þ.e. sennilega ekki síst þetta, sem gerir þennan flokk. Hugsanlega skeinuhættan fyrir Kristilega Demókrata, flokk Angelu Merkel.

Germany's New Anti-Euro Party

Germany's anti-euro party is a nasty shock for Angela Merkel

1. Þeir vilja, minnka það sem Evrópusambandið gerir. Og skila því valdi aftur til meðlimaríkjanna.
2. Einnig einfalda regluverk þess, sem þeir telja of íþyngjandi orðið fyrir atvinnulíf.
3. En ekki síst, vilja þeir annað af tvennu. Slá evruna af alfarið. Eða, að Þýskaland a.m.k. taki upp sitt gamla ríkismark. Og þá er þeirri hugmynd fleygt upp. Að Þýskaland ef til vill bjóði, líkt hugsandi þjóðum að vera með í markinu. Sem er hugmyndin um Norður vs. Suður gjaldmiðil.

Þessi hugsun að einfalda Evrópusambandið - skila valdinu aftur til baka. Og að einfalda reglukerfið.

Tónar mjög vel við afstöðu t.d. breskra íhaldsmanna gagnvart Evrópusambandinu. Að það sé orðið of þungt í vöfum, rétt að minnka umsvif þess, og einfalda regluverk.

Þeir benda á, að hinir flokkarnir séu komnir í öngstræti. Allt sé lagt í sölurnar til að halda evrunni gangandi, þrátt fyrir að S-Evrópa sé á leið í fátæktargildru.

Um þann punkt er áhugavert að lesa þetta: Millions of Europeans Require Red Cross Food Aid

 

Það væri mjög skynsamleg lausn ef Þýskaland myndi hverfa úr evrunni!

En líklega er samt betra fyrir Þýskaland, að fá einhver lönd með sér. Mynda nýjan klúbb. Það mætti hugsa sér að Holland, Austurríki, Finnland, Lúxembúrg. Kannski Pólland síðar meir og Tékkland ásamt Slóvakíu - en þessi lönd eru mjög tengd við Þýska hagkerfið.

Þannig verði til þýskt "dóminerað" svæði. Frakkland væri ekki með.

--------------------------

Með því að ríkustu löndin fara út. Þá myndi evran gengisfalla sennilega nálægt 30%.

Hafandi í huga að skuldir evruríkja eru einnig í evrum. Þá myndu skuldirnar virðisfalla einnig.

Að auki, þá myndi nást í einu vetfangi - samkeppnishæfni fyrir atvinnuvegi S-Evr. ríkja.

Tvær flugur slegnar:

1. Bundinn endir á skuldakreppuna.
2. Hagvöxtur myndi líklega skila sér fljótt, með atvinnuvegi samkeppnishæfa. 

Það væru engin smá viðbrigði. Að ef kreppan væri þannig slegin af.

--------------------------

Rétt að árétta að, Þýskaland sjálft myndi græða á virðisfalli evruskulda. Ef við gerum ráð fyrir að Þýskaland, myndi ekki skipta skuldum sínum úr evrum. Heldur láta þær virðisfalla miðað við hinn nýja gjaldmiðil. 

Sá gróði þá kemur á móti hugsanlegu tjóni, v. þess að skuldir annarra evruríkja verða minna virði á móti - en mörg þeirra skulda Þjóðverjum.

• Þó svo að Þýskaland tapi að einhverju leiti á óhagstæðara gengi.
• Þá á móti, græðir það á því, ef kreppan í S-Evr. er slegin af.

• En S-Evr. hefur verið sólgin í Þýskar vörur. Og það má reikna með því, að með efnahagslegum viðsnúningi. Aukist kaup S-Evr. búa aftur á þýsk framleiddum varningi.

Ég er því alls ekki á því að um augljóst "nettó" tap sé að ræða fyrir Þýskaland.

Ef horft er lengra fram, en allra fyrstu árin eftir umskiptin.

Að auki, ber að muna eftir hættunum sem því fylgir, að ef kreppan í S-Evr. heldur áfram að keyra niður þeirra lífskjör.

Þegar eins og kemur fram í grein Der Spiegel að ofan, eru 3 milljónir Spánverja. Háðir reglulegum matargjöfum frá Rauða-krossinum.

Ástandið er orðið það slæmt í Evrópu, að umfang hjálparstarfs hefur ekki verið meira. Tja, síðan allra fyrstu árin eftir Seinna Stríð. Þegar var gríðarlegur flóttamannavandi. Ríki Evrópu voru í rúst meira eða minna. Fólk á faraldsfæti milljónum saman.

• Svo steikt er ástandið orðið. Að það þarf að fara aftur á verstu hamfaraár Evrópu. Til að finna verra ástand. Og það fer enn versnandi.
• Þessu fylgir augljós hætta - - sem væri unnt með hraði. Að taka úr sambandi. Og í því felst örugglega gróði fyrir Þjóðverja. Sem ekki er unnt að setja í peninga. En er örugglega mikill.

 
Niðurstaða

Áhugaverður nýr flokkur. Það verður að koma í ljós síðar. Hvort hann velgir Kristilegum Demókrötum undir uggum. En óánægjan meðal þýskra hægri manna er klárlega vaxandi. Og þessi nýi flokkur ætlar sér að róa á þau mið. Bjóða upp á aðrar lausnir við þær hefðbundnu.

Þ.s. að baki honum stendur ráðsett fólk. Ekki einhverjir angurgapar með villt augnaráð. Þá er það ekki óhugsandi. Að hann nái að taka til sín fylgi frá hægri væng Þýskra stjórnmála.

 

Kv.

Lík Hugo Chávez forseta Venesuela verður smurt og haft til sýnis héðan í frá!

Áhugavert að nefna það lík hverra annarra hafa með sama hætti, verið höfð til sýnis árum jafnvel áratugum saman. Þeir eru - Lenín, Stalín og Maó. Síðan rámar mig í að Ho Chi Minh hafi einnig fengið sambærilega smurningu, og sé til sýnis í Hanoi í Víetnam.

Síðan er einnig áhugavert hverjir mættu til útfararinnar: Raul Castro kom fyrstur og heiðraði kistuna, síðan kom Mahmoud Ahmadi-Nejad og smellti kossi á kistuna, Alexander Lukashenko táraðist við, síðan voru lesin skilaboð frá Bashar el Assad, en sá treysti sér ekki til að mæta. Þarna var einnig leikarinn Sean Penn, mannréttinda leiðtoginn Jesse Jackson og krónprins Spánar Felipe af Asturias.

Sennilega mætti krónprins þó vegna samskipta Spánar við Venesúela. Ekki nein sérstök pólitísk skilaboð í því.

