Obama ætlar sennilega að keyra harkalega yfir Repúblikana!

Ég las áhugaverða greiningu eftir Jack Balkin við Yale háskóla: Shutdown versus default.

1. Hann bendir á það, að Obama sé líklegur að hafa undirbúið neyðaráætlun, eftir sambærileg átök fyrir tveim árum. Þegar kom í ljós, að meirihluti þingmanna Repúblikana. Var tilbúinn að beita alríkið hótuninni um "tæknilegt" gjaldþrot, í pólitískum tilgangi.
2. En að á sama skapi, til þess að hámarka samningsstöðu sína, sé líklegt - að hann segi ekki Repúblikönum frá þeim neyðaráætlunum.
3. Þær neyðaráætlanir, líklega fela í sér - áætlun um það, að velja hverjum er borgað. Fræðilega er það ólöglegt að borga ekki öllum þeim sem teljast "mandatory" en bersýnilega í ástandi þegar peningur er ekki til fyrir öllum þeim greiðslum. Er ekki lengur hægt að greiða allar slíkar. Þá sé líklegt, að Obama og hans aðstoðarmenn. Séu búnir að sjóða saman áætlun - - um það hverjum er ekki greitt, sem líklegust sé að hámarka líkur þess. Að Repúblikanar neyðist fljótt til að láta undan.
4. Eins og ég sagði, fræðilega er slíkur gerningur ólöglegur, en hugsanleg dómsmál munu taka langan tíma að fara í gegnum Hæstarétt "US Supreme Court" þannig að krísan verður löngu liðin, áður en dómararnir svara því - hvort Obama mátti þetta eða ekki.
5. Eða eins og Balkin orðar þetta; "After all, if you stop paying Social Security and Medicare checks, lots of people in the Tea Party/ Republican coalition will start pushing for a quick settlement."

Það má jafnvel líta svo á, að Obama hafi undirbúið "gildru" fyrir Repúblikana.

Hann þurfi ekkert annað að gera til þess að smala þeim í hana, en að neita að semja um skuldaþakið - með öðrum orðum, akkúrat það sem hann er að gera.

Hann heimtar að Repúblikanar lyfti skuldaþakinu.

Hann hafnar því að semja um, hvort "Obama Care" fer í gegn, og verði fjármagnað.

Repúblikanar eru að beita skuldaþakinu, til þess að stöðva "OB" en Obama er líklega búinn að undirbúa krók á móti bragði. Sú taktík feli beinlínis í sér - að hann ætli að keyra málið alla leið.

Þ.e. alla leið að skuldaþaks deginum þann 17/10, þegar bandar. alríkið mun ekki hafa peninga til að greiða af öllum sínum skuldbindingum. 

Því hann sé búinn að hanna sérstaklega fyrir Repbúlikana afleiðingar í gegnum vel ígrundað val á því, akkúrat hvaða prógrömm verða ekki lengur - fjármögnuð.

Sem muni leiða til þess að þeirra eigin kjósendur, muni hringja í sína þingmenn - - og sjá um að smala Repúblikunum til eftirgjafar.

Núverandi meirihluti Repúblikana í fulltrúadeildinni virðist fljótt á litið ekki líklegur að gefa eftir!

For House Republicans, confrontation is safer than compromise

Skv. greiningu Reuters, þá eru langflest þingsæti núverandi meirihluta Repúblikana algerlega örugg, þ.e. 205 af 232. Þeirra kjósendur séu haldnir viðhorfum sem séu mjög neikvæð til alríkisstjórnarinnar - - þeir þingmenn séu því ólíklegir að sýna nokkurn hinn minnsta samningsvilja.

Þeir vilja ekki sjá neitt nýtt alrikisprógramm - punktur. Og séu til að taka áhættu á tæknilegur greiðsluþroti Bandar., ef það skaðar hina hötuðu alríkisstjórn.

Þetta séu með öðrum orðum, aðilar komnir vel út fyrir meginstraum stjórnmála, en með snjöllum hagræðingum á kjördæmamörkum. Hafi tekist að búa til traust þingsæti um slíka afstöðu.

