Refsiaðgerðir á Rússland - virka ekki, segir Emma Ashford hjá Cato Institute í nýlegri grein í Foreign Affairs

Mér virðist fljótt á litið - að Emma Ashford geri of mikið úr því að refsiaðgerðir á Rússlandsstjórn, hafi ekki -breytt stefnu Rússlands- sbr. að refsiaðgerðir hafi ekki hindrað Rússland í því að innlima Krím-skaga, ekki hindrað Pútín í að ákveða að - hefja stríð innan A-Úkraínu gegn stjórnvöldum í Kíev - né hafi þær fram að þessu neytt Pútín til að breyta stefnu sinni.

Not-So-Smart Sanctions - Foreign Affairs

Grein eftir Emmu í Newsweek, þ.s. hún endurtekur nokkurn veginn sömu fullyrðingar sem fram koma í grein hennar í Foreign Affairs: If Sanctions Against Russia Are Failing, What's Next?

Emma Ashford | Cato Institute

1. Að auki, er það algerlega rétt, að meginhluti ca. 70% gengisfalls Rúbblunnar, er vegna lækkunar olíuverðs - sem sennilega er orðin liðlega 70% síðan lækkun olíuverðs, hófst fyrir tæpum 2-árum.
2. Og að olíuverð greinilega útskýri gengissveiflur Rúbblunnar langsamlega að stærstum hluta.

• Svo hefur hún dæmigerðan söng - þeirra sem eru andvígir refsiaðgerðum á Rússland - að þær kosti ríkin sem taka þátt í þeim --> Fé.
• Hún slær fram þeirri fullyrðingu - úr því þær hafi ekki virkað enn, þá sé ósennilegt að þær virki í framtíðinni. Hún kallar þá fullyrðingu - niðurstöðu. En fullyrðing er allt og sumt sem það er.
• Að auki kosti þær störf á Vesturlöndum.

Síðan segir hún - að betur væri að afleggja þessar refsiaðgerðir - styðja þess í stað Úkraínu með auknum efnahags stuðningi.

1. Svo má bæta við, að auki bendir hún á --> Að kostnaður almennings í Rússlandi hafi orðið miklu meiri, en þeirra aðila sem aðgerðirnar beinast gegn - - ergo, þær bitni mest á rússn. almenningi.
2. Rétt er að benda á móti á, að þetta er ákaflega villandi hjá henni - þ.s. refsiaðgerðir Vesturlanda beinast gegn rúmlega 100 einstaklingum sem tengjast elítunni í kringum Pútín - Rússland sé ekki raunverulega beitt efnahagslegum þvingunum - með því að tala um, efnahags-þvinganir á Rússland, sé hún að taka þátt í þeim villandi málflutningi sem er algengur meðal andstæðinga aðgerða gegn Rússlandi - áhugavert að ef Cato stofnunin bandar. er andvíg þeim aðgerðum - en hún er mjög hægri sinnuð, ég man ekki betur en að hún setji gjarnan gegn þvingunar aðgerðum gagnvart ríkjum, svo það má vera - að um prinsipp afstöðu sé að ræða.

• Málið er - að það er Pútín sjálfur, sem hefur ákveðið, að senda kostnaðinn til almennings innan Rússlands.
• Þ.e. a.m.k. rétt hjá Emmu, að Pútín hefur - notað ríkisfé til að styðja þá rúmlega 100 einstaklinga, sem aðgerðir Vesturvelda beinast gegn --> Það á sama tíma, og lækkandi olíuverð, dregur stöðugt úr því fé sem rússn. ríkið hefur til umráða.
• En athugasemdir þeirra einstaklinga, sem hún vitnar til - sbr. að einn þeirra segist ekkert hafa að sækja til Vesturlands - þó sá hafi verið um árabil eins og grár köttur í London, og eigi þar íbúð -- sem geri þau ummæli ekkert sérstaklega trúverðug. Virðast mér af hennar hálfu - notuð af henni, án gagnrýnnar hugsunar.
  En þau ummæli, eru augljóst "bravado."

En þá er hún ekki að íhuga þá staðreynd - að með Því að nota það takmarkaða ríkisfé sem rússn. ríkið hefur til umráða, með þeim hætti, samtímis og olíutekjur dragast stöðugt saman.

Þá er Pútín, þar með að - þrengja að öðrum fjárlögum Rússlands, til að halda elítunni einkavinum sínum á floti.

Samtímis því, að - eftir því sem olíuverð lækkar frekar, þá minnkar það fé sem rússn. ríkið fær frá tekjum af olíusölu --> Þær tekjur hafa þá minnkað um 70% rúmlega, eins og hún sjálf benti á.

1. Punkturinn er sá, að það eru samlegðar áhrif á milli, olíuverðs lækkana.
2. Og þeirra refsiaðgerða sem Vesturlönd beita einkavini Pútíns.

_________
Svo er rétt að nefna, að ein fullyrðing Emmu er úrelt - en hún vitnar þar enn í hagspá rússn. stjv. - að við lok þessa árs, hefjist viðsnúningur yfir í hagvöxt.

En í ljósi þróun olíuverðs, sem langt er frá þeim væntingum sem rússn. stjv. gerðu er sú spá var búin til - er algerlega öruggt að - enginn efnahagslegur viðsnúningur hefst í Rússl. þetta ár.

 

Öfugt við það sem Emma Ashford heldur fram, þá taka refsiaðgerðir gjarnan langan tíma að virka - þ.e. öfugt við hennar fullyrðingu, að annaðhvort virki þær strax eða ekki; þá gjarnan tekur það mörg ár fyrir þær að skila sér -- eins og að þreyta spriklandi fisk!