 

Það sem er merkilegt er þetta persónu "Cult" sem myndast í kringum slíka ofur vinstrisinnaða leiðtoga!

Ég man t.d. ekki til þess, að lík Francisco Franco væri smurt. Það var á viðhafnarbörum í einhverja daga rámar mig en síðan lagt til hinstu hvílu í grafhvelfingu við Valle de los Caídos mynnismerkið um þá sem létust í spænska borgarastríðinu nærri Madríd. Sannarlega fékk Pinochet ekki slíka viðhöfn.

Ég man ekki dæmi þess, að lík últra hægrisinnaðs leiðtoga, hafi fengið aðra meðferð eftir dauðann.

En greftrun.

• Persónuleika "cult" sem myndast í kringum últra vinstrisinnaða leiðtoga.
• Virðast með öðrum orðum, hafa sérkenni.

 
Það er víst búið að ákveða að halda nýjar forsetakosningar í apríl

Skv. fyrstu skoðanakönnun hefur Nicolás Maduro sem hefur verið skipaður forseti, forskot á keppinautinn Henrique Capriles, 46.4% á móti 34.3%.

En Capriles tapaði með 11% mun gagnvart Cháves í október sl.

Kjördagur verður nálægt 13. apríl, en þann dag 2002 náði Chaves aftur völdum eftir stutta valdaránstilraun andstæðinga innan hersins.

Það er víst umdeilt hvort það er réttmæt ákvörðun, að skipa Maduro forseta. En skv. lögum á víst forseti hæstaréttar að vera forseti til bráðabirgða falli kjörinn forseti frá án þess að hafa svarið embættiseið, eins og á við um Chaves, sem aldrei hafði heilsu til að sverja eið sem forseti fyrir þetta kjörtímabil.

En skv. úrskurði hæstaréttar sem er víst skipaður að mestu leiti einstaklingum völdum af Chaves í gegnum árin, er skipun Maduro réttmæt.

En það má treysta því að þetta verði notað í kosningabaráttunni sbr. viðbrögð Capriles.

"To become president, the people have to elect you,” said Mr Capriles, who argues that Mr Maduro needs to step down in order to campaign for president, according to the constitution. “Nicolás, no one elected you president.”"

• Ég er a.m.k. á því að þetta land hafi mikla þörf fyrir stjórnarskipti.

• Chaves reis upp, sem foringi mótmælahreyfingar, gegn spilltu flokkakerfi sem fyrir var.

• Gömlu valdaklíkunum var steypt. En eins og þekkt er, þá hafa nýir menn gerst mjög nærri því eins spilltir og fyrirrennararnir.

• En flokkur Chaves hefur mjög skipulega ráðist gegn gamla valdakjarnanum, mikill fjöldi fyrirtækja var þjóðnýttur og í hvert sinn skipaðir aðilar valdir af flokki Chaves.

• Sem hefur þítt það, að ný valdaklíka hefur risið upp í kringum flokk Chaves í staðinn.

• Chaves sjálfur hefur ekki haft spillingarorð, en spillingarorð er sannarlega farið að anga af flokknum, og aðilum tengdum honum.

------------------------------------

Ég held að þessi leið eigi eftir að reynast hafa verið mikil mistök. En mun skárra hefði verið, ef Chaves hefði stjórnað e-h í líkingu við Olaf Palme. Sem aldrei "þjóðnýtti einkafyrirtæki" með sambærilegum hætti.

En þessi leið, að taka yfir mikilvægustu fyrirtæki landsins, til þess sannarlega að veikja grundvöll mikilvægustu andstæðinga, og skipa í staðinn "flokksholla" - - í nær öllum sögulegum tilvikum.

Hefur slæmar afleiðingar.

En hættan er að þeir sem eru valdir, vegna hollustu við flokkinn. Hafi ekki þekkingu á rekstrinum. Sá lýði fyrir það. Og ekki síst, ef reksturinn fer að snúast um annað, en að reka þau vel og með hagnaði, þá eins og við sáum af kommúnístaríkjunum getur reksturinn orðið gríðarlega óhagkvæmur.

Með öðrum orðum, hætt að skila þjóðfélaginu hagnaði.

• Versta dæmið á síðari tímum, er án efa hvernig forseti Simbabve Robert Mugabe, þjóðnýtti eignir hvítra bænda, og skipaði flokkshesta yfir þau landbúnaðarfyrirtæki í staðinn.
• Afleiðing, hrun efnahags landsins.

Spurning hvernig ástand helstu útflutningsfyrirtækja Venesúela er.

En ég hef heyrt sögur í erlendum fjölmiðlum um það, að það sé pottur brotinn um rekstur margra þeirra.

Það var nýlega stór gengislækkun þ.e. þann 8. febrúar sl.

E-h í kringum 33% hef ég heyrt.

Það passar við fréttir um vandræði í rekstri útflutningsfyrirtækja - þ.s. rekstur þeirra sé að skila minnkandi arði, vegna óstjórnar - skort á endurnýjun tækja o.s.frv. Þau vandamál, séu að hlaðast upp.

Mér skilst reyndar, að veruleg hnignun annarra útflutningatvinnuvega hafi átt sér stað, þannig að olía sé orðin í dag um 90% útflutningstekna. 

Sem er vísbending þess, að önnur þjóðnýtt fyrirtæki - sé verið að reka niður í jörðina af hinum sérvöldu "flokkshestum."

• Spurning hvort að Capriles geti notfært sér þetta ástand.
• En lækkun gengisins, hlýtur að koma nú niður á kaupmætti almennings.

 
Niðurstaða

Það eru sennilega fá lönd sem þurfa meir á því að halda. Að ný stjórn taki við. En Venesúela. En mig grunar að alvarleg óstjórn sé til staðar og það sé mikil þörf á að hreinsa til, vel og rækilega.

En þetta stóra land, er ríkt af mörgu leiti. Og á að geta verið fært um að veita íbúum ágæt lífskjör.

Sannarlega voru stjórnvöld fyrri tíma, einkum af þjóna þröngum hópi ríkra landeigenda.

En lausnin var ekki, að þjóðnýta eignirnar og skipa flokkshesta yfir.

Það nær alltaf endar ílla.

Mun skárr hefði verið, að stjórn Chaves hefði farið um, eins og dæmigerð "kratastjórn" þ.e. skattar hefðu verið hækkaðir á ríka, en þeir hefðu áfram stýrt eignum sínum.

Það hefði geta skilað þróun yfir til svipaðs þjóðfélags og er til staðar í Evrópu, víða hvar þ.s. hagkerfið er á grundvelli einkaframtaks, en ríkið skattleggur nægilega mikið til þess að viðhalda endurdreifingu - dýru skólakerfi, tryggir ákveðna lágmarks framfærslu.

