Meðlimum að EES gæti fjölgað um einn

Ég á við að Skotland gæti orðið óvæntur meðlimur að EES svæðinu. Ef það fer þannig að meirihluti Skota kýs aðskilnað frá Bretlandi. Barroso var í viðtali á BBC á sunnudag, þar var haft eftir honum - "It would be extremely difficult to get approval of all the other states to have a new member coming from one member state," - "We have seen that Spain has been opposing even the recognition of Kosovo, fr instance," - "It's to some extend a similar case because it's a new country and so I believe it's gping to be extremely difficult, if not impossible." - - Þ.s. Forseti Framkvæmdastjórnar ESB virtist vera að segja, að hann telji fullvíst að Bretland muni hafna Skotlandi sem nýju aðildarríki.

EU Commission president says Scotland membership not automatic

 

Þetta er dálítil eldsprengja!

Barroso virðist vera að segja að hann telji líklegt að einstök aðildarríki muni beita því neitunarvaldi sem aðildarríki hafa gagnvart nýrri meðlimaþjóð. En tæknilega er unnt að hafna nýju ríki á 3-stigum. Þ.e. þegar ákvörðun er tekin hvort á að ræða við viðkomandi ríki. Síðan innan viðræðuferlis gæti meðlimaríki hindrað að einstakir kaflar væri kláraðir með því að neita að sætta sig við niðurstöðu. Og að lokum í þriðja lagi geta meðlimaríki lagatæknilega séð hafnað aðildarsamningi.

Þetta er sannarlega innan lagalegs réttar aðildarríkja, að hafna aðildarríki. Fullbúnum aðildarsamningi hefur aldrei verið hafnað - - en þ.e. t.d. fordæmi um það að viðræður dragist á langinn vegna andstöðu einstakra aðildarríkja fyrir tilstuðlan deilna einstakra aðildarríkja við það tiltekna ríki er óskar aðildar. 

Það mundi skapa áhugaverða stöðu - - ef Bretar hindra aðild Skotlands.

• Þ.s. þó má lesa úr þeim ummælum, er að það sé alveg öruggt að Skotland a.m.k. verði ekki sjálfkrafa að meðlimaríki, við aðskilnað frá Bretlandi. Þó svo að Skotland í dag sé hluti af ríki sem í dag sé ESB meðlimur.
• Skotland muni þurfa að óska aðildar klúbbnum. Það getur verið að samningar geti gengið hratt fyrir sig, fyir utan "undanþágur" sem Bretland hafði samið um, sbr. að þurfa ekki að taka upp evru og gerast meðlimir að Schengen. Sem líklega mundi þíða landamæravörslu á landamærum við Bretland þ.s. Bretland er ekki Schengen meðlimur. Skotland gæti viljað "frestandi" aðlögun í tengslum við það að taka upp slíka landamæravörslu. Það gæti tekið einhvern tíma að ganga frá slíkri áætlun.
• En það væri vel unnt að sjá fyrir sér - Skotland sem sérstakt meðlimaríki að ESB.

Ef Skotland getur ekki fengið að halda pundinu, getur sjálfsagt Skotland stofnað sitt eigið pund. Þá auðvitað þarf Skotland að sýna fram á sjálfstæða getu til hagstjórnar.

 

Sú saga er ekki til í dag. En óþarfi að gefa sér fyrirfram að þeim takist illa upp.

 

Þá væri sama regla fyrir Skotland og önnur lönd sem ganga inn í ESB, að uppfylla Maastricht skilyrðin. Þa geta þau ef þau vilja tekið upp evru - - eftir að hafa haldið tengingu við evruna í 2 ár samfellt án þess að stuðning Seðlabanka Evrópu hafi þurft til, og hafa uppfyllt Maastricht skilyrðin allan tímann á meðan. 

-------------------------------------

Ef það kemur til þess eins og Barroso virðist halda, þó hann nefni ekki "Bretland" þó það sé klárlega Bretland sem hann á við, að aðild Skotlands að ESB væri hafnað af aðildarríki.

 

Þá væri Skotland líklegast að enda sem meðlimur að EES. Auðvitað er EES aðild eðlileg meðan Skotland er að semja við ESB um aðild, og sjá hver örlög aðildarsamnings verða þegar hann kemur til atkvæðagreiðslu hjá einstaka aðildarríkjum.

 

Enda þarf Skotland bersýnilega að halda markaðs aðild. Skotland ætti að koma inn í EES reyndar, um leið og ljóst verður að Skotland hættir sambandinu við Bretland.

 

Ef þ.e. útkoma þjóðaratkvæðagreiðslunnar eftir 7 mánuði eða svo. 

 

Niðurstaða

Það væri óneitanlega mjög sérstakt ef Bretar setja það fordæmi, að aðildarsamningi væri hafnað í fyrsta sinn. Þetta hefur alltaf verið tæknilega mögulegt, hefur skipt máli í aðildarviðræðum - en hingað til hefur samningur ávalt verið samþykktur loks þegar viðræðum er lokið. Því samþykki einstakra atriða í aðildarsamningi, hefur ávalt þítt að samningar hafa náðst um þau atriði við öll löndin. Þannig að almennt talið hefur verið að formleg staðfesting síðar meir væri "formsatriði." 

Það er þó einnig mögulegt fyrir Breta að hindra að viðræður séu hafnar þ.e. Skotlandi hafnað sem viðræðuaðila, eða að Bretar hindri að viðræður klárist. 

Það virðist þó sennilegt að Skotland gangi inn í EES a.m.k. tímabundið, sem getur verið 2 ár. Kannski lengur, en ég sjálfur stórfellt efa að Bretar mundu skella hurðinni á aðild í andlitið á Skotum. En það mundi skapa mjög kalt ástand í samskiptum grannþjóðanna.

 

Kv.