En höfum í huga --- að skv. nýlegum fréttum hefur Pútín fyrirskipað að lækka ríkisútgjöld um 10%, vegna þess að þróun olíutekna þetta ár, því annars stefnir í mjög alvarlegan hallarekstur á rússn. ríkinu.

1. Höfum einnig í huga, að á sl. ári þá vísitölutengdi Pútín bætur til aldraðra, til þess að verðbólga og frekari gengislækkanir Rúbblu, mundu ekki lækka þeirra kjör. Það auðvitað þíðir, að kostnaður við greiðslur til aldraðra - verður þá stöðugt hærra hlutfall fjárlaga -- samtímis og olíutekjur skreppa saman, og þar með tekjur ríkissjóðs Rússl.
2. Að auki, eins og Emma Ashford réttilega bendir á, þá notar Pútín - fjármagn af rússn. fjárlögum, til þess að mæta kostnaði þeirra rúmlega 100% einstaklinga sem eru hluti einkavina Pútíns - af aðgerðum Vesturlanda gegn þeim einstaklingum. Þetta er einnig í gangi á sama tíma, og tekjur rússn. ríkisins skreppa saman - stöðugt.
3. Rétt er að bæta við, að Pútín hefur fyrirskipað að - ekki megi draga úr útgjöldum til hermála.

Þetta er öflugt svar við fullyrðingu Emmu Ashford að - aðgerðir Vesturlanda virki ekki.

En það ætti að vera algerlega augljóst - að sá kostnaður sem Pútín hefur samþykkt að leggja á ríkissjóðs rússl., að taka yfir kostnað einkavina sinna af aðgerðum Vesturvelda gagnvart þeim --> Verður stöðugt erfiðari fyrir rússn. ríkið, eftir því sem olíutekjur halda áfram að minnka.

• Bendi á að það eru tveir aðrir digrir fjárlaga liðir, sem einnig eru heilagir í augum Pútíns --> Þetta dæmi verður stöðugt erfiðara úrlausnar.

Að sjálfsögðu er það rétt --> Að það var gríðarleg lukka fyrir Vesturlönd, sú þróun olíuverðs sem hófst, rétt eftir að deilur við Rússland hófust.
En það auðvitað, styrkir áhrif aðgerða Vesturvelda gegn Rússlandi.

1. Það má vel vera, að miklu hafi ráðið um ákvörðun Vesturvelda, að ljúka samningum við Íran, þau líklegu áhrif á olíuverð -- sem verða á næstunni af því, að þær refsiaðgerðir á Íran eru nú fallnar niður, og Íran ætlar að auka olíuframleiðslu um helming - strax á þessu ári.
2. Það auðvitað þíðir, að olíuverð á eftir að fara mjög nærri 20 dollurum per fatið, sem að sjálfsögðu --> Mun gera reikningsdæmið hans Pútín, gríðarlega erfitt úrlausnar.

• Auk þess, mun aukning framleiðslu Írans - tryggja að mörg ár getur tekið olíu að hækka í þá 50 dollara per fat, sem Rússn. ríkið telur sig þurfa -- fyrir efnahags viðsnúning.

Þá auðvitað - - eflast samlegðar áhrif aðgerða Vesturvelda enn frekar.
Og punkturinn er auðvitað sá - - að svo lengi sem kreppan í Rússlandi stendur yfir vegna þróunar olíuverðs, þá viðhaldast þau samlegðar áhrif.

Höfum í huga, að það val Pútíns -- að senda reikninginn til almennings. Að honum á örugglega eftir að hefnast fyrir þann valkost. Því þá velur hann, þar með, -að lækka kjör almennings í Rússlandi meir, en annars hefði orðið- vegna þróunar á erlendum mörkuðum!

1. Með því að - vernda einkavini sína, senda kostnaðinn þess í stað á almenning.
2. Þá auðvitað, flýtir Pútín fyrir þeirri þróun - að almenningur verði óánægður.

• En höfum í huga, að það tekur alltaf tíma fyrir óánægju almennings - að safnast fyrir.
• Þ.e. almenningur verður sífellt óánægðari, því lengri tími líður - og ekkert bólar á því að mál snúist til betri vegar.

Að auki - almenningi hlýtur að sárna, að tekjur ríkissjóðs séu notaðar með þessum hætti, til að vernda ofsa-auðuga einstaklinga; meðan að kjör almennings versna stöðugt.
Og það má reikna með því - að sú tiltekna óánægja einnig magnist eftir því sem frá lýður, og að auki að hún magnist einnig frekar ef kjör almennings halda áfram að lækka frekar.

Þetta er auðvitað - annað svar til Emmu, um það - er hún fullyrðir að refsiaðgerðir virki ekki. Íran er einnig gott svar, því það var ekki síst - uppsöfnuð óánægja almennings, sem braust fram í kjöri núverandi forseta Írans -- sem lofaði því að semja við Vesturveldi, var kjörinn út á það af Írönum.

1. Nú, ef Pútín heldur áfram - að senda almenningi kostnaðinn, og vernda gríðarleg auðæfi elítunnar - auðæfi sem hann lét þeim í hendur, með því að afhenda þeim ríkis-eignir til eigin nota.
2. Á sama tíma og kjör almenning stöðugt versna - - og atvinnuleysi er áfram í aukningu. Þá er Pútín þar með -- að skapa aðstæður fyrir einhvers konar sprengingu meðal almennings í framtíðinni.
3. Þó sannarlega að Rússar séu þekktir fyrir að vera langþreyttir -- þá er rétt að benda á, að það hafa í fortíðinni orðið fjölmennar uppreisnir innan Rússlands, fjölmargar - t.d. var ein 1905 sem leiddi til þess að Nikulás Keisari, varð að veita umtalsverða eftirgjöf, gaf t.d. Dúmunni mjög aukið vægi. Síðan varð önnur uppreisn eins og frægt er, 1917 - - þ.e. fyrri byltingin, einnig vegna uppsafnaðrar óánægju með kjör.

