Gæti Úngverjaland fellt evruna?

Þetta hljómar ef til vill fjarstæðukennt við fyrstu sýn þ.s. Úngverjaland er ekki meðlimur af evrusvæði. En, ekki er allt sem sýnist.

Málið er að erlendir bankar eiga í dag megnið af fjármálamarkaðinum í Úngverjalandi, mikið til í gegnum útibú sem rekin eru þar í landi, en á ábyrgð tryggingasjóða heimalands en ekki síst, að þá eru útlánatap slíkra útibúa beint fjárhagslegt tjón fyrir móðurfyrirtækið.

Þar liggur lykilatriðið, en af erlendum ríkjum sem reka bankarekstur i Úngverjalandi bera 2 lönd höfuð og herðar yfir aðra í umsvifum, þ.e. Austurríki og Sviss. Umsvif Austurrískra banka þó ívið stærri að umfangi.

Austurríki er aðili að evrusvæði og austurrískir bankar eiga mikið af útistandandi húsnæðislánum með veðum í húsnæði í Úngverjalandi, sem flest hver voru veitt í evrum. 

• Vegna umtalsverðs gengisfalls fórintunnar undanfarna daga, hefur verið að eiga sér stað klassískt gengismisvægi - alveg eins og við könnumst við. Þannig að lánin eru að hækka í fórintum.

Spurningin er - hvaða áhrif mun það hafa á fjárhagslega heilsu Austurrískra banka, ef þeir verða fyrir umfangsmiklum útlánatjónum í Úngverjalandi?

Hungary's forint falls to record euro low

• Fórintan sökk niður í 324 á móti evrunni, í dag - sem er lægsta gengi fórintunnar á móti evru síðan 2008.  
• Þetta gerir fórintuna verulega veikari gagnvart evru en t.d. ísl. krónuna.
• Fórintan virðist hafa fallið um 30% sl. 6 mánuði gagnvart evru, en getur fallið mikið til viðbótar ef krýsan versnar verulega frekar.

 

Punkturinn er sá, að hrunið 1931 í mái nánar tiltekið hófst einmitt með hruni Credit Andstalt sem var einmitt austurrískur banki. 

Sú helsta ógn sem til staðar við sjálfa tilvist evrunnar, er einmitt hugsanlegur möguleiki að bankahrun eigi sér stað innan einhver aðildaríkis evrunnar, og það valdi hrinu bankahruna í kjölfarið.

• Eins og sést á myndinni að neðan hefur vaxtakrafa á ríkisbréf Úngverjalands farið hratt vaxandi sl. vikur - að auki sést að krafan er að nálgast þ.s. hún fór hæst í, þegar Úngverjaland fékk neyðarlán frá AGS 2008.
• En núna neitar AGS að ræða við ríkisstjórn Orbán - nema tilteknar breytingar á stjórnarskrá verði afnumdar - þegar.

1. Þar er um að ræða, að seðlabanki landsins skuli hafa verið settur undir pólit. stjórn.
2. Og að, inn í stjórnarskrá er komið ákvæði um 16% tekjuskatt á alla þegna Úngverjalands óháð aldri eða tekjum. En það kemur í veg fyrir skattahækkanir, sem AGS vanalega krefst - því AGS vill fá endurgreitt. Eftir þessar breytingar þykir greiðsluáætlun víst ekki trúverðug, á þegar veitt lán, og fyrir bragðið neitar AGS að ræða frekari aðstoð.

• "Standoff" er því komið upp milli AGS og ríkisstjórnar Úngverjalands.

Sala skuldabréfa í fyrradag var í reynd misheppnuð, því ekki var eftirspurn eftir öllu því sem til stóð að selja, þ.e. 35ma.ft. seldust en 10 vantaði upp á, og krafan var 9,96% á þessa útgáfu á 1 árs bréfum, sem er mjög - mjög mikið.

Hætta er virkilega fyrir hendi, að markaðurinn lokist alveg - og það fljótlega. Með "standoff" í gangi við AGS, stendur ríkisstjórnin frammi fyrir eingöngu slæmum kostum - fræðilega getur hún látið seðlabankann prenta fórintur og lána ríkisstjórninni.

Það dugar eingöngu fyrir innlendum skuldbindingum í fórintum - hætta virðist á greiðslufalli gagnvart skuldbindingum í öðrum gjaldmiðlum, einkum evrum.

 

Niðurstaða

Það væri sérstök kaldhæðni örlaganna, ef Victor Orbán forsætisráðherra Úngverjalands, myndi verða með stefnu sinni örlagavaldur Evrunnar - þannig að í annað sinn á innan við öld myndi stórfellt fjármálahrun hefjast í Austurríki, síðan ganga eins og sinueldur í gegnum heimshagkerfið.

 

Kv.

Athugasemdir

[Kristján B Kristinsson (IP-tala skráð) 5.1.2012 kl. 21:56]

Gleðilegt nýtt ár Einar Björn, er þetta ekki akkúrat klassíska litla þúfan sem veltir stóra hlassinu?

[Einar Björn Bjarnason, 6.1.2012 kl. 00:19]

Þetta er óvænt nýtt kridd hið minnsta inn í vandamál ESB og evrusvæðis.

Kv.

[Arnór Baldvinsson, 6.1.2012 kl. 16:05]

Sæll Einar,

Þeir voru einmitt að ræða um þetta á Fox Business í gærmorgunn.  Hvernig sem menn velta þessu, þá er ljóst að það er gífurlega mikill uppsafnaður skuldavandi í Evrópu, sem einhvernveginn mun leita í jafnvægi.  Ég get ekki séð að þetta dæmi geti gengið mikið lengur án þess að eitthvað fari að kvarnast úr því.

Kveðja,

[Einar Björn Bjarnason, 7.1.2012 kl. 17:27]

Örugglega rétt hjá þér.

Kv.