• Það væri mun áhættumeira fyrir þessa Repúblikana, að virðast auðsýna alríkisstjórninni í Washington hina minnstu linkind.

Þetta sé vísbending þess, að Obama eigi í reynd ekki neinn úrkosta annan.

En að spila "hardball" og hafa sjálfur líklega ákveðið, að lofa Repúblikunum að súpa að fullu það seyði sem þeir eru að búa til. Og komast að því, hve þægilegt það í reynd er.

Skv. The Economis: Will voters punish the Republicans?

Hefur meðalkjósandinn þegar mikið ógeð á þingmeirihluta Repúblikana - - "Republicans in Congress already have a -44% unfavourable rating (68% unfavourable to 24% favourable),"

En þetta sé svipað og var fyrir síðustu þingkosningar, Repúblikanarnir eru kosnir í sínum héröðum, ekki af meðal-Bandaríkjamanninum. Þeim sé því líklega slétt sama um viðhorf hins þögla meirihluta.

Skv. Reuters: "A CNN poll released on Monday found that 46 percent of those surveyed would hold Republicans responsible, while 36 would blame Obama. The poll also found that two of three voters say it's more important to keep the government open than to block Obamacare."

 

Obama virðist kominn í "political campaign mode"

Hafið í huga, að sennilega sér Obama tækifæri að velgja Repúblikunum eftirminnilega undir uggum. Hann hélt ræðu í Washington, til að fagna lögunum um "Obama Care" eða "Affordable Care Act" þ.s. hann hélt eina af sínum tilfinningaþrungnu ræðum, og skoraði á Repúblikana. Að svipta ekki 30 milljón Bandaríkjamenn - aðgangi að heilsugæslu. Sem gert er ráð fyrir að þeim sé tryggður.

Obama er sennilega í afskaplega góðri stöðu, til þess að tryggja - - að almenningur muni kenna Repúblikunum um allt klabbið, þegar neyðarprógrammið sem Obama hefur örugglega rækilega undirbúið kemst til framkvæmda.

Afleiðingin fyrir flokk Repúblikana, verði sú - að fækka stuðningsmönnum enn frekar en orðið er. Minnka enn frekar líkur á því að Repúblikanar eignist forseta í náinni framtíð. Og að auki tryggja áframhaldandi meirihluta Demókrata í Öldungadeild.

En þ.e. aldrei að vita, kannski dugar "fallout"-ið til þess, að Repúblikanar sjálfir. Fái nóg af Tehreyfingunni.

• Ef þ.e. svo að ofangreind kenning er rétt, að Obama er með tilbúna neyðaráætlun, sem er hönnuð til að skapa hávært ramakvein meðal kjósenda þingmanna í Fulltrúadeild, svo þeir smali þingmönnum sínum til að semja.
• Þá er það alveg í samræmi við hana, að Obama sé nú dagana fram að 17/10 í "campaign mode" að smala þjóðinni, utan um sína afstöðu. Styrkja þá "impression" sem mest hann má, áður en hann reiðir til höggs - að þetta sé Repúblikönum að kenna.

 

Niðurstaða

Neikvæða hliðin á því - að ef kenningin er rétt. Að Obama sé með það undirbúið að sverfa til stáls við Repúblikana. Og keyra málið alla leið að 17/10 og jafnvel daga umfram það.

Að það verður ekki hjá því líklega komist, að afleiðingar þess "brinkmanship" verði umtalsverðar fyrir bandarískan efnahag.

Skv. lauslegu mati erlendra matsaðila, mun ein vika af núverandi ástandi - að ríkið er í lágmarksrekstri áður en kemur að 17/10. Skaða hagvöxt í Bandar. þetta ár um 0,3%.

Sem þíðir væntanlega, að þegar að stoppdeginum kemur þann 17/10 er alríkið á ekki lengur fé til að greiða af öllum skuldbindingum, og það þarf að velja þá þær sem mikilvægast er að greiða.

Þá mun efnahagslegt tjón klárt verða töluvert meira en ofangreind 0,3%. Hafandi í huga að hagvöxtur þ.s. af er ári hefur einungis verið milli 1,3-1,5%. Er vel hugsanlegt að við þetta högg, fari Bandaríkin í samdrátt lokamánuði ársins.