En þ.s. líklega er framundan, er hrun í lífskjörum a.m.k. til skamms tíma. Meðan, að atvinnulífið er endurskipulagt í annað sinn.

En mikið af rekstri er líklega í slæmu ástandi. Og ekki söluvara nema gegn frekar lágu verði. Og munu ekki skila arði til þjóðfélagsins líklega á ný fyrr en eftir einhver ár.

--------------------------------

Ef arftakar Chaves halda völdum. Mun líklega landið smám saman vera keyrt enn lengra niður í jörðina. Og lífskjarahrap verða stærra. Áður en viðsnúningur reynist mögulegur.

 

Kv.

Lánshæfi Ítalíu lækkað!

Fitch Ratings lækkaði á föstudag sitt mat á lánshæfi Ítalíu, í BBB mínus. Úr A mínus. Þetta er skv. fjölmiðlum 3 þrepum ofan við rusl. Ástæða gefin, vísað einkum til óvissunnar tengd úrslitum kosninganna nýverið. Sem enduðu án þess að nokkur flokkur hefði meirihluta í báðum þingdeildum.

Ekki síst þannig, að ólíklegt virðist að unnt sé að mynda samsteypustjórn.

--------------------------------------------

Fitch Downgrades Italy to 'BBB+'; Outlook Negative

KEY RATING DRIVERS

The downgrade of Italy's sovereign ratings reflects the following key rating factors:

- The inconclusive results of the Italian parliamentary elections on 24-25 February make it unlikely that a stable new government can be formed in the next few weeks. The increased political uncertainty and non-conducive backdrop for further structural reform measures constitute a further adverse shock to the real economy amidst the deep recession.

- Q412 data confirms that the ongoing recession in Italy is one of the deepest in Europe. The unfavourable starting position and some recent developments, like the unexpected fall in employment and persistently weak sentiment indicators, increase the risk of a more protracted and deeper recession than previously expected. Fitch expects a GDP contraction of 1.8% in 2013, due largely to the carry-over from the 2.4% contraction in 2012.

- Due to the deeper recession and its adverse impact on headline budget deficit, the gross general government debt (GGGD) will peak in 2013 at close to 130% of GDP compared with Fitch's estimate of 125% in mid-2012, even assuming an unchanged underlying fiscal stance.

- A weak government could be slower and less able to respond to domestic or external economic shocks. 

-------------------------------------------- 

Það eru áhugaverðar upplýsingar í þessu, að sérfræðingar Fitch telja að skuldir Ítalíu muni nálgast 130% af þjóðarframleiðslu á þessu ári.

Þar kemur einnig fram, að nýjustu hagtölur bendi til þess að fleiri störf hafi tapast á Ítalíu en áður var gert ráð fyrir, og að vísbendingar séu um það að hallinn á ríkisútgjöldum verði að auki hærri en áætlað var.

Þetta hljómar kunnuglega, en þetta er að verða síendurtekin vísa - að áhrif niðurskurðaraðgerða séu vanmetin trekk í trekk, af áhangendum hinnar "klassísku hagfræði" sem telja einu réttu leiðina. 

Að skera og skera niður. Draga úr velferðarútgjöldum. Minnka umfang ríkisins. Hækka skatta. Allt í nafni skuldalækkunar. Sem að sjálfsögðu, hefur sömu áhrif frá landi til lands. 

Að valda svo djúpri kreppu, að hallinn á ríkinu aukist þrátt fyrir niðurskurð. Og neikvæð hringrás milli vaxandi kreppu, sem dregur úr tekjum ríkisins, samdráttar hagkerfisins sem minnkar landsframleiðslu svo að skuldir hækka í hlutfalli við hana - þ.s. skuldir í evrum lækka ekki á móti.

• Eina vonin til að brjóta þetta.
• Er að auka útflutning.
• Í von um að útflutningsdrifinn hagvöxtur.
• Rétti við skútuna, þrátt fyrir síminnkandi innlenda eftirspurn ásamt soginu frá ríkinu er það sker sífellt meir og meir niður.

En þá kemur spurningin sem ég spyr mig - aftur og aftur.

Þegar ég sé sama leikritið endurtekið frá landi til lands. Hvar er þá útflutningsmarkaði að finna?

Svo öll aðildarríki evru. Geti eins og Þýskaland, gerst útflutningsundur?

• Ég get ekki séð að allir geti flutt út meir en þeir flytja inn?
• Tölfræðilega gengur það ekki upp.

Sjá einnig fréttapistla:

Italy's Credit Ratings Downgraded by Fitch

Fitch cuts Italy credit rating after election impasse

Italian politicians squabble over impact of rating cut

Italy’s Rating Cut by Fitch as Vote Result May Deepen Slump

 

Svo er önnur áhugaverð frétt!

Another step towards an East-West trade war

China's trade figures released this morning are shocking...Chinese exports surged 22% in February. Imports fell 15%.

Þetta gefur vísbendingu um það hvað ég á við, um þann vanda -- hvar eru markaðirnir?

Innflutningur minnkar. Útflutningur eykst. Og viðskiptaafgangur Kína gagnvart Bandaríkjunum og Evrópu, vex aftur. Eftir að sá minnkaði á sl. ári.

Á sama tíma, hafa Bandaríkin ákveðið að hefja sitt "niðurskurðarskeið" með því að í vikunni sem leið, hófst svokallað "budgetary sequestration" þ.e. niðurskurður yfir línuna.

Heildar útgjalda-aðgerðir í Bandaríkjunum, upp á 1,5% af þjóðarframleiðslu í ár. Sem mun dragast frá hagvextinum.

Bjartsýnismenn tala um 2% havöxt samt, sem væntanlega þíðir að þeir telja hann annars hafa átt að vera 3,5% eða þar um bil. Sem mér finnst ærið bjartsýnt.

• Í besta falli, virðist stefna í að hagvöxtur og þar með aukning eftirspurnar innan Bandaríkjanna, verði líklega svipuð þetta ár og það sl.

Sem aftur beinir sjónum að því. Hvernig það á að geta gerst. Að væntingar fulltrúa stofnana ESB um aukningu eftirspurnar innan heimshagkerfisins, sem geri evrusvæði það kleyft að uppfylla drauminn.

Um það að, löndin í kafi á samdráttaraðgerðum nái að lyfta sér upp í krafti sívaxandi útflutnings, nái fram að ganga.

