Af hverju ætli að Rússland sé við hruns dyr?

Fljótt á litið virðist þetta dularfullt svo meir sé ekki sagt - - en grunnt á litið er staða Rússlands góð; eins og hinir og þessir hafa bent mér á sbr. "lágar ríkisskuldir" - "digur gjaldeyrisvarasjóður þ.e. ca. 416ma.$" og "nægar auðlyndir."

1. Mér hefur verið sagt að samanborið við stöðu Evrópu, væri staða Rússlands allt önnur og svo miklu betri.
2. En þá auðvitað virðist þessi "hrun staða" óútskýranleg.

Málið er sjálfsagt auðvitað það - - að staða ríkisins sem slíks.

Sagði langt í frá alla sólarsöguna!

 

Áhuga vekur "bankrun" sl. þriðjudag, þegar almennir viðskiptavinir hópuðust í banka til að kaupa gjaldeyri!

"Some Russian bank branches were left short of foreign currency as ordinary citizens rushed to convert money from roubles to dollars and euros — in a move that bankers and trades say has been a major driver of the Russian currency’s plunge." - "...Galina, a retiree, explained that she was waiting to change her pension into dollars. “None of us know what’s happening. We’re all worried that the currency will keep falling,” she said."

• Sumir vilja kenna þessu óvænta fjárútstreymi á þriðjudag um Rúblufallið er varð þann dag.

• En þ.e. til önnur kenning.

Skv. Sergei Guriev - "What seems to have triggered the chaos was an unusual deal involving the bonds of Russia’s biggest oil company, Rosneft." - "Last year, in the era of three-digit oil prices, the state-owned group borrowed about $40bn from leading international and Russian banks to acquire its former competitor, Moscow-based joint venture TNK-BP." - "Given low oil prices and the impact of western sanctions in response to Russia’s actions in Ukraine, it is no longer clear how this debt will be repaid or refinanced." - "This is why Rosneft has asked several times this year to borrow $40bn from Russia’s sovereign wealth fund." - "But, since the money was unavailable, at the end of last week Rosneft issued rouble-denominated bonds worth $11bn." - "The speculation is that these were bought by the largest state banks." - "The interest that investors are charging Rosneft on these bonds is substantially below even that of Russian sovereign debt of similar maturity — which is unprecedented for a company, especially one under international sanctions." - "Coincidentally, the buyers of these bonds were then permitted by the central bank to use them as collateral to borrow directly from the bank itself."

Þarna hafi Igor Sechin komið sér úr vanda sem hann var með, eftir yfirtöku Rosneft á sl. ári - - en ef Sergei Guriev hefur rétt fyrir sér, þá tókst Sechin að afla sér fjár beint út úr gjaldeyrisforða Rússlands.

En bankarnir umræddu, allir ríkisbankar, væru þarna í hlutverki - milliliða.

1. Málið sé, að innan Rússlands undir Pútín - - hafi sannarlega spilltum ólígörkum verið skipt út, er fjöldi fyrirtækja sem höfðu verið einkavædd á undirverði voru yfirtekin.
2. En síðan séu þau undir yfirráðum -einkavina Pútíns- sem hegði sér að engu betur, en spilltu ólígarkarnir sem fyrirtækin voru tekin af - - þ.e. þeir fari með þau sem sína eign.
3. Sechin hafi gert samkomulag, við þá -einkavini Pútíns- sem væru með umráð yfir þeim tilteknu ríkisbönkum. Fengið þá til að kaupa þessa nefndu skuldabréfaútgáfu Rosneft.
4. Þeir síðan, taki á móti út fé beint úr gjaldeyrisvarasjóði Rússlands.

Við þetta hafi - - forðinn minnkað í einu vettvangi um 11ma.$.

Sem Sergei Guriev, telur skýra gengisfall Rúblunnar þriðjudag og mánudag.

"Boris Y. Nemtsov, a former deputy prime minister who is now in the political opposition, wrote on his Facebook page. “The central bank started the printing press to help the Sechin-Putin business, and gave Rosneft 625 billion newly printed rubles. The money immediately appeared on the currency market, and the rate collapsed.”"

Skv. þessari athugasemd, virðist aðgerð Rosneft vera á vitorði margra.

 

Akkílesarhæll Rússlands getur legið einmitt í stöðu ríkisfyrirtækja, banka sem orkufyrirtækja!

En ég hef heyrt því haldið fram, að fyrirtæki í orkugeiranum og ríkisbankar, skuldi samanlagt 600ma.$ í gjaldeyri.

1. Punkturinn er sá, að hræðslan á markaði, risa fall Rúbblunnar, skýrist fullkomlega.
2. Ef gjaldeyrisstaða Rússlands, er -neikvæð- ekki -jákvæð.

