Smá gagnrýni frá eigin brjósti á það AGS plan, sem Ísland nú starfar undir!

Lilja Mósesdóttir segir Alþjóða Gjaldeyrissjóðinn dýpka kreppuna hérlendis!

Sjá frétt þ.s. Lilja Mósesdóttir gagnrýnir AGS planið, eins og það byrtist hérlendis!

 

Stjórnarliðar deila enn og aftur um AGS. Lilja segir sjóðinn dýpka kreppuna

Lilja Mósesdóttir: "Á Alþingi í dag vakti hún athygli á spá um minni hagvöxt og sagði fyrri ríkisstjórnir ekki hafa hlustað á varnaðarorð sín um að efnahagsáætlun AGS dýpki einungis kreppuna hér á landi. „Við munum ekki komast út úr kreppunni nema ríkið hætti við niðurskurð sem hætti við niðurskurð sem leiðir til fækkunar starfa, hækki lágmarksbætur og stuðli að hækkun lágmarkslauna til að örva eftirspurn, ásamt því að veita fjármagni í atvinnuskapandi verkefni,“ sagði hún á Alþingi."

 

Helgi Hjörvar: „Það, sem mun skapa hagvöxt og koma hjólum atvinnulífsins af stað, er fjárfesting. Ekki síst erlend fjárfesting. Samstarf við AGS er lykilatriði í því að að koma hér af stað þeim fjárfestingarverkefnum sem að okkur hér hefur ekki enn tekist að hrinda af stað,“ sagði Helgi Hjörvar.

 

Stiglitz uppi í Háskóla - cirka 2 klst. í hlustun en vel þess virði!

Ég mynni fólk á að hann Stiglitz gagnrýnir þá aðferð sem AGS beitir, að láta lönd taka stórfé að láni eins og í okkar tilviki, og kalla það gjaldeyris varasjóð.

Það sem ég tel að hefði á hinn bóginn verið til mikilla muna gagnlegra, er ef AGS hefði gengist fyrir milligöngu á milli okkar og kröfuhafa Íslands.

En að sjálfsögðu eru slík lán auðvitað íþyngjandi fyrir viðkomandi land síðar meir, þó svo að þau séu á lægri vöxtum en viðkomandi ríki gæti fengið annars staðar þá stundina - en AGS auðvitað vill peningana aftur til baka fyrir rest.

Einkum í skuldakreppu, er mikilvægt að lágmarka hækkun skulda á sama tíma, og flýtt er sem mest fyrir því, að óþægilega íþyngjandi skuldir lækki og hverfi.

Það er því mikilvægt að lágmarka sem mest frekari lántökur, sem eru hrein viðbót við skuldir - AGS lán meðtalin, þó svo vextir þeirra séu lægri en markaðslán við slíkar aðstæður, þá að sjálfsögðu samt auka þær við skuldir viðkomandi lands og þar með hækka vaxtagjöld þess.

Ef AGS hefði einungis lánað til að fleyta okkur áfram til skamms tíma - en raunverulega lausnin hefði verið samningar við kröfuhafa, um endurskipulagningu lána.

Veltið þessu fyrir ykkur. Hvað ef krónubréfa eigendur samþykktu að fá greitt til baka, á lengri tíma - þ.e. að skipta núverandi bréfum fyrir ný með lengri greiðsludreifingu.

Það væri hægt að afnema höftin þegar í kjölfarið án veruleg útstreymis fjár.

Síðan aðrir kröfuhafar Ísl. - en, með árleg vaxtagjöld rúm. 18% af tekjum ríkissjóðs sem er meira en kostar að reka allt skólakerfið á hverju ári, - en þetta stafar af því að stærstu lánin voru tekin í tengslum við hrunið og á mjög óhagstæðum kjörum, - þá er skuldabyrðin mjög íþyngjandi fyrir ríkið sem takmarkar möguleika þess til að beita sér við það verkefni að snúa hagþróun hérlendis við.

Það eitt að skipta þeim sömu lánum út fyrir ný með meiri greiðsludreifingu og lægri vöxtum, myndi laga hlutina mikið og þar með minnka niðurskurðar þörf ríkisins.