Þessar sprengingar 1905 og 1917 - spruttu fyrst fram í formi mótmæla gegn lágum kjörum.
En síðan færðust þau mótmæli yfir í að vera mótmæli gegn stjórnvöldum sjálfum.

 

Rétt er að benda þeim á, sem halda á lofti miklu tjóni fyrir Evrópulönd - af því að taka þátt í aðgerðum gegn Rússlandi <--> Að síðan refsiaðgerðir hófust, hafa olíutekjur Rússlands minnkað um 70%, og gengi Rúbblu einnig lækkað ca. um 70% gegn Dollar!

Punkturinn er sá <--> Að þegar þeir sem halda á lofti miklu tapi sínu.
Þá algerlega láta þeir oftast nær hjá líða <--> Að taka tilli til þeirrar miklu gjaldeyristekju lækkunar sem Rússland hefur orðið fyrir, þ.e. 70% minnkun tekna af olíu- og gas-sölu, sem voru um 70% heildargjaldeyristekna Rússlands!

Það að sjálfsögðu þíðir - að þau viðmið sem gjarnan eru notuð, þ.e. sala til Rússlands meðan að vel gekk --> Eru þá hæsta máta villandi!

En augljóslega hefði orðið umtalsverður samdráttur í kaupum Rússa, á dýrri matvöru og annarri dýrri vöru - erlendis frá, sem Rússland getur mögulega komist af án.

Þannig að -- tölur þær sem oftast nær eru nefndar, um tap.
Eru örugglega - töluvert stórfellt ofmat á því tapi!

Það á auðvitað einnig um - töpuð störf.
Því augljóslega - hefði þeim störfum einnig fækkað, í ljósi mjög sennilegs samdráttar í kaupum Rússa, vegna stöðugs samdráttar gjaldeyristekna þeirra.

• Raunverulegt tap -- er örugglega vart meira, en helmingur þess sem gjarnan er sagt.

 

Svo er rétt að benda á <--> Að aðgerðir Pútíns gegn Úkraínu eru mjög freklegt brot á mjög mörgum alþjóðasáttmálum um réttindi ríkja. Fjölmörg lönd, eiga gríðarlega mikið í húfi, að helstu grunnreglur alþóðasamfélagsins - haldi!

1. Réttur ríkis til þess, að landamæri þess séu - heilög. En Jeltsín forseti Rússlands, þegar hann var forseti, þá undirritaði hann yfirlýsingu ásamt fulltrúum Frakklands, Bretlands, Þýskalands og Bandaríkjanna <--> Að ríkin 5 samþykktu á ábyrgjast landamæri Úkraínu.
   Að auki, er það eitt mikilvægasta viðmið alþjóðalaga, að engu ríki sé heimilt að - senda herlið án heimildar þess ríkis inn fyrir landamæri þess, og það er enginn vafi um að Rússland þverbraut þau ákvæði -- er hersveitir Rússlands fóru um Krím-skaga og hertóku, burtséð frá því að sú aðgerð fór fram án blóðsúthellinga, þá er samt brotið á þessari mikilvægu alþjóðareglu - fullframið án þess að blóði sé úthellt.
   Þetta var að sjálfsögðu - innrás. Skiptir engu, að það herlið hafi verið í tiltekinni herstöð í Sevastopol, það að senda það herlið síðan út fyrir Sevastopol svo um allan skagann án heimildar frá stjv. Úkraínu - hafi verið, innrás.
2. Síðan hefur hvert land, rétt til þess lands, sem alþjóðlega viðurkennd er að er þess eign <--> Skv. samkomulaginu sem Jeltsín forseti undirritaði, þá skuldbatt Rússland sig til að -- vernda þau landamæri og viðureknna þar með eign Úkraínu á öllu sínu landi, þar með Krímskaga; og Rússland var því sannarlega skuldbundið, eftir að Jeltsín forseti formlega viðurkenndi þau landamæri sem réttmæt.
   **Það er engin heimild til þess í alþjóðalögum, að síðar meir draga slíka viðurkenningu til baka -- en ef slík heimild væri til staðar, þá væri alger óvissa um öll helstu alþjóðalög - sem í reynd þíddi, að þau væru - einskis nýtir pappírar.
3. Og sú regla sem skiptir Ísland gríðarlegu máli --> Að hvert land hefur rétt til þeirra auðlinda sem eru á því landi sem er alþjóðlega viðurkennd eign þess, og innan þeirrar lögsögu - sem fylgir þeirri landar-eign.
   Bendi á að Úkraína var í viðræðum við erlend olíufélög, um leit undir hafsbotni í lögsögu Krímskaga. Og að landið Rúmenía, nokkrum árum fyrr, gerði samkomulag um olíu og gasleit við nokkur olíufyrirtæki. Þessum réttindum og hugsanlegum tekjum --> Stal Rússland.

