Ég hef afskaplega litla trú á því að bandalag Rússlands og Kína, geti gengið upp til langframa

Ástæða þess að ég nefni þetta er heimsókn varnarmálaráðherra Rússlands til Kína, þar sem hann hitti að máli, æðsta ráðamann Kína. Gefin var út sameiginleg yfirlísing þ.s. nefnt var að þjóðirnar tvær ætluðu að efla samstarf í varnarmálum - standa fyrir sameiginlegu öryggiskerfi í Asíu - standa fyrir sameiginlegum flotaæfingum á Kyrrahafi og Miðjarðarhafi - - > svo vakti athygli mína hvernig utanríkisráðherra Rússlands "talaði um mótmæli lýðræðisinnaðra íbúa Hong Kong."

China and Russia in naval co-operation vow

1. “Our co-operation in the military spheres has great potential and the Russian side is ready to develop it across the broadest possible spectrum of areas,” - “We see the formation of a collective regional security system as the primary objective of our joint efforts.”
   
2. “We have taken note of the events that recently took place in Hong Kong and the two ministers acknowledged that not a single country can feel insured against colour revolutions,” - “We believe that Russia and China should work together to oppose this new challenge to our states’ security.”
   

Spurning hvort þetta er ástæða þess, að Rússland virðist hafa ákveðið að stíga nokkur skref til baka frá því - - sem áður leit út fyrir að vera sífellt dýpkandi efnahags samstarf við Vesturlönd - - > Þ.e. óttinn við eigið fólk sbr. yfirlýstur ótti við "flauels byltingar?"

En staðreynd sem lítt hefur vakið athygli, er að áður en deilur vesturvelda og Rússlands um Úkraínu hófust, þá stóð til að hefja samninga milli ESB og Rússlands um nánari viðskiptatengsl, í kjölfar þess að samningum ESB við Úkraínu væri lokið.

En nú hafa samskiptin aldrei verið verri þ.e. síðan áður en Kalda Stríðinu lauk - - > gengi rússn. rúbblunnar hefur fallið um 30%, verðbólga í Rússlandi mili 9-10%, þannig að umtalsverð lækkun kjara almennings hefur orðið.

Rússland hefur síðan undirritað - 2 samninga um framtíðar sölu á gasi til Kína, á -skilst mér- verulega lakari kjörum, en Rússland selur gas til Evrópu. Eins og virðist, þá eru yfirvöld í Rússlandi að velja vegferð sem líklega leiði til verri kjara almennings í Rússlandi ekki til skamms tíma heldur sennilega langframa.

Og ef þ.e. vegna óttans um að missa hugsanlega völdin - - þá eru stjórnendurnir ekki að hugsa um hagsmuni Rússlands, ekki heldur hagsmuni fólksins - - heldur sína eigin.

Af hverju hef ég svo litla trú á þessu bandalagi? Það er vegna þess, hvernig Kína er skipulega að valta yfir Rússland!

Fyrir 2000 - var ástandið enn þannig, að Rússland réð óskorað yfir Mið-Asíu. Og það viðhafði samband "efnahagslegrar drottnunar" gagnvart þeim löndum -> Sjá kort. Rússar notfærðu sér það, að allar olíu- og gasleiðslur frá þeim löndum, lágu í gegnum Rússland þannig að Rússland var eina leiðin fyrir þau lönd að koma sinni vöru í verð. Rússar keyptu því gasið og oliuna á afskaplega lágu verði en seldu sjálfir áfram á miklu hærra, hirtu stórfelldan gróða.

Í dag er þetta mjög mikið öðruvísi, en Kína hefur skipulega náð til sín nú þegar "allri olíu" og "öllu gasi" frá svæðinu við Kaspíahaf, með alls 4-leiðslum er liggja í gegnum Túrkmenistan, svo í gegnum Úsbekistan, og að lokum Kyrgistan - - til Kína. Sér þetta svæði -skilst mér- Kína fyrir ca. 25% af því náttúrugasi sem notað er í Kína.

Að auki hafa kínv. aðilar mikil áform uppi um að efla gas- og olíuvinnslu við Kaspíahaf, þannig verulega auka vinnslu þar - - þannig að enn meira gas og olía geti streymt til Kína.

• Þetta auðvitað þíðir að þessi lönd geta vart lengur talist til áhrifasvæðis Rússlands.
• Tekjutap Rússa, hlýtur að vera mjög umtalsvert.

En Kínverjar eru langt í frá hættir, því þeir eru í óða önn að taka einnig yfir olíu og gas sem dælt er upp úr jörðu í Kasakstan, þegar a.m.k. ein gasleiðsla komin til sögunnar og flr. í vinnslu. Eftir nokkur ár verði líklega Kína búið að ná allri olíu og öllu gasi frá Kasakstan einnig til sín.

• Þannig fullum yfirráðum yfir Mið-Asíu.

1. Ég veit, menn gjarnan tala um það - - hve mikið Bandaríkin koma til að tapa í formi valda í heiminum, af vaxandi veldi Kína.
2. En fram að þessu, virðist mér alfarið klárt, að ekkert land hefur tapað meir á vaxandi veldi Kína - - > heldur en Rússland.
3. Og þ.s. verra sé fyrir Rússa, að mér virðist flest benda til þess. Að svo verði áfram. Að Rússland verði nk. ár - - helsta fórnarlamb vaxandi áhrifa og veldis Kína.