Minnkuð niðurskurðar þörf myndi draga úr samdrætti - þetta myndi auka fjármagn þ.s. sem ríkið hefur til umráða til að standa fyrir framkvæmdum eða annarri atvinnusköpun - flýta fyrir efnahagslegri viðreisn landsins.

Þetta er kölluð endurskipulagning skulda - og er alls ekki sjaldgæfur hlutur, heldur einmitt dæmigerð viðbrögð ríkja sem lenda í skuldakreppu, að leita eftir samningum við kröfuhafa sína, um bætt lánskjör svo viðreisn efnahagslífs geti farið fram með skjótari hætti.

• Reyndar botna ég alls ekki í því, af hverju þeirri leið hefur ekki verið fylgt - fram að þessu.

• Enda hefur AGS oft áður beitt sér með þeim hætti - af hverju ekki gagnvart okkur? 

• Getur verið að Bretar og Hollendingar ráði einhverju um það?

• En núverandi prógramm virðist eins og klæðskerasniðið skv. því sem mætti ætla að bankar og aðrir stórir kröfuhafar vilja einkar helst - þ.e. allt borgað til baka án lækkunar vaxta eða lagfæringar greiðsluskilmála til lækkunar vaxtabyrði.

• Það má eiginlega segja að þetta sé eins og spegilmynd hegðunar ríkisstj. gagnvart almenningi - þegar kemur að skorti á samúð vinstri flokkanna gagnvart skuldugum almenningi.

• Sem fær mann til að velta því fyrir sér - af hverju standi á þeim viðhorfum innan stjórnarflokkanna, að kóa með bankamönnum og að því er virðist kröfuhöfum Íslands. Þessi meðvirkni er lítt skiljanleg!

Ef AGS hefði beitt sér fyrir endurskipulagningu skulda Íslands, verið milligönguaðili við samninga okkar við kröfuhafa landsins - með þ.s. markmið að lækka greiðslubyrði landsins, þá væri samstarfið raunverulega að flýta fyrir endurkomu Ísl. inn á lánamarkaði, flýta fyrir því að ástandið batnaði.

Ég held að Stiglitz hafi rétt fyrir sér, að dæmigert AGS prógramm er meingallað.

 

Kv.

Samanburður á nýrri spá Hagstofu Ísl og nýl. spá Seðlabanka, nokkru eldri spá ASÍ!

Áhugavert er að allar spárnar eru sammála um að hættar að reikna með risaálvers framkvæmdum á næsta ári. En, skv. fyrri spám þeirra allra átti hagvöxtur að meginhluta vera drifinn af slíkri risaframkvæmd á Reykjanesi.

En, athygli vekur að í staðinn reikna stofnanirnar með aukinni neyslu og aukinni einka fjárfestingu, til að filla það hagvaxtar tómarúm sem þá skapast. 

• Allar stofnanirnar reikna með fjárfestingu lífeyrissjóða í vegagerð.
• Einnig með Búðarháls virkjun og stækkun Straumsvíkur.
• Síðan með því að Helguvíkur álver fari af stað 2012. 

Það er verið að halda því fram, að hagvöxtur hafi hafist á 3. ársfjórðungi þess árs.

Seðlabanki heldur því fram nú - og spá Hagst. virðist innibera þ.s. forsendu.

Hagstofa hefur hækkað áætlun sína um atvinnuvega fjárfestingu, segir aukningu á þessu ári.

Fyrir mína parta, er ég mynnugur þess að á þessu ári var lengi vel haldið fram að hagvöxtur hefði verið á fyrsta ársfjórðungi. Síðan átti hann að hafa haldið áfram inn á annan fjórðung. Mikið fanfare í fjölmiðlum, þess efnis að nú væri viðsnúningur hafinn - cirka í júní ef fólk man enn eftir þessu.

Fyrir bragðið, mun ég ekki trúa því að hagvöxtur sé hafinn, fyrr en ég sé staðfestingu þess á þegar lokatölur um þetta ár verða gefnar úr á fyrsta ársfjórðungi næsta árs.

 

• Aðal drifkraftur hagvaxtar skv. þessum spám, á greinilega vera fjárfesting.