 

Niðurstaða

Tragedían tengd kreppunni í Evrópu heldur áfram. Ég vek athygli á ummælum Mario Draghi "You also have to consider that much of the fiscal adjustment Italy went through will continue on automatic pilot." En fyrri hl. 2012 var svokallaður "stöðugleikasáttmáli" leiddur í lög af aðildarlöndum Evru. Þ.e. örugglega þ.s. hann á við. Hann þíðir, að niðurskurðarferlið tikkar áfram. 

Þó svo að pólitíkusarnir rífist. Og Ítalía í pólitísku samhengi sé rekald.

Sem hafandi í huga vaxandi óánægju almennings, einmitt með það niðurskurðarferli. Sem birtist í gríðarlegri kosningu svokallaðrar 5 Stjörnu Hreyfingar.

Getur vart verið annað en vatn á myllu þeirrar óánægju. Hætta á að þetta sannfæri kjósendur enn frekar um gagnsleysi hinna hefðbundnu stjórnmálamanna, þannig að þeir halli sér enn frekar að Peppe Grillo.

En erfitt verður að sannfæra mótmælahreyfinguna um að veita t.d. minnihlutastjórn hlutleysi. Þegar ljóst er, að sú mun ekki geta gert annað en að fylgja settum lögum. Um frekari niðurskurð.

Þannig - að ekkert breytist. Líkur virðast á því. Að þetta ástand. Letji til sátta milli aðila. Og íti landinu út í aðrar kosningar. Þ.s. líklega mótmælahreyfingin fær enn meira fylgi.

• En svona ástand þ.s. stjórnmálin eru gerð "valdalaus" hlýtur að ala á fylgi mótmælahreyfinga!

 

Kv.

Hagvöxtur á Íslandi 2012 einungis 1,6%

Ég verð að segja að þetta kom mér virkilega ekki á óvart. En þ.e. ekki lengra síðan en í fyrstu vikuna í febrúar. Að seðlabanki Ísland var að spá 2,2% hagvexti það ár, sem var lækkun fyrra mats úr 2,5%.

Þannig að mældur hagvöxtur er 0,9% neðan við þá spá sem Seðlabanki Ísland lagði fram á sl. ári, og ríkisstjórnin hafði sem viðmið.

Hvað þíðir þetta? Augljóslega að tekjur ríkisins muni reynast mun lakari á sl. ári - þegar lokauppgjör verður gefið út?

Landsframleiðslan 2012

1. Landsframleiðsla 2012 1.708 ma.kr.
2. Hagvöxtur 2012 1,6% sbr. 2,9% 2011.
3. "Einkaneysla 2012 2,7%.
4. Einkaneysla 53,6% af landsframleiðslu..."Í sögulegu samhengi er þetta hlutfall mjög lágt, en það var á bilinu 55–60% fram til ársins 2007."
5. Samneysla 2012:  -0,2% "...fjórða árið í röð sem samneysla dregst saman..."
6. Samneysla 2012 25,5% af landsframleiðslu.
7. Fjárfesting 2012: 4,4%. "Að frádreginni fjárfestingu í skipum og flugvélum dróst fjárfesting á síðasta ári saman um 4,7%...
8. Fjárfesting 2012: 14,4% af landsframleiðslu. "...hefur þetta hlutfall verið í sögulegu lágmarki síðustu fjögur árin. Sambærilegt hlutfall fyrir OECD ríkin í heild hefur verið mun stöðugra, um eða rétt undir 20% undanfarinn aldarfjórðung."
9. Atvinnuvegafjárfesting 2012: 8,6%. "...2011 jókst hún um 27,9%"
10. Fjárfesting í íbúðarhúsnæði 2012: 6,9%. "....samanborið við 5,4% aukningu árið 2011"
11. Fjárfesting hins opinbera 2012: -17% "Samdráttur í fjárfestingu hins opinbera á síðasta ári skýrist að stærstum hluta af mikilli fjárfestingu í varðskipi á árinu 2011 og að því frátöldu nam samdráttur í fjárfestingu hins opinbera á síðasta ári 4,1%."
12. Þjóðarútgjöld 2012: 1,9%. "Árið 2011 jukust þjóðarútgjöld um 4,1%"
13. Útflutningur 2012: 3,9%.
14. Vöruútflutningur 2012: 3,1%
15. Þjónustuútflutningur 2012: 5,2%.
16. Innflutningur 2012: 4,8%.
17. Vöruinnflutningur 2012: 1,4%.
18. Þjónustuinnflutningur 2012: 10,6%.
19. Afgangur af vöru- og þjónustuviðskiptum 2012: 108 ma.kr. "...samanborið við 139 milljarða króna árið áður."
20. "Meiri aukning innflutnings en útflutnings að raungildi olli því að landsframleiðsla
    jókst nokkru minna en nam vexti þjóðarútgjalda, eða 1,6% samanborið við 1,9%
    aukningu þjóðarútgjalda."
21. "Viðskiptakjör versnuðu nokkuð á árinu 2012 eða sem nam 2% af landsframleiðslu fyrra árs og er það annað árið í röð sem þau versnuðu (um 1% árið 2011)."
22. "...þjóðartekjur jukust meira en nemur vexti landsframleiðslu eða um
    3,7% samanborið við 1,6% vöxt landsframleiðslu...jukust þjóðartekjur einnig meira
    á árinu 2011 en nam vexti landsframleiðslu, 6% á móti 2,9%."
23. "Þjóðartekjur á liðnu ári nema svipaðri fjárhæð að raungildi og þjóðartekjur áranna 2004 og 2008."

Ég get sannað það að þetta kom mér ekki á óvart?

Það vildi svo til að ég sendi inn athugasemd á Eyjuna þann 6/2 sl.

--------------------------------------------------

Hagkerfið kólnar: Minni hagvöxtur, veikari króna og hægari fjölgun vinnustunda

"Flest bendir til þess að hagvöxtur sl. árs hafi einungis verið milli 1-2% ekki milli 2-3%. Að auki hafa fiskverð farið lækkandi síðan sl. haust. Og lækkað snarpt við upphaf þessa árs.

Ef ekki verður gríðarleg aukning í ferðamennsku þetta sumar - ofan á aukningu sl. sumars.

Stefnir í lífskjarahrap í haust. Og þá skiptir engu hver tekur við stjórn mála.

Þetta er einnig kostnaður við það klúður ríkisstjórnarinnar að hafa mistekist algerlega að starta þeirri miklu atvinnuuppbyggingu sem hún lýsti yfir að til stæði, vorið 2009 skv. yfirlísingu ríkisstjórnarinnar sem finna má stað í stjórnarsáttmála.

