Sjálfstæðissinnar í Katalóníu verja þingmeirihluta sinn í héraðsþinginu - áfall fyrir stefnu Mariano Rajoy forsætisráðherra Spánar

Mariano Rajoy virðist hafa tapað veðmáli því sem hann tók rétt fyrir mánaðamót okt./nóv. sl. er hann setti Katalóníu hérað undir beina stjórn yfirvalda í Madríd - í kjölfar sjálfstæðisyfirlýsingar héraðsins og leysti samtímis upp héraðsþingið boðaði nýjar héraðsþingskosningar - sem nú hafa farið fram; sú yfirlýsing var síðan formlega lýst ólögleg af stjórnlagadómstóli Spánar - auk þessa voru leiðtogar sjálfstæðissinna hundeltir af spænskri ríkislögreglu, fjöldi þeirra handtekinn og réttarhöld hafin í þeirra málum.
--Ekki síst, leiðtogi héraðsstjórnar Katalóníu, áður en Mariano Rajoy setti héraðsstjórnina af - Carles Puigdemont, flúði land hefur dvalíð í Brussel undir vernd forsætisráðherra Belgíu æ síðan.

Separatists claim narrow victory in Catalan election

Former Catalan leader Puigdemont seen regaining regional leadership

Carles Puigdemont's party claims victory as independence movement set to gain overall majority

Carles Puigdemont addressing the media after watching the results of Catalonia's regional election in Brussels Reuters

Ekki er allt samt tóm hamingja fyrir sjálfstæðissinnana!

1. Meirihluti þeirra á héraðsþinginu er minni en áður.
2. Þeim tókst ekki að ná alveg upp í helming heildaratkvæða.

• Stærsti þingflokkurinn á héraðsþinginu, verður Ciudadanos flokkurinn, sem vill áframhald sambands Katalóníu við Spán.
• Kosningin virðist staðfesta klofningu íbúa í sjálfstæðismálinu í ca. 50/50.

Deilurnar hafa valdið nokkru efnahagstjóni fyrir héraðið - 3.100 fyrirtæki hafa fært höfuðstöðvar sínar úr héraðinu síðan í október byrjun - einkafjárfesting innan héraðsins minnkaði á 3-ársfjórðuni um 75%.

Þetta eru það stórar sveiflur niður á við, þ.s. að Katalónía ein og sér hefur efnahag stærri en Portúgals - stærsta héraðshagkerfi Spánar; að þessi samdráttur dregur Spán sem heild niður með sér.

Kosningaþátttaka virðist hafa verið met, þ.e. 83%.

Mariano Rajoy kemst vart hjá því að semja við sjálfstæðissinna!

Hann sagðist mundu virða niðurstöðu kosninganna - að hann mundi afsala beinni stjórn yfir héraðinu. En hótaði því þó, að ólöglegar aðgerðir af hálfu nýrrar héraðsstjórnar - gætu leitt til beinnar stjórnar frá Madríd að nýju.

Ég held að ekki sé unnt að efast um að Mariano Rajoy meinar þau orð.
Raunveruleg hætta virðist á pattstöðu - sem gæti skaðað efnahag héraðsins og Spánar enn frekar.

Það væri áhætta fyrir Madríd að svipta héraðsstjórnina völdum í annað sinn.
En óvenjumikil kosningaþátttaka bendi til þess að sjálfstæðissinnum hafi tekist vel að þétta raðir stuðningsmanna sinna. Þó að litlar ryskingar hafi af hlotist í október.
--Þá gæti annað gilt um ef mál endurtaka sig.

Hingað til hefur ríkisstjórn Spánar ekki tekið í mál nokkrar umtalsverðar tilslakanir til Barcelona -- en deilan hófst upphaflega á deilum um skattfé.
En héraðið er hlutfallslega auðugra en önnur héröð á Spáni, einnig efnahagslega stórt miðað við önnur hérð.

Á Spáni hefur verið sú regla, að skattur renni til Madrídar - en síðan aftur til baka frá Madríd til héraðanna háð fjárlögum, þar með ákvörðunarvaldi ríkjandi meirihluta á þingi Spánar.

Þetta hefur þítt að verulegt fé hefur runnið frá Katalóníu - til annarra héraða, sem sum hver eru miklu fátækari.
Það þíðir, að fátækari héröðin eru flest hver - afskaplega andvíg tilslökunum til Katalóníu; í formi þess að héraðið fái að halda eftir heima fyrir verulegu hlutfalli þess skattfjár sem þar verður til.

--Þar af leiðandi er þetta pólitískt séð afar erfitt mál.
--Þ.s. að meirihluti á þingi Spánar er líklega andvígur tilslökunum.

Meðan að erfitt er að sjá annað en að sjálfstæðismálið geti ekki koðnað niður án verulegra tilslakana af einhverju tagi -- stórar tilslakanir um skattamál líklega mundu duga.

 

Niðurstaða

Ég er enn sem fyrr efins að Katalónía fái sjálfstæði frá Spáni, en skv. stjórnarskrá Spánar er ákvæði þess efnis að Spánn sé ódeilanleg "indivisible" heild. Stjórnvöld Spánar hafa sagt, einungis almenna atkvæðagreiðslu allra Spánverja geta ákveðið annað.
--Engar líkur væru á að slík atkvæðagreiðsla samþykkti að veita Katalóníu sjálfstæði.

Vegna ríkra hagsmun annarra héraða að fá áfram skattfé frá hinni tiltölulega auðugu Katalóníu.

Þannig að líklega meinar ríkisstjórn Spánar þá hótun sína að héraðið mundi aftur vera tekið undir beina stjórn - aðgerð sem líklega mundi ekki mæta umtalsverðri andstöðu annars staðar á Spáni.

Ef út í þ.e. farið er lítill þrýstingur í innanlandspólitík Spánar á Mariano Rajoy að semja - hann hafi sennilega pólitískt séð meira að tapa á því ef hann gefur umtalsvert eftir gagnvart Katalóníu.

En eftir að almennir kjósendur í Katalóníu hafa aftur veitt sjálfstæðissinnum þingmeirihluta - þá einnig verður erfiðara fyrir hann að komast hjá því að bjóða einhverjar viðbótar tilslakanir.

En vegna líklega þröngrar pólitískrar stöðu Rajoy til slíks - virðist mér ósennilegt að þær væru nægilega rausnarlegar til þess að mæta að einhverju leiti lágmarkskröfum sjálfstæðissinna.

--Með öðrum orðum, virðist mér að ný átök sjálfstæðissinna við ríkisstjórn Spánar blasa við.
--Þó væntanlega fari fram fyrst samningsferli sem ég stórfellt efa að leysi deiluna.

Í það fer líklega einhver tími, áður en átök sjálfstæðisinnanna og Madrídar gjósa aftur upp. En mér virðist meiri líkur en minni, á því að aftur sverfi í stál. Vegna þess hve mér virðist afar ólíklegt að Madríd veiti Barcelona þær tilslakanir sem duga til að sætta sjónarmið innan Katalóníu.

Endurteknar deilur munu að sjálfsögðu valda enn meira efnahagstjórni fyrir allan Spán, ekki bara héraðið sjálf.
--Á endanum skapar það sjálfsagt einhvern þrýsting á stjórnvöld Spánar.
-------------------Eldri umfjallanir:

Leiðtoga Katalóníu veittir úrslitakostir

Ríkisstjórn Spánar setur Katalóníu undir beina stjórn

 

Kv.