Samanburður á könnunum (2010 innan sviga) þ.e. spá þeirra um næsta ár

Landsframleiðsla og helstu undirliðir hennar.....ASÍ............Hagst.............Seðlab.

Einkaneysla..................................................n,n...........2,6(-0,2)...........3,6(-0,3)

Samneysla..............................................-3,8(-3,3)......-4,3(-3,7)..........-2,4(-3,7)

Fjármunamyndun.......................................16(-24).......14,9(-4,6)...........8,3(-3,7)

Atvinnuvegafjárfesting................................33,9(-12).....23,5(11,3).........10,8(-13,6)

Fjárfesting í íbúðarhúsnæði.........................0,0(-21,9)....20,8(-23,2)........24,2(-22,1)

Fjárfesting hins opinbera...........................-23,5(-30,5)...-18,9(-25,5)......-13,5(-28,2)

Þjóðarútgjöld............................................1,9(-3,7)........2,4(-1,9)..........2,8(-1,6)

Útflutningur vöru og þjónustu......................1(-1,9).............1(-0,1)...........0,8(0,4)

Innflutningur vöru og þjónustu.....................1(-1,5)............2(2,7)............1,8(2,9)

Verg landsframleiðsla..................................1,7(-3,7)...........1,9(-3)..............2,1(-2,6)

• Ein hugsanleg skýring á aukningu fjárfestinga fyrir þetta ár, er sú að framkvæmdir við Búðarháls eru hafnar. En, þær eru á hægu tempói þangað til að tekist hefur að ganga frá fjármögnun, sem enn er ekki frágengin.
• Mér finnst þetta vera nokkuð áhættusamt, en þ.e. ekki nokkur leið að ábyrgjast það að lokafjármögnun takist, en LV er nú tvisvar í röð búin að fá neitun á láni frá Þróunarbanka Evrópu. Ég sé ekki í kortunum að afstaða Þróunarbanka Evrópu sé við það að breytast.
• Ef LV hefði greiðann aðgang að hagstæðu lánsfjármagni, væri LV fyrir löngu búin að ganga frá fjármögnun.
• Ef ég væri að vinna svona spá - þá myndi ég byrta 2 niðurstöður þ.e. aðra með Búðarháls og aðra án, þ.e. há og lág spá.
• Mín persónulega spá - er vöxtur innan við prósent. En þá geri ég ekki ráð fyrir framkv. v. Búðarháls og því ekki stækkun Straumsvíkur.

• Síðan má bæta einu enn inn, að síðast þegar ég heyrði var ekki enn búið að ganga frá samkomulagi við lífeyrisjóðina um framkv. í samgöngumálum á Suðulandi - þ.e. veginn sem á að hafa tollhlið.
• Ég myndi einnig sleppa þeim framkv. í lágspá.

• Ekki síst vekur athygli ótrúleg bjartsýni um aukningu á húsbyggingum þegar á næsta ári, en ASÍ skynsamlega reiknar með að lagerinn af tómu kláruðu húsnæði þurfi að ganga upp fyrst áður en möguleiki skapist á því, að eftirspurn skapist eftir nýbyggðu húsnæði.

 

Samantekt á vanda heimila og fyrirtækja:

1. 1/3 fyrirtækja með neikvætt eigið fé.
2. 50% fyrirtækja í vanskilum með lán við bankana.
3. 24,4% heimila í greiðsluvanda!
4. 27,95% heimila með neikvæða eiginfjárstöðu.
5. 41,27% heimila í greiðslu- eða skuldavanda!
6. 48.500 manns tóku út séreignarsparnað!

Ég rifja þetta upp, svo fólk geti haft þetta til hliðsjónar - en tölurnar eru skv.:

Hagsýn 1. tbl. 1. árg. 9. nóvember 2010

Skýrsla sérfræðingahóps um skuldavandann

 

Niðurstaða

Ég hvet fólk til að tjá sig um það, hvort þ.e. þeirra upplifun að hagvöxtur í kringum eða tæplega 2% sé líklegur á næsta ári?

Ég er sjálfur mjög skeptískur á að - ef það verði hagvöxtur, að hann verði þetta mikill. En, mín skoðun, er að tilkoma hagvaxtar á næsta ári sé ef spurning. En, ég er sterkt skeptískur á að samdrætti sé lokið.

