Spurning hvort að leiðtogi Skota, með því að heimta nýja atkvæðagreiðslu um sjálfstæði Skotland, sé að nota sjálfstæðismálið til að þrýsta á Theresu May í BREXIT viðræðum?

Nicola Sturgeon er leiðtogi flokks sjálfstæðissinna í Skotlandi. Eins og flestir ættu að þekkja, þá tapaði flokkurinn þjóðaratkvæðagreiðslu fyrir örfáum árum -- skv. afstöðu London þá, á þar með þessi spurning að vera afgreidd a.m.k. í heila kynslóð.
--Það má því velta fyrir sér, hvort London heimili nýja almenna aktvæðagreiðslu í Skotlandi.
En lagatæknilega þarf London að veita heimild - sem þíðir að London getur sagt, nei!

Það sem vekur athygli - með kröfu Nicola Sturgeon.
Er að hún heimtar að atkvæðagreiðslan fari fram - vorið 2019.
Þegar áætlað er að - skýrar línur séu komnar á BREXIT viðræður, en BREXIT ekki enn orðið.

  1. Það geri það að verkum, að þar með setur Sturgeon það fram sem skýra hótun.
  2. Að ef Theresa May - geri of slakan samning við ESB, þá leiði það til þess að Skotar segi -- bæ, bæ - við Bretland.

--M.ö.o. geti málið snúist um það atriði, að þvinga London til þess - að velja á milli þess að halda Skotum í ríkjasambandinu sem væntanlega þíddi, að Bretland yrði að semja um -- áframhaldandi fulla aðild að - innra markaði ESB, ef halda ætti Skotum í Bretlandi; sem þíddi að breskir BREXIT-erar yrðu þá gefa að stærstum hluta eftir -væntanlega- kröfuna um að takmarka aðflutning fólks til Bretlands, sem virðist hafa verið megin ástæða þess að breskir kjósendur völdu BREXIT í fyrsta lagi.
--Eða, að taka það val sem mundi sennilega auka verulega líkur á því að - Skotland segi, bæ - bæ - ed BEEXIT viðræður enda með þeim hætti, að Bretland er utan - innra markaðar ESB.

https://static.independent.co.uk/s3fs-public/thumbnails/image/2015/04/02/21/Nicola-Sturgeon.jpg

Nicola Sturgeon, leiðtogi flokks skoskra sjálfstæðissina, og leiðtogi Skota!

Að sjálfsögðu er ekkert formlega að því fyrir Skotland, að vera sjálfstætt ríki!

Það sem síðast réð mestu um - nei - niðurstöðuna, var að skoskir kjósendur samþykktu það að viðskilnaður -- líklega leiddi til verri efnahags í Skotlandi.
--Þetta rökrétt séð á enn frekar við í dag!

  1. En verðlag á olíu, var enn yfir 100 dollurum fatið, þegar síðasta atkvæðagreiðsla var.
  2. Í dag er það verð, nærri helmingi lægra.

--Skotland er því í sama vanda, ef þ.e. sjálfstætt ríki -- eins og Noregur.
--Nema að Skotland á engan, olíusjóð.
Að það er án vafa -- verulegur taprekstur á olíuvinnslunni.
Sem við Skotland eins og við Noreg -- er rekin með borpöllum.
Dýrasta aðferð í heimi - til olíuvinnslu.

  • Skotland verður m.ö.o. klárlega ekki, auðugt olíuríki.
    --En olíudraumurinn -- sé örugglega, endanlega búinn!

Það stafi af - tæknibreytingum við olíuvinnslu, þ.e. "fracking" - sem hefur opnað nýjar leiðir til landvinnslu á olíu, á fleiri svæðum í heiminum á landi en áður var unnt að vinna olíu.
--Þ.s. aðferðin er ódýrari en vinnsla með borpöllum.
Þá getur -fracking- viðhaldið framleiðslu að nægilegu marki!
Þannig að verðlag fyrir olíu --> Haldist alltaf neðan við þau mörk, er olíuvinnsla með borpöllum fer að bera sig.

  • M.ö.o. þíði það sennilega, að olíuvinnsla úr sjó - beri sig ekki, meðan -fracking- aðferðin skilar enn nægri olíu, til að halda verðlagi á olíu í heiminum - lágu.
    --Það gæti verið, samfellt a.m.k. nokkra áratugi.

Efnahagslega spurningin er m.ö.o. mun erfiðari í dag fyrir skoska sjálfstæðissina en var síðast!

 

Það áhugaverða er - að skoskir sjálfstæðissinnar eru samtímis, ESB aðildarsinnar!

Það þíðir að sú sterka - andstaða við aðflutning fólks frá fátækari aðildarlöndum ESB.
Er ekki ráðandi mál í augum - skoskra kjósenda.
--Eins og það reyndist vera, meðal -- enskra kjósenda.