• Auk þessa -- bendi ég á, að þær aðgerðir Pútíns að magna upp stríð í A-Úkraínu, brjóta þessi sömu reglur - þ.s. með því að útvega vopn - með því að senda málaliða þeirra laun eru greidd - með því einnig að greiða laun uppreisnarmanna --> Þá er Pútín að svipta úkraínska ríkið "yfirráð yfir landi sem er alþjóðlega viðurkennd eign þess" að að auki að "svipta Úkraínustjórn aðgengi að auðlindum á þeim svæðum, sem þessi her undir umráðum Pútín, hefur tekið og heldur" og að sjálfsögðu að auki telst þetta vera annað brot Rússlands á "friðhelgi landamæra Úkraínu."

Pútín er að ógna þessum gríðarlega mikilvægu alþjóðareglum:

1. Friðhelgi landamæra.
2. Eignarrétti ríkis yfir eigin landi.
3. Og eignarrétti ríkis til eigin auðlinda.

Þetta eru auðvitað gríðarlega mikilvægar reglur fyrir Ísland, og Íslendinga!

1. En Ísland er ekki fært um að verja eigin landamæri.
2. Ísland er ekki heldur fært um að verja eigið land.
3. Og það sama gildir, að Ísland er ekki heldur fært um að verja sína lögsögu.

Þannig að Ísland á gríðarlega mikið í húfi!
Að Rússland með aðgerðum sínum - takist ekki að grafa undan virðingu fyrir þessum gríðarlega mikilvægu grunnreglum!

En fá lönd mundu verða fyrir stærra tjóni en einmitt Ísland!
Ef virðing fyrir ofangreindum alþjóða reglum - yrði fyrir verulegum hnekki!

1. En rétt er að benda á, að um alþjóðareglur gildir <--> Eins og um lög almenng <--> Að virðing fyrir þeim reglum er sköpuð með því, að þeim reglum sé framfylgt!
2. NATO er með aðgerðum sínum - að framfylgja þessum höfuðreglum! Þar með, að leitast við að verja þessar grunnreglur! Sem eru svo gríðarlega mikilvægar fyrir Ísland. Auðvitað, vegna hagsmuna margra annarra landa - en bara Íslands.

En ef NATO tekst ekki að stöðva Rússland í aðgerðum sínum!
Rússlandi tekst að fara sínu fram - gefa frat í þessar reglur!
Þá kemur að viðbrögðum landa -- annars staðar í heiminum.

Ef lönd í öðrum heimshlutum - fara að hegða sér svipað og Rússland.
Þ.e. taka fordæmi Rússlands - sem vísbendingu um að Vesturlönd, séu ófær um að verja það reglukerfi sem þau komu á fót á sínum tíma --> Þá þar með væri það reglukerfi fallið!

En með því að vega að alþjóðlegum grunnreglum, og sérstaklega að komast upp með -> aukast líkur á að önnur ríki fylgi slíku fordæmi.
**Ef Vesturlönd, hætta við sínar refsi-aðgerðir, er erfitt að sjá annað úr því - en að önnur lönd mundu líta svo á, að Vesturlönd hefðu gefist upp á að verja þessar grunnreglur!

• Við gæti þá tekið - - gamla kaosið!
• Að einungis með eigin vörnum - - geti lönd varið þ.s. er þeirra!

Ég efa að Emma Ashford hafi íhugað þær afleiðingar!

Það auðvitað þíddi -- að gríðarleg aukning yrði um allan heim, í útgjöldum til hermála!
En einnig að, óvissa og spenna milli landa, og hætta á styrrjöldum, gæti leitað aftur í þann farveg - þar með tíðni stríðsátaka; eins og var á öldum áður!

Alþjóðlega viðskiptakerfið - gæti þá samtímis riðað til falls!

Þetta virðast margir ekki skilja -- að átökin við Rússland, snúast um sjálf alþjóðakerfið!

1. Í aðstæðum - þ.s. réttur hins sterka væri sú regla sem skipti máli!
2. Ætti Ísland gríðarlega óskaplega erfitt!

• Gæti raunverulega ekki haft - eiginlegt sjálfstæði.

Niðurbrot hins alþjóðlega reglukerfis --> Væri einnig, endalok raunverulegs sjálfstæðis Íslands!
Hversu mikils virði í krónum og aurum --> Er það fyrir Ísland, að taka þátt í vörn þess kerfis, sem sé hvorki meira en minna en - sjálfur grundvöllur sjálfstæðis Íslands?

Er hægt að nefna þar um - nokkra tölu?

Pútín virðist halda - að Rússland græði á því, að endurreisa hin gömlu fornu gildi, rétt hins sterka - því hann virðist halda að Rússland sé nægilega sterkt til að drottna yfir rétti sinna næstu granna!
Hann virðist máski ekki muna eftir í því samhengi - grannanum risastóra í Austri, með 10-faldan fólksfjölda Rússlands, og meir en 10-falt stærra hagkerfi! En hver veit, ef réttur hins sterka væri eina lögmálið - er þá Kína ekki miklu sterkara en Rússland? Af hverju ætti það þá ekki að bitna á Rússlandi? Mig grunar að Pútín sé ekki að hugsa málið til enda! Blindaður af hatri á Vesturlöndum - sé hann blindhliðaður gagnvart Kína!

 

Niðurstaða

Málflutningur Emmu Ashford hjá Cato stofnuninni - sem er þekktur stuðningsaðili frjálshyggju, og einnig þekkt fyrir andstöðu sína við, refsiaðgerðir yfirleitt milli ríkja.
Sá málflutningur virðist dæmigerður málflutningur andstæðinga refsiaðgerða NATO landa gegn vildarvinum Pútíns.
Bent sé á þ.s. alltaf er bent á sbr. kostnað við aðgerðir, að þær hafi ekki fram að þessu haft sýnileg áhrif á stefnu Pútíns.
Svo er slegið fram, að þær muni sennilega ekki virka - sem einnig er dæmigerð fullyrðing.