Þá er þetta hegðan algerlega í takt við hegðan mála, sem við Íslendingar höfum oft upplifað - - þ.e. ef gjaldeyrissjóðir eru við það að tæmast.

Þá verður verulegt gengisfall! Rússland sem og Ísland, er auðlyndahagkerfi, háð fáum en stórum uppsprettum gjaldeyris - til að fjármagna innflutning.

Að sögn blaðamanna, var það áberandi að verslanir er seldu erlendan varning, voru að gera áberandi mikil viðskipti á þriðjudag - - en sú hegðan, bendi til þess að almenningur óttist frekara verðfall Rúblunnar.

Þetta er einnig hegðan sem við könnumst við héðan.

1. Ef það er rétt, að ríkisfyrirtæki rekin af -einkavinum Pútíns- skulda samanlagt 600ma.$.
2. Þá er gjaldeyrisstaða Rússlands í reynd, neikvæð sem nemur tæpum 200ma.$.

 

Það er við þær aðstæður, að refsiaðgerðir Vesturvelda bitna harkalega á Rússlandi!

En refsiaðgerðir Vesturvelda, beinast einmitt að fyrirtækjum í ríkiseigu í Rússlandi - - undir stjórn vildarvina Pútíns.

1. Þær aðgerðir gera þeim fyrirtækum ómögulegt, að endurfjármagna lán í dollurum eða evrum.
2. Heldur verða þau fyrirtæki að greiða lán upp á gjalddaga.

Ég held að Pútín sé ekki það fífl, að hafa hafið deilur við Vesturveldi -- út af Úkraínu. Ef hann hefði haft vitneskju um þessa stöðu ríkisfyrirtækjanna.

Það hafi verið í krafti þess, að hann hafi talið að Rússland gæti haldið út refisaðgerðir í nokkur ár, sem sú ákvörðun hafi verið tekin - - að ganga svo hart fram gegn Úkraínu, sem gert hafi verið, í kjölfar byltingarinnar í Kíev.

Sennilega hafa -einkavinirnir- ekki sagt honum satt um stöðu fyrirtækjanna, undir þeirra umráðum.

• Í staðinn virðist Rússland, stöðu ríkisfyrirtækjanna vegna, vera í alvarlegri klemmu.
• Það liggur klárt fyrir, hverjar kröfur Vesturvelda eru - - þ.e. "skila Krím-skaga" og "hætta stuðningi við uppreisnarmenn í A-Úkraínu."

1. Nú þegar - veikleiki stöðu Rússlands blasir við. Virðist afar ólíklegt, að Vesturveldi slaki á klónni. Enda virðist þeim, þau hafa pálmann í höndum.
2. Á sama tíma, sé sennilega Pútín sjálfur búinn að segja of mikið, framkvæma of mikið - - til þess að hann sjálfur geti bakkað.

Þannig að mál stefna sennilega í "uppgjör" á nk. ári.

En líkur virðast að þá standi Rússland fyrir fullkomnum stormi, þ.e. hratt minnkandi gjaldeyrisforða - - og gjaldmiðli sem haldi áfram að síga eftir því sem forðinn minnkar.

Sem mér finnst sennilegt að muni leiða fram - óánægjuöldu Rússa sjálfra. Er sjá þá fram á sambærilega kreppu við þá, er var í Rússlandi 1998.

 

Niðurstaða

Hvað er að gerast í Rússlandi, er algerlega rökrétt. Ef hin raunverulega gjaldeyrisstaða er "neikvæð" ekki jákvæð. Þá verður allt sem er í gangi fullkomlega eðlilegt - - hratt gengisfall, stöðugt gjaldeyrisútstreymi, að Rússar séu farnir að fjárfesta í varningi og jafnvel óforgengilegum verðmætum. Þá fer staðan að líkjast afskaplega mikið, stöðu Rússlands rétt fyrir hrun og gjaldþrot 1998.

Málið með "lága skuldastöðu ríkisins" virðist hafa verið, að hún hafi raunverulega verið villandi.

En skuldir ríkisfyrirtækja, falla alltaf á ríkið, ef ríkisfyrirtækið lendir í vandræðum.

Það að ríkisfyrirtæki í orkugeira og í bankastarfsemi, skulda yfir 600ma.$ meðan gjaldeyrisforðinn er ca. 416ma.$ þíði þá í reynd - - að gjaldeyris-skuldir ríkisins séu 600ma.$ hærri en uppgefið hafi verið í bókhaldi ríksins.

Þ.e. algengur ósiður, að telja ekki með ríkisskuldum, skuldir fyrirtækja - í sjálfstæðum rekstri. Í eigu ríkisins.

1. Útkoman virðist sýna fram á, að refsiaðgerðir Vesturvelda - hafi verið rétt saman settar.
2. Menn hafi komið auga á það, hver veikleiki Rússlands væri.