  1. Þetta gæti mjög verulega flækt málið með -- BREXIT viðræður, þ.e. þrýstingurinn frá Skotlandi eða m.ö.o. hótunin að fara.
  2. En það að meirihluti Skota vill ESB aðild - þíði að þeir vilja eindregið halda aðildinni að innra markaði ESB.
    --Sem þíði, að þeir setji sig ekki upp á móti - frjálsu flæði fólks milli ESB aðildarlanda, eins og margir Englendingar gerðu.
  • Auðvitað getur -- May velt því fyrir sér, hversu trúverðug hótun Sturgeon er.

--Enda eftir allt saman, hefur áhugi skoskra kjósenda á - brotthvarfi úr sambandinu við Bretland, ekki verið áberandi mikill í seinni tíð.

Það sé þó a.m.k. hugsanlegt - jafnvel meir en hugsanlegt!
Að ef Skotar standa frammi fyrir - því að detta út af innra markaði ESB, þá segir þeir -- bæ, bæ.

 

Hinn bóginn er einn vandi fyrir skoska sjálfstæðissinna!

Að Skotland lendir óhjákvæmilega - utan ESB. Burtséð frá því hvort Skotland segir hugsanlega -- bæ, bæ. Áður en BREXIT er orðið.

  • Hinn bóginn, ætti Skotland sennilega greiða leið inn í EES.
    --Þ.e. aðild að innra markaði ESB.
    --Þó án fullrar aðildar!

Líklega stefndu þeir inn aftur -- þ.e. inn í sambandið.
Engin leið að vita - hve hratt það mundi ganga fyrir sig.
Mundi fara eftir vilja aðildarríkja!

 

Annar vandi, eru efnahagsmálin!

En ef eitthvað er, þá væri viðskilnaður Skotlands við restina af Bretlandi - flóknari en BREXIT fyrir Bretland sem heild. En við erum að tala um, skilnað á 300 ára sambandi. Þessi lönd hafa verið þar með að vaxa saman í mjög langan tíma. Sem þíði, að þau séu -- samofin efnahagslega og menningarlega með hætti, sem erfitt verði að - aftengja á snöggum tíma.

  • T.d. fari nær allur útflutningur og innflutningur Skotlands, í gegnum það sem yrðu -- ný landamæri.
  • Skotland fær töluverða meðgjöf af skattfé frá London -- mikið af opinbera kerfinu í Skotlandi sé beinlínis haldið með þeim hætti uppi.
  • Fyrir utan, að olían í dag - er sennilega, nettó fjárhagslegur baggi.

Viðskipti Skota og Englendinga hvor við annan, eru mjög mikil að sjálfsögðu. Mun hærra hlutfall þess sem framleitt er í Skotlandi, er selt í restinni af Bretlandi. En hlutfall þess sem er framleitt í restinni af Bretlandi - er selt á meginlandi Evrópu.

  1. Skotar þyrftu að samþykkja, að taka yfir - hlutfall skulda Bretlands.
  2. Þeir fengu aldrei, að -- yfirgefa Bretland, án þess að taka á sig, sinn hlutfalls skerf skulda Bretlands.
  • Það dugar sennilega til þess - að dekka stórum hluta, meintan hagnað Skota -sem sumir halda fram- við það ef Skotar ekki lengur senda skattfé til London.

Líklega mundi Skotland þurfa að a.m.k. til bráðabirgða, taka upp nýjan gjaldmiðil.
Óvíst hvort það yrði kallað - pund.

En ef t.d. það eru ekki algerlega frjáls viðskipti milli Skotlands og Bretland - í ljósi þess að restin af Bretlandi er yfirgnæfandi langsamlega stærsti hefðbundni markaður Skota.
--Mundi það koma beint til kjaralækkunar í Skotlandi.

  • Þar er auðvitað -- þrýstingspunktur frá London, á móti.
  1. Líklega yrði gengi gjaldmiðils Skotlands, fljótlega -- verulega lægra en pundsins.
  2. Burtséð frá því, hvort pundið mundi -- hugsanlega lækka verulega við BREXIT.

--En þ.s. restin af Bretlandi er langsamlega stærsti hefðbundni markaður Skota.
--Þ.e. ekki unnt að svissa - 1, 2, eða, 3.
Þá yrði það alveg örugglega útkoman, að Skotar yrðu fyrir nýrri umtalsverðri kjararýrnun.
Ofan á hugsanlega kjararýrnun, vegna BREXIT.

A.m.k. virðist sennilegt, að deila um sambandsslit -- gæti orðið erfið og bitur.
Að líklega verði baráttan í kringum, síðari atkvæðagreiðslu -- mun bitrari og eitraðaðri en sú fyrri.