Öll þessi glötuðu tækifæri þíða einmitt - hagvaxtardoða, lægri lífskjör - og eins og sést í annarri frétt; algert neyðarástand innan heilbrigðiskerfisins er lykilfólk ætlar sér að hverfa til útlanda.

Sem ekkert getur komið í veg fyrir úr þessu, því röð atvinnuuppbyggingarklúðra ríkisstjórnarinnar þau 4 ár sem hún hefur setið, þíðir að peningurinn er ekki til - til að mæta kröfum heilbrigðisstéttanna, þannig að það stefnir í hrun þjónustu heilbrigðiskerfisins nú á næstu mánuðum.

Til hamingju með árangurinn - ríkisstjórn velferðar. Ríkisstjórn velferðar er að verða að einu mesta gríni Íslandssögunnar.

Svo alvarlegt er ástandið í þjóðfélaginu út af ráðsmennnsku ríkisstjórnarinnar, að það verður ekki mögulegt fyrir nýja ríkisstjórn að stöðva þetta hrun í heilbrigðiskerfinu. Því verður ekki bjargað úr þessu. Heilbrigðiskerfið fer líklega aftur ca. 30 ár.

Ekki heldur því hruni lífskjara sem líklega á sér stað þetta ár - - nú verðum við að leggjast á bæn, um rosalega gott ferðamannasumar. En ríkisstjórnin reddar engu úr þessu."

--------------------------------------------------

• Eins og ég sagði, hagvöxtur milli 1 og 2%.
• 1,6% er einmitt mjög nærri þeirri miðju.

Ég verð að segja eins og er, að ég er enn ákaflega svartsýnn hvað þetta ár varðar, eins og sjá má í athugasemd minni að ofan frá því í febrúar.

Það vill nefnilega svo til, að Ísland hefur fundið fyrir dragsúgnum frá Evrópu.

Við erum svo háð henni, vegna þess hve hátt hlutfall okkar viðskipta er þangað.

Versnandi viðskiptakjör eru að stærstum hluta vegna lækkandi fiskverðs í Evrópu.

Þó það virðist ekki mikið, viðskiptakjör 2% lakari. Munar um þetta, því útflutningur er rúmlega helmingur landsframleiðslunnar.

Það þíðir, að minna er þá unnt að flytja inn.

Lífskjör verða lakari strax.

 

Ég tel að kreppan í Evrópu verði verri þetta ár!

Fyrir bragðið megum við þakka fyrir, að ef hagvöxtur verði rétt ofan við 0.

Ég held, að 80% líkur séu á að hann verði milli 0 - 1%. 50% líkur á að hann verði milli 0 - 0,5%.

Ég er sem sagt ekki endilega að reikna með hruni, heldur því að dragsúgurinn frá Evrópu þyngist, þ.e. lækkun fiskverða haldi áfram. Viðskiptakjör versni enn.

Hagvöxtur hérlendis, sem var þokkalegur sæmilega þannig séð 2011, verði enn í rénun þetta ár.

Og úr því sem komið er, ekkert sem fái því breytt.

• Þetta ár sé glatað ár, og muni engu skipta hver tekur við eftir kosningar. 

Það verði engin aukning lífskjara - heldur nokkurn veginn svo að þau standi í stað.

--------------------------

Svo fremi að engin stóráföll verða, þá sé þetta líklegasta útkoman í ár.

 

Það er að sjálfsögðu ekki ríkisstjórninni að kenna að þ.e. kreppa í Evrópu

En við getum kennt henni um, að hafa ekki notað tækifærin árin 2010 og 2011. En 2010 var töluverð bjartsýni. Evrópa virtist vera að snúa við inn í hagvöxt. Bandaríkjastjórn var þá einnig töluvert bjartsýn. Það ár, ríkti meiri bjartsýni í alþjóðasamfélaginu um framvinduna en nú ríkir.

En kreppan sneri aftur 2011 seinni hluta árs. Tækifærið var þessi ca. 17 mánuðir frá upphafi árs 2010 fram til ca. maí 2011. En þá sneri evrukrísan til baka mjög harkalega. Og frá haustinu 2011 hefur verið ljóst, að Evrusvæði væri ekki laust við kreppuna.

Og síðan hafa allar hagtölur verið á verri veginn.

-----------------------------

Þessir 17 mánuðir mynduðu glugga. Sem var besta tækifærið til að koma einhverju af stað hérlendis. Þegar fjárfestar voru bjartsýnni. Og líklegri til að vera fáanlegir til að taka áhættu.

• Núna í mun verra efnahagsástandi.
• Þá verður mun erfiðara að sannfæra erlenda aðila, um það að taka stórfellda áhættu. Þ.e. að leggja í dýra fjárfestingu sem tekur mörg ár að skila arði.

Ef unnt hefði verið að starta stórum fjárfestingum innan þessa tímaramma, þá væru þær framkvæmdir líklega enn í gangi.

Og það hefði verulega munað um það, sbr. að þá væri sannarlega hagvöxtur í rénun.

En allar tölur væru þó hærri.

Og gengið væri hærra.

Og þar með lífskjör ívið betri.

-----------------------------

Dýrt að klúðra tækifærum!

 

Niðurstaða

Afstaðið kjörtímabil hefur verið að miklu leiti tími glataðra tækifæra. En því miður verð ég að segja að, framtíðin er ekki íkja björt. Það er, Bandaríkin hafa startað svokölluðu "budgetary sequestration" þ.e. þar er hafin niðurskurðarstefna útgjalda eins og innan Evrópu. Það þíðir, að sú aukning hagvaxtar sem menn hafa verið að vonast eftir frá Bandaríkjunum þetta ár, verður alveg örugglega ekki. 

Á sama tíma dregur hágengi evrunnar sem hefur verið síðan ca. ágúst 2011, úr samkeppnishæfni ríkjanna á evrusvæði í vanda, sem þurfa einmitt að auka sinn útflutning. En eftir að Draghi kom með loforð sitt um kaup á skuldum ríkja í vanda án takmarkana. Hefur svokölluð evrukrísa hætt að vera bremsa á gengi evrunnar. Þannig, að gengi hennar hefur farið að myndbirta eðlilega gengisstöðu evru. Miðað við það hver peningastefna seðlabanka viðkomandi gjaldmiðla er.

En þó Mario Draghi segi að hans peningastefna sé "accomodative" er eigi að síður svo, að peningastefna "Federal Reserve" og "Bank of England" er mun lausari, auk þess að í næsta mánuði tekur við nýr seðlabankastjóri í Japan og sá ætlar að lækka gengi hennar með peningaprentun. Og þær væntingar eru þegar farnar að spila sig inn í verðið á jeni á mörkuðum vs. evru.