Ergo, mér virðist þetta fullkomlega dæmigerður málflutningur - og í honum eru einnig framin öll dæmigerð mistök sem einkenna þann málflutning.
Þannig efa ég þar með að Emma Ashford sé að sýna fram á nokkuð annað en það, sem hún taldi fyrirfram að væri rétt!

En fullyrðingar sbr. að refsiaðgerðir virki annaðhvort strax eða ekki - er auðvelt að afsanna með sögulega þekktum dæmum!
T.d. er Íran mjög gott dæmi, þ.s. það tók meir en 10 ár fyrir refsiaðgerðir er beindust gegn kjarnorkuprógrammi Írans, að skila þeirri útkomu - að kjörinn var til valda í því landi forseti, sem náði kjöri út á loforð að semja landið frá þeim refsiaðgerðum.

Þarna réði að því er best verður séð á endanum, uppsöfnun óánægju almennings - með þá kjarahnignun sem hefur verið til staðar í Íran.

Það má vel vera -- að vegna þess að Rússland er einræðisríki - þá sé stjórn Pútíns minna viðkvæm fyrir afstöðu almennings.
En rétt er að benda á móti á það, að stjórn Nikulásar keisara, neyddist til þess 1905 að beygja sig - þegar mjög fjölmenn uppreisn varð í Rússlandi, uppþot sem fyrst voru mótmæli gegn bágum kjörum --> Það leiddi til, verulegra lýðræðisumbóta, og breytingar á stefnu stjórnarinnar til að mæta þeim helstu kröfum er fram komu.
Síðar meir, 1917 - varð uppsöfnun óánægju til þess, að önnur uppreisn braust fram innan Rússlands, og í það skiptið var stjórn Nikulásar hrakin frá völdum, hann og fjölskylda hneppt í varðhald.

Pútín ætti m.ö.o. ekki reikna með því, að hann sé öruggur!
Þegar hann, beitir peningum rússn. skattborgara til að hygla vell auðugum vildarvinum, sem lifa í velllystingum -- meðan að kjör almennings fara versnandi!
Setur þar með, kostnaðinn -- á almenning! Samtímis og kjör almennings versna!

Mér virðist þetta - kjörið sprengi-efni!
Að senda almenningi - stöðugt kosnaðinn af refsiaðgerðum NATO, á þessa auðugu einstaklinga!

Rökrétt virkar óánægja almennings þannig - að hún safnast upp.
Heldur áfram að safnast upp - því oftar sem höggið er í sama knérunn!

Pútín sé því virkilega að leika sér að eldinum með því að vernda sína gríðarlega auðugu vildarvini - senda reikninginn stöðugt til almennings!

Öfugt við þ.s. Emma Ashford fullyrðir - gæti þetta alveg virkað fyrir rest!
Sérstaklega ef Pútín, heldur svona stöðugt áfram, að senda reikninginn til almennings -- samtímis því að kjör almennings versna áfram!

Að vernda forherta ofurauðuga einstaklinga - samtímis að kjör almenning stöðugt eru skert, til þess að verja þá aðila; þegar samtímis þau kjör einnig versna vegna frekari lækkana olíuverðs á mörkuðum --> Ég get hreinlega ekki komið auga á öflugra sprengiefni.

Og Pútín er að gera sér þetta sjálfur!

 

Kv.

Þrátt fyrir allt, verða enn refsiaðgerðir í gangi gagnvart Íran - þó að alþjóðlegar refsiaðgerðir tengdar kjarnorkuprógrammi Írans, séu fallnar niður

Skv. útskýringu Financial Times, eru þetta stærstum hluta aðgerðir er tengjast stuðningi Írans við Hesbollah, og nokkurn fjölda smærri hreyfinga Íslamista af meiði Shia Íslam.
Þær aðgerðir hangi uppi, að stórum hluta vegna andstöðu meðal Repúblikana að afleggja þær - en einnig þá rói Ísraelar og Saudi Arabar ásamt Flóa Araba vinum sínum - undir.

1. Þær aðgerðir tilheyra eldri deilum Bandaríkjanna við Íran, sem hófust eftir að byltingin í Íran 1979 fór fram og keisarastjórnin sem Bandaríkin höfðu stutt - hrökklaðist frá völdum --> Einkum grunar mig, að mjög miklu hafi valdið - gísladeilan. Eftir að byltingarsinnaðir Íranar, tóku bandaríska sendiráðið í Teheran og starfsmenn í gíslingu. Deila sem stóð yfir í rúmt ár - og án nokkurs vafa, stuðlaði mjög að því að neikvæð viðhorft gagnvart írönsku byltingunni, urðu ráðandi vestanhafs.
   Mín skoðun er að gíslatakan hafi verið klár mistök af hálfu Írana, og ekki haft annað en - neikvæðar afleiðingar fyrir Íran.
2. Meðan að gísla-deilan stóð yfir, réðst Saddam Hussain á Íran - og grunar mig sterklega, að gísladeilan hafi haft mikil áhrif á þá afstöðu í Bandaríkjunum --> Að styðja við Saddam Hussain í stríði hans við Íran.
   Það sama gerði Saudi Arabía -sem örugglega markar upphaf hatrammra átaka Írana og Sauda sem standa yfir enn þann dag í dag- og Súnní Araba furstadæmin við Persaflóa, sbr. flóa-arabar, studdu einnig það stríð gegn Íran.
   Meðan að þessi hildarleikur stóð yfir - Bandaríkin studdu stríðið gegn Íran, ásamt flóa Aröbum og Saudum. Þá hófst annað sjónarspil -> Innrás Ísraela í Lýbanon, og herseta þeirra þar.
   Eins og er þekkt, þá meðan á hernámi Ísraela stóð, þá risu upp hreyfingar meðal lýbanskra Shíta - og Íranar studdu þær hreyfingar eins og þeir gátu, uppskáru fylgispekt og stuðning þeirra hreyfinga á móti.
   Þær hreyfingar -þar beittu sér með margvíslegum hætti til stuðnings Íran- þaðan koma ásakanirnar, að Íran hafi stutt hryðjuverk. Hesbollah hreyfinging fremur fljótlega varð ráðandi, og réð niðurlögum keppinauta sinna meðal Shíta - og varð hreyfing lýbanskra Shíta.
   Það sem mest stendur í Bandaríkjamönnum, var hryðjuverk sem framið var í Lýbanon, þegar Bandaríkin voru þar í rúmt ár, með herlið -sem sagt var gegna friðargæslu- en mannskætt sprengjutilræði varð til þess, að Reagan ákvað að draga það lið frá Lýbanon.
   **Afar líklegt virðist að Hesbollah tengist þeirri árás, og Íran var þá þegar farið að styðja Hesbollah með öflugum hætti.
   **Síðar á sama áratug, gerð Hesbollah nokkrar árásir á samkomustaði Gyðinga m.a. í Argentínu - en Hesbollah leit svo á að þeir stofnanir gyðinga utan Ísraels, er styðja gyðingaríkið, væru réttmæt skotmörk Hesbollah meðan að á hernámi Ísraela stóð.