  1. Þ.e. algerlega hugsanleg, að Skotar samþykki sjálfstæði - í annarri tilraun.
  2. Þó klárlega mundi Skotland, með 2-efnahagstjón þ.e. A)Vegna BREXIT, og, B)Vegna slita við Bretland --> Ekki lifa nein efnahags dásemdar ár a.m.k. fyrsta áratuginn.

Auðvitað getur verið að -- löngu síðar blómstri Skotland.
En það er eitthvað sem enginn getur vitað í dag.

 

Niðurstaða

Mér finnst blasa við miðað við tímasetningu þeirrar þjóðaratkvæðagreiðslu í Skotlandi - sem Nicola Sturgeon nú gerir kröfu um, þ.e. áður en áætlað er að BREXIT hafi farið fram - en eftir að viðræður líklega hafa staðið nægilega lengi til að mynd sé komin á málin í megin atriðum.
--Að Sturgeon ætli að nota sjálfstæðismálið, sem hótun á Theresu May.

M.ö.o. skýr hótun um endalok sambandsins við Skotland, geti verið ætlað að þvinga London til þess að semja um BREXIT með hætti -- sem skárr hugnast Skotum.
Eða, sem er annar möguleiki, sem ég hef ekki enn nefnt -- að Sturgeon ætli að þvinga fram meira "devolution" þ.e. aukið sjálfræði Skotlands innan sambandsins innan Bretlands.--T.d. að aukið hlutfall skattfjár Skotlands verði eftir í Skotlandi.

  • Auðvitað geti útkoman orðið, sjálfstætt Skotland -- hvort sem Skotland endar inni í ESB eða ekki; en það sé einnig undir meðlimalöndum ESB komið.

---------------

Fyrir Ísland, gæti sjálfstæði Skotlands verið hentugt: En bent hefur verið á, að Skotland gæti virkað sem, eitt af svokölluðum Norðurlöndum. En náin samskipti við Skanndinavíu, voru til staðar á öldum áður -- og landfræðilega væru þau ákaflega rökrétt.

Ef einhverra hluta vegna, það yrði bið á mögulegri ESB aðild Skotlands -- t.d. vegna afstöðu Spánar, er gæti hugsanlega verið tregt í taumi -- vegna innalands mála á Spáni, sbr. deilur við Katalóníu.
--En þeim gæti virst það, að verðlauna Skotland (eins og þeir gætu séð það) með aðild, gæti gefið katalónskum sjálfstæðissinnum, byr í segl - svo a.m.k. er hugsanlegt að Spánn hafni aðild Skotlands.

Þá mundi Skotland væntanlega verða eitt -- EES aðildarlanda.
Það væri mjög hentug útkoma fyrir Ísland -- að fá Skotland inn, sem viðbótar akkeri fyrir EES.
--Tæknilega gæti Bretland sem heild, endað þar -- þó það virðist ekki sérlega líkleg útkoma nú, vegna afstöðu BREXIT-era.

  • Algerlega sjálfsagt fyrir Ísland, að hafa góð og vinsamleg samskipti við hugsanlegt sjálfstætt Skotland.
    --Ég hef prívat og persónulega, enga skoðun á því - hvort Skotland á að vera sjálfstætt eða ekki.

 

Kv.


« Síðasta færsla | Næsta færsla »

Bæta við athugasemd

Nauðsynlegt er að skrá sig inn til að setja inn athugasemd.

Um bloggið

Einar Björn Bjarnason

Höfundur

Einar Björn Bjarnason
Einar Björn Bjarnason
Stjórnmála- og Evrópufræðingur. Áhugi á stjórnmálum, Evrópumálum, alþjóðamálum, málefnum Miðausturlanda, trúmálum, vísindum og tækni, og margt fleira.
Júní 2025
S M Þ M F F L
1 2 3 4 5 6 7
8 9 10 11 12 13 14
15 16 17 18 19 20 21
22 23 24 25 26 27 28
29 30          

Eldri færslur

2025

2024

2023

2022

2021

2020

2019

2018

2017

2016

2015

2014

2013

2012

2011

2010

2009

2008

Nýjustu myndir

  • Trump tollastrid bidstada
  • Markaðir Bandar. H
  • Markadir Bandar. heimur

Heimsóknir

Flettingar

  • Í dag (25.6.): 17
  • Sl. sólarhring: 115
  • Sl. viku: 448
  • Frá upphafi: 869755

Annað

  • Innlit í dag: 14
  • Innlit sl. viku: 399
  • Gestir í dag: 14
  • IP-tölur í dag: 14

Uppfært á 3 mín. fresti.
Skýringar

Innskráning

Ath. Vinsamlegast kveikið á Javascript til að hefja innskráningu.

Hafðu samband