Japan birtir tölur sem sýna mesta mælda viðskiptahalla í sögu Japans eftir Seinna Stríð

Það sem hefur farið framhjá mörgum sem hafa verið að gagnrýna stefnu forsætisráðherra Japans gjarnan nefnd "Abenomics" er sú staðreynd, að síðan gríðarlegur jarðskjálfti skók Japan í mars 2011, ásamt flóðbylgju er gekk langt á land - og líklega orsakaði meginpart þess tjóns er varð.

• Hefur Japan búið við - vaxandi viðskiptahalla!

En örlagavaldurinn var kjarnorkuóhappið sem var af völdum flóðbylgjunnar miklu. Þannig að í framhaldinu varð næst versta kjarnorkuóhapp sögunnar. Einungis Tsjernobyl slysið var alvarlegra. 

Bersýnilega reis upp mjög öflug hræðslubylgja meðal japansks almennings, og í kjölfar þessarar atburðarásar - tóku japönsk yfirvöld þá ákvörðun að slökkva "ótímabundið" á flestum kjarnorkuverum í Japan.

Þó engin formlega ákvörðun hafi verið tekin - að loka þeim. Þá hefur a.m.k. fram að þessu, verið það öflug andstaða við hugmyndi um að kveikja aftur á þeim, að ekki hefur a.m.k. enn orðið af því.

• En punkturinn er sá - - að Japan hefur ekki geta bætt upp það "orkutap" sem lokun veranna hefur orsakað nema með því; að flytja í staðinn inn - - olíu og gas.

• Í stað orku sem framleidd er innan lands, kemur - - innflutt orka.

Japan records worst trade deficit following nuclear shutdown

"In 2013 the gap between imports and exports was a record high Y11.5tn ($111bn), the finance ministry reported on Monday, widening from the Y6.9tn and Y2.6tn deficits recorded in 2012 and 2011 respectively."

 

Tilgangur umdeildrar gengislækkunar japanska jensins, er því ekki síst sá - - að slá á innflutning

Þó svo að Japan eigi enn stórar fúlgur fjár frá hinum löngu árum á undan þegar landið hefur haft gjarnan "digran viðskipta-afgang."

Þá get ég skilið að japönsk stjv. hafi áhyggjur af framtíðinni - - en ég geri ráð fyrir því að þau hafi skoðað málið, og komist að þeirri niðurstöðu að fátt bendi til þess. 

Að viðskiptahallinn mundi minnka af sjálfu sér.

En fram kemur í greininni, að innan Japans í seinni tíð, er að verða sambærileg "de-industrialization" þeirri sem Evr. hefur verið að glíma við á seinni árum.

Þ.s. fyrirtæki hafi í vaxandi mæli verið að flytja framleiðslueiningar frá Japan, líklega er Japan að glíma við samkeppni frá Kína.

Þ.s. laun eru mun lægri!

Japan er líklega að auki að verða fyrir sama vanda, að kínv. fyrirtæki séu stöðugt að verða samkeppnisfærari, þeirra tækni batni hröðum skrefum - - samkeppnisforskot fari þverrandi.

• Þannig að eins og í Evr. - - grafi undan getu hagkerfisins til að viðhalda hærri launum, en í því landi þaðan sem öflugasta samkeppnin við japanska framleiðsluhagkerfið kemur.

"The steady hollowing out of Japan’s industrial base has kept a lid on export volumes and opened up individual deficits all over Japan’s trade account."

------------------------------

Að sjálfsögðu getur "launalækkun" með gengislækkun - virkað. Þá á ég við, að ef samkeppnisstaðan hefur dalað það mikið, að fyrirtæki eru í hratt vaxandi mæli að flytja starfsemina annað.

Tilgangur gengislækkunar er örugglega einnig sá, að takast á við þessa þróun.

En ef hún heldur áfram, heldur líklega "viðskiptahalli" áfram að hækka!

Það getur verið að Japan hafi efni á viðskiptahalla í áratug eða svo, miðað við sína gömlu uppsöfnuðu sjóði - - en þ.e. rétt einnig að muna eftir óskaplegri skuldastöðu Japans.