Það mun sennilega fyrr frjósa í helvíti - en að Íranar hætti stuðningi við Hesbolla!

Höfum í huga, að Hesbolla er róttæk íslamistahreyfing - þó þar fari hreyfing Shíta, í stað þeirra Íslamista hreyfinga sem eru mun þekktari á Vesturlöndum, hreyfingar Súnní Múslima.

1. Hesbollah má eiga, að sú hreyfing hefur -ólíkt enn róttækari Súnní hreyfingum- skilgreint réttmæt skotmörk með miklu mun þrengri hætti.
2. Hesbolla lítur á sig sem -baráttuhreyfingu fyrir Shíta- og stendur þá gjarnan gegn róttækum Súnníta hreyfingum. Vegna þess, að róttækar Súnníta hreyfingar, gjarnan vilja traðka á rétti Shíta - og sumar ráðast að Shítum með beinum hætti sbr. Al Qaeda og ISIS.

• Með sínum hætti er Hesbollah - ákaflega miskunnarlaus. Þegar skilgreindir óvinir hreyfingarinnar, eiga í hlut.
• Þannig hefur Hesbollah verið ásökuð fyrir að beita Súnní hópa, harðræði - þegar hreyfinging hefur náð stjórn á svæði, þ.s. íbúar blandast milli trúarhópa. Sérstaklega í átökunum innan Sýrlands.

• Það má segja að það sé til staðar - gagnkvæmt vantraust.
• T.d. í Sýrlandi, er það áberandi - að Hesbollah virðist skipulega hrekja Súnní hópa á brott, þar sem hreyfingin hefur náð svæðum.

Ásakanir uppi, að hreyfinging sé að skapa á landamærasvæðum Sýrlands við Lýbanon - - hreint Shíta svæði. Með því að hrekja Súnní íbúa í burtu!

Þetta er að sjálfsögðu mjög óheppilegt <--> Getur verið stór hluti skýringar þess, af hverju það eru svo margir Súnní Araba flóttamenn á svæðum innan Sýrlands þ.s. Súnní hópar ráða.

Óheppilegt -vegna þess- að þ.s. stjórnarherinn nú, nánast alltaf starfar í náinni samvinnu við Hesbolla -- er ákaflega sennilegt að Súnníar telji stjórnarherinn styðja þær hreinsanir sem Hesbolla virðist stunda.

Þetta líklega þíðir - að ef það gerðist, að sveitir Hesbollah og stjórnarhersins, næðu að sigrast á uppreisnarhópum - Súnníta. Þá mjög líklega mundi skella á fjöldaflótti þeirra Súnníta, þar á meðal meðal íbúa þeirra svæða - - við erum að tala um allt að 4 milljón manns.

1. Vandinn virðist orðinn sá - að þetta sé orðið að Súnní/Shíta stríði. Eiginlega séu trúarátökin búin að taka yfir sviðið - af upphaflega borgarastríðinu.
2. Sigur annars hvors aðilans, í þannig átökum -- muni leiða til fjöldaflótta.

• Það sé þess vegna sem það sé nauðsynlegt - að enda átökin í Sýrlandi, með friðarsamkomulagi -- og mjög líklega, skiptingu landsins milli Shíta -þ.e. Írans og stuðningshópa Írans- og Súnníta, og þeirra er styðja Súnní Araba uppreisnarhópa.

__________
Vonir standa til - að samkomulag við Íran.
Er hefur nú bundið endi á alþjóðlegar refsiaðgerðir á Íran, er tengjast deilum um kjarnorkuprógramm Írana.
Muni hjálpa til við það verk, að binda endi á þetta stríð -- áður en frekari flóttamanna bylgjur skella yfir.

Hversu mikið vesen verða þær refsiaðgerðir Bandaríkjanna - er halda áfram?

