Nýtt gas stríð milli Rússlands og Úkraínu að hefjast?

Það kom fram í frétt Wall Street Journal, að Gazprom hafi hótað að skrúfa fyrir gas til Úkraínu. Eins og gert var 2009. Það eru þó minni líkur á truflun á gasflutningum til Evrópu en þá. Þ.s. Gazprom hefur síðan þá lagt leiðslu eftir botni Eystrasalts til Þýskalands svokölluð "Nordstream" leiðsla. Skv. frétt er einnig birgðastaða gasdreifingarfyrirtækja í Evrópu góð - þessa dagana. Auk þess að versti hluti vetrar sé búinn svo að hápunktur notkunar sé liðinn.

Nordstream dugar þó ekki til lengdar, flutningsgeta ekki nóg. En það líklega þíði að Gazprom geti skrúfað fyrir gas til Úkraínu - án þess að skaða hagsmuni annarra kaupenda í a.m.k. -- nokkrar vikur.

Russian State Gas Company Threatens to Cut Supply to Ukraine

• Það getur þó leitt til þess, að fyrsta neyðarlánið sem ESB veitir Úkraínu - fari í það að greiða Gazprom, sem er í eigu Rússlands.
• Á sama tíma og hinir nýju stjórnendur Úkraínu, eru vægt sagt - ekki vinir Pútíns.

En haft var eftir forsætisráðherra Úkraínu:

Ukraine lays down conditions for talks with Russia

"Ukraine's Prime Minister Arseniy Yatsenyuk" -  "Mr Yatseniuk said Ukraine had made clear its readiness to talk to Russia. But for this to happen “our Russian neighbours, who should be our Russian partners” had to meet conditions."

1. “First, they must pull out the troops.
   
2. "Next, fulfil bilateral and multilateral commitments that Russia has signed."
   
3. "Third, stop supporting separatists and terrorists, who are present in the territory of Crimea."
   
4. "Fourth, we want to say to the world, that, yes, Ukraine and Russia have begun to build a new type of relationship.”

----------------------------------

Þessi harða afstaða sem engin líkindi eru á að Pútín taki hið minnsta tillit til, er áhugaverð í því samhengi að Gazprom hefur nú hótað að skrúfa fyrir gas til Úkraínu.

Það hefur vakið athygli að róttækur flokkur þjóðernissinna er áberandi í hinni nýju stjórn Úkraínu

Þetta er flokkur er virðist líkjast nokkuð "Front National" hinum franska, með Marine Le Pen sem formanni. 

Oleh Tyahnybok - sjá mynd - er leiðtogi Svoboda. Flokkur sem nú hefur 5 ráðherra-embætti, þar á meðal aðstoðarforsætisráðherra og ráðherra öryggismála. Oleh tók ekki sjálfur sæti í stjórninni.

Það virðast vera ýkjur - sem komið hafa fram að þetta sé fasistaflokkur. Á hinn bóginn, hafa þeir sem eru mjög andvígir "þjóðernishyggju" gjarnan þann ósið, að veifa fasista samlíkingum.

Og rússnesk stjórnvöld, hafa auðvitað beitt þeim áróðri - - að fasistar hafi tekið völdin í Úkraínu.

Það er líklegt að frumvarp er var lagt fyrir úkraínska þingið, um að lögleiða úkraínsku sem opinbert ríkistungumál, hafi átt rætur að rekja til flokksmanna Svoboda.

En rússn. stjv. hafa töluvert notað það mál, þegar þau hafa haldið því fram að þau séu að vernda rússn. mælandi íbúa Krímskaga fyrir ofsóknum fasistastjórnarinnar í Kíev.

Liðsmenn virðast hafa verið mjög framarlega í mótmælunum nýverið, þetta gefur ríkisstjórn Úkraínu bersýnilega - - töluverðan þjóðernishyggju andblæ.

Slíkur flokkur er líklegur að bregðast mjög harkalega við kröfum Gazprom.

Það getur verið áhugavert að fylgjast með því, hvað ríkisstjórn Úkraínu telur sig geta gert - sem mótleik.

En ég sé sosum ekki hvað það getur verið. Vart getur öll Úkraína farið að brenna eldiviði. Í staðinn að hita með gasi.

 

Niðurstaða

Það má sjálfsagt líta á þ.s. "escalation" að í farvatninu virðist nú önnur deila milli Úkraínu og hins risastóra ríkisgasfélags Rússlands, Gazprom. Fyrirtækið segir Úkraínu skulda 1,89ma.$. Ef skuldin verði ekki greidd innan 3-ja vikna. Verði skrúfað fyrir gasið - "The EU, U.S. and IMF have just about three weeks to resolve this,"

Það verður áhugavert að sjá, hvernig sú deila spilar inn í aðrar deilur nú í gangi milli Úkraínu og Rússlands. Og auðvitað vesturvelda og Rússlands. En ríkisstjórn Úkraínu, með sterkum þjóðerniskenndum lit - sé augljóslega líkleg að bregðast illa við þessum tíðindum. Og líkleg að leita logandi ljósi að einhverri gagnaðgerð/mótleik.

En skv. fréttum hefur Pútín formlega hótað því að beita refsiaðgerðum á móti, ef Evrópa og/eða Bandaríkin beita slíkum: Ukraine standoff intensifies, Russia says sanctions will 'boomerang'

Ég held að það sé "alls ekki" blöff hjá Pútín. Það verði að taka þá hótun "fullkomlega alvarlega."

Þ.s. hagvöxtur í Evrópu er bara milli 0,4-0,5%. Þá gæti alveg hugsast að "tit for tat" við Pútín, geti hugsanlega - - slökkt á þeim hagvexti. Auk þess að hugsanlega geta ýtt Evrópu í verðhjöðnun.

 

Kv.