En, ég bendi á að fjármögnun Búðarhálsvirkjunar er ekki frágengin. Ef fjármögnun heldur áfram að dragast, verður erfitt að sjá að LV muni treysta sér til að láta verktaka halda áfram jafnvel þeim takmörkuðu framkv. sem nú eru til staðar á svæðinu.

Né veit ég til þess, að samkomulag við lífeyrissjóði um framkv. í samgöngumálum á suðurlandi, sé frágengið - en nokkur andstaða hefur verið um þær hugmyndir um tollveg.

 

-----------------------------Að neðan spárnar 3

Ný endurskoðuð spá Hagstofu Íslands

Landsframleiðsla og helstu undirliðir hennar.....2010.............2011............2012

Einkaneysla..................................................-0,2...............2,6...............2,9

Samneysla...................................................-3,7..............-4,3..............-2,2

Fjármunamyndun..........................................-4,6..............14,9.............24

Atvinnuvegafjárfesting...................................11,3..............23,5.............30,1

Fjárfesting í íbúðarhúsnæði..........................-23,2...............20,8.............21,1

Fjárfesting hins opinbera.............................-25,5...............-18,9............-3,7

Þjóðarútgjöld..............................................-1,9...................2,4.............5

Útflutningur vöru og þjónustu.......................-0,1....................1................2

Innflutningur vöru og þjónustu......................2,7.....................2................6

Verg landsframleiðsla..................................-3........................1,9..............2,9

 

Hérna er svo spá Seðlabanka fyrir næstu 3. ár: Peningamál, 42. rit. 3. nóvember 2010

Landsframleiðsla og helstu undirliðir hennar.....2010.............2011............2012........2013

Einkaneysla...............................................-0,3 (0,5)......3,6 (3,3)......2,3 (3,5)......2,2

Samneysla................................................-1,7 (-3,2)....-2,4 (-3,8)...-2,4 (-2,4).....2,0

Fjármunamyndun.......................................-3,7 (-3,8).....8,3 (24,6)...22,0 (6,3).....12,2

Atvinnuvegafjárfesting..............................-13,6 (15,1)...10,8 (35,6)...26,3 (2,8).....12,0

Fjárfesting í íbúðarhúsnæði.......................-22,1 (-24,3)...24,2 (23,9)..20,4 (26,0)....15,9

Fjárfesting hins opinbera...........................-28,2 (-29,9)..-13,5 (-15,2)..4,5 (4,5).......8,0

Þjóðarútgjöld............................................-1,6 (-0,7).......2,8 (3,7).....4,2 (2,5).......4,0

Útflutningur vöru og þjónustu......................0,4 (-1,2)........0,8 (1,2).....2,0 (1,8).......2,0

Innflutningur vöru og þjónustu....................2,9 (1,3)..........1,8 (3,7).....4,8 (3,5).......3,9

Verg landsframleiðsla................................-2,6 (-1,9).........2,1 (2,4)....2,7 (1,7).......3,0

 

Spá ASÍ

...............................2010..........2011..........2012.............2013

Hagvöxtur................-3,7%..........1,7%..........1,7%...........3,8%

Samneysla...............-3,3%..........-3,8%........-1,8%..........-0,4%

Fjárfesting.............-24%............16%...........22%............20%

Atvinnuv................-12%.............33,9%.......29,9%..........22,6% (fjárfesting atvinnuvega)

Húsnæði................-21,9%...........0,0%.........8,0%..........20,0% (fjárfesting húsnæði)

Opinbera................-30,5%........-23,5%........-0,9%...........1,0%  (fjárfesting opinbera)

Þj.útgj.....................-3,7%...........1,9%.........4,2%...........4,5%

Útflufl......................-1,9%...........1,0%.........2,7%...........5,4%

Innfl.........................-1,5%...........1,0%.........8,6%..........7,2%

Verðbólga...................5,4%............1,9%........1,7%..........1,9%

Atv.leysi.....................8,2%............7,7%.........6,8%..........6,1%

Viðsk.jöfn..................-0,9%...........-0,3%........-4,1%.........-4,7%

 

Kv.