Áfram verða aðgerðir í gangi af hálfu Bandaríkjanna - er tengjast íranska Lýðveldisverðinum, sem er nánast ríki innan íranska ríkisins - gríðarlega fjölmenn íslamista hreyfing.
Sú hreyfing - rekur eigin hersveitir við hlið almennra hersveita stjórnvalda Írans, yfir allt sviðið - þ.e. landhersveitir, sjóhersveitir og flughersveitir - 100% hliðstæða.
Að auki rekur sú hreyfing - - skóla, sjúkrahús, heilsugæslu - ekki síst, á mikinn fj. fyrirtækja í rekstri innan Írans.

Það sé því gjarnan góð spurning - hver ræður mestu innan Írans: Ríkið, klerkarnir, eða, íranski lýðveldis-vörðurinn.

Strangt til tekið er hann undir klerkunum, en -de facto- sé hann 3-aflið í Íran.

Hann haldi uppi róttækri stefnu, mjög and bandarískri oftast nær - oft róttækari en sú stefna meira að segja, sem klerkarnir reka.
Hann sé gríðarlega virkur í þeim átökum, sem hafa verið í gangi við Saudi Arabíu og flóa Araba.

1. Bandaríkin ætla áfram að halda uppi refsi-aðgerðum gegn fyrirtækjum í eigu Lýðveldisvarðarins.
2. Það sem flæki málin sé, að þær aðgerðir ná til fyrirtækja sem ekki eru bandarísk, en eiga viðskipti innan Bandaríkjanna eða við bandarísk fyrirtæki.

• Þetta þíði - að þegar evrópsk fyrirtæki ætla að hefja viðskipti við Íran, nú í vikunni sem er að hefjast eftir að sunnudagurinn er búinn.
• Þá þarf að gæta þess, að þau fyrirtæki í Íran sem þau ætla að starfa með, tengist ekki Lýðveldisverðinum.

Það sé hugsanlega snúið að tryggja það svo öruggt sé.

1. En vegna þess hve stjórnvöld Írans - að því er virðist með stuðningi klerkanna.
   Leggja áherslu á að endalok alþjóðlegs viðskiptabanns - leiði til verulega mikilla erlendra fjárfestinga innan Írans.
2. Þá örugglega munu báðir aðilar - beita Lýðveldisvörðinn þrýstingi um að standa til hliðar.

Að vera ekki hindrun.
Það verður að koma í ljós, hvort þetta skapar flækjur.

Svo eru nýjar refsiaðgerðir af hálfu Bandaríkjann, er þó virðst óverulegar: U.S. Imposes New Sanctions Over Iran Missile Tests

Miðað við lýsingu í frétt - virðist ólíklegt að þær aðgerðir hafi nokkur veruleg áhrif.
Obama virðist skv. þeirri lýsingu - hafa skilgreint þær aðgerðir þröngt.

Ástæða þess að Bandaríkjunum er uppsigað við eldflaugatilraunir Írana, er að -tæknilega- geta þær eldflaugar borið kjarnavopn, þó að skv. samkomulaginu - sem "I.A.E.A" sl. sunnudag formlega staðfesti, að Íran hafi uppfyllt - hafi Íran skilað öllum sínu kjarnakleyfa auðgaða úrani, og að auki tekið í sundur þunga vatns kjarnaofn, sem styrr stóð um - vegna þess að sá gat framleitt Plútoníum.

Það auðvitað þíðir, að ósennilegt er að þær flaugar verði búnar kjarna-oddum.

En með þróun þeirra eldflauga, viðheldur Íran a.m.k. þeirri tæknilegu getu - að síðar meir, ef einhverntíma seinna Íran smíðar kjarnasprengjur - að þá geta komið þeim fyrir á þeim eldflaugum, þ.e. ef Íran á hönnun fyrir kjarnaodd, sem sagt er að Íran eigi.

Þ.e. þá a.m.k. tæknilega mögulegt, fyrir Íran - að hugsanlega með frekar litlum fyrirvara síðar meir, að verða kjarnorkuveldi algerlega sambærilegt við Ísrael - það er, þar sem Íran sé þegar að fullþróa flaugar með næga burðargetu, sem þá -tæknilega- geta flutt kjarnavopn yfir umtalsverða vegalengd, t.d. hugsanlega til Ísraels.

• Þetta er auðvitað sviðsmyndin sem forsætisráðherra Ísraels klifar á.

 

Ég aftur á móti held, að Íran - hafi ekki neina rýka hagsmuni af því, að láta verða af smíði kjarnavopna!

Ef losun alþjóðlegra refsiaaðgerða, leiðir til þess - að efnahags uppbygging Írans kemst á flug.
Þá verði það miklu mun stærri hagsmunir Írans, að rugga ekki þeim bát, að sú uppbygging geti tekist og gengið fyrir sig sem mest - án truflana.

1. Höfum í huga, að Íran hefur í reynd miklu mun fjölbreyttara hagkerfi, heldur en t.d. Saudi Arabía - - sbr. framleiðir um milljón bifreiðar per ár, kvikmyndaframleiðsla er einnig mikil í Íran - og íranskar kvikmyndir áberandi í Mið-Austurlöndum og Mið-Asíu.
   Pegugeot/Citroen hefur þegar ákveðið, að samstarfsaðili þeirra í Íran - verði einn helsti vaxtarbroddur PSA samsteypunnar á erlendum vettvangi í framtíðinni.
2. Sem sagt - ekki bara olía og gas.
   Eiginlega lít ég svo á, að Íran -- eigi miklu mun betri möguleika, í framtíðar efnahags uppbyggingu, en t.d. Rússland.

• Að sjálfsögðu - eigi sama við, ef samanburður er við Saudi Arabíu og flóa Araba.

Mig grunar reyndar - að ótti Sauda sé ekki síst sá, að efnahagsleg drottun Írans við flóann, verði slík - að Saudar muni eiga litla möguleika, svona - - 10 ár heðan í frá.