Kringum 240%. En ef hagkerfið er að holast upp, þá þíðir það einnig að möguleiki til hagvaxtar - er þá einnig að dala. 

Það eru slæm tíðindi upp á framtíðar getu Japans til að standa undir sínum skuldum.

• Þannig að þegar allt þetta er tekið saman, átti Japan líklega ekki annan valkost í stöðunni í kjölfar jarðskjálftanna miklu og flóðbylgjunnar, sem leiddi til lokunar kjarnorkuveranna.
• En þá, að fara í þá aðgerð að lækka gengi jensins - - en sú gríðarlega aukning á innflutningi er varð við það að Japan svissaði yfir í "innflutta" orku.
• Hafi líklega neytt Japan til að bregðast mun fyrr við "holun" hagkerfisins út af samkeppninni frá Kína en annars hefði líklega verið. 

Niðurstaða

Vonandi tekst forsætisráðherra Japans með stefnu sinni, að sigla Japan út úr þeim vanda sem hefur smá vaxið alla tíð síðan hrunið mikla varð þar veturinn 1989, og síðan tóku við 2 áratugir af efnahagsstöðnun og vaxandi skuldasöfnun.

Þegar Japan allt í einu lenti í viðskiptahalla - algerlega óplanlagt og ófyrirséð.

Hafi skuldastaða Japans við það orðið "ósjálfbær" landið á öruggri leið í gjaldþrot.

En meðan að Japan hafði afgang af viðskiptum, hafa fjárfestar ekki óttast uppsöfnun skulda ríkisins, því að eignir þær sem Japan hefur átt á móti - m.a. vegna digurs viðskiptaafgangs. Hafa komið á móti, gert heildarskuldastöðuna mun lægri en annars.

En viðskiptahalli breytir þeirri stöðu, því hann étur upp þann uppsafnaða sjóð, og ef hagkerfið hefði áfram haldið að holast upp, þannig framtíðar hagvaxtargeta á sama tíma haldið áfram að dala - - er ég algerlega viss að sá tímapunktur hefði komið. Að Japan hefði lent í mjög alvarlegri krísu.

 

Kv.

Mario Draghi nefndi á Davos hugsanlega leið til að verjast verðhjöðnun

Eða þ.e. a.m.k. túlkun Financial Times á hans orðum. En skv. tilvitnun FT í orð Draghi, þá velti hann upp möguleikanum að Seðlabanki Evrópu mundi kaupa bankalán - á sérstökum lánamarkaði, lánin væru pökkuð inn í "afleiðuform" þ.e. "Asset based securities."

Hann sagði einnig, að slíkur markaður væri ekki til staðar í Evrópu þessa stundina!

------------------------------------

ECB poised for battle to ward off deflation

"Mr Draghi said he favoured looking at a way to package bank loans to the private sector and for the ECB to buy them if economic conditions got worse."  - "Mr Draghi said: “”What other assets would we buy? One thing is bank loans . . . the issue for further thinking in the future is to have an asset that would capture and package bank loans in the proper way”." - "“Right now securitisation is pretty dead,” he said adding, “that there was a possibility of buying asset backed securities if they were “easy to understand, price and trade and rate."

------------------------------------

Skv. frétt þá ítrekað sagði Draghi að ólíklegt væri að þörf skapaðist fyrir slík inngrip - þ.s. hann taldi ólíklegt að evrusvæði væri á leið inn í verðhjöðnunarspíral

Skv. frétt, var Christine Lagarde var á öðru máli - og í panel umræðunni varaði við þeirri hættu.

 

Ég eiginlega gruna Mario Draghi um að vera að gera tilraun til að tala verhjöðnunarhættuna burt!

En þetta gæti verið sniðug aðferð - - en ef við rifjum upp hvað gekk á, á undan svokallaðri "undirlánakrísu." Þá var "afleiðun" eða "securiation" mjög beitt sem aðferð - - þ.e. lán veitt en síðan pakkað inn í afleiðuform "asset based security" og síðan selt áfram.