Refsiaðgerðirnar tryggi, að ríkisábyrgð ríkissjóðs Rússlands - - sé virkjuð þannig að þessir 600ma.$ lendi að verulegu leiti sannarlega á ríkinu.

Þá verður allt rökrétt sem er að gerast - - og Rússland er þá í allt annarri stöðu en margir hafa haldið. Þ.e. "ekki með digra sjóði fjár" heldur "stóran mínus."

--------------------------

Ég held að Rússland sé það land - sem allir þurfi að fylgjast með á nk. ári.

En eitthvert stórt uppgjör sé sennilega framundan.

Pútín muni verða að taka einhverja stóra róttæka ákvörðun.

 

Kv.

Athugasemdir

[Borgþór Jónsson, 18.12.2014 kl. 06:18]

Eins og oft áður byggjast greiningar þínar meira á óskhyggju en staðreyndum.

Það er langt í frá að staða Rússneska ríkisins sé eins slæm og þú heldur.

Þessar tölur sem þú nefnir eru ekki skuldir Rússneska ríkisins að öllu leyti ,heldur nokkurn veginn það sem kallað er hrein staða Rússneska þjóðarbúsins.Þó vantar inn í þessar tölur þínar erlendar eignir rússneskra fyrirtækja sem eru örugglega nokkrar bæði í ríkisgeiranum og einkageiranum.

Hreinar skuldir rússneska þjóðarbúsins án tillits til erlendra peninga og skuldabréfa er því um 13% af GPD þegar ég hef reiknað inn 5% samdrátt á næsta ári. sambærileg tala fyrir ísland er ca 53% að teknu tilliti til erlendra eigna.

Hreinar skuldir sem hlutfall af útflutningstekjum er tæplega 60% ef reiknað er með 30% samdrætti vegna orkuverðslækkunar sem væntanlega kemur fram bæði á gas og olíu.

Sambærileg tala fyrir Ísland losar 150%.

Ef skoðað er mikilvægi utanríkisversunar þá er þá er hún heldur meiri hér á landi heldur en í Rússlandi eða um 20% af þjóðarframleiðslu á móti tæplega 30% hér á landi.

Afgangur af vöruskiftum var 2013 var um það bil 40% á móti ca 16% á Íslandi.Það má reikna með að vöruskiftajöfnuður Rússa fari niður í svipað hlutfall og hér á næsta ári og verði á bilinu 50 til 100 milljarðar dollara.Það er svolítið erfitt að spá í þetta þar sem óvíst er hversu mikið innflutningur minnkar og hversu mikið annar útflutningur en orka eykst vegna gengisfallsins.

Sem dæmi um þetta er að fyrir 3 dögum kom ég úr evróputúr að skoða skógarvélar.Mér var sagt að útflutningur á viði frá Finnlandi til Rússlands hafi stöðvast alveg fyrir nokkrum mánuðum,það fari ekki spýta yfir landamæri eins og þeir orða það.Þetta er 1,8 milljarða dollar viðskifti og þetta er virkileg kvöl fyrir finnskan skógariðnað.Svipaða sögu er örugglega að segja í mörgum öðrum greinum þar sem gengisfall rúblunnar hefur gert innlendan iðnað samkeppnisfærann.Hafa verður í huga að innlend framleiðslugeta rússa er miklu fjölbreittari en okkar íslendinga og auðlindirnar mun fjölbreittari.

Þetta skiftir máli fyrir kjör almennings,þar sem það eru færri vöruflokkar sem hækka mikið í verði við gengisfallið.

Stærsta vandamál rússa er skortur á endurfjármögnun á erlendum skuldum auk gengisfallsins.

Hafa verður þó í huga að endurfjármögnun hefur ekki stöðvast heldur dregið verulega úr henni.Endurfjármögnun á Kínverskum mörkuðum hefur þrettánfaldast 2014 einkum hjá minni og meðalstórum fyrirtækjum þó hún sé ennþá lágt hlutfall af þörfinni.

Gengisfallið sem er langt umfram tilefni mun að öllum líkindum ganga til baka að hluta til á næstu mánuðum hugsanlega um 10 til 15 prósentustig.Hafa verður í huga að það var ekki rússneski seðlabankinn heldur vestrænir bankar sem stöðvuðu niðurspíralinn á rúblunni í dag.Það hefur líklega verið gert að kröfu Evrópskra banka sem óttuðust stórfellt tjón ef hlutirnir færu úr böndunum.

Einhverjir munu brenna sig á þessu,sennilega mest rússneskir oligarkar sem eftir áramótin þurfa að kaupa rúblur til að borga skattana sína og hugsanlega einhverjir sem hafa skortselt rúblur.