Þau muni þá væntanlega rétta aftur við sér upphafsmánuði nk. árs, en það getur vel verið að tjónsins muni áfram gæta í því að hagvöxtur verði lakari þá útmánuði, en nú er reiknað með.

Ég á þá von á því, ef kenning Balkin er rétt, að Obama hafi hannað slíka neyðaráætlun, að hún sé þannig útfærð að tryggt sé að greitt sé af skuldabréfum í eigu erlendra aðila, til að lágmarka hættu á alþjóðlegri fjármálakrísu. Hann beiti frekar svipunni heima fyrir, til að neyða þingmenn með hraði til uppgjafar.

En á móti með þeirri leið, hármarkar hann líklega efnahagstjón heima fyrir. Þannig að það má jafnvel vera, að Bandaríkin hefji nýárið í samdrætti, séu ekki nema að smáskríða til baka um mitt ár. 

• Áhrif á Evrópu verða að sjálfsögðu slæm, þá fer hún örugglega einnig aftur til baka yfir í samdrátt fyrir lok þessa árs, ef Bandaríkin það gera. Að auki skaðar málið einnig hagvöxt í Asíu og víðar. Það yrði stórt verðfall á mörkuðum o.s.frv.
• Varðandi Ísland, þá örugglega rætist ekki spá í nýju fjárlagafrumvarpi um hagvöxt milli 2-3%. Það er þá frekar svo að við værum heppin að mælast með nokkurn hinn minnsta hagvöxt, fyrstu mánuði nk. árs.

Það er eins og sagt er, ef Bandaríkin fá kvef fær heimurinn flensu.


Kv.

Hverjar verða afleiðingar af "US Gov. shut-down"?

Flestir hagfræðingar virðast telja að lítið muni gerast. Skv. fjármálaráðherra Bandar. er kritíski dagurinn 17. október. Skv. því hafa Demókratar og Repúblikanar þann tíma. Til að halda rifrildinu áfram.

Chance of U.S. government default less than 10 percent, economists say: Reuters poll

Eftir þann tíma, fari "stoppið" að hafa a.m.k. einhverjar raunverulegar afleiðingar. 

Paul Krugman, lýsir sennilega þeim verstu mögulegu: Rebels Without a Clue

Þetta er kannski klassíska vandamálið lýst í Gríms-ævintýrinu "Úlfur, úlfur."

Þ.e. "Gov.shutdown" hefur gerst áður, og það oftar en einu sinni.

Og í fyrri skiptin án umtalsverðra afleiðinga, þannig að menn reikna með því að sagan endurtaki sig, þ.e. að áður en raunverulega er farið fram af bjargbrúninni - semji menn.

Annar aðilinn blikki, og storminn lægi - sá skilji lítið eftir sig.

• Í ævintýrinu kom úlfurinn fyrir rest, og söguhetjunni varð ekki bjargað. 

• Það má segja, að ævintýrið tjái okkur, að leiða ekki aðvaranir hjá okkur - þó við séum vön því, að ekkert gerist.
• Þíði það ekki, að ekki endilega að ekkert sé líklegt að gerast.

• Sennilega þarf að skoða hvert tilvik fyrir sig.

Það fer því eftir því hve lengi "gov. shut-down" varir!

Markaðir eru rólegir ennþá. Sennilega verða þeir það a.m.k. út þessa viku. Og jafnvel út hin næstu næstu einni. En ef enn er pattstaða mánudaginn 14. Gæti taugaveiklunar farið að gæta.

Að sögn matsfyrirtækja, mun tveggja vikna stopp - litlum usla valda.

Hvor ætli sé líklegri að blikka?

Ég held að það verði ekki Obama, en málið er að hann hefur ekkert 3. kjörtímabil. Svo þ.e. ekkert endurkjör sem hann þarf að velta fyrir sér.

En aftur á móti, þurfa þingmenn að hafa áhyggjur af slíkum hlutum.

Þannig að líklegra sé að Repúblikanar - blikki fyrir rest.

Eða það ætti að gerast - svo fremi sem þeir hafa ekki skilið rökhyggjuna alfarið eftir.