Það er einmitt það sem mér virðist, að Kínverjar séu að láta kné fylgja kviði gagnvart Rússlandi. Samningar Rússa og Kínverja nýverið séu dæmi um það sbr. það lága söluverð sem Kínverjar virðast hafa knúið fram.

Svo auðvitað, eftir að kínv. fyrirtæki eiga megnið af gas- og olíuvinnslu í Mið-Asíu. Þá virðist mér ljóst, að Rússar muni sjálfir eiga í megnustu vandræðum - - með það að standa á svellinu gagnvart afskaplega fjársterkum kínverskum risafyrirtækjum.

Þegar kemur að uppbyggingu gas- og olíuvinnslu innan Rússlands sjálfs. Það virðist líklegt, að samstarf rússn. og kínv. fyrirtækja mundi vera þannig að eignaraðild væri 50/50 a.m.k. - > á blaði. En, ef kínv. aðili útvegar megnið af fjármagninu, þá er hann sá sem öllu ræður.

• Þ.e. einmitt þ.s. mér virðist ljóst, að næst munu Kínverjar líta til Rússlands sjálf.
• Enda eru A-svæðin í Rússlandi rík af auðlyndum - - en samtímis afskaplega strjálbýl.

Þá auðvitað kemur að þeim veikleika, að byggðir Rússa A-megin eru almennt fámennar, langt á milli byggðalaga - - á sama tíma býr 10-faldur íbúafjöldi Rússlands innan Kína.

1. Það sem ég sé fyrir mér, er að ef kínv. aðilar eignast flest fyrirtæki starfandi í A-Rússlandi.
2. Þá muni kínv. aðilar í krafti fjármagns, í reynd - - stjórna þeim svæðum. Vegna mikillar opinberrar spillingar. Höfum í huga að rússn. herinn er ekki síður spilltur en rússn. embættismannakerfið.
3. Þannig að það mundu ekki endilega þurfa að líða mörg ár, áður en að A-svæðin væru ekki lengur nema að nafni til undir stjórn stjv. í Moskvu.

Ég vil eiginlega ekki trúa því enn - - að stjv. í Moskvu sé blind fyrir þessari hættu.

Þannig að þegar á reynir, verði ekki í raun og veru af bandalagi Rússlands og Kína.

• Stj. í Moskvu séu sennilega að leita að einhverjum millileik, milli þess að "vera of háð Vesturveldum" og þess að "vera of háð Kína."
• Spurning sé þá hvort - slíkur millileikur sé mögulegur?

 

Niðurstaða

Eins og ég upplifi Rússland þessa daga. Þá sé ég fyrir mér - - tilvistarkreppu.

Ef við ryfjum upp 2013, þá kom forseti Kína í opinbera heimsókn til Evrópu. Þar var honum tekið með kostum og kynjum. Eitt sem hann gerði, er að hann ásamt Angelu Merkel, veitti móttöku með viðhöfn - kínv. lest sem hafði endastöð í Þýskalandi eftir ferðalag í gegnum Rússland. Svokölluð - - silkileið, sem Kína hefur haldið mjðg á lofti seinni ár í samskiptum við Evrópu.

Í því samhengi, skilst mjög vel, af hverju til stóð að hefja nýjar viðræður um dýpri viðskipti milli ESB og Rússlands. Ég er alls ekki að fara með neitt fleipur.

En þessari framtíðarsýn - virðist hafa verið fórnað af stjórnvöldum í Moskvu. Þegar þau ákváðu að "segja stopp" þegar forseti Úkraínu var við það að ljúka við samning sambærilegan við EES við Úkraínu. Næst átti síðan að ræða við Rússland.

Ég er búinn að velta fyrir mér um nokkurt skeið -- af hverju? Því neikvæðar efnahags afleiðingar fyrir Rússland, af þeirri deilu sem hófst í kjölfar þeirrar ákvörðunar stjv. Rússlands að - gera tilraun til að hindra samninga ESB og Úkraínu, sam hratt af stað deilu er síðan hefur undið upp á sig þannig að Rússland er beitt verulegum viðskiptaþvingunum - - > þær efnahagsafleiðingar eru þegar orðnar umtalsverðar fyrir Rússland og Rússa. Og fátt bendir til þess að þau samskipti lagist í bráð.

Kannski er ótti stjórnvalda í Kreml við svokallaðar "flauelsbyltingar" slíkur - - að þau hafa kosið að "fórna nánum viðskiptasamböndum við Vesturveldi" og "taka á sig þann kostnað sem alvarleg milliríkjadeila hefur í för með sér" - > Þó svo að efnahagslegar afleiðingar séu umtalsverðar.

Og á sama tíma, veikist staða Rússlands gagnvart Kína - - sem sé líklegt að notfæra sér það ástand; á kostnað Rússlands.

En spurningin á móti er þá, hvort að rússneska elítan sem stýri landinu, sé þá ekki að varpa sér úr öskunni í eldinn?

Því að verri kjör hljóta með tíða og tíma, að skapa óánægju almennings í Rússlandi, sem gæti þá einmitt orðið undirrót að byltingu af því tagi, sem ef til vill stjv. þar eru að leita leiða til að forða að af verði.

Í ofanálag, getur það vart verið að rússn. þjóðernissinar bregðist ekki á endanum hart við ágangi Kínverja gagnvart Rússlandi.

• Samstarf Rússlands og Kína því líklega endi með látum, innan fárra ára. Þó það henti stjv. í Kreml þessa stundina, að halda samstarfi Kína og Rússlands á lofti.

 

Kv.