Hafa verður í huga að staða sumra Evrópuríkja gagnvart rússum er ekki mjög sterk,en vegna þess að Putin elur enn með sér þann draum að Rússland verði nánari bandamaður Vestur evrópu hefur hann varast eftir fremsta megni að styggja þau um of,en í raun hefur hann örlög bæði Frakklands og Ítalíu í hendi sér.Einnig mundu meiri erfiðleikar í Evrópu koma sér afar illa fyrir rússa,en verði taflið teflt til enda fara þessi ríki og hugsanlega fleiri niður með Rússlandi.Það er eins og að menn hafi gleymt því í ákafanum að Rússland er þrátt fyrir allt eitt af stærstu efnahagsveldum heims og fall þess muni hafa afleiðingar um allan heim,heim þar sem fjölmörg ríki ramba á blábrúninni. Rússland er ekki Nígería. Það er ömurlegt að okkur sé stjórnað af svona vitlausu fólki.

Það sem stefnir í í Rússlandi er sennilega svipuð staða og kom upp hér 2008.Ég spái mjög erfiðum tímum fyrir rússa næstu þrjú árin ,en þá batni hagur þeirra mjög hratt,annars vegar vegna hækkunar olíuverðs sem flestir eru sammála að verði eftir 2 til 3 ár og hinsvegar vegna aukins útflutnings á orku til Kína og hugsanlega Tyrklands sem er hrein viðbót við núverandi orkusölu.Þessi sala fer að tikka inn eftir 3 ár.

Ég er ekki sammála þeirri greiningu þinni að aukinn útflutningur komi sér illa fyrir rússnesku þjóðina.

Það verður fróðlegt að fylgjast með hvernig þróun mála verður á alþjóðavettvangi í kjölfar þessara atburða.Það er hætt við að þjóðverjum súrni í augum þegar þeir missa 100 þúsund störf í þýskum iðnaði og frakkar verða ekki glaðari með 30 til 35 þúsund starfa samdrátt.Ég er ekki viss um að það verði mikið klappað þegar Obama kemur næst til Evrópu.Evrópubúar munu fljótlega verða leiðir á að borga allan kostnaðinn af þessari herferð bandaríkjamanna gegn Rússlandi. Gleymum ekki að Obama þurfti að þvinga Evrópu til að beita rússa efnahagsþvingunum og nú þegar samdrátturinn er að verða að veruleika hættir þetta að vera skemmtilegt.

Ég væri ekki hissa þó þessi hernaður leiddi til "regime change" allstaðar í Evrópu nema í Rússlandi.

Ég á ágæta kunningja í Rússlandi sem senda mér línu annað slagið og lofa mér að fylgjast með hvernig samdrátturinn kemur við hinn almenna borgara.

Mér virðist að hlutirnir séu að þróast með svipuðum hætti og var hér,verðbólgan er að éta upp launin sem hafa þó ekki verið lækkuð.Þeir sem ég "þekki" eru í opinbera geiranum svo þetta gæti verið með öðrum hætti í einkageiranum. Það er mikill samdráttur í opinbera kerfinu þó að þjónustustigið sé ennþá nokkuð óbreytt.Það er mjög erfitt að sækja fjárveitingar til ríkisins og opinberir sjóðir halda fast um aurana.Verðbólgan er að fara upp ,þó hún verði væntanlega nokkru minni en hún var hér 2009.Hagur almennings er því að versna verulega þó að áfallið verði hugsanlega ekki eins stórt og það var hér,að óbreyttu.Það er einn munur á,þar sem það er nokkuð algengt að fólk eigi skuldlausar íbúðir.Þetta stafar ,að mér skilst, af því að þegar húsnæði var einkavætt í kjölfar falls USSR fengu menn íbúðirnar fyrir mjög lágt verð.Væntanlega lenda þeir sem hafa keyft á síðari árum í vandræðum vegna vaxtahækkana og launalækkunar eins og við þekkjum,en kannski eiga þeir einhvern Sigmund Davíð til að hjálpa sér.

Rússneskt samfélag er að sumu leyti nokkuð frábrugðið okkar.Mér er sagt að 60% af kartöfluuppskeru og 20% af grænmeti komi úr heimagörðum.Það sem mér þótti þó merkilegra er að það er nokkuð algengt á landsbyggðinni að jafnvel opinberir starfsmenn eigi eina til tvær kýr og svín.Pennavinkona mín í útjaðri Novosibirsk sem er kennari við grunnskóla hefur tvær kýr og svín og sér sjálfri sér og tveimur uppkomnum börnum fyrir kjöti og mjólk.Þetta er eigilega regla í þorpinu þar sem hún býr.

Mér sagt að undanfarin ár hafi þjóðfélagið verið að batna,kjörin almennings hafi batnað mikið og rótleysið og óreiðan sem fyldi ártugnum eftir hrun USSR sé að hverfa.Það verður því frekar óskemmtilegt fyrir þetta fólk að fara gegnum þriðju stóru kreppuna á 20 árum.