Hágengi evru eru slæmar fréttir fyrir evrusvæði. Það hágengi mun magna kreppuna á evrusvæði þetta ár. Seðlabanki Evrópu er að fremja meiriháttar "axarskaft." Að halda vöxtum óbreyttum. Og vera ekki að stuðla að lækkun evrunnar. Með því að slaka á stefnunni.

Punkturinn er sá, að fyrir ríki N-Evr. er gengið ekki sérlegur vandi, þ.s. framleiðsla þeirra er yfirleitt með hærri virðisauka. Þannig að skiptigengi er minna hlutfall af söluverði. 

En S-Evr. með að jafnaði ódýrari framleiðsluvörur, lægri gróða per selda vöru; þá skiptir gengið verulegu máli. Og hærra gengi, þíðir því að í þeim löndum - mun þurfa að þrýsta launum enn frekar niður þetta ár, vegna hágengisins og líklega frekar hækkunar á gengi evru sem örugglega er framundan. Sem auðvitað mun leiða til, að kreppan í þeim löndum verður verulega dýpri en spár stofnana ESB gera nú ráð fyrir.

-----------------------------

Þetta auðvitað þíðir fyrir Ísland - frekara hrun á saltfiskverði, en saltfiskur er einkum seldur til Íberíuskaga. 

Og þ.s. Frakkland er farið að hegða sér eins og löndin í S-Evr., að þar munu líklega verða frekari umtalsverðar verðlækkanir á fiski.

Hugsanlega mun markaðurinn innan Þýskalands halda sér nokkurn veginn.

• Þetta þíðir líklega að bilið milli Norður og S-Evr. breikkar í ár.

Dýpkandi kreppa í Evrópu getur haft hliðaráhrif yfir á Bandaríkin, víxlverkan þarna á milli er helsta áhættan um það að hugsanlega verði verri atburðarás en sú sem ég tel líklega núna.

-----------------------------

Þessi laka framvinda þýðir auðvitað að fjárfestar verða tregir til.

Það verður erfitt að fá fjárfestingar, alveg burtséð frá því hver tekur við.

Því miður!

 

Kv.

Dýpkandi kreppa, verðbólga vel innan við 2%, dugar ekki til að Seðlabanki Evrópu lækki vexti!

Samkvæmt verðbólguspá Seðlabanka Evrópu, verður verðbólga líklega 1,6% að meðaltali á evrusvæði þetta ár, og einungis 1,3% árið eftir. Þar sem viðmið ECB varðandi verðbólgu er að hún skuli vera innan við 2% en þó ekki fjarri því marki. Og samtímis, hefur Seðlabanki Evrópu viðurkennt að 4. ársfjórðungur 2012 var verri en bankinn hefur áður talið, og hefur að auki fært hagspá sína fyrir þetta ár niður í -0,5%.

Þá vekur það nokkra athygli, að Seðlabanki Evrópu skuli halda vöxtum óbreyttum 8. mánuðinn í ár.

Vextir áfram 0,75% sem Mario Draghi kallar "accomodative."

 

Ég vitna í mjög áhugavert svar, við spurningu blaðamanns:

Mario Draghi, President of the ECB, Vítor Constâncio, Vice-President of the ECB, Frankfurt am Main, 7 March 2013

• "As I said in the Introductory Statement, the downward revision is due to a carry-over from a weak fourth quarter of last year, but the recovery path is by and large unchanged."

Hann telur sem sagt, að verri 4. fjórðungur 2012 sé ekki neikvæð vísbending, er enn á því að hagkerfi evrusvæðis muni rétta af sér þetta ár, og snúa við til hagvaxtar fyrir árslok.

• "We are actually seeing a dichotomy between the hard data which, as you said a moment ago, are on average disappointing and a broad indicator of soft data, of survey data, of sentiment data, which almost uniformly are positive."

Þetta er áhugavert - hann viðurkennir. Að mældar útkomur, þ.e. hvað hagkerfið er raunverulega að gera, hefur hingað til gefið dökka mynd.

En að á sama tíma, hafa markaðir og væntingar fyrirtækja - farið nokkuð upp.

• "We have to distinguish, here, the outlook for the short term, which shows weak consumption, weak investment overall, weak domestic demand and high unemployment."

Þetta er þ.s. raunverulega er að gerast.

• "But in the medium term, we continue seeing the beginning of a gradual recovery, which is basically caused by three factors."

Þarna er hann að tala um framtíðina nokkur næstu ár. Heldur því fram að sá viðsnúningur sem enn eru engin merki um, sé á leiðinni.

• First, stronger world demand, meaning more exports.

Ég velti fyrir mér, hvaðan þetta "stronger world demand" á að koma. En þ.e. alveg útséð með það, að hagvöxtur verði meiri þetta ár í Bandaríkjunum en það síðast - nú þegar ljóst er að Obama hefur samþykkt, að svokallað "Budgetary Sequestration" skuli hefjast, þ.e. flatur niðurskurður á öll útgjöld bandar. alríkisins.

Minni hagvöxtur í Bandaríkjunum en annars hefði verið, ætti þá að þíða að neysla mun ekki aukast.

Spurning um Kína, en það land hefur hingað til ekki sýnt áhuga á að verða útflutningsland fyrir aðra, reyndar gengur Þjóðverjum vel - v. eftirspurnar eftir þýskum bílum, snyrtivöruframleiðendum gengur nokkuð vel. En heilt yfir selur Kína mun meir til Evrópu en það flytur inn þaðan.

• Second, our monetary policy stance, which will remain accommodative as long as needed, and we will remain in fixed rate full allotment mode as long as needed. 

Þarna er hann eiginlega búinn að lofa því að halda vöxtum "lágum" eins lengi og þörf er á.

Hann neitaði að lofa að lækka vexti síðar. 

• And the third factor: Some countries, especially the ones that have front-loaded the fiscal adjustment, will actually see a gradual reduction in the contractionary effects of the fiscal consolidation. And that’s going to be another factor which gradually, by the year end probably, will also contribute to this recovery."

Bravó - sum lönd sem áður hafa þurft að skera mikið. Þurfa minna að skera niður í ár.

 

Setjum "accomodative" peningastefnu Draghi í samhengi!

Þegar fréttirnar bárust út, að Draghi ætli að vera "accomodative" áfram.

Þá hækkaði gengi evrunnar gagnvart dollar um 1% og 2% gagnvart jeni.

• Munið, að hærra gengi evru skaðar útflutning.

Markaðurinn bjóst við vaxtalækkun, eftir allt saman með verðbólgu skv. mælingu í febrúar komin í 1,8%. Og að auki, fyrstu vísbendingar um framvindu efnahagsmála allar slæmar.