Að sjálfsögðu, mun efnahagsleg uppbygging Írans - stuðla að eflingu hers - flota og flughers Írans. Í dag er allur herafli Írana - gríðarlega úreltur eftir 30 ár af hörðum refsiaðgerðum.

Í dag, getur Íran ekki hætt sér í - bein átök við herafla annars lands, af þess sökum.

 

Auðvitað ef Íran er skoðað út frá olíuauðæfum!

1. Þá er Íran í þeirri einstöku stöðu, að bjóða upp á aðgengi að Kaspíahafi, í gegnum Íran - en þar eru 3 - önnur olíuauðug lönd, þ.e. Kirgistan, Túrkmenistan og Azerbaijan. Eins og nú stefnir í -> Þá ætlar Kína sér bersýnilega að slá eign sinni á alla þá olíu sem þaðan streymir, sbr. 4-leiðslur alla leið til Túrkmenistan í gegnum Kirgistan, sem Kína hefur reist og skilst mér duga til að flytja um 90% af framleiðslu þeirra landa til Kína.
   Íran á gamla leiðslu með litla flutningsgetu - en nýjar er unnt að leggja, frá höfn við Kaspíahaf, til olíuhafnar við Persaflóa. Þannig nýta þau mannvirki til útskipunar við flóann, sem Íranar þegar eiga.
2. Síðan er það eigin olíuframleiðsla Írana, sem Íranar segjast munu auka um 500þ.tunnur þegar í þeirri viku sem er að hefjast, og síðan auka um helming - á nk. 6-7 mánuðum. Þannig að síðsumars, sé sú aukning kominn inn. Margir draga þá tímasetningu í efa - en hver veit. Íranar virðast hingað til meina allt sem þeir segja - hví ekki þetta líka?

Þær Bandarísku refsi-aðgerðir sem halda áfram.
Gætu haft það sem hugsanleg megin áhrif - að halda bandarískum fyrirtækjum frá Íran.

Evrópsk orkufyrirtæki - sem og flugvélaverksmiðjan Airbus, og margvísleg evrópsk framleiðslufyrirtæki - - virkilega hugsa sér gott til glóðarinnar.

Heyrst hefur í fréttum, að Íranar hafi þegar pantað nokkra tugi Airbus þotna. Enda er gríðarleg uppsöfnuð þörf á að endurnýja flugflota Írana í innanlandsflugi.

Gríðarleg há slysatíðni - sé íbúum Írans mikið áhyggjuefni.

 

Niðurstaða

Ég hugsa að Íranar séu það einbeittir í því, að nú sé tækifæri Írans að renna upp. Að þeir láti ekkert stöðva sig - í því markmiði að byggja upp efnahag Írans á nk. árum.
En þeir hafa nú sl. 20-30 ár séð hvernig Kína hefur byggst upp, og mig grunar að Íranar hafi dregið af því sinn eigin lærdóm - m.ö.o. að efnahags uppbygging sé lykilatriði.

Þess vegna held ég persónulega, að lítil hætta sé á því að Íranar hætti á það nk. 10 ár meðan að samkomulag svokallaðra 6-velda við Íran stendur yfir; að það samkomulag fari út um þúfur, vegna einhvers sem Íran gerði af sér.

Vonandi verða þær vonir að veruleika, að þetta nýja upphaf fyrir Íran - stuðli að auknum sáttavilja Írans í deilum þeim, sem tengjast stríðinu í Sýrlandi --> En Íran er þar sannarlega megin þátttakandi <--> Á móti Saudi Arabíu og flóa aröbum, sem styðja uppreisnarhópa meðal Súnní Araba hluta íbúa landsins.

Á hinn bóginn má vera, að erfitt geti orðið að finna sátta vilja Sauda sjálfra.
En á sama tíma, veit enginn nákvæmlega, hvað Pútín vill - svo það þarf ekki vera svo, að það verði einungis um sáttavilja Sauda að sakast, eða skort á þeim vilja.

Ef Pútín -t.d.- heldur að hann geti stuðlað að sigri stjórnarhersins - þá má vera, að Pútín verði þar um, þrándur í götu.
En eins og ég útskýrði að ofan -- er afar sennilegt, að hvort sem um sé að ræða sigur uppreisnarmanna eða stjórnarhers með stuðningi Hesbolla sveita --> Að þá bresti á viðbótar fjöldaflótti frá Sýrlandi.
Á hinn bóginn, má vera að Pútín sé slétt sama um slíka afleiðingu, þ.s. að A)Hún mundi bitna á V-Evrópu, ekki Rússlandi. B)Pútín getur metið svo, að slík bylgja mundi auka fylgi við flokka á öfga-hægri væng í V-Evr., sem margir hallist að stuðningi við Pútín, þannig að slík bylgja gæti stuðlað að því að hagstæð fyrir Pútín stjórnarskipti verði í einhverjum V-evr. löndum. C)Þannig, að Pútín getur haft sínar eigin ástæður --> Til að vilja stuðla að slíkri flóttamannabylgju.

Við skulum vona - að Pútín vilji binda endi á þessi átök. En ef hann vill frekar spila "spoiler" hlutverk - þá gæti þess í stað stefnt í vaxandi átök, og einnig vaxandi líkur á nýjum flóttamanna bylgjum.

Og að auki, Íran taki upp þá sömu afstöðu - að vilja endi á þau átök.

En án vilja til samkomulags - getur ekkert samkomulag orðið. Þarf þar til vilja Írans og Pútíns - ekki síður en vilja Sauda og flóa Araba.

 

Kv.