Repúblikanar hafa alltaf sögulega séð - gert út á að vera ábyrgir, þannig að það lýtur ílla út. Að láta alríkið verða "tæknilega" gjaldþrota.

En greiðsluþrot alríkisins - væri 100% pólitísk ákvörðun. Ákvörðun, að láta skuldir alríkisins við aðila lönd og leið, hvort sem þær eru í eigu innlendra eða erlendra aðila.

Hver yrði fyrir tjóni?  National debt of the United States

Svk. upplýsingum á wikipedia síðunni, eiga aðilar á vegum ríkisins sjálfs - þá einna helst Seðlabanki Bandaríkjanna, um helming skulda alríkisins.

Skv. sömu síðu eiga erlendir aðilar 32% af skuldum bandaríska alríkisins, eða 9.490ma.$.

Þar af er Kína stærsti einstaki erlendi eigandi bandar. ríkisskulda, þ.e. 26% af erlendri eign, sem samsvarar því, að Kína á 8% af heildarskuldum bandar. alríkisins.

Sem virðist svona frekar - eyða þeirri vinsælu sögu, að Kína eigi nærri allar skuldir Bandaríkjanna.

--------------------------------------------

Ég held við getum alveg leitt hjá okkur tjón Seðlabanka Bandaríkjanna, enda getur sá prentað fé að vild - hans staða lendir ekki í nokkurri hættu, þó svo að bandar. þingið mundi láta alríkið verða "tæknilega" gjaldþrota.

• Þá náttúrulega þíðir það, að meginhöggið lendir á öllum þeim fjölda útlendinga, hvort sem það eru bankar eða lífeyrissjóðir eða einstakir ríkissjóðir - - sem eiga bandar. ríkisbréf.

Það er þannig séð - endurtekning þess fornkveðna, að þegar Bandaríkin fá kvef fái heimurinn flensu.

Það getur því vel verið, að höggið yrði - stórt fyrir margvíslega alþjóðlega banka, fjármálastofnanir og sjóði.

Sem hafi keypt bandar. ríkisbréf.

 

Samt skulum við ekki mála skrattann á vegginn!

Það getur nefnilega vel verið, að þó "shut down" standi lengur en til 17/10. Þá fari ekki allt á hliðina strax. Því að erlendir aðilar vita, að Bandaríkin í raun og veru, geta borgað.

Málið snúist um pólitík og greiðsluvilja.

Þannig séð, að þó svo að það líði t.d. ein vika til viðbótar. Og ekki er greitt af ríkisbréfi á réttum tíma.

Þá gerist ekki mikið, þó að "Shut down" taki enda vikunni á eftir, og greiðsla berist seint.

Það sé líklega einungis, ef eftir þá viðbótar viku - - og engan bilbug væri að sjá á deilendum á Bandaríkjaþingi, að aðilar úti í heimi. Færu kannski að nálgast verulegt paníkástand.

• Kannski sé því hinn krítíski tími í reynd þegar dregur að mánaðamótum okt./nóv.
• Ef þá er enn ekki neitt samkomulag í augsýn.

Þá fari kannski allt dæmið af stað - sem Krugman lýsir.

Niðurstaða

Niðurstaða mín er sú. Að líklegt sé að menn sýni Bandaríkjunum töluvert langt langlundargeð. En það þíði þó ekki að það langlundargeð sé án enda. Það sé þarna úti endapunktur. Það sé mögulegt fyrir Bandaríkin að fara fram af því hengiflugi. 

Svo að ég skil alveg af hverju flestir hagfræðingar eiga ekki von á því að "shut down" hafi miklar afleiðingar.

Það verður áhugavert að fylgjast með atburðum á "Capitol hill Washington" næstu daga og kannski jafnvel - vikur.

Ég hugsa samt sem áður, að einhver paník fari að sjást. Ef ljóst verður að ekki náist samkomulag fyrir 17/10 nk. Síðan fari sú vaxandi, dagana eftir það. 

En "no return" sé kannski ekki fyrr en - "shut down" hefur gengið allan október til enda.

Kemur í ljós!

 

Kv.