Þ.e. verri 4. fjórðungur en áður var reiknað með. Síðan margvíslegar mældar hagtölur ekki gefið byr undir væng fyrir bjartsýni, t.d. minnkun pantana erlendis frá til þýskra iðnfyrirtækja í janúar um 3% miðað við desember, í stað aukningar sem áður var búist við.

Tölur frá Spáni, Frakklandi og Ítalíu. Sem benda til lakari stöðu á sl. ári. En áður var reiknað með.

-----------------------------

En þrátt fyrir þetta. Að Draghi viðurkenni, að hið "harða data" gefi hingað til slæmar fréttir.

Þá segir hann - verið óhræddir.

Þetta fer allt að batna á morgun.

Og þess vegna er engin ástæða til að lækka vexti!

• Hann hefur ekkert í höndunum annað en vaxandi trú markaða á framtíðina, sem raunverulega byggir eingöngu á loforði sem hann sjálfur gaf á sl. ári.
• Og síðan, trú hans sjálf á það - að stefnan muni alveg örugglega virka.

-----------------------------

Til samanburðar, þá viðhefur "Bank of England" og "Federal Reserve" 0 vexti.

En auk þess, eru báðir að prenta peninga. Sem er ígildi þess að hafa neikvæða vexti. 

Auk þess er gamli seðlabankastjóri Japans að hætta, og við tekur annar. Sem er ráðinn með það markmið, að auka verðbólgu í Japan í 2%. Sem vitað er að verður gert með prentun.

• Þannig - að "accomodative" stefna Mario Draghi.
• Er samt miklu stífari en stefna hinna.

Hann enn tala um það, að hans "accomodative" stefna sé að styðja við hagkerfið.

Meðan Bretland og Bandaríkin, og síðan mun Japan bætast við; ætla að halda vöxtum á 0 samtímis að þau prenta m.a. til að halda niðri gengi sinna gjaldmiðla. Svo útflutningur vaxi ásmegin.

En Seðlabanki Evrópu, sem mun sjá evruna styrkjast stöðugt gagnvart þeim gjaldmiðlum, þ.s. peningastefnan er í reynd mun stífari; mun uppskera það að stöðugt hærra gengi evru - hamli gegn vexti útflutnings.

Á sama tíma, og hagvöxtur í Bandaríkjunum verður líklegast - ekkert skárri í ár en sl. ár, því engin viðbótar eftispurn þaðan.

1. Það virðist vanta þann skilning - að gengið skiptir máli þegar kemur að samkeppnishæfni.
2. En því hærra sem það verður, því meir þurfa lönd t.d. í S-Evr. að þrýsta launum niður. 
3. Sem þá lamar innlenda eftirspurn enn meir, eykur atvinnuleysi, eflir óánægju almennings enn frekar.
4. Og auðvitað, heldur áfram að smætta heildarumfang þeirra hagkerfa.

Mér sýnist ekki ljóst að þessi stefna muni ganga upp. Þvert á móti.

 

Að lokum: Evrópa getur sennilega hætt að hafa kosningar!

En ein enn ummæli Draghi vöktu athygli mína, í svari við spurningu annars blaðamanns:

• "You also have to consider that much of the fiscal adjustment Italy went through will continue on automatic pilot."

Hann bendir á að óvissan á Ítalíu - skipti engu máli að þessu sinni.

Því að mörkuð stefna mali áfram eftir sem áður.

Peter Spiegel - The so-called fiscal compact is now law of the land

"In all eurozone countries, the so-called “fiscal compact” is now law of the land, severely constraining policy makers’ ability to do anything but stick to demanding deficit and reform targets."

Þetta er einmitt málið - öll aðildarríki evrusvæðis gerðu hinn svokallaða "Stöðugleikasáttmála" að landslögum.

Og sá bindur ríkin skv. lögum, til að fylgja mjög ströngum viðmiðum um halla á fjárlögum - þannig að niðurskurðarstefnan er orðin að landslögum.

Með öðrum orðum - það skiptir litlu máli. Þó haldnar séu kosningar. Nýir flokkar, geta ekki breytt stefnunni.

-----------------------

Peter Spiegel réttilega bendir á, að þetta hljóti að hvetja kjósendur í löndum þ.s. óánægja fer vaxandi. Til þess, að halla sér í vaxandi mæli að flokkum, sem leggja til "róttækar" lausnir.

 

Niðurstaða

Ég á alls ekki von á því, að trú Draghi um viðsnúning fyrir árslok, komi til með að rætast. Mér finnst orð hans, að hann sé til í að vera "accomodative" eins lengi og þarf, benda til þess. Að "ECB" ætli sér ekki neðar í vöxtum. En séu til í að halda þeim þetta lágum áfram.

Það verður áhugavert að sjá - eftir því sem fram vindur árið. En Japan mun fljótlega hefja prentun. Og þá fer væntanlega jenið að falla hratt gagnvart evru. 

Og Japanir eru meginkeppinautar Evrópu á mörkuðum, bæði í Bandaríkjunum og í Asíu.

Þegar eru Bretar og Bandaríkjamenn að prenta til að halda niðri gengi sinna gjaldmiðla, sem eðlilega minnkar eftirspurn í þeim löndum eftir innfluttu, og styrkir stöðu þeirra útfl. atvinnuvega.

Meðan að Evr. útfl. atvinnuvegir, vegna þess að peningastefna "ECB" er í reynd mun stífari, búa við stöðugt hækkandi gengi - þar með stöðugt vaxandi gengisóhagræði. Sem innan samhengis evrulanda, er þá einungis unnt fyrir þau lönd að mæta, með enn frekari samdráttaraukandi niðurskurði og launalækkunum, sem þá magnar upp kreppuástand þeirra land enn frekar og innlenda óánægju.

Hágengi evru - að sjálfsögðu þannig mun þá dýpka kreppuna á evrusvæði!

Og stóra vonin um viðsnúning. Snýst um aukinn útflutning. Sem verður þá stöðugt meir fjarlægari draumur. Ég skynja sem sagt - að stefnan sé ósamkvæm sjálfri sér!

Sterkari evra - íti stöðugt áfram lengra inn í framtíðina þeim markmiðum sem löndin eiga að ná fram um samkeppnishæfni, svo þau geti náð fram þeim árangri sem ætlast er til.

Að gera eins og Þýskaland - að verða útfl. hagkerfi.

Auk þess, "budgetary sequestration" er hafið í Bandaríkjunum, þ.e. "Austerity" þar einnig. Sem ætti að tryggja að það verði ekki neitt af þeirri aukningu hagvaxtar þetta ár, sem áður margir hafa verið að búast við.

