Rússland heimtar breytingar á viðskiptasamningi ESB og Úkraínu, hótar ella að beita Úkraínu - viðskiptaþvingunum

Þetta kemur fram skv. nýrri frétt í Financial Times, haft eftir starfsmönnum í Brussel hjá Framkvæmdastjórn ESB. En skv. frétt, barst Framkvæmdastjórninni opinbert bréf rússneskra stjórnvalda, þar sem útlistaðar var - - langur listi af kröfum.

Skv. talsmönnum Brussel, þá er Rússland í reynd að heimta, algera uppstokkun á þeim samningi.

Skv. sömu talsmönnum, komi ekki - alls ekki, til greina að breyta einum stafkrók.

Putin demands reopening of EU trade pact with Ukraine

 

Ég hef aldrei botnað í afstöðu rússneskra stjórnvalda, þ.e. andstöðu þeirra við, samning sem kveður á um mjög náin viðskiptatengsl ESB og Úkraínu!

En ég hreinlega - sé ekki með hvaða hætti, sá samningur - - skaðar hagsmuni Rússlands. Þá alfarið óháð því, frá hvaða sjónarhóli sá samningur er skoðaður.

En þarna stendur deilan enn, á sama upphafspunktinum! En deilan hófst einmitt á deilunni, um þennan samning - sem virðist sambærilegur við "EES" samninginn sem Ísland gerði 1994.

Punkturinn er auðvitað sá:

1. Að sá samningur, hindrar með engum hætti, áframhald viðskipta Úkraínu og Rússlands. Sem dæmi, þá hefur Ísland enn þann dag viðskipti við Rússa. Síðan má nefna, að ESB aðildarlönd hafa haft mörg hver - - afar náin viðskiptatengsl við Rússland "þó þau séu fullir meðlimir að ESB."
2. Svo ef þetta er spurning um "viðskipti" þá er ekki að sjá nokkurn augljósan "snertipunkt."

• Slíkur samningur, hindrar með engum hætti - úkraínsk fyrirtæki í því, að selja vörur til Rússlands.
• Fremur en full aðild að ESB, hefur hindrað fjölda aðildarríkja ESB, í því að hafa náin viðskiptatengsl við Rússland.

Að auki, eins og ég benti á nýlega, þá grunar mig sterklega - - að rússnesku mælandi héröðin í A-Úkraínu. Mundu einmitt vera þau héröð í Úkraínu - - sem mest mundu græða á samningnum.

• Þar kemur til, að þau eru þróaðri efnahagslega - en önnur héröð innan Úkraínu.
• Reynslan sýnir, að þróuð héröð - eiga yfirleitt auðveldar með að nýta sér viðskiptatækifæri, en vanþróuð héröð.

Við höfum t.d. séð þetta á Ítalíu þ.s. N-Ítalía hefur verið tiltölulega auðugt svæði um aldir, og það forskot hefur haldist - - þó að Ítalía hafi gengið í gegnum efnahagsþróun.

Maður verður því eiginlega að álykta: Að málið snúist í reynd ekki um viðskipti. Þó svo að stjórnvöld í Moskvu leggi svo mikla áherslu á, að skemma eða hindra náin viðskiptatengsl ESB og Úkraínu.

1. Málið er kannski að - Kreml lítur enn á Úkraínu, sem land sem með "rétti ætti að tilheyra Rússlandi."
2. Kremlverjum, tókst næstum því, að "þvinga Úkraínu inn í tollabandalag með Rússlandi" - - sem hefði alfarið útilokað alla framtíðar möguleika á ESB aðild Úkraínu, sem og útilokað fríverslunarsamning milli Úkraínu og ESB.

Þá reis fólkið upp, það urðu fræg fjöldamótmæli, sem enduðu með falli forsetans og ríkisstjórnar hans.

Menn hafa gjarnan haldið því fram, að samningur Úkraínu og ESB, skaði efnahag Úkraínu - sem er augljós þvæla. En aftur á móti grunar mig, að ef Úkraína hefði verið lokuð af, inni í tollabandalagi við Rússland, þá sé nær "öruggt" að það hefði skaðað efnahag Úkraínu.

Ástæðan er sú, að Úkraína hefur á seinni árum, flutt í vaxandi mæli varning til 3-landa, þ.e "ekki Rússlands." Þau viðskipti hefðu augljóslega - getað verið í hættu.

• Rússland eða a.m.k. Kremlverjar, virðast enn hugsa í "áhrifasvæðum" þ.e. líta á að sum lönd tilheyri "þeirra áhrifasvæði."
• Það eiginlega þíðir, að þeir líta með sömu augum á þau lönd "sem þeir telja á sínu áhrifasvæði" og Bandaríkin áður litu á "Mið-Ameríku" þ.e. að þeir eigi rétt til "íhlutunar" í þeirra "innanríkismál" og að auki að "Rússland hafi neitunarvald um ákvarðanir í þeirra utanríkismálum" sem skilgreint sé af stjv. í Mosku, að séu "gegn hagsmunum Rússlands."

Það má sjá íhlutun Rússland í - - utanríkismál Úkraínu sbr. viðskiptasamning Úkraínu og ESB; í gegnum þau gleraugu.

Að Rússland, lítur svo á, að eðlilega hafi Rússland "íhlutunarrétt" og þar á meðal "neitunarvald" ef þeir telja að Úkraína, sé við það að taka ákvörðun "gegn þeirra skilgreindu hagsmunum."

Eins og við þekkjum af sögu Mið-Ameríku, þá voru afskipti Bandar. af innanríkismálum þess landsvæðis, sem og utanríkismálum þeirra landa - - margvísleg.

Niðurstaða

Mína grunn afstaða er einföld, að Rússlandi í reynd komi það ekki við. Hvort að Úkraína gerir samning við ESB um náin tengsl, sambærileg við þau er Ísland hefur við ESB í gegnum EES samninginn.

Við getum rétt ímyndað okkur, hvernig viðbrögðin hefðu orðið á Íslandi - - ef t.d. Bandaríkin hefðu skipt sér af "EES" samningnum á sínum tíma. Þau afskipti hefðu alveg örugglega, farið mjög öfugt í okkur.

Ég endurtek, að ég kem ekki auga á þann skaða, sem Rússland verður fyrir. Ef Úkraína klárar þennan samning við ESB.

Þetta er einhver þráhyggja þarna í Kreml.

 

Kv.