Kostur fyrir lánveitanda er að þá er öll áhættan af viðskiptunum farin - - annað. Þ.e. kaupandinn tekur við henni - - sem var einmitt hin hliðin á viðskiptunum og undirrót þess af hverju "afleiður" urðu svo eitraðar á endanum fyrir kaupendur. Því að með því að selja lánin jafn harðan burt, þá höfðu þeir enga hvatningu lengur til að vanda sig við þau útlán. Þess í stað þ.s. gróði þeirra fólst í gjaldinu sem tekið er fyrir veitt lán, þá græddu þeir því meir sem flr. lán voru veitt. Því hvatningin algerlega í þá átt, að gæta að engu - - lána og lána á fullu. Selja síðan áfram.

Augljóslega ef slík "afleiðun" á að vera nothæft viðskiptaform - - þarf eitthvað "gæðaeftirlit."

Það áttu auðvitað "matsfyrirtækin" alþjóðlegu að veita, en þau stóðu sig ekki - eins og frægt er orðið.

En þ.e annar handleggur!

------------------------------------

• En ef Seðlabanki Evrópu vill nota þessa aðferð, til þess að íta undir útlána-aukningu, sérstaklega í S-Evrópu.
• Þá gæti það virkað!

Seðlabanki Evrópu keypti ríkisbréf einstakra aðildarríkja árin 2011 og 2012. Það gerði hann á alþjóðalánamörkuðum - - nánar tiltekið á "endursölu" markaði. Þannig að hann gætti sín á að kaupa þau aldrei beint af ríkisstjórnunum sjálfum.

Þannig sjálfsagt komst "ECB" -tæknilega- framhjá reglunni sem bannar ECB lögformlega að lána einstökum aðildarríkjum.

Sjálfsagt getur "ECB" einnig keypt veitt útlán í S-Evrópu, ef bankarnir pakka þeim saman í afleiður og bjóða til sölu á almennum markaði er væri búinn til í evr. samhengi.

Fyrst að Draghi nefnir þennan möguleika - - þá er hann pottþétt búinn að ganga úr skugga um að slíkt sé löglegt.

 

Niðurstaða

Þ.s. væri áhugavert að sjá - - hvort Draghi mundi gera þetta með "prentun" eða hvort hann eins og er hann lét "ECB" kaupa á "endursölumarkaði" ríkisbréf einstakra aðildarríkja, hann einnig lætur starfsm. "ECB" draga það peningamagn til baka í gegnum annað svið starfsemi "ECB." 

Svo að nettó aukist peningamagn ekki fyrir þá aðgerð.

Það fer auðvitað eftir því hve umfangsmikil slík kaup mundu verða. 

Tæknilega gæti "ECB" með "prentun" keypt upp öll slæmu lánin sem íþyngja bankakerfinu í S-Evr., þannig aftur lækkað lántökukostnað í S-Evrópu. 

Þá er auðvitað næsta spurning - - hvort Draghi mundi fá að kaupa "rusl" eða hvort hann yrði að kaupa lán með raunverulegar "gæða" eignir að baki? En í seinna tilvikinu, mundi aðgerðin gagnast síður. Því þá yrðu bankarnir áfram innan S-Evr. að fjármagna afskriftir sínar sjálfir.

Þó það mundi samt hafa áhrif, ef "ECB" mundi að bjóðast til að kaupa afleiður með "nýjum" lánum. Draghi væri þá að hjálpa bönkunum með minna beinum hætti, í gegnum hagnað af sölu þeirra lána til "ECB." Þannig hjálpa þeim með sínar afskriftir - í gegnum þann hagnað. Í stað þess að taka þær afskriftir beinlínis að sér - með yfirtöku lélegra eigna. Þó það væri líklega fljótlegri leið að því markmiði, að koma bönkunum í S-Evr. aftur til heilsu.

En sjálfsagt er einungis svo mikið sem Draghi getur gert, með hluta bankaráðs í líklegri beinni andstöðu - þarf hann líklega ávallt að taka hvert skref með einhverri varfærni.

 

Kv.