Ég held með öðrum orðum þessi von um útflutningsdrifinn hagvöxt fyrir Evrópu alla - sé tálsýn!

En þ.e. einmitt sem hinn svokallaði "fiscal compact" sníst um, að gera alla Evrópu að Þýskalandi, samtímis því að hún á öll að stefna að auknum útflutningi. 

Auk þess, hvar þeir markaðir eru - ekki á plánetu Jörð!

 

Kv.

Mikið er maður háður netinu :) Er netið skoðanamótandi?

Datt út í einn dag vegna þess að deilirinn/"router" bilaði. Maður finnur fyrir því hve háður maður er netinu, þegar engin leið er að komast inn á það heiman að frá sér :) Nýr deilir. Og aftur kominn inn, jibbí :) Sjálfsagt eru hinir fullorðnu ekki barnanna bestir.

Magnað hve stór hluti af lífi fólks netið er orðið sbr. "Facebook," "Twitter" - umræðuvettvangar aðrir á netinu, t.d. innlendir og erlendir netfjölmiðlar, eða sérstakir umræðuvettvangar um daginn og veginn.

 

Eitt sem ég hef haft pínu áhyggjur af í tengslum við netið!

Er tilhneigingin að fólk sameinast innan skoðanahópa - oft þvert á lönd. Þ.e. hægri menn tala við aðra hægri menn. Sækja sér viðhorf - viðmið - skoðanir til annarra hægri manna.

Og vinstri menn gera slíkt hið sama. Einnig umhverfisverndarmenn. Og fjöldi annarra skoðanahópa.

Mér hefur fundist að netið samtímis:

1. Sameini.
2. Sundri.

Þetta er sjálfsagt ekki undarlegt, þ.e. fólki eðlislægt að leita uppi aðra með svipaðar skoðanir.

• En hættan er að fólk tali í enn meira mæli, nánast eingöngu við fólk með líkar skoðanir.

Það sem mætti kalla "skoðanasamfélög" festist í æ ríkara mæli í sessi.

Og þar með einnig, að ágreiningurinn milli þeirra - verði jafnvel "hnattrænn."

Það eru þegar til staðar fjöldi þrýstihópa sem hafa mjög mikla net-tilveru, sem eru farnir að starfa í hnattrænu samhengi.

Auðvitað, eru hinar skoðanirnar einnig með hnattræna net-tilveru - þ.e. þær sem eru miðlægari fyrir flesta.

 

Þarf að sporna gegn þessu hér á heima vettvangi?

Það er hugsanlegur möguleiki, að fólk sé í vaxandi mæli - "einangrað innan sinna skoðanahópa."

Þ.e. þ.s. ég velti m.a. fyrir mér - þeirri þróun að hver skoðanahópur í gegnum það að öðlast sífellt viðtækari tengsl þvert á lönd, í gegnum það að verða þannig sífellt yfirgripsmeiri og umfangsmeiri; verði smám saman að nærri fullkominni skoðanatilveru.

Ég meina, þeir sem tilheyra hópnum fá margvíslega þjónustu í gegnum hann:

1. Fréttir, með gleraugum skoðanahópsins.
2. Upplýsingar, með gleraugum skoðanahópsins.
3. Og ekki síst, aðgang að sérfræði-álitum með gleraugum skoðanahópsins.

• En sérfræðingar eru langt í frá í óháðri tilveru, heldur oft sjálfir fastir inni í tiltekinni skoðanatilveru, þ.s. tilteknar skoðanir eru "fasti" og "óumdeildar" - - ég er í reynd að tala um trúarbrögð nokkurs konar.

Með öðrum orðum - í vaxandi mæli rofna tengslin milli hópanna!

--------------------------------

Hvað á ég við - að sporna gegn?

Það mætti hugsa sér, að ríkið sjái sér hag í því - - að sporna gegn þeirri þróun. Að skoðanahópar lifi með vaxandi hætti "hliðstæðri" tilveru - á netinu. 

Sem mig grunar, að geti alið á vaxandi andúð milli þeirra - dregið úr gagnkvæmum skilningi.

• Með því að standa fyrir "hlutlausum" skoðanavettvangi!

Til þess að það geti virkað - þyrfti að fá "skoðanamyndandi" aðila til að tjá sig þar reglulega.

Það mætti hugsa sér - að hvert málefni sem tekið er fyrir. Verði með tvær súlur - þ.e. með og móti.

1. Rök með - fái inn á annarri.
2. Rök á móti - á hinni.

Þátttakendur loggaðir inn, með lykilorð, þumli upp eða niður, en fái einungis að greiða atkvæði með þeim hætti, einu sinni per rök per málefni.

• Smám saman komi í ljós - hvað rök með, njóta mests stuðning.
• Og hvaða rök gegn - njóta mests stuðning.

Röðin verði skv. greiddum atkvæðum með upp eða niðurþumli.

---------------------------

Það sem fæst fram - væri að á einum stað.

Væri til staðar - síða, þ.s. fólk getur lesið rök "með"/"móti" hverju málefni fyrir sig - á sama stað.

Undir hverju væri alltaf hlekkur - á nánari rökstuðning, en einnig umræðuvettvang um viðkomandi "rök."

 

Niðurstaða

Netið er orðið svo óskaplega rýkur þáttur í lífi fólks. Ég hef upplifað það sjálfur. Hve það samtímis sameinar og sundrar. Að víða eru síður skoðanahópa, sérstaklega erlendar. Farnar að veita mjög mikla þjónustu. T.d. fréttaþjónustu, að vera upplýsingaveita, þar eru einnig sérfræðiálit þeirra sem a.m.k. af hópnum, eru titlaðir sem sérfræðingar "hvort sem þeir eru alvöru eða ekki."

Þetta getur verið varasamt samfélögum - því þarna er allt á milli himins og jarðar, en ekki síst að síður jaðarskoðanahópa - leggja sig oft mikið fram með að veita, einmitt þjónustu af því tagi sem ég lýsi.

Oft eru meðlimir hvattir til að leggja trúnað á þær skýringar sem þar má finna, haldið fram að fjölmiðlar ljúgi, séu á bandi "andstæðinga afla." Þarna er einnig að finna aðrar tegundir jaðarskoðana - t.d. sértrúarsamtök. 

-----------------------

Jaðarhóparnir hafa farið með vissum hætti á undan í þróuninni. En það virðist sem að þeir sem eru miðlægari. Séu einnig farnir að bjóða í vaxandi mæli upp á mjög djúpa net-tilvist. 

Þannig að menn þurfa nánast aldrei að ræða málin við aðra - en þá sem þeir eru sammála.

Í því liggur einmitt hætta - grunar mig!

Kv.