Kristinn H. Gunnarsson - "Ammu borgar"! Svara gagnrýni hans á hugmyndir Eyglóar Harðardóttur!

Kristinn H. Gunnarsson hefur komið fram sína eigin vörn fyrir verðtrygginguna. Kallar það að senda reikninginn til ömmu gömlu, þær hugmyndir að afnema verðtryggingu.

Plan „Amma borgar“. Kristinn segir blekkingu að óverðtryggð lán séu kjarabót

 

Hugmynd Eyglóar Harðardóttur er að færa verðtrygginguna yfir á ríkið!

Þetta er áhugaverð hugmynd, og hún hefur að sumu leiti sömu afleiðingar og, að taka upp evru.

Þá vísa ég til þess, að innan evru getur ríkið ekki raunlækkað eigin skuldir með verðbólgu. En með því að innlendar skuldir ríkisins væru verðtryggðar, þá er sú hugmynd að með því fái ríkið mjög öflugann hvata, til að vinna gegn verðbólgu.

Í dag sé verðbólga nær engin ógn fyrir það, vegna þess að þess krónuskuldir eru ekki nema að hluta verðtryggðar - sbr. verðtryggð ríkisbréf. Þá getur ríkið að nokkru leiti minnkað sína skuldabyrði, með því að framkalla næga verðbólgu svo þær raunlækki.

• Þeir sem verða fyrir tjóni eru þá allir þeir sem skulda verðtryggð lán!

• Ríkið á sama tíma bæti stöðu sína - hvatir séu því til staðar hjá þeim sem stjórna í Stjórnarráðinu að hámarka frekar en hitt verðbólgu.

 

Þetta er þó ekki án áhættu!

Alveg eins og upptaka evru krefst ábyrgrar hagstjórnar - svo það sé yfirleitt mögulegt að láta það ganga upp, annars er leiðin í glötun hröð. Þá getur trúverðugleiki slíkrar leiðar dalað hratt, ef ekki er tekið með festu á ríkisfjármálum.

En ríkið gæti lent í herfilegum skuldavandræðum, ekki með ósvipuðum hætti og innan evru sbr. tiltekin aðildarríki evru í vandræðum, ef það missir í eitt skipti stjórn á sínum málum.

En þá er engin skjót útleið - heldur alveg eins og hjá aðildarríkjum evru í vanda - einungis opin sú leið fyrir ríkið, að skera niður útgjöld. Við tekur þá margra ára pína fyrir ríkið, með skertri þjónustu v. almenning, eins og við erum reyndar að sjá í dag.

Hugmyndin er að - :

• Þetta skapi sömu hvatir til ábyrgrar hagstjórnar - og meint er að aðild að evru ætti að fylgja.

• Ríkið er sett í spennitreyju - það hefur þó á móti enn stjórn á ákvörðunum vaxta.
• Því betri stjórn á eftirspurn innan hagkerfisins - en ef Ísland væri í evru, og ákvarðanir vaxta væru teknar annars staðar - og ekki í nokkru samhengi við aðstæður okkar hagkerfis.

Ábending til Kristins

Laun aldraðra eru í reynd skuld hagkerfisins burtséð frá því hvort þ.e. gert með sjóðasöfnun eða gegnumstreymiskerfi. Munurinn er fryst og fremst sá, að gegnumstreymiskerfi er gegnsærra. En, þó svo að til séu sjóðir, þá á það hið sama við - nema í því tilviki þegar fé er varðveitt erlendis.

• Sjóðirnir eru í reynd skuld hagkerfisins við sjóðina - þeir sem vinna ávaxta í reynd eignirnar og fyrir þá ávöxtun er greiddur út lífeyrir.

• Vandinn er sá að þetta kerfi gengur ekki upp nema hagkerfið gangi upp.

• Þá þarf að íhuga heildarþunga vaxtagjalda á hagkerfinu - en sú byrði er það getur borið er takmörkuð.

Þ.e. áhugavert í því samhengi er krónan féll um árið minnkuðu eignir sjóðanna minna en nam verðfalli krónunnar - en það gerðu launatekjur launamanna ekki.

Þetta þíðir í reynd - vegna þess að tekjur allra þ.e. aldraðra sem og launamanna, hvíla á þeim tekjum sem hagkerfið skaffar; að hlutfall þeirra tekna sem fara til aldraðra hækkaði á kostnað launamanna.

• Þannig varð hrein raunhreyfing þ.e. tekjufærsla á kostnað launamanna, yfir til aldraðra.

• Á sama tíma, hækkuðu skuldir launamnna verulega.

• Tekjuskerðing launamanna sbr. aldraða er því heilt yfir - mjög veruleg.

Við getum ekki haft það þannig - að önnur kynslóðin hafi það svo mikið verr en hin, því ekki síst að þeir sem eru á vinnumarkaði eru einnig að ala upp næstu kynslóð þar á eftir. Þannig að ef kjör þeirra á vinnumarkaði versna áberandi meir - - á það einnig við kjör barnanna sem eru að alast upp.

Þetta þarf allt að hugsa í samhengi!

 

Niðurstaða

Þó svo verðtrygging sé afnumin á skuldir almennings - er það eingöngu skref í baráttunni fyrir betri skilyrðum fyrir almenning. Síðan þarf að ráðast að lífeyriskerfinu, þ.e. að lækka meðal-raunávöxtun þess úr 3,5%. En þessi raunávöxtun myndar vaxtagólf hér - heldur uppi bankavöxtum hérlendis.

Í reynd hefði það nær engin áhrif á raunvexti á bankalán hérlendis, að skipta um gjaldmiðil. 

 

Kv.